Ağ Analizi ve Haritalama Yönteminin

Kullanılan araçlar: Metin madenciliği, yakınlık ağları, değer ağları.

Niçin önemli: Büyük miktarlarda birincil kaynağı taramak durumunda olan örgütler için faydalı olabilir. Ayrıca herhangi bir alandaki araştırma literatürünün önemli olan öğelerini tespit etmek için faydalanılabilir.

Web siteleri linkleri analizi.

İnternetin yaygın kabul gören bir vaka haline gelmesiyle birlikte web siteleri arasındaki hiper linkleri inceleyen bir araştırma alanını da ortaya çıktı. Altta yatan varsayım, web sitelerinin bu linkler vasıtasıyla kendilerini diğer sitelere ve gruplara göre konumlandırdığıdır. Eğer bu varsayım doğruysa, örgütlerin web sayfaları arasındaki linklerin oluşturduğu örüntü bu örgütler arasındaki yakınlaşmaların bir ağı şeklinde yorumlanabilir. Örgütlerle mülakatlar yapmaktansa bu türden bir çalışma geniş çaplı enformasyonu daha ucuz ve kolay yollarla toplama imkânı sağlar. Bu linkler otomatikman haritalandırılabilir⁵⁷.

Web siteleri arasındaki linklerin analizi toplumsal hareketleri incelemek için de kullanılmıştır. Garrido ve Halavais, Zapatista hareketiyle bağlantılı siteler arasındaki linkleri haritalandırmış, çeşitli toplumsal ağ analizi ölçütlerini hesaplamıştır⁵⁸. Politik yelpazenin diğer ucunda ise Luca Tateo İtalyan aşırı sağ örgütleri arasındaki bağları haritalandırmıştır⁵⁹. Govcom.org adlı site, web siteleri arasındaki linkleri politik analiz amacıyla toplama sürecini otomatikleştiren Issue Crawler adında online bir kamu aracı yaratmıştır¹⁹. Grup bu yolla çok sayıda çalışma gerçekleştirdi; bunlardan bir tanesi anahtar kelime analiziyle web linkleri analizini, Filistin’de devasa bir duvar ören İsrail’e karşı kampanyalar yapan İsrailli barış yanlılarının marjinalleştirilmiş konumunu anlamak için birleştiriyordu⁶⁰. Bu türden araçlarla daha geniş politik alanlardaki ilişkilere bakıldığında ortaya konan ortak bulgulardan biri de sol ve sağ politik yönelimleri olan siteler arasında güçlü bir katmanlaşmanın olduğudur (Bkz. Şekil 23).

Şekil 23: ABD’deki siyasî bloglar arasındaki linkleri analiz eden ağdan bir görüntü. Maviler ilerici, morlar bağımsız, kırmızılar muhafazakâr, sarılar da yaygın kitle medyası sitelerini temsil etmekte⁶¹.
Haber madenciliği ve olay verileri.

Günlük haberler genellikle parçalı ve eksiktir. Ancak olayın üzerinden zaman geçtikten sonra farklı cenahlardan görüş toplamak, olay ilişkilerini ortaya koymak, hikâyeleri yan yana getirmek, satır aralarını okumak mümkün olur. Ağlar, bu türden çok aktörlü karışık olayları temsil etmek için gereken ilişkisel bilgiyi depolamak ve organize etmek için kullanılabilir. Kimi durumlarda, ağ haritaları, yalnızca mülakatlarla toplaması hayli güç olan özet bilgiye ulaşmak için de faydalı olabilir. Böylesi karmaşık vakalar bağlamında adı sıkça anılan bir ağ diyagramı uygulaması sanatçı Mark Lombardi’nin çalışmasıdır⁶². Lombardi, Chicago çetelerinden İran’daki Kontra skandalına bir dizi karmaşık olaya dair hikâyeleri dikkatle toplamış, anahtar konumdaki kişilere, olaylara ve ilişkilere dair bilgi toplamış ve tüm bulduklarını şık bir formda görselleştirmişti (Bkz. Şekil 24). Pek çok medya platformu da bu yöntemi güncel vakalar için kullanmış ve ağ formatında ürünler ortaya koymuştur. Bunlara iyi bir örnek, belli bir zaman aralığında belli bir terim için yapılan aramayla ilişkili antiteler arasındaki ağı gösteren Libero’nun haber haritasıdır (Bkz. Şekil 25)²⁰. Google News ise başka bir yaklaşımla haberleri benzerliklerine göre gruplandırarak bir konu hiyerarşisi oluşturur. Newsmap²¹ haber kümelerini görselleştirir de. Biraz kafa karıştırıcı bir şekilde bu görselleştirme tarzına ağaç-harita denir.