Açıklama
Eşdeğer terimler
İNG : theoretical, practical instruction
ALM : theretische / praktische Instruktion
FR : formation théorique / pratique
İlgili terimler
Ders (kurs) programı tasarımı
Eğitim
Öğretim
Pratik öğretim
GELİŞTİRME(K) / UYGULAMA(K) / KORUMA(K)
KURSİYER
bkz. Öğrenci
KURULUŞ / ÖRGÜT
Kuruluş (örgüt), bireysel ya da toplu bir- takım amaçlara ulaşmak için, resmi bir dernekte bir araya gelmiş kişiler toplulu-ğudur.
Açıklama
Her kuruluşun amaçlarından en azından bir kısmı, belirli malların ve hizmetlerin üretilmesi ve bireylere ve/veya gruplara ve/veya diğer kuruluşlara sunulmasıyla ilişkili olmalıdır.
Kuruluşlar; ortaklıklar, eğitim kurumları ve birçok meslek birliğinde olduğu gibi, sıklıkla yasal olarak tanınır. Ancak, kuruluş sözcüğü bundan daha geniş bir anlama sahiptir. Mantık-sal olarak zorunlu olan, bir kuruluşun üyelerin-ce resmen tanınmasıdır. Bunun dışında herhan-gi bir tanıma kuruluş bakımından zorunlu değil-dir.
Eşdeğer terimler
İNG : organisation
ALM : Organisation
FR : organisation
İlgili terimler
Amaç
Çalışma örgütü
Hizmetler
İşveren sendikaları/ kuruluşları
Mallar
GENEL KAVRAMLAR
KURUM, KURUMSALLAŞMA
-
Sosyolojik anlamda bir kurumdan söz edildiğinde, toplumun yerleşmiş bir yönü anlaşılır. O halde kurumsallaşma, toplu-mun kendi içinde bağdaşık, tutarlı bir yönünün geliştirilmesidir. Bu bağlamda, kurumsallığın tesis edilmesi ve kurum-sallaşmanın gerçekleşmesi bir davranış tarzının ya da birtakım inançların birlikte yer aldığı ve yerleştiği bir süreçtir.
-
“Kurum” türetilmiş anlamıyla, toplu-mun, kültürel kurallarının uygulamasına ilişkin bir yönünü oluşturan ya da bunları destekleyip sağlamlaştıran bir örgütlen-medir. Bu nedenle, mesleki faaliyet gös-teren bir kuruluş, örneğin bir okul ya da hastane “kurum” olarak adlandırılır.
-
“Kurum” sözcüğünün, yukarıda belirtilen türetilmiş anlamından kaynaklanan diğer bir anlamı da, anılan kuruluşların faali-yetlerini yürüttükleri yerler ve binalardır (örneğin, pazar).
Açıklama
Toplumun kurumsallaşmış bir yönünü ifa-de eden kurallar, toplumca uygun görülen dav-ranış biçimlerinin yerleşmesiyle oluşur ve gi-derek çeşitli şekillerde yasalaşır. Kişilerin belir-li beceri ve ehliyetlere sahip olduğunun kabul edilmesine ya da bir kuruma üye olmaya ilişkin kurallar buna örnek gösterilebilir. Söz konusu kurallardan bazıları yasa şeklinde düzenlenir.
Kurumsal yapı, sistem oluşturan bir dizi kurumdan oluşur. Örneğin, kurum tabanlı MEÖ, okul ya da eğitim merkezi gibi kurumsal bir altyapıya dayalı mesleki eğitim ve öğretim-dir.
Mesleki eğitim ve öğretimin geleneksel ya-pısı içinde, kurumlar öğrenim programlarına katılmanın koşullarını ve ölçütlerini belirler ve öğrenim programlarının yapısını kararlaştırır. Bu programlar genellikle, belirli günlerde kursa katılma, belirli bir grup öğretmenden ders alma ve kurum tarafından belirlenen eğitim araç ve gereçlerinin kullanılması faaliyetlerini içerir. Kısaca kurum, söz konusu eğitimin gerçekleş-tirildiği yerdir. Son zamanlarda, kurumlar öğre-nim programlarının düzenlendiği ve sunulduğu merkezler haline gelmiştir. Bununla birlikte, anılan şekilde oluşturulan programların uygu-laması başka bir yerde de (hizmetin götürül-düğü uzak merkezlerde ya da işyerlerinde) ola-bilir. Kurumsal maliyetlerin üzerlerinde yarat-tığı baskı, bu kurumları kapılarını “normal” akademik gün ve yıl dışında da açmaya yönelt-mektedir. Gece kursları, yaz okulları ve bunun yanında kısmi süreli (part-time) kurslar, kurum-ların, hem hizmetin sunulmasının şekli, hem de, hizmet sunabilecekleri ihtiyaç alanları bağla-mında daha da esnekleşmelerine olanak sağla-mıştır.
Eşdeğer terimler
İNG : institution, Institutionalisation
ALM : Einrichtung, Institution,
Institutionalisierung
FR : institution, institutionalisation
İlgili terimler
Yasama yapısı
Kurumsal yapı
GENEL KAVRAMLAR
KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELER (KOBİ’LER)
İşletme, ister özel, ister kamu mülkiyetide olsun risk taşıyan ticari bir girişimdir. Kü-çük işletme genellikle ellinin altında, orta büyüklükte işletme ise, elli ile iki yüz elli arasında işçi çalıştıran işletme olarak ta-nımlanır.
Açıklama
Batı ülkelerinde son yirmi beş yıllık dö-nemde ekonomik büyüme en çok KOBİ’ler sa-yesinde olmuştur. Bunun temelinde KOBİ’lerin piyasa ve teknolojinin sunduğu fırsatlara büyük işletmelerden çok daha çabuk yanıt verebilme-lerinin yattığı düşünülmektedir. Öte yandan, bü-yük işletmelerin teknolojik değişiklikler nede-niyle işçi sayısında indirime gitmek zorunda kalmaları da bu sonucun ortaya çıkmasında et-kili olmuştur. Anılan dönemde, Avrupa Birli-ğinde ve birlik üyesi ülkelerde, KOBİ’lerin ku-rulmasını ve gelişmesini teşvik eden politikalar ve destekleyen iletişim sistemleri benimsenmiş-tir.
Eşdeğer terimler
İNG : small and medium enterprises
(SMEs)
ALM : Klein- und Mittelbetriebe,
klein und mittlere Unternehmen
FR : petites et moyennes entreprises
(PME/PMI)
İlgili terimler Girişimci
EKONOMİ
KÜRESELLEŞME
-
Ekonomik anlamda küreselleşme süreci, yeni bilgi aktarım yöntemlerinin sağladı-ğı kolaylığın bir sonucu olarak, piyasanın dünya ölçeğinde ve giderek artan oranda bütünleşmesi piyasaların birbirine bağ-lanmasıdır. Bu durum en belirgin olarak dünya çapında finans piyasaları arasın-daki bağlantılarda gözlenebilir.
-
Sosyal anlamda küreselleşme süreci, tü-ketimin ve kültürel modellerin giderek homojenleşmesine paralel olarak artan, Dünya’nın tek olduğuna ilişkin bilinçlen-meyi içeren, küresel bir kültür sisteminin ortaya çıkmasıdır.
Açıklama
Küreselleşmenin sosyal ve ekonomik an-lamları çok yakın bir ilişki içindedir. Belirtil-melidir ki, küreselleşme süreciyle ilgili olarak, özellikle ekonomik boyutta, dikkat çekilecek yeni bir şey bulunmamaktadır. Bununla birlikte, bilgi aktarım hızı ve giderek güçlenen bağlan-tılar, dünyanın bir kısmında, diğer kısmındaki değişikliklere karşı artan bir etkileşim ve duyar-lılığa yol açmıştır.
Bu yönden, küreselleşme doğrultusundaki düşüncelerle (modern şekliyle) emperyalizm kavramı ve Dünyanın merkeziyle çevresi ara-sındaki tartışmalar birbiriyle bağlantılıdır. Ay-rıca belirtmek gerekir ki, küreselleşme düşünce-sine karşı bir mücadele söz konusudur. Küresel-leşmeyle yöresellik, yerellik arasında karmaşık bir karşı etkileşim ve küreselleşme sürecine karşı güçlü bir direniş bulunduğu kabul edil-mektedir.
Eşdeğer terimler
İNG : globalisation
ALM : Globalisierung
FR : mondialisation
İlgili terimler
Piyasa
Piyasa değişkenliği, oynaklığı
Sosyal, ekonomik değişim
EKONOMİ
MAAŞ (AYLIK ÜCRET)
bkz. “ücret – maaş (aylık ücret)”
MALİYETLER
Herhangi bir mal ya da hizmetin üretimin-de kullanılan ve genellikle satın alınmaları için harcanan parayla ölçülen girdilerin tü-müdür.
Açıklama
Eşdeğer terimler
İNG : costs
ALM : Kosten
FR : coûts
İlgili terimler
Sermaye masrafı
Masraf
EKONOMİ
MALİ YÜKÜMLÜLÜK
-
Belirli kişiler ya da kuruluşlarca öden-mesi gereken bir miktar paradır.
-
Mesleki Eğitim ve Öğretim sisteminde mali yükümlülük, işverenler tarafından eğitim ve öğretim hizmetlerinin finans-manı için fon yaratılması amacıyla ödenen belirli bir miktar (örneğin gider makbuzlarının belirli bir yüzdesi tuta-rındaki) paradır.
Açıklama
Mali yükümlülüklerin yerine getirilmesi sonucunda biriken paralar çok çeşitli amaçlarla kullanılabilir.
İlk olarak, eğitime ilişkin mali yükümlülük-lerin yerine getirilmesiyle toplanan paralar, be-lirli bir sektör ya da ekonomide, eğitim yatırım-larında eşitliğin sağlanması için bir fon oluştu-rulması amacıyla kullanılabilir. Örneğin, mü-hendislik alanında çalışan işverenlerden, bütün sektörde mühendislik eğitiminin geliştirilmesi amacıyla bir katılım payı ödemeleri istenebilir. Bu tür programlar çerçevesinde, eğitime daha az kaynak ayırabilen (küçük işletmeler) işve-renler de eğitim yardımı alabilir.
Öte yandan, mali yükümlülük sistemi, iş-verenleri, kendi eğitim kapasitelerini artırmaları ya da dışarıdan eğitim ve öğretim hizmeti sağ-lamak üzere yatırım yapmaları konusunda teş-vik etmek için de kullanılır. Bu tür programlar kapsamında, (kendi kendilerine eğittikleri işçi sayısı veya para yatırdıkları orta öğretim ku-rumlarındaki eğitim yerleri ve merkezlerinin sa-yısı gibi) belirli ölçütlere göre işverenlerin kıs-men ya da tamamen mali yükümlülükten muaf tutulmaları da mümkün olabilir.
Mali yükümlülük öngörülerek sağlanan bi-rikimin üçüncü bir kullanım şekli de, iş piyasa-sındaki mevcut ya da beklenen beceri eksiklik-lerinin eğitimle giderilmesi için zorunlu olan bir fonun yaratılması olabilir.
Eşdeğer terimler
İNG : levy
ALM : Abgabe
FR : taxe, prélevement
İlgili terimler
GELİŞTİRME(K) / UYGULAMA(K) / KORUMA(K)
MAL(LAR)
Mallar; yiyecekler, binalar, makineler, kimyasal ürünler, tekstil ya da ağaç ürün-leri gibi ekonomik değeri olan varlıkların bütünüdür.
Dostları ilə paylaş: |