Ağ Analizi ve Haritalama Yönteminin

Şekil 13: Gana’daki bir değerlendirme çalışmasında gerçekleştirilen mülakatlar esnasında tek bir kişi tarafından yapılan Ağ-Harita. İşaretler bireyleri ve grupları, işaretlerin yüksekliği sahip olunan nispi gücü ve okların rengi kurulan ilişkinin türünü gösterir.
Benzer bir yaklaşıma sahip olan taktik haritası ise ilk olarak İşkence Kurbanları Merkezi (CVT) tarafından geliştirilmiş ve dünyanın dört bir yanındaki örgütlerce uygulamaya konmuştur³⁵. Taktik haritalarında çoğunlukla akışlar gösterilir, başka türden ağ yaklaşımlarına göre standart bağ tipleri daha azdır (Şekil 14). Düğüm noktaları son derece heterojendir, aynı diyagram üzerinde çok farklı türlerden antiteler mevcuttur. Düğümler arketip olma eğilimindedir, tespit edilebilir tekil bireyleri ya da grupları değil sınıfları ve toplumsal yapıları gösterir. Bu haritalar, ağ üzerindeki olası müdahale noktalarını belirlemek adına belirli ilişkilere dair grup tartışmalarına odaklanır.



Şekil 14: Vietnamlı kadınların gördüğü şiddet söz konusu olduğunda mevcut ilişkileri gösteren bir harita denemesi. CVT’nin Tayland’daki çalışma toplantısından.
Ağ haritalarının ve taktik haritalaması tekniklerinin sıra dışı yanı, ilişkisel verinin aslında görselleştirme aşamasında toplanmasıdır. Darren Noy’un evsizler konusunda alınan önlemlere dair oluşturduğu ağ temelli anket, esas olarak, ilgili örgütlerden kişilerle yapılmış mülakatlara dayanır³⁶. (Araştırmaya dahil edilecek örgütlerin bir listesini oluşturabilmek için öncelikle anahtar konumundaki insanlarla mülakatlar yapılır.) Ortaya çıkan ağ haritaları ancak çalışma bittiğinde diğer gruplarla paylaşıldı ve de grupların isimleri son versiyonda değiştirildi. Bu nokta önemliydi, çünkü söz konusu örgütlerin birbiriyle uzun erimli iktidar mücadelesi içindeydi. İsimleri anonimleştirmenin ağ üzerindeki stratejik bilginin korunması gibi bir faydası olacaktı ve de izleyicinin dikkati tek tek örgütlerin konumlanışına değil topyekun yapıya yönlendirilebilecekti.

Biggs ve Matsaert’in Namibia’da gerçekleştirdikleri fail-yönelimli değerlendirmeler, katılımcı gözleme benzer bir yöntemi izleyerek yalnızca araştırmacıların içinde yer aldıkları ağlara dair tasvirlerini kullanmıştı³⁷. Bu raporlar, yazarların beraber çalıştıkları grupların tarım pratiklerine dair iletişim örüntüleri üzerine perspektiflerini detaylandırır. Ayrıca geliştirilmesinde fayda olan ilişkilere dair tavsiyelerde bulunur, sosyo-matriste içi doldurulması gereken hücreleri gösterir (Bkz. Şekil 15).