A zeki veliDÎ togan bugünkü TÜRKİLİ (TÜRKİstan) ve yakın

4_ zavımen boldm qaraçı

4- akim boldı qalası

4- bir avızga qarasa

4_ aldırıp cürgen duspanga

ozdözinifi alası^1M)

Yani: «(Ordumuz okadar çok ki, karlı) Alatav’m arası (yürüyen bu ordudan kopan) toz ile görünmez ölmüştür. (Dağlardaki) kara ağaç ormanlar, kadar çok olan Kazakoğlu! Kendi ihtiyarınla yabancıya tebaa oldun. Ovalarda Khokand- 1,1ar, bozkırlarda da Ruslar şehirlerde oturarak duruma hâkim olmuşlardır. Bizim Kazak oğulları bir rehberin sözüne bakmış olaydı, kimden dayak yerdi Duş mana kazandıran biricik sebep, onun kendi arasının ala(=birliksiz) oluşudur*.

Fakat kırgızlara sözle tesir edemedi. Asker sevketmeğe mecbur oldu. Kine Sar, bu seferlerinde. Khıyva hükümetiyle müttefik olarak ve onun en ciddî yardımlarıyla hareket etti. Yanındaki kalabalık or-

1,4) Tilev Seydalin rivayeti. Zapiski, Orenburgskago Otdela Rusşk. Geogr. Obşç. 1870, s. 334 de; Nisembay Aq,n:n rivayeti B a s 1 g a r a o ğ 11, Kınosnrt Nav

rttzbay, Moskova, 1923, s. 22 de.

•dunun on bin kişisi Khıyvadan getirdiği askerdi. Bunlardan yedi Khıyvalı top ve tüfek ustası' olup, yine sefere iştirak etmişler. Kine Sarı bu seferin uzun sürmesini mümkün görerek, Çu havzasına 500 kadar «Çatak» Kazağı ordu ihtiyacını karşılamak için ekimle meşgul olmağa memur etmişti. Kardeşi Seyilkhanı, Orenburg taraflarındaki Kazaklara gönderdi. Kendisi eski hanlar gibi «Çu-İle Alatavı» merkez edinecekti²⁵⁹). Hülâsa her cihetten hazırladığı mükemmeldi Kırgızlara karşı seferinde de muvaffak olmuştu. Lâkin Dolat uruğuna başkanlık eden akrabasından Rüstem Törenin Kile ve ihanetiyle Kırgızların Can- tay ve Urman adlı «manap» lan tekrar kuvvet topladılar ve 1847 yazında, Çu havzasında, şimdiki Tokmak (eski «Balasagun») şehrinin dört kilometre batısında Keklik Senger adlı tepede Kır gizi ar tarafından kuşatılıp, üç gün savaştan sonra kendisi ve kardeşi Navruzbay ele geçirilerek öldürüldüler. Çocukları Karatava, Türkistan (Yese) a gelip Khokand tâbii oldular. Aralarından Sadık Törenin Rusyaya karşı Kho- kand ve Bukhara savaş meydanlarındaki rollerini yukarıda . (s. 231) söyledik. Kine Sarının ölümünde ancak beş yaşında kalan başka bir oğlu Ahmet Töre, Rus hükümeti devrinde rusça tahsil edip memuriyetlerde bulundu (1867-1887 yıllan arasında Çimkent Tümeni mutasarrıfının muavini öldü. 1888 de Ölmüştür). Babasının hayatını türkçe •olarak yazmıştı. Bu eser E. Smirnov tarafından rüsçaya tercüme edilip neşrolundu ^{260 261}). Murad Remzi Çimkent’te bununla birkaç defa görüştüğünü, kitapsever olduğunu, Çar Üçüncü Aleksandrm cülûs törenine iştirak için Petresburga giderken Kazanda görüşüp kendisinden (yani Murad Efendiden) bazı dersleri aldığını¹³⁷) zikretmektedir. Rus tâbiiyetine giren Kazaklar arasında Kine Sarı, on dokuzuncu asrın ilk yarısında bir devir yaşattı. Bütün Kazaklar kendisini millî bir kah- taman diye bilir ve ölümünden sonra yanındaki meşhur şâir Nisembay