A21 Avezbayev S

Y l tarmo ini, suv inshoatlarini va dala shiyponlarini joy-
lashtirish. Pichanzoralmashish uchastkalarining zaro, qishloqlar, 
dala shiyponlari va suv manbalari bilah qulay aloqasi uchun yoi 
tarmo i loyihalanadi. Yoilar kengligi 3—4 m. Ular tekis, quruq, 
baland uchastkalarda joylashtiriladi. 
Pichanzorlardan pichan va rimdan keyin mol boqish uchun 
452 

---

foydalanilganda mollar haydaladigan yo-llar loyihalanadi, ularning 
kengligi va joylashtirishga q yiladigan talablar yaylovlardagi bilan 
bir xil. 
Suv manbalari y qligida yoki mavjudlaridagi suv yetishma-
ganda, sifati yom n b lganda yangi suv manbalarini qurish 
nazarda tutiladi yoki pichanzorlarga suvni tashib keltirish b yicha 
•tadbirlar belgilanadi. 
Suvga b lgan talabni hisoblash rshchilarning maishiy talabla-
rini; mashina va mexanizmlarga texnik xizmat k rsatishni, mol-
larni su orishni hisobga olib, pichanzorlarni su orishda esa — 
tavsiya etiladigan su orish me'yorlari asosida amalga oshiriJadi. 
Suvlarning mavjudligi (foydali hajmi, sarfi, suv berishi), ular-
ning sifati mavjud suv manbalarini rganjsh materiallari asosida 
aniqlanadi. 
Pichanzorlarda yangi suv manbalarini joylashtirish dala va 
yaylov suv ta'rhinotining umumiy tizimi bilan bo lanadi. 
B lak yoki asosiy ishlab chiqarish markazlaridan uzoq 
masofada joylashgan katta pichanzor massivlarida pichanzorlarni 
parvarishlash va rish, mollarni boqish davrlarida odamlarni joy-
lashtirish, asbob-uskunalarni, itlarni, yonilgM va moylash ma-
teriallarini saqlash uchun dala shiyponlarini qurish maqsadga mu-
vofiq b ladi. 
Dala shiyponlari iloji boricha xizmat k rsatadigan pichan-
zoralmashish uchastkalari markazida, baland, sovuq shamollardan 
himoyalangan maydonlarda, suv manbalari yonida joylashtiriladi. 
Pichanzorlar hududini tashkil etishni asoslash. Pichanzorlar 
hududini tashkil etish loyihasini asoslash uchun texnik va iqtisodiy 
k rsatkichlardan foydalaniladi. Texnik k rsatkichlarga pichanzor 
almashish uchastkalarining shakllari, maydonlari, soni, qishloqlar-
dan, suv manbalaridan uzoqligi; y llar kengligi va dala shiypon-
lari, suv manbalari tagidagi maydon kiradi. 
Iqtisodiy k rsatkichlarga — yalpi mahsulot qiymati, sof daro-
mad, kapitar xarajatlar, yillik xarajatlar, kapital xarajatlarning qo-
planish davri kiradi. 
Pichanzorlar hududlarini tashkil etish loyihasini asoslashda 
quyidagi sharoitlar va imkoniyatlarni aniqlash va baholash kerak: 
— pichanzorlar mahsuldorligini, yalpi hosilni oshirish va tlar 
sifatini yaxshilash uchun; 
e
— pichanni mexanizmlar bilan yi ish va pichanzorlarni par-
varishlash; 
453 

---

— moliarni boqishni t rl tashkil etisTi; jix -,jd 
-BmifeiJ^HaJfexjp&lagjty^ito 
ffltiipifhmtflktimi m^JWiW, BbniiyPod fiomo/ m^ .Hhnag 
ari3r^d«1>ft^Ffl^nfefip4tf»lte-B§i«hosni;fi'jiq iMov ibaJi7uj iibiBXBfi 
Yalpi mahsulot chiqishini k paytirishggfjfRiqha^z^Jil^jr^n 
y«'Mi*si(afec§*ppqntoii(^j#ji-j yfrtmk&tmh te#is%
;