Abulqosimov m. H., Umarov a. T., Qulmatov a. A. Institusional iqtisodiyot

 
Institut
– bu jamiyat a‘zolari o‗rtasidagi o‗zaro munosabatlarni belgilab 
beruvchi rasmiy qoidalar va norasmiy normalar tizimi. 
Institut oprovayder
– neoinstitutsional nazariya doirasida – ishlab chiqarish 
institutlari va kelishuvlar ishlab chiquvchisi va tarqatuvchisi rolini, institutlar 
inkubatori rolini (tegishli institutsional muhitda yangi institutlarni Еtishtirish), 
yakka tartibdagi institutsional integrator rolini (ushbu normaga amal qiluvchilar 
tarkibiga yangi individlarni jalb qilish) bajargan holda neoinstitutsional tarkibga 
ta‘sir ko‗rsatuvchi tashkilot. 
Institutsional matritsa
– bu tarixan barqaror shakllangan, dastlabki 
davlatlarning paydo bo‗lishini va barcha keyingi institutsional tuzilmalarning 
rivojlanishini belgilab bergan, o‗z navbatida, mohiyati hamon saqlanib qolgan 
birlamchi modelni takror yaratishga xizmat qiluvchi bazaviy ijtimoiy institutlar 
tizimi. 

---

54 
Norma
– institutsional muhitda individlarning o‗z tanlovini amalga 
oshirishda foydalaniladigan asosiy unsur hisoblanadi 
Rasmiy qoidalar
– konstitutsiyalar, qonunlar, sud qarorlari, ma‘muriy 
hujjatlar. 
Institutlar
– iqtisodiy sub‘yektlar xarakatini cheklovchi, ularning o‗zaro 
munosabatlarini tartibga soluvchi me‘yorlar, qoidalar xamda ushbu me‘yor va 
qoidalarni bajarilishini nazorat qilish mexanizmlari. 
 
MAVZUGA DOIR AMALIY MASHQLAR VA KЕYSLAR: 
 
1–misol.Yo„l harakati qoidalari institut hisoblanadimi? 
a) ha; 
b) yo‗q. 
Javob: a)
, chunki ularyo‗l harakatiqatnashchilari o‗rtasidagio‗zaro 
munosabatlarni tarkiblaydi. Boshqacha aytganda, yo‗l harakati qoidalari – 
yo‗ldagi xatti-harakatni tartibga soluvchi institut.