Ab komisyonu’ndan avrupa parlamentosu’na ve ab konseyi’ne biLDİRİm genişleme Stratejisi ve 2011-2012 Dönemindeki Temel Zorluklar

işletme ve sanayi politikası alanında ilerleme kaydetmiştir. Sözkonusu ilerleme, 2011-2014 dönemi kapsayan bir Sanayi Stratejisi ve Eylem Planı'nın kabulü, işletme ve sanayi politikası araçlarının geniş kullanılabilirliği ve ticari işlemlerde geç ödemelerle mücadeleye ilişkin sektörel stratejiler ve uyum benimsenmesiyle ilgilidir.
Türkiye Trans-Avrupa ağları alanında, özellikle, TEN taşımacılığı alanında ilerleme kaydetmiştir. Güvenilir taşımacılık verileriyle ilgili olarak daha fazla çabaya ihtiyaç vardır. TEN enerji alanında da rapor edilmesi gereken bazı gelişmeler vardır.
Bölgesel politika ve yapısal araçların koordinasyonu alanında bazı ilerlemeler sağlanmıştır. Bu politika alanında, katılım öncesi fonların mali yönetimi ve kontrol sorumluluklarını devralacak organların oluşturulmasında gecikmeler vardır. Katılım öncesi fonların uygulanması için kurumsal bir çerçeve tamamlanmış ve idari kapasite geliştirilmiş olmasına rağmen, uygulanmasını hızlandırmak amacıyla tüm ilgili kurumlar arasında bu kapasitenin daha da güçlendirilmesine ve koordinasyonun geliştirilmesine ihtiyaç vardır.
Genel olarak, adliye alanında ilerleme sağlanmıştır.
Yolsuzlukla mücadeleyle ilgili olarak, Yolsuzlukla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı’nın uygulanması konusunda sınırlı ilerleme gerçekleşmiştir. Siyasi partilerin finansmanında şeffaflığın bulunmaması ve bağışıklıkların kapsamı önemli eksiklikler olarak kalmaya devam etmektedir. Türkiye’nin tahkikat, iddianame hazırlanması ve mahkûmiyet konularında sicilini geliştirmeye ihtiyacı bulunmaktadır.
Adalet, Özgürlük ve Güvenlik alanında düzensiz ilerleme sağlanmıştır. Etkili bir iltica ve göç yönetim sistemi ve aynı zamanda göçmenlerin ve sığınmacıların haklarının güvence altına alınması için sağlam bir yasal zemin sağlanmasını teminen Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun kabul edilmesi öncelik taşımaya devam etmektedir. Cezai ve sivil konulardaki yargı işbirliği alanında rapor edilebilecek sınırlı ilerleme vardır. Uyuşturucu ve örgütlü suçlar alanında biraz ilerleme olmuştur. Polis işbirliği ve terörizm alanında sınırlı ilerleme rapor edilebilir. Vize politikası ve gümrük işbirliği alanında sınırlı ilerleme sağlanmıştır. Yeni Sınır Güvenliği Ajansı kurulmasına yönelik kanunun kabul edilmesiyle kurumlararası işbirliği kurulmasının temel konuları oluşturduğu sınır yönetimi alanında çok sınırlı işbirliği rapor edilebilir. Türkiye düzensiz göçmenler için önemli bir transit ve hedef ülke olmaya devam etmektedir. Düzensiz göçün önlenmesi ve düzensiz göçmenlerin yeniden kabulü konularında çaba gösterilmesine ihtiyaç bulunmaktadır.
Türkiye bilim ve araştırma alanında katılım için iyi hazırlanmıştır. Avrupa Araştırma Bölgesine entegrasyonu ve Yenilikçilik Birliği (Innovation Union) için hazırlıklarda iyi ilerleme sağlamıştır. Genel olarak, Türkiye’nin AB Yedinci Çerçeve Programı’nda katılımı ve başarı oranı artmaktadır. Ancak, AB araştırma programlarında mükemmeliyet şartının karşılanması ve rekabetçi katılımın sağlanması için daha fazla çabaya ihtiyaç vardır.
Eğitim ve kültür alanında, özellikle öğretim ve eğitim alanında ilerleme olmuştur. Topluluk programlarına ilgi artmaya devam etmiştir. Kültür alanında biraz ilerleme vardır, ancak mevzuat uyumu konusunda hiç ilerleme kaydedilmemiştir.
Çevre alanında, Türkiye atık yönetiminde iyi ilerleme sağlamış olmakla birlikte, yatay mevzuat, hava kalitesi ve sanayi kirliliği kontrolü ile risk yönetimi alanlarında sadece sınırlı ilerleme rapor edilebilir. Türkiye, su kalitesi, kimyasallar ve idari kapasite alanlarında çok sınırlı ilerleme kaydetmiştir. Doğa koruma alanında ilerleme rapor edilememektedir. İklim Değişikliğine ilişkin olarak, Türkiye AB iklim şartları konusunda farkındalığın arttırılması için sınırlı ilerleme sağlamış, ancak hem içerde hem de uluslararası alanda daha güçlü ve iddialı bir iklim politikası henüz oluşturulmamıştır. İdari kapasitenin geliştirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır.
Tüketicinin ve sağlığın korunması alanında kısmi ilerleme rapor edilebilir. Tüketicinin korunması alanında, tüketicinin korunması ve genel ürün güvenliği için gözden geçirilmiş çerçeve yasalar henüz kabul edilmemiştir. Piyasa izleme faaliyetlerinde gelişme kaydedilmesi daha fazla mali ve insan kaynakları ayrılmasını gerekli kılmakta, aynı zamanda da tüketici STK’larıyla işbirliğinin güçlendirilmesi gerekmektedir. Kamu sağlığı alanında Türkiye mevzuat uyum sürecini tamamlamamış; nüfusun sağlık ve güvenlik seviyesinin arttırılmasını teminen mevzuatın uygulanmasını geliştirecek idari kapasite de oluşturulmamıştır.
Türkiye, AB ile Gümrük Birliği sayesinde gümrük mevzuatı alanında yüksek seviyede uyum sağlamıştır. Giriş noktalarında mağazaların gümrüksüz statüde olması ve AB’de serbest dolaşımda olan ürünlerin ithalatçılarının gümrük işlemlerinin tamamlanmasından önce herhangi bir formatta menşe bilgisi sunmaları şartı Gümrük Birliği’yle uyumlu değildir. Serbest bölgelerle ilgili mevzuat, gözetim ve tarife kotaları alanlarındaki mevzuat henüz uyumlaştırılmamıştır. Risk esaslı kontroller ve basitleştirilmiş prosedürlerin geliştirilmesi, fiziki kontrol sayısını azaltmak suretiyle yasal ticareti kolaylaştırabilir.
Fikri mülkiyet hakları konusunda halen etkin bir yaptırım bulunmamakta olup, taklit ürünlerle mücadelede alınan önlemler halen yetersiz düzeydedir.
Gümrük Birliği sayesinde Türkiye dış ilişkiler alanında ileri düzeyde uyum gerçekleştirmiştir. Coğrafi kapsamı açısından genelleştirilmiş tercihler sistemi gibi bir takım alanlarda halen bazı uyumsuzluklar bulunmaktadır.
Türkiye’nin AB’nin ortak dış ve güvenlik politikasına uyum süreci devam etmiştir; genel itibariyle Türkiye’nin ODGP deklarasyonlarına uyumu raporlama döneminde azalmış ve Türkiye AB’nin İran, Libya ya da Suriye üzerindeki kısıtlayıcı tedbirlerine uyum sağlamamıştır. Türkiye çeşitli dış politika meselelerinde AB’yle diyalog ve istişare yollarını aramıştır. Türkiye, Kürt bölgesel yönetimi dahil olmak üzere, Irak gibi komşu ülkelerle ilişkilerin normalleşmesi için çaba göstermiştir. Ermenistan’la ilişkilerin normalleşmesi yönünde ilerleme kaydedilmemiştir. 2010’daki Gazze Filosu hadisesinden bu yana İsrail’le ilişkiler daha da kötüye gitmiştir. Bağımsız BM raporunun yayınlanmasından sonra, Türkiye İsrail’le ilişkilerin düzeyini düşürmüş ve İsrail’le mevcut askeri anlaşmaları askıya almıştır.
Türkiye OGSP’ye katkıda bulunmayı sürdürmekte ve OGSP faaliyetlerine daha geniş çapta katılım sağlamanın yollarını aramaktadır. “Berlin artı Anlaşması”nın ötesinde bütün AB üye devletlerini içerecek AB-NATO işbirliği konusu halen çözüme kavuşmamıştır. Türkiye, Wassenaar Düzenlemesi’ne üyelik yönündeki AB tutumuna uyum sağlamamıştır.
Esasen oldukça ileri düzeyde uyum sağlanmış olan mali kontrol alanında rapor edilecek bir miktar ilerleme sağlanmıştır. Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nu uygulamaya koyan yasa tamamen yürürlüktedir. Kamu İç Mali Kontrol Politikası Raporu ve faaliyet planının gözden geçirilmesi gerekmektedir. Sayıştay Kanunu’nun kabulü, dış denetimin ilgili uluslararası standartlara uyumu yönünde atılmış önemli bir adımdır. Türkiye Dolandırıcılıkla Mücadele İşbirliği Yapısı eşgüdüm fonksiyonunu, işletimsel bağımsızlığını ve işlemsel ağını güçlendirmeye devam etmelidir.
Mali ve bütçesel hükümler alanında bildirilecek kısıtlı ölçüde ilerleme bulunmaktadır. Kendi kaynak sisteminin oluşturulması için yönetimsel hazırlıklar oldukça erken bir aşamadadır.

1^ Madde 49.

2^ 1244/1999 sayılı BMGK Kararı uyarınca.

3^ Ülke raporlarının özet ve sonuçları işbu Bildirim’e eklenmiştir.

4^ Bu husus, Komisyon’un yolsuzlukla savaş konulu yakın tarihli Bildiriminde (COM (2011) 308 final) yansıtılmıştır.

5^ Strateji, Tuna havzası ülkelerinin çevre, ulaştırma, enerji, sosyo-ekonomik kalkınma, eğitimsel araştırma ve gelişim ile emniyet ve güvenlik alanlarında işbirliği yapmasını öngörmektedir. Genişleme ülkelerinden Hırvatistan, Sırbistan, Bosna Hersek ve Karadağ bu stratejiye katılmışlardır. Bkz. 13 Nisan 2011 tarihli COM (2010) 715 nihai ve Konsey kararları.

6^ Avrupa 2020 öncü girişimleri Avrupa için dijital gündem, yenilikçilik birliği, hareket halindeki gençlik, kaynak verimli Avrupa, küreselleşme dönemi için sanayi politikası, yeni beceriler ve meslekler için gündem, fakirliğe karşı Avrupa platformudur.

7^ COM(2008)394 final.

8^ COM(2011)415 final

9^ Türkiye gözlemcidir. Dahil olan komşuluk ülkeleri tam üye olarak Ukrayna ve Moldova, gözlemci olarak Gürcistan ve Ermenistan’dır.

10^ Sejdic-Finci’nin Bosna-Hersek aleyhindeki davası, Aralık 2009

11^ Bu husustaki 5 amaç şunlardır: 1) Varlıkların Devlet ve diğer hükümet düzeyleri arasında uygun paylara ayrılması konusunun kabul edilebilir ve sürdürülebilir şekilde çözümlenmesi; 2) Savunma varlıklarının kabul edilebilir ve sürdürülebilir bir şekilde çözümlenmesi; 3) Brçko Nihai Senedi’nin tamamlanması; 4) Mali istikrar; ve 5) Hukukun üstünlüğünün sağlamlaştırılması (Ulusal Savaş Suçları Stratejisi, Yabancılar ve İltica Kanunu ve Ulusal Adalet Sektörü Reform Stratejisi kabul edilmesi suretiyle ortaya koyulacak), ayrıca iki özel koşul: 1) İstikrar ve Ortaklık Anlaşması’nın imzalanması 2) istikrarlı siyasi durum

12^ COM (2009) 534 nihai

13^ Fasıl 20-İşletme ve Sanayi Politikası, fasıl 21-Trans-Avrupa Şebekeleri bunun örnekleridir.

14^ 1085/2006 sayılı Tüzük (AT)

15^ COM (2011) 500

16^ COM (2011) 290

17^ 1244 sayılı BM Güvenlik Konseyi Kararı uyarınca