ACARKENT İLE İLGİLİ GELİŞMELER
1. ACARKENT İLE İLGİLİ 1988-1998 TARİHLERİ ARASINDAKİ GELİŞMELER
İstanbul ili, Beykoz ilçesi, Çavuşbaşı Köyü, Saip Molla Çiftliği, 1-2 Pafta, 6 numaralı ve 2 291 280 m2 yüzölçümlü ve üzerinde ACARKENT adıyla yapıların inşa edildiği parselin 1945 yılında çıkan 4785 sayılı yasa gereğince devletleştirildiği; itiraz üzerine Danıştay’ın 25.06.1948 tarihli ve 3425/1524 sayılı kararı ile sahiplerine geri verildiği; mülkiyeti Fuat DEVECİOĞLU (1/2) ve Nihat ULUOCAK’a (1/2) ait iken 1977 yılında Modaköy Şehircilik İşletmeleri A.Ş.’ne satıldığı; 766 sayılı Tapulama Kanununa göre 1981 yılında kadastro gören taşınmazın 1-2 pafta, 6 parsel numaralı ve 2 291 280 m2 yüzölçümlü olarak tapuda tescil edildiği; Modaköy A.Ş. tarafından parselin tamamının 24.06.1987 tarihinde Kadri ÜSTERTUNA (18/1000), Hasan EKİNCİ (11/100), Davit NAHMİYAS (15/100), Faik YEĞENOĞLU (18/100) ve Zeki DUŞİ (30/100)’ye satıldığı; anılan kişilerin tüm hisselerini 06.04.1988 tarihinde Yaşar KESKİN’e devrettikleri; 04.03.1988 onanlı 1/25 000 ölçekli Beykoz İlçesi Köyleri ve Çevresi Çevre Düzeni Nazım İmar Planında orman alanında kaldığı; Plan notunun 2.10 maddesinde “özel ormanlarda Orman Bakanlığından kesin izin almak şartıyla 1/1 000 ölçekli yerleşim planı ile avan projelerinin Büyükşehir Belediye Başkanlığınca onanması kaydıyla uygulama yapılacağı...”nın belirtildiği; (Belge-1/1;1/2;1/3;1/4;1/5;1/6)
30 Mart 1987 tarihli ve 0698 sayılı Orman Genel Müdürlüğü (OGM) Kadastro ve Mülkiyet Dairesi Başkanlığının Modaköy A.Ş.’ne gönderdiği yazıda, “...hiçbir ifraz yapmamak, yatay alanın (%6) yüzde altısından fazla yer işgal etmemek, inşaat alanı katsayısı %50’yi geçmemek, 2. Katta saçak seviyelerinin tabi zeminden yüksekliği h:6.50 m’yi aşmamak, %6 dışında kalan ormana ve yola 10.00 metreden fazla yaklaşmamak şartı ile bir ailenin oturmasına mahsus bağ veya sayfiye evleri veya eğlence turizm tesisleri ile bu gibi tesislerin müştemilat binalarının yapılması maksadıyla 8 ay süreli...” ön iznin verildiği; (Belge-1/7)
25 Kasım 1987 tarihli ve 8368 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi yazısı ve eki Başkanlık Danışma Kurulunun 24.11.1987 tarihli ve 579 sayılı kararında, “...Esasen imar mevzuatına tabi olmayan...Dolayısıyla, orman mevzuatına tabi bu konu için ayrıca tavsiyeye şayan bir hususun bulunmadığına...” karar verildiği; imar ve orman mevzuatına uygunluğun sağlanması koşulunun ilgilisine bildirildiği; (Belge-1/8;1/9)
27 Kasım 1987 tarihli ve 2393 sayılı OGM Kadastro ve Mülkiyet Dairesi Başkanlığı yazısında, anılan parselde inşaat yapımına kesin iznin verildiği; (Belge-1/10)
22 Aralık 1987 tarihli ve 21 sayılı OGM Kadastro ve Mülkiyet Dairesi Başkanlığı Olur’unda, 2 292 187 m2 yüzölçümlü özel ormanın %6’sına karşılık gelen ve “...inşaat izni verilen 137 531 m2’lik alan haricindeki ... kısmının ağaçlandırılmasının sahibi tarafından kabul ve taahhüt edilmesi kaydıyla ... istenilen amaca uygun olarak kullanılmasında sakınca olmadığı ... yapılacak 117 adet A tipi villa; 835 adet B tipi villa; 500 adet C tipi villa ile diğer sosyal ve ticari tesisler için 137 531 m2’lik ormanlık alanda 6831 sayılı Orman Kanununun 52. ve 17/4. Maddeleri gereği mal sahipleri adına İsmet ACAR lehine izin verildiği …” ; (Belge-1/11)
23 Eylül 1983 tarihli ve 2896 sayılı Yasa ile değişik 6831 sayılı Orman kanununun 17. Maddesinin dördüncü fıkrasına göre özel ormanlarda her türlü bina ve tesisler için Orman Bakanlığından izin alınması gerektiği; (Belge-1/12)
22 Mayıs 1987 tarihli ve 3373 sayılı Yasa ile değişik 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 52.maddesinin ikinci fıkrasında, “...hususi orman alanlarında bu kanunun 17nci maddesine göre izin almak ve yatay alanın yüzde altısını (%6) geçmemek üzere imar planlamasına uygun inşaat yapılabilir...” denildiği; (Belge-1/13)
12 Nisan 1988 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanınca, “Blokların şekli ve yerleri ile yollar şematik olup yerleşim planı ilçe Belediyesince tasdik edilecektir” şerhi ile onanlı üç paftadan oluşan, 1/1 000 ölçekli uygulama imar planı notlarında, “sosyal tesisler, kültürel tesisler, kentsel hizmet alanları, dinsel yapılar, sağlık yapıları, kapalı spor salonları, ticaret mahalleri TAKS’a dahil olmayıp mimari avan projelere göre tanzim edilecektir” denildiği; bundan hareket ederek sosyal ve ticari tesislerin %6’lık TAKS dışında kaldığı ve genel arsaya oranla yaklaşık %1.5 TAKS’lık (34 825 m2) yer tuttuğu; 12.04.1988 tarihinde, “avan proje olup tatbikat projeleri aynen ilçe belediyesince tasdik edilecektir” şerhi ile Büyükşehir Belediye Başkanınca onaylanan avan proje çerçevesinde 18.04.1988 tarihinde Beykoz Belediyesince toplam üç farklı tatbikat projesinin onandığı; 1/1 000 ölçekli uygulama imar planı çerçevesinde üçer paftadan oluşan vaziyet planlarının Beykoz Belediyesi’nce 27.02.1991 - 02.04.1993 - 22.04.1998 tarihlerinde tadil edildiği; (Belge-1/14;1/15)
30 Nisan 1988 tarihinde Beykoz Belediyesince toplam 65.422,89 m2 inşaat alanlı 117 adet A tipi villa için 1 adet; 318.285,30 m2 inşaat alanlı 835 adet B tipi villa için 1 adet; 160 150 m2 inşaat alanlı 500 adet C tipi villa için 1 adet; 60 968 m2 inşaat alanlı sosyal tesisler için 1 adet olmak üzere toplam 4 (dört) adet inşaat ruhsatının verildiği; (Belge-1/16;1/17;1/18;1/19)
Yapı Sınıfı Adedi Zemin kat Toplam TAKS (m2) İnşaat m2 Toplam KAKS (m2)
(Taban Oturumu m2)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
A Tipi Villa 117 * 148 = 17 316 559.17 * 117 = 65.422,89 m2
B Tipi Villa 835 * 96 = 80 160 381.18 * 835 = 318.285,30 m2
C Tipi Villa 500 * 80 = 40 000 320.20 * 500 = 160.150,00 m2
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Toplam TAKS = 137 476 m2 Toplam KAKS = 543.858,19 m2
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Sosyal ve Ticari Tesisler - 34.825,02 m2 - 60.968,00 m2
Yukarıdaki çizelgeden, inşa edilecek A,B,C tipi villaların taban oturumlarının, 2 292 187 m2 yüzölçümlü özel orman parselinin yatayda %6’sını oluşturan 137 531 m2 içinde kaldığı; buna karşın sosyal tesislerin %6 dışında bırakıldığı; dolayısıyla, 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 17nci maddesine göre verilen izin belgelerinde ve yasanın 52nci maddesinde belirtilen %6 (yüzde altı) TAKS’ın, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nce onanlı 1/1 000 ölçekli uygulama imar planı ve avan projesiyle aşıldığı, bu durumun, imar ve orman mevzuatına aykırı olduğu;
30 Kasım 1990 tarihli ve 990/281 sayılı Beykoz Sulh Hukuk Mahkemesine verilen bilirkişi raporunda, “...Belediyece verilen ruhsatlara uygun inşaata başlanıp başlanmadığı, inşaatların halen devam edip etmediği, inşaatlara başlanılması için gerekli yasal prosedürün tamamlanıp tamamlanmadığının … ” belirlenmesi için İsmet ACAR tarafından tespit istenildiği; Beykoz Sulh Hukuk Mahkemesince tayin edilen bilirkişiler Abdullah TUNA, Mustafa KABALAK ve Nazım KABAKÇI tarafından hazırlanan raporda, “...Kanaatimizce de imar planı plan notları bağlayıcı nitelikte olup uygulanması gerekir...” denilmesi ardından, “...Ayrıca, tasdikli planlara uygun olarak verilen ruhsatlar müktesep hak teşkil etmiş olup, yeniden plan tadilatı yapılmış olsa bile verilmiş olan ruhsatlarla kazanılmış hakların ortadan kaldırılamayacağı...” kanaatinin bildirildiği; (Belge-1/20)
11 Nisan 1991 tarihli ve 561 sayılı Orman Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliği yazısında, “...İdaremiz imar planını onayladığına ve inşaatlarında büyük bölümü yapıldığına göre uygulamanın kişiler açısından müktesep hak olarak düşünülmesi ve kabulünde yarar olacaktır...” denildiği; (Belge-1/21)
30 Nisan 1991 tarihli ve 669 sayılı Orman Genel Müdürlüğü Kadastro ve Mülkiyet Dairesi Başkanlığı yazısında, “...bu hususta hukuki bir yanlışlığa meydan vermemek bakımından Genel Müdürlüğümüz Hukuk Müşavirliğinin görüşleri alınmıştır...” denildiği; ve eki Hukuk Müşavirliği görüşünün İstanbul Orman Bölge Müdürlüğüne gönderildiği; (Belge-1/22)
21 Nisan 1993 tarihinde ilgilisinin başvurusu (Belge-1/23) üzerine, ruhsatların yenilendiği (Belge-1/24;1/25); ruhsat yenilemede A,B,C tipi villalarda bir değişiklik olmadığı (Belge-1/26;1/27;1/28); sosyal tesisler için ise 21.04.1988 tarihinde bir adet olarak düzenlenen ruhsatın bu kez üç ayrı ruhsat şeklinde düzenlendiği (Belge-1/29;1/30;1/31), bununla da yetinilmediği, daha önce (21.04.1988) sosyal tesisler için 60 968 m2 olan toplam inşaat alanının 188 479.97 m2’ye çıkarıldığı; dolayısıyla herhangi bir plan değişikliği olmadan, herhangi bir gerekçe gösterilmeden, ruhsat yenileme sırasında parsel sahipleri lehine fazladan 127 511.97 m2 inşaat hakkı verildiği; Beykoz Belediyesi Başkan vekili Muammer ÇAY imzalı ve Özel Kalem Müdürlüğünün 03.08.1993 tarihli ve 135 sayılı yazısı üzerine Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi tarafından düzenlenen raporda, “...21.04.1988 tarihli ruhsata göre, konut dışı tesislerin toplam inşaatı 60 968 m2 iken bu miktar 21.04.1993 tarihli temdit ruhsatında 188 480 m2’ye çıkmıştır. Bu farklılığın nereden kaynaklandığı anlaşılamamıştır...” denildiği; (Belge-1/32)
İnşaat emsalinin dışında kalan ve ayrıca 1988 tarihli yapı izinlerinin süresini bir 5 yıl daha uzatan 21.04.1993 tarihli yapı izninde 188.479,97 m2 olduğu belirtilen “sosyal ve ticari tesislerin” dökümünün aşağıdaki gibi olduğu;
Ünite Toplam İnşaat Alanı (m2) Yapının yüksekliği
Kültür merkezi 1 3.837 h: 12.50m
Hastahane 1 4.750 h: 15.50m
Kapalı Spor Salonu 1 1.210 h: 12.50m
Ana ve İlkokul+Spor Salonu 1 11.518 h: 9.50m
Kolej+Spor Salonu 1 11.518 h: 9.50m 32.833 m2
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Depolama tesisleri 6 2.182 h: 9.50m
Spor Klubü 1 8.206 h: 20.40m
İdari Hizmet Binası 22 2.089,35 h: 9.50m
Lojmanlar 55 10.510 h: 15.50m
Kır Kahveleri 3 982,57 h: 6.50m 23.969,92m2
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Acarkent Çarşısı Tic. Merkezi 368 8.200 h: 12.50m
Ticaret Merkezi 1 119 50.799,55 h: 97.00m
Ticaret Merkezi 2 73 54.039 h: 79.00m
Satış Birimleri 62 16.688,50 h: 15.50m
Akaryakıt İstasyonu 20 1.950 h: 18.00m 131.677,05m2
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
188.479,97m2 188.479,97m2
30 Temmuz 1993 tarihli ve İ.S. 93. 12. 38 sayılı Orman Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığının, Orman Bakanı Hasan EKİNCİ imzalı Olur’u ile, Saip Molla özel ormanında 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 52 nci maddesi hükmüne aykırı olarak yerleşim planlarının düzenlenmesi, Bakanlık oluru mesnet tutulmak suretiyle bu planın uygulamaya sokulması ve orman örtüsünün kaldırılması hakkındaki işlemler için soruşturma emri verildiği; (Belge- 1/33)
18 Ağustos 1993 tarihli ve 13. 93. 21 sayılı, müfettişler Şuayip BALTA, Hüsamettin ATA ve Enver PALAŞOĞLU tarafından düzenlenen inceleme raporunda, tüm inşaat alanının %6’yı geçmeyecek şekilde plan tadilatının yapılması, ilerde yapılaşma için verilecek izinde tüm yapılaşmanın %6 oranında olması, yapılaşmanın tamamı %6’nın içinde kalma zorunluluğu nedeniyle sosyal ve ticari tesislerde şayet yapılacaksa bu oran içinde kalacak şekilde düzenlemenin yeniden yapılması sonucuna varıldığı; (Belge-1/34; 1/35)
23 Ağustos 1993 tarihli ve 495 sayılı Orman Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığının, Orman Bakanı Hasan EKİNCİ imzalı Olur’u ile, müfettişler tarafından düzenlenen inceleme raporunda belirtilen “...özel ormanın yatay alanının %6’sını geçmeyecek şekilde uygulama planlarında düzenleme yapılması...” önerisinin uygun görüldüğü; ilgililerince yerine getirilmesi için İnceleme Raporunun Orman Genel Müdürlüğü Kadastro ve Mülkiyet Dairesi ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar Müdürlüğüne gönderilmesine karar verildiği; (Belge-1/36)
23 Ağustos 1993 tarihli ve 495 sayılı Orman Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı yazısında inceleme raporunun İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar Müdürlüğüne gönderildiği; gereği ve işlem sonucu hakkında bilgi verilmesinin istenildiği; (Belge-1/37)
27 Eylül 1993 tarihli ve 93/1992 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı onayında 1/1 000 ölçekli yerleşim planında Maks TAKS’ın %6 olarak belirtilmesine karşın plan notlarının 8. Maddesinde “sosyal donatı ve turizm tesislerinin, rekreasyon alanlarının TAKS hesabına dahil olmayıp avan projelerine göre uygulama yapılacağının” belirtildiği; bu not ile Orman Kanunu’nun 52 nci maddesinde belirtilen yatayda %6 ile sınırlanan yapılanma şartının aşıldığı; Orman Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığının İnceleme Raporu doğrultusunda ve Bakan talimatıyla 12.04.1988 ve 20.03.1989 onanlı planların iptal edildiği; (Belge-1/38; 1/39)
07 Ekim 1993 tarihli ve 93/2181 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı onayı ile “Beykoz-Çavuşbaşı, 1-2 pafta, 6 parsel sayılı yere ait 12.04.1988 tarihli 1/1 000 ölçekli yerleşim planının iptal edilmesi nedeniyle, buna dayanarak onanan 12.08.1988 onanlı avan projenin de iptal edildiği; (Belge-1/40)
13 Ekim 1993 tarihli ve 93/2181 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar Müdürlüğü yazısında imar uygulama planlarının ve mimari avan projelerinin iptal edilmesi nedeniyle, buna dayanarak verilmiş olan inşaat ruhsatlarının da iptal edilmesinin Beykoz Belediyesinden istenildiği; (Belge-1/41)
21 Ekim 1993 tarihli ve 2456 sayılı Beykoz Belediyesi yazısında, yapı ruhsatlarının iptali konusunda Orman Bakanlığından görüş istenildiği; (Belge-1/42)
26 Ekim 1993 tarihli ve 1579 sayılı Orman Genel Müdürlüğü Kadastro ve Mülkiyet Dairesi Başkanlığı yazısında, “... imar planlaması ve uygulaması ile ilgili görev ve sorumluluğun imar mevzuatı çerçevesinde belediyelere ait olduğu, bu konuda Orman Bakanlığının yetki ve sorumluluğunun bulunmadığı ... bu konudaki işlemlerin İçişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığınca incelemeye alındığı ve bu inceleme sonucuna göre Beykoz Belediyesince işlem yapılmasının uygun olacağının düşünüldüğü …”nün Beykoz Belediyesine bildirildiği (Belge-1/43); 27.10.1993 tarihli ve 2456 sayılı Beykoz Belediyesi yazısında, “...İçişleri Bakanlığı baş müfettişi tarafından inceleme sonuçlanmadan yasal açıdan herhangi bir işlem yapılmasının doğru olmadığı ve soruşturma neticelendikten sonra gereğinin yapılarak Büyükşehir Belediye Başkanlığına bilgi verileceğinin...” belirtildiği; (Belge-1/44)
01 Kasım 1993 tarihli ve 2456 sayılı Beykoz Belediyesi İmar ve Planlama Müdürlüğü yazısında, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığınca iptali istenen inşaat ruhsatlarının Beykoz Belediyesince iptal edilip edilemeyeceği konusunda Beykoz Belediyesi Hukuk İşleri Müdürlüğünden görüş istenildiği; (Belge-1/45)
08 Kasım 1993 tarihli ve 959 sayılı Beykoz Belediyesi Hukuk İşleri Müdürlüğü yazısında, “...inşaat ruhsatı plana, plan notlarına ve projeye istinaden verildiğine göre planlar ve projelerde iptal edildiğinden Beykoz Belediyesince verilmiş olan ruhsatların iptal edilmesinde yasal bir sakıncanın bulunmadığı...”nın belirtildiği; (Belge-1/46)
10 Kasım 1993 tarihli ve GD-16489 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi yazısında, iptal edilen planların Orman Yasasının 52inci maddesine aykırılığında bir tereddüt bulunmadığı; Orman Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı Müfettişlerince yürütülen soruşturmada, planların yasal olup olmadığı yerine işlemi yapan kişilerin soruşturulduğu; bu durumda yasal dayanağı bulunmayan inşaat ruhsatlarının ivedilikle iptal edilmesinin tekrar istenildiği; (Belge-1/47)
17 Kasım 1993 tarihli ve 17/93-40 sayılı mülkiye başmüfettişi Özer ÖNER imzalı yazıda, uygulama imar planı ve mimari avan projeyi iptal eden İstanbul Büyükşehir Belediyesinin inşaat ruhsatlarının da iptalini talep eden 13.10.1993 tarihli ve 93/2181 sayılı yazısı üzerine, Beykoz Belediyesi tarafından ne tür işlem yapıldığının Müfettişliğine bildirilmesinin istenildiği; (Belge-1/48)
23 Kasım 1993 tarihli ve 2774 sayılı Beykoz Belediyesi İmar ve Planlama Müdürlüğü yazısında, müfettişlikçe yapılacak soruşturma sonucuna göre işlem yapılacağının mülkiye başmüfettişi Özer ÖNER’e bildirildiği; (Belge-1/49)
30 Kasım 1993 tarihli ve 2753 sayılı Beykoz Belediyesi İmar ve Planlama Müdürlüğü yazısında, “... İçişleri Bakanlığı Mülkiye Müfettişliğince yapılan soruşturma sonuçlanmadan ve bir yargı kararına dayandırılmadan tatbikat projeleri ile yapı ruhsatlarının iptalinin yasal açıdan sakıncalı olacağının …” İstanbul Büyükşehir Belediyesine bildirildiği; (Belge-1/50)
10 Aralık 1993 tarihli ve 17/41 sayılı mülkiye başmüfettişi Özer ÖNER tarafından düzenlenen “İnceleme ve Araştırma Raporu”nda; arazi sahiplerinin plan ve projeler gereği yaptıracakları inşaat alanının %6’yı aşmadığı; Orman Kanununun 52. Maddesinin şart koştuğu Orman Bakanlığından izin almak, yatay alanın %6’sını geçmemek, ifraz yapmamak, orman vasfının korunmasına özen göstermek suretiyle imar planlamasına uygun inşaat yapma şartlarına arazi sahiplerinin uydukları; Orman Bakanlığının uygulama ve planlarının düzenlenmesi yolundaki bir teklifinden ve görüşünden hareketle ve teklifin bir örneğinin İstanbul Büyükşehir Belediyesine gönderilmiş olmasını gerekçe ittihaz ederek yerleşim planlarını iptal etmesinin ve inşaat ruhsatlarıyla uygulama projelerinin de iptalinin Beykoz Belediyesinden istenmesinin yasal bir dayanağının bulunmadığı; hatta alınan bu kararın yok hükmünde bulunduğu kanaat ve sonucuna varıldığı; (Belge-1/51)
14 Haziran 1994 tarihli ve 1589 sayılı Beykoz Belediyesi İmar ve Planlama Müdürlüğü yazısında, mülkiye başmüfettişi Özer ÖNER tarafından düzenlenen inceleme ve araştırma raporunun İstanbul Büyükşehir Belediyesine gönderildiği; (Belge-1/52)
13 Şubat 1995 tarihli ve 3581 sayılı Beykoz Belediyesi İmar ve Planlama Müdürlüğü yazısında, söz konusu parsel üzerindeki inşaatların ruhsatlı olup olmadığını soran İstanbul Büyükşehir Belediyesine geçmişte yapılan işlemlerin safahatının anlatıldığı; ayrıca mülkiye başmüfettişi Özer ÖNER’e ait raporun gönderildiği; (Belge-1/53)
15 Kasım 1995 tarihli ve 7755 sayılı İstanbul III Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararıyla, anılan parseli de kapsayan bölgenin, “İstanbul Kuzey Kesimi-Karadeniz Kuşağı-1 No. lu Doğal Sit Alanı” ilan edildiği, bu kararın 20 Kasım 1995 tarihli ve 1574 sayılı yazıyla Beykoz Belediyesine bildirildiği; (Belge-1/54;1/55)
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 17nci maddesinde, bir alanın Koruma Kurulunca SİT olarak ilanının bu alandaki imar planı uygulamasını durduracağı; anılan bölgede koruma amaçlı imar planı yapılması gerekliliği nedeniyle eski plan kararlarının hükümsüz kalacağı ve dolayısıyla koruma amaçlı imar planı yapılıncaya kadar Koruma Kurulu tarafından geçiş dönemi yapılanma şartlarının belirleneceği; yasanın 57nci maddesinde kamu kurum ve kuruluşlarının (belediyeler dahil) Koruma Kurulu kararlarına uymak zorunda olduklarının kurala bağlandığı; (Belge-1/56; 1/57)
06 Haziran 1996 tarihli ve 8287 sayılı Koruma Kurulu kararı ile, “... SİT kararından önce imar mevzuatına uygun biçimde düzenlenmiş ve onaylanmış planların uygulanmaları ile ilgili olarak bu planlara göre doğal SİT kararından önce (15.11.1995) ruhsatı alınmış inşaatların ruhsat eki onaylı projeye göre tamamlanabileceğine ... ruhsat sürelerinin imar mevzuatına uygun olarak ... uzatılabileceğine” karar verildiği; (Belge-1/58)
İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 07.10.1993 tarihli ve 93/2181 sayılı onayı ile tesis edilen uygulama imar planının ve mimari avan projenin iptali işlemi ardından ortaya çıkan hukuki durumun, bölgenin SİT alanı ilan edilmesiyle, imar ve orman mevzuatı bakımından ivedilikle açıklığa kavuşturulması gerektiği;
30 Haziran 1997 tarihli ve 1997/66 sayılı Beykoz Sulh Hukuk Mahkemesine verilen bilirkişi raporunda, “...ACARKENT SİTESİ adı altında inşa edilmekte olan 1452 adet villa ile diğer sosyal ve ticaret tesislerine ait tapu kayıtları ve yapı ruhsatlarının incelenerek verilen yapı ruhsatlarının 6831 sayılı Orman Kanununun 52. Maddesine, İmar Kanununa ve bunlara bağlı yönetmeliklere uygun olup olmadıklarının ve tasdikli vaziyet planına göre taşınmaz üzerinde yapılan yapıların halihazır fiili durumları itibariyle taban oturum alanı yüzdelerinin mahallinde incelenmesi...” için Ali Rıza TUNCER, Çiğdem MELİKOĞLU, Hüseyin TUNCER, Sema ALDEMİR ve Ali USLU tarafından tespit istenildiği; Beykoz Sulh Hukuk Mahkemesince tayin edilen bilirkişiler İlhan AVCI, Burhan DEMİRCAN ile Beykoz Belediyesi İmar ve Planlama müdürü Fikret ERGİN tarafından hazırlanan raporda, “...Esasen 1/1 000 ölçekli uygulama imar planında sosyal ve ticari tesislerin TAKS’a dahil olmadığı ile ilgili plan notunu ihtiva etmemiş olsaydı o takdirde sosyal ve ticaret tesislerinin TAKS: %6 içinde kalması gerekirdi. Ancak plan notu açıktır...” denildiği; Yukarıda adı geçen bilirkişi heyetince arsada yapılan incelemede, “..sosyal ve ticaret tesislerinin inşaatlarına başlandığı...” tesbitine yer verildiği; (Belge-59)
22 Nisan 1998 tarihli ve 436 sayılı Beykoz Belediyesi İmar Müdürlüğü yazısında (Belge-1/60), 1-2 pafta, 6 parsel üzerinde devam eden inşaatlara ilişkin A Tipi 98 adet villa için 1 adet; B tipi 776 adet villa için 1 adet; C tipi 298 adet villa için 1 adet; sosyal ve ticari tesisler için 3 adet yapı ruhsatının yenilendiği (Belge-1/61;1/62;1/63;1/64;1/65;1/66); 22.04.1998 tarihli ve 434 sayılı Beykoz Belediyesi İmar Müdürlüğü yazısında, anılan parsele ait yerleşim planı değişikliğinin onandığı; (Belge-1/67)
Bu aşamada, 19 adet A tipi villa için, 59 adet B tipi villa için, 302 adet C tipi villa için, sosyal ve ticari tesislerden 1 adet kır kahvesi için, 1 adet idari hizmetler binası için, 1 adet klüp binası için İSKAN izni verildiği; bu bölümlerin yapı ruhsatlarından çıkarıldıkları;
21 Temmuz 1998 tarihli ve 1744 sayılı işlem ile Beykoz Tapu Sicil Müdürlüğü’nde parsel üzerindeki yapılarda kat irtifakının kurulduğu;
21 Temmuz 1998 tarihli ve 969 sayılı Beykoz Belediyesi İmar Müdürlüğü yazısında, ruhsat yenilemesinin hangi plana dayanarak yapıldığı hakkında açıklayıcı bilgi isteyen İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 07.07.1998 tarihli ve 1886 sayılı yazısına cevaben, “... Büyükşehir Belediyenize gereği yapılmak üzere, resmi merciilerce gönderilen raporla ilgili ne işlem yapıldığı bilinmemekle birlikte, Belediyemizce tüm işlemler bu teftiş raporu doğrultusunda yürütülmektedir ... inşaatlar ruhsat ve eklerine uygun olarak sürdürülmektedir ... keyfiyeti bilgilerinize arzederim” denildiği; (Belge-68)
15 Eylül 1998 tarihli ve 3137-GD: 18451 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi yazısında, Beykoz Belediyesi’nin yukarıda yer verilen 21 Temmuz 1998 tarihli ve 969 sayılı yazısına da atıfta bulunularak, anılan parseldeki ruhsat yenilemesinin hangi plana dayanarak yapıldığı konusunda yeniden bilgi istenildiği; söz konusu yazıda yer verilen İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hukuk Müşavirliğinin 11.07.1994 tarihli ve V/3470-V/3980 sayılı, 01.05.1995 tarihli ve V/8404 sayılı hukuksal görüşlerinde, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığınca 27.09.1993 tarihinde uygulama imar planları ve mimari avan projelerin iptaline ilişkin tesis edilen idari işlemin idari yargıda iptalinin talep edilmediği ve idarece kendi iradesiyle kaldırılmadığı, bu nedenle halen yürürlükte olduğu, Beykoz Belediyesince yeni yapılacak imar planlarına göre tatbikat projelerinin yapılmasının ve ruhsat verilmesinin gerektiği kanaatine varıldığının belirtildiği; ayrıca anılan parseldeki inşaatların ruhsat ve projelerine uygun inşa edilip edilmediğinin kontrolu talep edilirken yukarıda belirtilen durum karşısında ne yönde işlem tesis edileceğinden söz edilmediği; (Belge-1/69)
bilgileri edinilmiştir.
Edinilen bilgi ve belgelerden, 15 Eylül 1998 tarihi itibariyle, ACARKENT ile ilgili olarak çok sayıda tartışmalı işlemin tesis edildiği görülmektedir. Bu aşamada öne çıkan tartışmalı işlemlerden ve oluşan soru işaretlerinden;
-
İstanbul ili, Beykoz ilçesi, 1-2 pafta, 6 numaralı ve Saip Molla Özel Ormanı vasfıyla 2.292.2 292 m2 yüzölçümlü olarak tapuda kayıtlı ve üzerinde ACARKENT adı altında toplam 1452 adet villanın, özel ormanın yatayda %6’sını oluşturan ve Orman Genel Müdürlüğünce inşaat izni verilen 137.531 m2 içinde kaldığı belirtilmekle beraber, orman idaresinin izninde belirtilen bir ailenin oturmasına mahsus bağ veya sayfiye evleri şartının aşıldığı tartışması sürmektedir. Yerinde yapılan gözlemlerden, 1452 adet villanın her birinin; 2-3 adet bodrum katı+2 normal kat+1 adet çatı katı olmak üzere toplam 5-6 katlı yapıya dönüştükleri görülmektedir.
-
137.531 m2 inşaat alanlı 1452 adet villa dışında, ayrıca 188.479,97 m2 inşat alanlı sosyal ve ticaret tesislerinin de yapımına izin verilmiş ve bu tesisler uygulama imar planı notu ile %6 inşaat izni dışında bırakılmışlar ve bu tesisler içinde biri 97m ve diğeri 76m yüksekliğinde iki ayrı yüksek binanın yapımı da öngörülmüştür. Oysa, 30 Mart 1987 tarihli ve 0698 sayılı Orman Genel Müdürlüğü (OGM) Kadastro ve Mülkiyet Dairesi Başkanlığı yazısı ile, “...hiçbir ifraz yapmamak, yatay alanın (%6) yüzde altısından fazla yer işgal etmemek, inşaat alanı katsayısı %50'yi geçmemek, 2. Katta saçak seviyelerinin tabi zeminden yüksekliği h:6.50 m’yi aşmamak, %6 dışında kalan ormana ve yola 10.00 metreden fazla yaklaşmamak şartı ile bir ailenin oturmasma mahsus bağ veya sayfiye evleri veya eğlence turizm tesisleri ile bu gibi tesislerin müştemilat binalarının yapılması maksadıyla...” ön izin (Belge-1/9) ve bunun ardından 22.12.1987 tarihli ve 21 sayılı yazı ile kesin izin verilmiştir (Belge-1/12). Orman idaresince verilen kesin izindeki imar hakkı ile arazide halen mevcut inşaat miktarı arasında önemli farklılıklar olduğu yönündeki tartışmalar devam etmektedir.
-
ACARKENT’in, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Bedrettin DALAN tarafından yürürlüğe konulan 12.04.1988 onanlı yerleşim planının, 1989-1994 dönemi İstanbul Büykşehir Belediye Başkanı Nurettin SÖZEN tarafından 27.09.1993 tarihinde, avan projelerinin ise 07.10.1993 tarihinde iptal edildiği ve ardından bunlara dayanarak verilen inşaat ruhsatlarının da Beykoz Belediyesi’nden iptalinin istenildiği; Ancak, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin SÖZEN ile aynı partiden (SHP) Beykoz Belediye Başkanı seçilen Av. Şevket ARIKAN’ın, mülkiye başmüfettişi Özer ÖNEN tarafından düzenlenen fezlekeyi gerekçe göstererek iptal talebini yerine getirmediği, üstüne üstlük, 1988 tarihli yapı ruhsatlarının süresini 1993 yılında bir beş yıl daha uzattığı, daha sonra seçilen (FP+DSP+CHP+AKP’li) Beykoz Belediye Başkanları’nın da aynı yönde işlem tesis ettikleri ortaya çıkmış bulunmaktadır.
-
Sosyal ve ticari tesisler için, 30 Nisan 1988 tarihinde, Beykoz Belediyesi tarafından 1 adet olarak düzenlenen yapı izninde toplam inşaat miktarı (KAKS) 60.968 m2 olduğu halde, bu yapı izninin bir 5 yıl daha uzatıldığı, 21 Nisan 1993 tarihindeki yapı izninde inşaat miktarının 188.479,97 m2’ye çıkarıldığı görülmüştür. Yapı izninin süresinin uzatılması sırasında parsel sahiplerine fazladan 127. 511,97 m2 inşaat hakkı verildiği, inşaat hakkının yapı izninin uzatılması sırasında artırılmasının imar mevzuatı uyarınca olanaklı olup olmadığı tartışması da devam etmektedir.
-
Söz konusu inşaatların dayanağı olan 1/1000 ölçekli ve 12.04.1988 onanlı uygulama imar planının ve avan projelerin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının 21.10.1993 tarihli ve 93/1992 sayılı; 07.10.1993 tarihli ve 93/2181 sayılı yazılarıyla iptal edildiği, Recep Tayyip ERDOĞAN’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olduğu dönemde yazılan 15 Eylül 1998 tarihli ve 3137-GD: 18451 sayılı yazıda da (Belge-1/69), iptal kararının geçerli olduğunun belirtildiği, ancak gerek Recep Tayyip ERDOĞAN ve gerekse sonraki “Milli Görüş” çizgisine sahip Büyükşehir belediye başkanlarınca bu konuda herhangi bir işlemin yapılmadığı görülmüştür. Bu durumda, ACARKENT’teki inşaatların dayanağı olan 1/1000 ölçekli ve 12.04.1988 onanlı uygulama imar planını ve avan projeleri iptal eden İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin SÖZEN’in 21.10.1993 tarihli ve 93/1992 sayılı; 07.10.1993 tarihli ve 93/2181 sayılı iptal onaylarının halen geçerli olup olmadığı ve geçerli ise bugün itibariyle tesis edilecek işlemin ne olması gerektiği konusundaki tartışmalar da devam etmektedir.
-
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığınca kabul edilen 1/1000 ölçekli ve 12.04.1988 onanlı planların, bu planları yürürlüğe koyan Büyükşehir Belediyesince 1993 yılında iptal edilmesinin, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Başmüfettişi tarafından düzenlenen bir raporla yok hükmünde sayılıp sayılamayacağı, Mülkiye Başmüfettişinin böyle bir yetkisinin bulunup bulunmadığı, Mülkiye Başmüfettişinin böylesi bir değerlendirmesinin Beykoz Belediyesince yapılan işlemlere dayanak oluşturup oluşturamayacağı tartışması da devam etmektedir.
-
Orman idaresinin verdiği 137 531 m2 inşaat iznine, imar planı ile 188.479,97 m2 daha ilave edilerek inşa edilen sosyal ve ticaret tesisleri yanı sıra, ruhsat ve eklerine aykırılığı tespit edilen yapılardan; devam edenler ya da inşaatı tamamlanmış olmaları yanı sıra yapı kullanma izin (iskan) alanlar hakkında ne tür bir işlem tesis edilmesi gerektiği konusunda da tartışmalar devam etmektedir.
2. ACARKENT İLE İLGİLİ 1998 SONRASI GELİŞMELER
Yukarıda belirtilen tartışmalı konular, bu kez TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şube Başkanlığı ile Kanlıca Orman İşletme Müdürlüğü tarafından ayrı ayrı dava konusu yapılmıştır.
2.1. KANLICA ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN AÇILAN DAVA
18.12.2006 tarihli dilekçe ile Beykoz 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde Kanlıca Orman İşletme Müdürlüğü tarafından açılan davada;
-
Kat mülkiyeti tapularının tamamının iptali ile %6’lık izin sahası dışındaki kısımların Özel Orman vasfı ile tevhid ve tescili,
-
%6’lık kısım için arsa paylarının yeniden tashihen tescili ve bu kayıtlarda da özel orman vasfının belirtilmesi,
-
Ruhsatı olmayan yapıların kal’i,
-
Müdahalenin önlenmesi,
-
Tevhidi istenen taşınmazların tapu kaydının beyanlar ve şerhler hanesinde yer alan tüm ayni haklar ve şerhlerin kaldırılması,
-
Karar kesinleşinceye kadar T.M.K. 1010. maddesine istinaden taşınmazların iyi niyetli 3. kişilere devir ve temliki ile üzerinde ayni hak tesisinin önlenmesi amacıyla tapu kayıtlarına ihtiyati tedbir konulması,
-
İ.İ.K. 28. maddesine göre işlem yapılmasının istenildiği,
Beykoz 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce;
-
ACARKENT’in üzerinde yer aldığı, 6 parsel sayılı Saip Molla Çiftliğine konulan özel orman şerhinin kaldırılmasının yok sayılmasına ve yeniden niteliğinin özel orman olarak belirlenmesine,
-
Yüzde 6’lık izin sahası dışında kalan kısma yönelik olarak men’i müdahale, kal ve diğer talepler için açılan davanın husumet nedeniyle reddine ve
-
6831 sayılı Orman Kanunu’nun 52. maddesine aykırı olarak tapu sicil kayıtlarında özel ormanın tamamı üzerinde kurulan kat mülkiyetine yönelik işlemin iptali için açılan davanın reddine
karar verildiği, bu kararın Kanlıca Orman İşletme Müdürlüğü tarafından Yargıtay da temyiz edildiği ve davanın halen devam etmekte olduğu bilgileri edinilmiştir.
2.2. TMMOB MİMARLAR ODASI İSTANBUL BÜYÜKKENT ŞUBESİ TARAFINDAN AÇILAN DAVA
08.03.2004 tarihli TMMOB Mimarlar Odası’nın (İstanbul Büyükkent Şubesi) Beykoz Belediyesi’ne vermiş olduğu dilekçe ile, ACARKENT’teki sosyal ve ticari tesislere için düzenlenen yapı ruhsatlarının yasal dayanağının olmadığı savıyla 21.04.1988 tarihli ve 3000149 sayılı yapı ruhsatının; 21.04.1993 tarihli ve 3001007 sayılı yapı ruhsatının; 03.04.1998 tarihli ve 30001007 sayılı yapı ruhsatının ve ruhsat yenileme işlemlerinin iptalinin istenildiği,
16.03.2004 tarihli ve (11) 317 Gd 2331 sayılı Beykoz Belediyesi yazısı ile olumsuz yanıt verilmesi üzerine Mimarlar Odası’nca İstanbul 4. İdare Mahkemesinde ruhsatların iptali istemiyle dava açıldığı,
Mimarlar Odası yanında Kanlıca Orman İşletmesi davaya katılırken, Beykoz Belediyesi yanında parsel sahibi Dost İnşaat A.Ş.’nin katıldığı,
30.12.2005 tarihli ve E.2004/1118, K.2005/2408 sayılı İstanbul 4. İdare Mahkemesi kararında, TMMOB Mimarlar Odası’nın ruhsatların iptali istemiyle dava açma ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddedildiği ve bu kararın Oda tarafından Danıştay da temyiz edildiği,
08.08.2006 tarihli Danıştay 6. Dairesinin E.2008/376 sayılı kararında, ACARKENT’te temyiz istemi sonuçlanıncaya kadar “yürütmenin durdurulmasına” karar verildiği, bunun üzerine 2/3’ünün kaba inşaatları tamamlanan iki kulenin yapımının durduğu,
09.02.2007 tarihli Danıştay 6. Dairesinin E.2006/3763, K.2007/702 sayılı kararı ile TMMOB Mimarlar Odası’nın, “… yapı ruhsatlarının iptalini isteme konusunda dava açma ehliyetinin bulunduğu …” kararının verildiği,
2007 yılında İstanbul 4. İdare Mahkemesinin E.2007/724, K.2007/1903 sayılı kararıyla, TMMOB Mimarlar Odasının yapı ruhsatlarının iptali için dava açma ehliyetinin bulunmadığına ilişkin önceki kararında ısrar ettiği,
2009 yılında Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu’nca, TMMOB Mimarlar Odası’nın, “… yapı ruhsatlarının iptalini isteme konusunda dava açma ehliyetinin bulunduğu …” kararının verildiği, kararın tekrar İstanbul 4. İdare Mahkemesine gönderildiği ve davanın halen devam ettiği,
bilgileri edinilmiştir.
Dostları ilə paylaş: |