Adana Seyhan Sucuzade Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanında Kent Meydanı ve Çevresi Kentsel Tasarım ve Mimari Proje Yarışması

Adana - Seyhan Sucuzade Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanında Kent Meydanı ve Çevresi Kentsel Tasarım ve Mimari Proje Yarışması

“Birinci Aşama” Juri Değerlendirme Çalışması

“Adana – Seyhan Sucuzade Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanında Kent Meydanı ve Çevresi Kentsel tasarım ve Mimari Proje Yarışması” nın birinci aşaması tamamlanmış bulunmaktadır. Jüri öneriler arasından 10 adet projeyi ikinci aşamada geliştirilerek yeniden sunulmak ve yeniden değerlendirmek üzere seçmiştir. Seçilen bu projelere yönelik jüri değerlendirmeleri tüm katılımcıları kapsayan genel ve projeler bazında özel öneriler olmak üzere iki başlık altında toplanmıştır. Aşağıda bu genel değerlendirme ve öneriler ile ilgili proje bazındaki önerileri kapsayan rapor yer almaktadır.

-Genel Değerlendirme ve Öneriler

Yarışma şartnamesinde de belirtildiği gibi yarışmanın ana hedeflerinden biri yarışma alanının kentsel olarak düzenlenmesinin yanısıra çok amaçlı olarak kullanılabilecek, farklı işlevleri barındırabilen, tüm kent için bir toplanma ve odak noktası oluşturan, kamuya açık bir meydan ya da açık alan elde edilmesidir. Bu anlamda önerilerin çoğunda meydan vurgusunun gerek mekansal olarak tanımlanma biçimi, gerekse peyzaj ve mimari ifade biçimi ile geliştirilmeye muhtaç olduğu gözlenmiştir. İkinci aşamada jüri projelerdeki meydan ya da kamusal açık alan vurgusunun çok amaçlı etkinlikleri destekleyecek biçimde geliştirilmesini beklemektedir. Benzer biçimde bu alanda yer alacak meydan ya da kamusal açık alanın sadece bölge için değil, tüm Adana ölçeğinde işaret değeri kazanacak kentsel bir donatı alanı olması beklenmektedir. Bu anlamda açık alanlar heykel, sanatsal yerleştirme ya da farklı sergi ve toplumsal dışavurum ifadeleri için bir altyapı olarak algılanmalıdır.

Benzer biçimde yarışma şartnamesinde bölgenin iklimsel özellikleri vurgulanmakta, gerçekleşecek tasarımın iklimsel bir duyarlılık barındırması, bir fiziksel ortam olması beklenmektedir. Bu anlamda Adana ikliminde rüzgar, yönlenme gibi girdilerle doğrudan güneş ışığından korunma çok önemli tasarım girdileri oluşturmaktadır. Yarışmacılardan açık alanlarla süreklilik oluşturan yarı açık ve korunaklı alanlar oluşturmaları, önerilen binaların bu anlamda gölge etkilerinin dikkate alınması, iklimsel duyarlılık düşüncesini öne almaları beklenmektedir. Alanda geliştirilecek sert zemin düzenlemeleri ile bitkisel alan düzenlemeleri aynı duyarlılık içinde uygulanabilir ve sürdürülebilir olarak ele alınmalıdır.

Bilindiği gibi yarışma alanında ve çevresinde korunması gereken, kentsel belleğin tanımlayıcı parçası haline gelmiş yapılar yer almaktadır. Kentsel dönüşüm projelerine yönelik en önemli eleştirilerden biri kent belleğinin radikal ölçekte yitirilmesi ile ilgilidir. Bu nedenle geliştirilecek olan önerilerde koruma kararlarının, korunacak yapıların kentsel doku ve kullanımla ve önerilen yeni yapılarla bütünleşme biçiminin daha açık ve güçlü olarak vurgulanması beklenmektedir.

Yarışma alanı sınırları belirli bir ada olarak tanımlanmakla birlikte kentin farklı bölge ve dokuları ile süreklilik oluşturan merkezi bir bölgedir. Bu anlamda oluşturulacak tasarım çevre ada ve dokularla bütünleşme potansiyeline sahip, mevcut sokak ve yapı dokusu ile bütünleşen, ölçek duyarlılığına sahip, çevre kalitesini yükselten bir özellik barındırmalıdır. Öte yandan yarışma alanında gerçekleşecek tasarımın çevrede ve yarışmaya doğrudan konu olmayan alanlarda yapılacak müdahalelere bağımlı olarak gelişmesi yasal ve pratik güçlükler getirmektedir. Bu anlamda yarışmacılar çevre bölgelerde öneri geliştirmekte serbest olmakla birlikte bu önerilerin yarışma alanının bağımsız yapılaşmasını kısıtlamaması beklenmektedir. Bir başka ifadeyle kentsel tasarım ölçeğindeki yapılaşma ve mekânsal düzen önerisi daha geniş çevre için yapılan önerinin gerçekleşmesine bağımlı olmamalı, kendi başına istenen çevresel kullanımı ve kimliği sağlayabilmelidir. Çevre yollarda yapılan radikal değişiklikler de bu kapsamda ele alınmalıdır.

Belediye ve jüri bu alanda gerçekleştirilecek olan dönüşümün başta dil, ölçek ve bağlamsal duyarlılıklar olmak üzere pek çok açıdan örnek bir dönüşüm olmasını, zaman içinde bu alana eklemlenecek bölgesel dönüşümler için jeneratör bir etki yaratmasını, bir model oluşturmasını beklemektedir. Bu nedenle alan düzenlemesinin yanı sıra yapı ölçeğinde sürdürülen dilin ölçek ve bağlam duyarlılıkları, oluşturacağı kentsel bütünlük, sadelik ile işaret değeri arasında oluşturacağı denge ve yapısal önerilerin kentsel değer ve katkıları önemsenmektedir.

Yarışmacılar ikinci aşamada şartnamede belirtilen program ve büyüklükleri daha detaylı ve duyarlı olarak ele almalıdır.

2 no’lu Projeye Yönelik Değerlendirme

Öneri projenin alanın ortasında oluşturduğu yapılarla çevrelenmiş boşluk arayışı olumlu bulunmuş, ancak bu boşluğun mevcut çevre doku ile ilişkisi ve zeminde oluşturulan parçalanmış yapı olumsuz olarak değerlendirilmiştir. Boşluğu çevreleyen yapıların çevre yollarla (Saydam Caddesi ve Obalar Caddesi) olan ilişkisinde aranan ara mekan çözümleri iklimsel açıdan kısmen olumlu bulunmasına karşın ışık-gölge analizleri ile geliştirilerek, yapılar grubunun zemin katlarında yer alan çarşının yaya kotunda yarı açık mekanlarla sürekliliğinin aranması önerilmektedir. Bu yaklaşımla, iklimsel özellikler dikkate alındığında özellikle yaya hareketliliğine bağlı zemin kotunda doku yapı yaklaşımının değerlendirilmesi önerilebilir.

Alanın güneybatısında yer alan ağırlıklı olarak spor-oyun amaçlı olarak düzenlenen açık alanların iklim-güneş kontrollerinin yukarıda yazan genel ilkeler doğrultusunda yeniden değerlendirilmesi önerilmektedir.

Tasarımın mevcut kent morfolojisini dikkate almaksızın, Saydam Caddesi ve Obalar Caddesi açıortayında oluşturulan bir simetri aksı üzerine kurgulanması projenin olumsuz değerlendirilen yönüdür. Bu bağlamda, proje alanı çeperinde oluşturulan boşlukların, çevre ada ve dokularla kurulan ilişkisinin rastlantısallaşması, aynı zamanda projenin Saydam Caddesi ve Obalar Caddesi yönlerinde yer alan kullanımları benzeştirmesi olumsuz olarak değerlendirilmiştir.

Projeyi oluşturan binaların çevre doku-yapı ve insan ölçeği ile uyumlu ve iklim özellikleri dikkate alınarak geliştirilmesi beklenen mimari dili ve ifadesi ilk aşama için yetersiz bulunmuş, ikinci aşamada özellikle farklı kullanımlar içeren yapıların mimari ifadelerinin fonksiyonlarına bağlı olarak geliştirilmesi beklenmektedir.

2.aşama

2 no’lu Projeye Yönelik Değerlendirme- 6.MANSİYON

Öneri projede birinci aşamada önerilen fikrin geliştirilmesi yerine bütünüyle değiştirilmesi, bu değişiklik sonucunda

alanı çevreleyen yapıların ve dokunun meydan ölçeği ile ilişkisi, ilk aşamada parçalanmış yapısıyla olumsuz bulunan meydanın tanımsızlık derecesinde büyütülmüş olması,

yapılara yönelik dilin yeterince geliştirilmemesi, benzer biçimde projenin tamamında izlenen ifade ve temsil tekniklerinin yetersizliği olumsuz görülmüş, öneri oy birliği ile 6. Mansiyona değer bulunmuştur.