9-LABORATORIYA MASHG
‘
ULOTI.
HAVO MIKROFLORASINI TEKSHIRISH
Mashg‘ulotni o‘tish tartibi:
Havoni mikroorganizmlar bilan ifloslanganligi
nianiqlaydilar. Brigada usulida 3-4 kishi uslubiy ko‘rsatmaga asosan havo
mikroflorasini aniqlashni o‘rganadilar. Tadqiqot natijalarini daftarlariga yozib boradilar.
Petri likobchalarida o‘sgan mikroorganizmlardan
preparat tayyorlanib, mikroskopda
ko‘radilar.
Kerakli asboblar va reaktivlar :
GPA va kartoshkali agar solingan Petri
likobchalari. Termostat. Mikroskop, buyum va qoplag‘ich oynachalar
Immersion moy,
mikrobiologik sirtmoq.
Havodagi mikroorganizmlar miqdori bir nechta usullarda aniqlanadi. Eng oddiy
usul bu - Kox usulidir. Bu usul bilan havodagi mikroorganizmlarning soni va turlarini
taxminan aniqlash uchun sterillangan Petri likobchasiga suv hammomida isitilib
suyultirilgan oziqa muhiti quyilib, spirt lampasi alangasi yoniga qo‘yiladi; oziqa muhit
likobchada qotgandan so‘ng havo tekshiriladigan joyga olib borib, ma’lum vaqtgacha
(5-10 daqiqa) qopqog‘i ochib qo‘yiladi. Shu vaqtda
havodagi mikroorganizmlar
likobchadagi qopqog‘ini yopib, tagiga havo ekilgan kuni, necha daqiqa ochiq
qoldirilganligini, talabaning
ismi sharifi yozilib, to‘ntarilgan holida termostatga
qo‘yiladi. Shuning uchunham bu usulni havoni cho‘ktirib ekish usuli deyiladi.
Likobcha ma’lum vaqtdan keyin termostatdan olinib,
muhit yuzasida unib
chiqqan mikroorganizm koloniyalari sanash taxtasi yordamida sanalib, 1м
3
ҳаводаги
mikroorganizmlarning umumiy soni aniqlanadi.
– likobchadagi muhitning sathi πr
2
(π=3,14; r- likobchaning radiusi) formulasi
bilan aniqlanadi.
- 1 dm
2
sathdagi koloniyalar soni aniqlanadi;
- 1m
3
ҳаводаги mikroorganizmlarning soni hisob qilinadi.
Masalan: Petri likobchasining diametri 9 sm bo‘lib, unda 28 mikroorganizm
koloniyasi unib chiqqan.
1)
Petri likobchasining sathi aniqlanadi (3,14 X 4,5
2
yoki 3,14 x 20,25=63,6
sm
2
).
2)
1 dm
2
1 sathdagi koloniyalar soni aniqlanadi (1 dm
2
=100 sm
2
yoki 10 l
havoga tengdir), bunda quyidagi tenglama tuziladi:
28 to‘plam - 63,6 sm
2
X to‘plam - 100 sm
2
44
6
,
63
100
28
X
to‘plam
3) 1 m
3
(1 m
3
=1000 l ga teng) havodagi mikroorganizmlar
sonini bilish uchun
quyidagi tenglama tuziladi:
44 – 10 l
X – 1000 l
4400
10
1000
44
X
Demak, 1m
3
ҳавода 4400 mikroorganizm borligi aniqlanib, quyidagi jadvalga
yoziladi.
Tekshirilgan
joy
Unibchiqqan koloniyalar soni
Likobchaning sathi
Mikroorganizmlar soni
10 l
havoda
1m
3
havoda
Auditoriya
№421
28
63,6
44
4400
Havodagi mikroorganizmlarni tekshirishda yana quyidagi usullardan ham
foydalaniladi:
Dostları ilə paylaş: