Agrobiotexnologiya fanidan laboratoriya ishlarini bajarish uchun

1.
 
Mikroskopni ish joyiga qulay qilib o‘rnatib, yorug‘lik to‘g‘rilanadi. 
2.
 
Mikroskopning buyum stolchasiga tayyor bo‘yalgan mazokni qo‘yib, 
tutqichlar bilan mahkamlanadi. 
3.
 
Tekshirilayotgan materialni yaqqol va yaxshi ko‘rinadigan joyini topib, 
preparatni ob’yektivlarda (8,40) ko‘riladi. 
4.
 
Mikroskopning tubusi ko‘tariladi va revolver yordamida immersion ob’yektiv 
(90, 120) o‘rnatiladi. 
5.
 
Preparat ustiga tayoqchada bir tomchi immersion moyi tomiziladi, moyga 
immersion ob’yektiv tushiriladi. Mikroskopning ko‘ruv maydonida ob’yekt 
(tekshiriladigan material) ko‘rinadi. Bundan keyin mikrovint bilan fokus aniq 
to‘g‘rilanadi, natijada ravshan, aniq tasvir vujudga keladi. Ob’yektivni makrovintini 
juda sekin va avaylab tushirish kerak, aks holda ob’yektiv linzasi buyum stolchasiga 
taqalib, buzilib qoladi. 
Immersion ob’yektiv ishlatilgandan so‘ng uni artish uchun benzinga ho‘llanganpaxta 
lattadan foydalaniladi.
 
2- LABORATORIYA MASHG
‘
ULOTI. 
 MIKROORGANIZMLARDAN PREPARAT TAYYORLASH VA BO’YASH 
USULLARI 
Tirik holatdagi mikroorganizmlar “ezilgan tomchi”, “osilgan tomchi” va 
“tamg‘a” kо‘rinishidagi preparatlar yordamida kuzatiladi. 
“Ezilgan tomchi” preparati.
Buyum oynasiga suv, bulyon yoki fiziologik 
aralashma (NaClning 0,5% li aralashmasi)ning kichik bir tomchisi tomiziladi. Unga 
ilmoq yoki iga yordamida qattiq ozuq muhitidan olingan kultura yoki о‘rganilayotgan 
boshqa material (xamir, achitqi sharbat va hakazo) qо‘shiladi. Shundan keyin sal 
loyqalangan suspenziya hosil bо‘lgunga qadar yaxshilab aralashtiriladi. Suyuq 
muhitlarda о‘sgan mikroorganizmlarni kuzatilayotganda buyum oynasida suv 
tomchisini tomizish shart emas. Qoplagich oynaning cheti mikroorganizmoar tomchisi 
chekkasiga qо‘yiladi va oynalar orasida mikroskopda kо‘rish uchun halaqit beruvchi 
xavo pufakchalari hosil bо‘lmasligiga harakat qilib, sekin-asta tushiriladi. Ilmoqning 
shisha uchi bilan qoplagich oyna buyum oynasiga qisiladi. Qoplagich oyna chetidan 
chiqib qolgan ortiqcha suyuqlik filtr qog‘oz parchasi bilan artib olinadi.
“Ezilgan tomchi” preparati yordamida yorug‘ va qora maydonlarda 
hujayralarning shakli va о‘lchamlari, fiziologik holatlari, kо‘payish turlari, sporalarning 
joylashishi, zahira ozuq moddalarning mavjudligi, harakatchanligi aniqlanishi mumkin. 

---

Hujayralarning harakatchaligini aniqlashda ularning haqiqiy xarakatini braun 
harakatidan farqlash lozim, Braun harakatida hujayralar bitta joyda qolgan holda 
tebranma harakatni amalga oshiradi yoki suyuqlik oqimi bо‘yicha kо‘chadi.