Abulqosimov m. H., Umarov a. T., Qulmatov a. A. Institusional iqtisodiyot

QUYIDA KЕLTIRILGAN FIKRLAR 
TO„G„RIMI YOKI NOTO„G„RIMI? 
1.
Firmalarni eng maqbul (benuqson) xillarga bo‗lish real tashkilotlar 
to‗g‗risida to‗liq tasavvurga ega bo‗lish imkonini bermaydi, balki faqat 
tashkiliy tuzilmaning barqaror qismini ajratib ko‗rsatadi.
2.
Balans – muvozanat, muttasil o‗zgarib turuvchi xodisa yoki
tushunchaning nisbatini ifodalovchi ko‗rsatkichlar sistemasi.
3.
Aktivlar – karxona aktivlarini moliyalashtirishning xamma manbalari 
ko‗rsatiladigan korxona balansining bo‗limi.
4.
Passiv
 
– korxona xo‗jalik faoliyatida foyda olish maqsadida ishlatiladigan 
moddiy qimmatliklar shaklidagi iktisodiy resurslar.
5.
Muayyan tashkilot holatini tekshirish va muayyan amaliy tashkiliy 
muammolarni hal etish bo‗yicha takliflar ishlab chiqishda institutsional 
yondashuv bilan bir qatorda, transaksiya xarajatlari nazariyasi, kelishuvlar 
nazariyasi va mulkchilik huquqlari nazariyasini ham bemalol amaliy 
qo‗llash mumkin. 
6.
Turli shartnomalarda va tashkiliy matnlarda yuzaga keladigan transaksiya 
xarajatlarini taqqoslash ularning miqdorini ekspertiza yo‗li bilan baholash 
orqali chegaralash imkonini beradi.
7.
Har qanday tashkilot, hatto foyda ko‗rmay ishlayotgan korxona ham, 
o‗zining daromadlarini xarajatlarga muvofiqlashtirishi va o‗zining moliyaviy 
majburiyatlarini bajarishi zarur (bozor kelishuvining unsurlari).
8.
Har qanday tashkilotni boshqarishda mehnatni ilmiy tashkil qilish va o‗z 
navbatida, industrial kelishuv unsurlaridan foydalaniladi.
9.
Tashkilot ichida o‗zining alohida madaniyati, eskilik to‗plamining 
shakllanishi uning faoliyatida an‘anaviy kelishuvlar unsurlarining paydo 
bo‗lganligidan dalolat beradi.

---

333 
10.
Tashkilotda «agentlar» birlashgan manfaatlari - kasaba uyushmasi vakilining 
ishtiroki, shuningdek tashkilot ichki hayotining mehnat to‗g‗risidagi qonun 
hujjatlariga bo‗ysunishi fuqarolik kelishuvi impertivini o‗zida aks ettiradi.