Adabiyot 6 (I qism) 2017. p65

Ertakning uchinchi tugashi
Kuchukcha chopib ketaveribdi, chopib ketaveribdi... Birdan
qulog‘iga qandaydir maxluqning: «Vov-vov! Vov-vov!» degan
g‘alati ovozi chalinibdi-yu, taqqa to‘xtabdi.
«Qulog‘imga tanish va issiq eshitilyaptimi?» – o‘zicha
o‘ylabdi kuchukcha. – Garchi bu qanaqa jonivor ovozi ekanini
bilmasam ham, yuragimga jiz etib tekkanday bo‘ldi-ya».
– Vov-vov!
– Balki bu jirafadir. Yo‘q, bu timsoh bo‘lsa kerak. Ha, bu
xuddi o‘sha serjahl timsoh... Ehtiyot bo‘lish kerak.
Kuchukcha butalar orasiga bekinganicha «vov-vov!» degan
ovoz kelayotgan tomonga emaklab ketibdi. Yo xudoyim, bu
ovoz uning yuragini buncha o‘ynatib yubormasa!
– Bu hech shubhasiz, kuchuk bo‘lishi kerak!
To‘ppa-to‘g‘ri! Tag‘in kelib-kelib kimning kuchugi deng: ku-
kulagan ovozni eshitib haligina o‘q uzgan ovchining kuchugi
bo‘lib chiqsa-ya!
– Salom, kuchuk!
– Salom, kuchuk!
– Nega bunaqa ovoz chiqaryapsan?
– Ovoz! Shuni bilib qo‘yki, bu shunchaki ovoz emas, balki
hurishdir.
– Hurish deysanmi? Hali sen hurishni bilasanmi?
– Bilganda qandoq. Axir, ko‘rib turibsan-ku, filga o‘xshab
dunyoni boshimga ko‘tarayotganim yoki sherga o‘xshab na’ra
tortayotganim yo‘q.
– Unda menga ham o‘rgat hurishni.
– Iye, hali sen hurishni bilmaysanmi?
– Yo‘q...
– Unday bo‘lsa, quloq sol. Bu mana bunday qilinadi: «Vov-
vov!..»
– Vov-vov! – kuchukcha birdaniga hura ketibdi. Sevinchi
ichiga sig‘may: «Nihoyat, yaxshi ustozni topib oldim!» deb
o‘ylabdi o‘zicha. Shu topda dunyoda undan baxtiyor maxluq
yo‘qday tuyulibdi unga.

---

9 1
«TELEFONDA AYTILGAN ERTAKLAR» TURKUMIDAN
QUTBDAGI GUNAFSHA
Bir kuni ertalab Shimoliy qutbda katta ayiq uyqudan uyg‘o-
nibdi. Uyg‘onibdi-yu, havoni hidlay boshlabdi. O‘ng tomonga
qayrilib hidlabdi – hech nimaning isi kelmabdi, chap tomonga
o‘girilib hidlabdi – birdan g‘alati bir hid sezibdi.
– Hm, – deb to‘ng‘illabdi ayiq yonidagi urg‘ochi ayiqqa, –
bu tomonga biror ekspeditsiya kelib qolganga o‘xshaydimi?
Lekin shu payt ayiq bolalari sal naridan binafsharang gunaf-
sha topib olishibdi. Gunafsha juda nimjon, poyasi ham ingichka
ekan. U sovuqda dir-dir qaltirarmish, lekin sira bo‘sh kelmay
dadil hid taratarmish, chunki bu uning burchi ekan-da.
– Oyi! Dada! – deb qichqirishibdi ayiqchalar.
– Shu atrofda g‘alati bir narsa bor deb darrov aytdim-a, –
debdi oq ayiq oilasiga. – Lekin, menimcha, bu baliqqa o‘xsha-
maydi.
– Albatta, baliq emas, – debdi ona ayiq. – Qush ham emas.
– Ha, to‘g‘ri aytding, – debdi ayiq xotinining gapini chuqur
o‘ylab olgach.
Kechga borib bu yangi gap butun qutbga tarqalibdi.
Bepoyon, ko‘z ilg‘amas muz sahrosida ushoqqina binafsharang
jonivor paydo bo‘lib chor atrofga g‘alati bir xushbo‘y hid tara-
tarkan. U birgina ingichka oyoqchasida qad ko‘tarib turarmish
va o‘lmas emish.
Gunafshani tomosha qilgani kelganlarning son-sanog‘i yo‘q
emish. Sibirdan bug‘ular chopib kelishibdi. Amerikadan ho‘kiz-
simon hayvon darak topib kelibdi, morj va tyulenlar suzib ke-
lishibdi, qayoqdandir uzoq-uzoqlardan oq shimol tulkisi kelib
qolibdi, bo‘rilar yetib kelishibdi, birinchi bo‘lib albatta chaqim-
chi dengiz zag‘izg‘onlari yetib kelishibdi. Hamma bu g‘alati,
yovvoyi gulni, uning ingichka qaltiroq poyasini ko‘rib hang-u
mang bo‘libdi, uning nafis xushbo‘y hididan to‘yib-to‘yib nafas