Açik öĞrenme

AÇIK ÖĞRENME

Açık öğrenme programları, belirli sınırlar içinde, öğrencinin kendi hızına uygun şe-kilde ve kendine uygun olan sürede iz-lediği programlardır.


Açıklama

Geleneksel eğitim ve öğretim programları, yalnızca ne öğrenileceğini değil, aynı zamanda öğrenmenin süresini ve öğrenmenin nerede ola-cağını da belirler. Bu, gerek öğrenmeye eri-şimde ve gerekse programlar yoluyla konunun gerektirdiği ilerlemeyi sağlamada pek çok öğ-renci için büyük bir engel oluşturur. Öğrenme yerinden uzakta bulunma, evde ve işte çalışma taahhüdü, öğrenme biçimi, özürlülük gibi du-rumlar ve diğer bazı etmenler, bireylerin öğ-retim programlarına katılımını engellemiş ya da daha az başarılı olmalarına neden olmuştur. Açık öğrenme programları; eğitim ve öğretim yöntemlerindeki son gelişmelerle (uzaktan öğ-renme materyallerinin kullanımı gibi) teleko-münikasyon ve bilgi teknolojisindeki son geliş-melerden büyük ölçüde yararlanmış; bireyin hem öğrenme programının içeriğine hem de öğretim personeline, kendi istediği zaman ve yerde erişimini mümkün kılmıştır.

Açık öğrenme programları, gerek prog-ramların sunulduğu yer, gerekse katılımcıların çeşitliliği yönünden farklılıklar gösterir. Prog-ramların çoğu, aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

• 
  Bir merkeze dayalı açık öğrenme: Bu prog-ram, yalnızca değişen zamanlarda katılımcı olabilen öğrencilerin kolayca ulaşabilmeleri-ne uygun bir merkeze bağlıdır. Öğrenciler programa belirli bir zamanda düzenli olarak veya haftadan haftaya randevu alarak katılır ya da istedikleri zaman gelir.
  
• 
  Yerel açık öğrenme: Bu program da öğren-cilerin kolayca ulaşabildikleri uzaklıktadır. Ancak sınıflar, katılımcıların çok sayıda ol-ması nedeniyle daha büyüktür. Yerel açık öğrenmenin, bir merkeze dayalı açık öğren-meden farkı, yerel açık öğrenmede öğren-cilerin çalışmalarının büyük kısmını merkez-den uzakta evlerinde veya iş yerlerinde yap-malarıdır.
  
• 
  Uzaktan açık öğrenme: Bu program, açık öğ-renme konusunda uzmanlaşmış bulunan ulu-sal düzeydeki merkezler tarafından uygula-nır. Çalışmanın büyük çoğunluğu, merkez ta-rafından geliştirilen öğrenme materyali kulla-nılarak, bağımsız bir biçimde, evde ya da iş yerinde yürütülür.
  

Eşdeğer terimler

İNG : open learning

ALM : offenes Lernen

FR : apprentissage ouvert

İlgili terimler

Erişim

Öğrenme

Uzaktan öğrenme

EĞİTİM PİYASASI

ADEMİ MERKEZİLEŞME

bkz. Yerinden yönetime geçiş

AKREDİTASYON

(EHLİYETLERİN ONAYLANMASI-

AKREDİTE EDİLMESİ)

Bir ehliyetin, ulusal mesleki eğitim ve öğ-retim içinde resmi olarak uygun bulunması, onaylanması sürecidir.

Açıklama

Akreditasyon aşağıdaki hususların bir res-mi otorite, kurum ya da kuruluşça tanınmasıdır:

• 
  Bir dersin, kursun veya programın önceden saptanan niteliklere uygunluğu,
  
• 
  Süreçlerin, uygulamaların ve yöntemlerin uy-gunluğu,
  
• 
  Eğitim ve öğretim programının ve değerlen-dirme biçiminin, varsa, ulusal meslek ya da yeterlilik standartlarına uygunluğu.
  

Ehliyet onaylandığı (akredite edildiği) za-man belirli bir statüye kavuşmuş olur. Böylece söz konusu ehliyet, kabul eden kurumca, belirli bir amaç için kullanılacak tek ehliyet haline gelir.

Ulusal mesleki eğitim ve öğretimde (MEÖ), ehliyetler, genellikle bir kurum tarafından onay-lanır. Bu kuruma onaylayan (akredite eden) kurum adı verilir.

Akreditasyon sistemi,

1. 
   Bireylerdeki becerilerin ve yeterliliklerinin tanınmasında kullanılan bir sistemdir.
   
2. 
   Eğitim ve öğretim kurumlarının, dışarıdan bir kurum tarafından uygun bulunduğu bir sis-temdir.
   

Akreditasyon sistemi, bir akreditasyon ku-rumu, bir veya daha çok sayıda onaylayan ku-rum, kuruluş ya da mekanizmadan oluşur. Bu kurum, kuruluş ve mekanizmalar kapsamında; devlet, işveren kuruluşları, işçi sendikaları, eği-tim ve öğretim veren kurumlar gibi paydaş-çıkar grupları yer alır.

Söz konusu kurumlar arasındaki ilişkiler, tanınacak beceri ve yeterliliklerin saptaması ve belgelenmesi; akreditasyon ölçütlerinin belir-lenmesi, uygulanması ve gözden geçirilmesi; başarının tanınmasında kullanılan değerlendir-me biçiminin kararlaştırılması, uygulanması ve izlenmesi; uygun bulma sürecinin kalitesinin garanti edilmesi; eğitimin ve ehliyetlerin veril-mesi ve/veya tanınan kurumların yönetimi sorumluluğunu üstlenen tarafından belirlenir.

Akreditasyon terimi, 1999 tarihinde çıkar-tılan, 4457 sayılı “Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun”da: “Akreditasyon, TÜRKAK tarafın-dan; laboratuvarların, muayene ve belgelen-dirme kuruluşlarının ulusal ve uluslararası ka-bul görmüş teknik kriterlere göre değerlendi-rilmesi, yeterliliğinin onaylanması ve düzenli aralıklarla denetlenmesidir.” Şeklinde tanım-lanmıştır.

Eşdeğer terimler

İNG : accreditation of qualification

ALM : Anerkennung, Beglaubigung

FR : reconnaissencé et validation

İlgili terimler

Akreditasyon sistemi

Belge, belgelendirme

Değerlendirme ve belgelendirme

Eğitim ve öğretim sistemi

Ehliyet

Ehliyetlerin tanınması

Yeterlilik

UZLAŞMA STRATEJİSİ

AKŞAM OKULLARI / AKŞAM

KURSLARI



Öğrencilerin gündüzleri bir işte çalışıyor olmaları nedeniyle akşamları yapılan yarı zamanlı eğitim biçimidir.


Açıklama

Akşam okulları ya da kursları, eğitim ve öğretim sistemlerinin her kademesindeki okul-larda, o ülkede normal sayılan iş sürelerinin dı-şında düzenlenen programlarıdır. Bazı eğitim sistemlerinde bu programlara “gece okulları” ya da “gece kursları” adı verilir. Söz konusu okul ya da kurslara devam edenlerin çoğunluğu, çalıştıkları için gündüz eğitimine devam olanağı bulamayanlar, işsizler, yeni bilgi ve beceriler edinerek işni değiştirmek isteyenler, ikinci şans öğretiminden yararlanmak isteyenler ve her yaştaki yetişkinlerdir.

Kapasitelerinin sınırlı olması nedeniyle, bazı üniversite ve yüksek okullarda da anılan yönteme başvurulmaktadır. Bu şekildeki eği-tim ve öğretime “ikinci öğretim” adı verilmek-tedir.

Eşdeğer terimler

İNG : evening courses

ALM : Abendkurse

FR : cours du soir

İlgili terimler

Eğitim

Yetişkinler eğitimi

EĞİTİM PİYASASI

AKTARILABİLİR BECERİLER

Bireylerin, yürütmekte oldukları ya da he-nüz bıraktıkları işlerinden başka işlere ve mesleklere de uygun bulunan becerileridir.


Açıklama

Bir kişi, diğer işler ya da meslekler için gerekli becerilere sahip olduğu ölçüde karar verme konumundakileri ilgilendirir. Bu, iki bi-çimde söz konusu olabilir.

Birincisi, işçilerin diğer işler ve meslekler için gerekli becerilere sahip olması işgücünün maliyetini etkileyebileceği için, kimi işverenler işçilerinin yalnızca kendi işleriyle ilgili beceri-lerini artırıp geliştirmesine olanak tanıyabilir. Böylece, çalıştırdıkları işçilerin başka bir işe geçebilme olasılıklarını en aza indirerek işgücü maliyetlerini düşük tutmaya çalışırlar. Bunun ulusal çıkarlara aykırı bir bakış açısı olduğu ve becerileri belirli bir alanda sınırlanmış işgü-cünü, sahip oldukları becerilere talebin düşme-si durumunda savunmasız bırakacağı açıktır.

İkincisi, mesleki eğitim ve öğretimin kur-siyerlere, meslek yaşamlarının başında ya da iş sürecinde aktarılabilir beceriler edinme olanağı sağlaması aynı derecede önemli görülmektedir. MEÖ, değişime etkin ve kolay bir şekilde uyum sağlama yeteneğine sahip işgücünün yetiştiril-mesine çok büyük katkı sağlar.

Eşdeğer terimler

İNG : transferable skills

ALM : übertragbare Fertigkeiten

FR : compétences transférables

İlgili terimler

Anahtar beceriler

Beceri uzmanlaşması, uzmanlık alanı, uzmanlık

Beceriler

Beceri aktarımı/becerilerin aktarılması

Çekirdek beceriler

Değiştirilmiş/artırılmış/yükseltilmiş beceriler

Temel beceriler

Uzmanlık becerileri

İŞGÜCÜ PİYASASI

ALIŞTIRMA - UYUM EĞİTİMİ

(ORYANTASYON EĞİTİMİ)

Bireyleri; bir konuya, bir kuruma veya bir iş yerine alıştırmaya yönelik eğitimdir.

Açıklama

Oryantasyon eğitimi yerine, endüksiyon eğitimi terimi de yaygın olarak kullanılmak-tadır. Bazı eğitimcilere göre bu bir hizmet içi eğitimdir. İşletme personeli için yapıldığında “ön eğitim” ya da “başlangıç eğitimi” adını alır. Amaç, yeni gelen kişinin, kısa sürede işine ve görevine alışmasını sağlamaktır.

Eşdeğer terimler

İNG : orientation training

ALM : Berufsorientierung

FR : periode d’orientation

İlgili terimler

Eğitim ihtiyacı

Eğitim yerleri

Gelişmek, geliştirmek

İş başında eğitim

İş dışında eğitim

EĞİTİM PİYASASI

ALMAŞIK SİSTEM

Örgün (formal) eğitimin iş deneyimiyle birleştiği mesleki eğitim sistemidir.


Açıklama

Almaşık sistem, Fransa’da kullanılmakta olan sistemi tanımlamaktadır. Öte yandan bu terim, iş deneyimiyle meslek eğitimini bir araya getiren herhangi bir sistemi tanımlamak için de kullanılır.

Eşdeğer terimler

İNG : alternance

ALM : Kombination von formaler

Ausbildung und praktischer

Arbeitserfahrung

FR : alternance

İlgili terimler

Eğitim ve öğretim stratejisi

Mesleki eğitim ve öğretim (MEÖ)

UZLAŞMA STRATEJİSİ