AiLƏ quruluşu tərcümə edini: Əlibala Hacızadə I cild bakı-1998 Kitabın adı: İslamda ailə quruluşu

ÇOXARVADLILIQ
Təbii olaraq kişi ilə qadın arasında özünəməxsus çinsi fərqlər mövcuddur. Məlumdur ki, qadın hər ay «adət dövrü» və ya hamiləliklə əlaqədər, müəyyən vaxtlarda təbii olaraq kişi ilə cinsi əlaqədən uzaqlaşır. Bundan əlavə qadın kişiyə nisbətən daha tez, yəni kiçik yaşlarından etibarən izdivaca özlərini ehtiyac duyurlar, lakin müəyyən yaş həddinə çatdıqda cinsi hissiyyatları azlır və tədricən aradan gedir.

Kişilərin isə başqa səciyyəvi xüsusiyyətləri vardır. O cümlədən kişi ağır fiziki, zehni və məsul işlərlə məşğul olduğundan, iş ilə əlaqədar olan bir sıra çətinliklər, ailə qayğıları və bir çox dərd-sər ucbatından qadına nisbətən az ömür edir və dünyadan tez gedir. Bundan əlavə zaman və şəriətlə əlaqədar olaraq, qəza, bədbəxt hadisələr, müharibə və s. bu kimi hadisələrə daha çox məruz qaldıqlarından, müəyyən dövr ərzində minlərlə kişilər «vaxtından tez» dunya ilə vidalaşırlar. Nəticədə qadınları və uşaqları başsız, kimsəsiz qalır.

Nəzərə alsaq ki, yer üzündə qadınların sayı kişilərin sayından çoxdur və qadınların sayı kişilərin sayından çoxdur və qadınların yaşamaq, həyatlarını davam etmək istəyi (uşaqlara ata, ailədə maddi çətinliklər, izdivaca davam etdirmək və s. amillər nəzərdə tutulmaqla) adi, həm də təbii bir haldır, onda şərait və huquqi baxımından bir kişinin (qanuni sürətdə) bir neçə qadın almağı özü də təbii və qanunauyğun sayılmalı və heç kimdə bu hal təəccüb doğurmalıdır.

Əksinə, belə olmadıqda, ictimaiyyət daha acınacaqlı hallarla rastlaşmış olur. O, mənada ki, başsız və arxasız qalan (xüsusilə gənc) ana, ailə üçün ağır olan bu itkidən sarsılır və bir sıra ailə çətinlikləri ilə üz-üzə durur. Onlardan bəziləri bu məhrumiyyətləri dözməyib maddi rifahını yaxşılaşdırmaq, cinsi ehtiyacı ödəmək (və s.) məqsədi ilə bəzi əyyaş kişilərin əlində oyuncağa çevrilirlər (Çünki vicdanı və niyyəti təmiz olan şəxs, qadınların zəif məxluq olduqlarından və düşdükləri vəziyyətdən sui-istifadə etməli, bəlkə də, onunla qanuni izdivaca girməyi daha üstün tutmalıdır.)

Bəli, şəxsi mənafe, ləzzət, mala-dövlətə uymaq, zorakılıq, seksual kinolar, pornaqrafik şəkil və jurnallar və s. mənfi amillər – nəzarətsiz və kimsəsiz qalan qız və gəlinləri faişəliyə sürükləyən atributlardır. İslam ölkələrində bu dözülməz bir haldır. Belə halların qarşısı hər bir vəclə alınmalıdır. Çünki zinakarlıq, fahişəlık və s. bu kimi əxlaqsızlıqlar artıq Qərb (Avropa) ölkələrində geniş yayılıb, qol-qanad açmaqdadır və bunun zərərli nəticələri (ailə pozğunluğu, həya-abırın aradan getməsi, yolxucu xəstəliklər və s.) artıq bütün bəşəriyyət şahididir ki, cəmiyyəti nə cür fəlakətlərə sürükləyir.

Ona görə də müşkulata, məhrumiyyətə ducar olan hər bir qadın bilməlidir ki, lazım gəldikdə təbii ehtiyacları təmin etmək huquq və şəriət qanunlarının yol verdiyi qaydada həyata keçirməlidir, digər yollar isə batildir.

Həmçinin kişilər belə vəziyyətlə rastlaşarlarsa, heç vəclə qanunsuzluğa yol verməməli, şərait imkan verirsə (hətta evli olsada belə) onlarla qanuni sürətdə ailə qurmalı və normal yaşayış üçün onlara lazım olan hər bir ehtiyaclarını ödəməlidir.

Əgər təkrar izdivac huquq və şəriət hökümlərinə tam cavab verirsə qadında ərini bu işdə gunahlandırmamalı və onlara irad tutmamalıdır.

Belə olan sürətdə sual olunur: Həyatda ərdən məhrum olan qız-gəlinlər əgər təkrar nigah yolu ilə deyil, bəs hansı yolla öz təbii ehtiyaclarını təmin etməlidirlər? Batil, haram yol iləmi? Yoxsa nəfəslərini kor edib öz yetimləri ilə bahəm həyatın əzab-əziyyətinə qatlaşıb zillət içərisində ömrlərini başa çatdırmalıdırlarmı?

Müqəddəs İslam dini qadınların təbii, mənəvi ehtiyaclarına diqqətlə yanaşır, imkan və şəriət nəzərə alınmaqla təkrar evlənməyə üstünlük verir və bununhəqiqi və doğru yoluna da öyrədir.

Tarix nişan verirki, İslamiyyətdən çox-çox qabaq, müxtəlif millətlər arasında çoxarvadlılıq geniş yayılmış və inkişaf etmişdir.

Beləliklə, çoxarvadlılıq İslamiyyətdən irəli gələn adət-ənənə deyil, əksinə İslam dini onu məhdud etmiş mühit və imkanla əlaqədər olaraq sayını azaltmışdır. (Məsələn: Bəzi şahların 3 min arvadı, 12 min nəfər kəniz, çalğıcıları və rəqqasələri olub).

İnsanları düşündürən ən mühüm və çətin suallara cavab tapmaq üçün dinimizdə Qurandan ali və etibarlı bir mənbə ola bilməz. Odur ki, kişilərin sahib ola biləcəyi qadınların sayını konkretləşdirmək üçün yenə bu müqəddəs kitaba müraciət edək.

«Nisə» sürəsinin 3-cü ayəsində Allah-Təala buyurur: «Pak və xoşunuza gələn qadınlarla evlənin, ikisini, üçünü, dördünü alın. Əgər qorxsanız ki, bunları ədalətlə yola verə bilməyəcəksiniz, onda biri ilə kifayətlənin..».

Zövcələrin sayı müəyyənləşdirən bu Quran ayəsi, İslam dinində bir qanuni hökümdür. Belə ki, şərait imkan verirsə, yəni: əgər kişinin cismən, ruhən və maddi cəhətdən imkanı varsa o, iki və hətta dörd arvad da ala bilər. Yox əgər normal şəraitdə onları təmin etməyib və ədalətlə rəftar edə bilməyəcəksə onda yalnız bir qadınla kifayətlənə bilər.

Digər tərəfdən qadınlar öz ərlərinin təkara izdivaclarına çox zaman etiraz edir və irad tuturlar ki, bu da onların təbii xüsusiyyətlərindən irəli gəlir. Bununla əlaqədar iki hədisə nəzər yetirək:

Rəvayətlərdə varid olub ki, Peyqəmbər-Əkrəm (s) öz sahəbələri ilə birgə oturub məşvərət və söhbət edirdilər ki, nagəhan bir qadın yarıçılpaq bir halda o Həzrətin məzhərinə yetişdi və ərz edir ki: «Ya Rəsulallah, mən zinaya mürtəkib olmuşam, məni daş-qalaq et!» Bu zaman bir kişi ona catıb əlindəki libası qadının əyninə keçirtdi. Bunu görən Peyqəmbər (s) soruşdu: «Nə hadisə üz verib?» Dedi: «Ya Rəsulallah! Bu mənim arvadımdır, zinada etməyib, lakin mənim evimdə öz kənizimlə tək qadığımı görərkən buna dözməyib bu xoşagəlməz hərəkətə əncam verdi». Rəsuli-Xuda (s) buyurdu: «Bu qadından muğayat ol, çünki məğrur və kəmhövsələdir və qısqanclığı ucbatından həqiqəti dərk etməyib aldana bilər».

İmam Sadiq (ə)-dan rəvayət olunan digər bir hədisdə ərləarvad arsındakı naratçılıqdan və kişinin başqa qadınlahəmsər olmağa meyl göstərmədiyindən söhbət gedən əsnada, İmam buyurur: - «Bu cür təsirin kökü, kişinin qadınla həddindən ziyadə əlaqəyə girməyindən və qadınında həddindən çox kişiyə mehribançılıq göstərməyindən irəlu gəlir».

Nümunə üçün zikr olunan bu iki hədisdə diqqət yetirdikdə görürük ki, qadınların təbii xüsisiyətlərinə görə kişilərin digər qadınla ünsiyyəti (bu və ya qeyri halda) onların xoşuna gəlmir və buna qəbul etmirlər. Bəzi halda, qadının qısqanclığı və səbirsizliyi ucbatından əksül-əməllər peyda olur ki, bu da xoşagəlməz hallara aparıb çıxardır.

Bəli, Qərb İslamın əleyhdarları dinimizin bu ilahi hökmünü təhrif edir və ona irad tuturlar, lakin öz ölkələrindəbaş alıb gedən axlaqsızlıq və faişəliyə göz yumurlar. Ərdən məhrum qızlar və başsız qalan dul qadınları unudurlar və ya onların talelərinə biganəlik göstərirlər və onları təhrik edirlər ki, yad kişiləri «ovlamaqla», faişəliyə qoşulmaqla öz təbii ehtiyaclarını təmin etsinlər.

Şərqin «çoxarvadliliq» adəti ilə Qərb adət şəklini almış əxlaqsız və bihəya hərəkətləri arasında fərq qoymayan Avropanın önündə gedən bir çox ictimai xadimləri Şərqin qadınlara nisbətən bir sıra «məhdudiyyət»ləri «bol-bol azadlıq»larla (o cümlədən cinsi azadlıqlarla; istədikləri vaxt və isdədikləri yerdə öpüşmək, bir-birinin ağuşuna atılmaq, bir-biri ilə rəqs etmək, çılpaq halda bir-biri ilə suda çimmək, bir-birinin gözləri önündə geyinib-soyunmaq və s.) öyünərək Şərqi keçmiş adət-ənənələrə qapılmaqda təqsirləndirir, özlərini isə nümayişkaranə sürətdə bütün dünyaya «sivilizasiya»lı bir ölkə kimi tanıtdırmaq istəyirlər.

Odur ki, cavanlarımız olduqca ayıq-sayıq olmalı, İslamın inçəliklərini öyrənməklə Qərbin bu cür zərərli təsirindən özlərini və yaşadıqları cəmiyyəti qorumalıdırlar.

Əyyaşlığın, faişəliyin, homoseksualizmin adi bir hal aldığı İngiltərədə iki milyonadək yalnız ərdə olan qadın başqa kişilərlə əlaqədə olur və zinakarlığa bu kimi hərəkətləri ilə bir az da «rövnəq» verirlər.

İkinci dünya müharibəsində sonra kişilərin külli miqdarda müharibə nəticəsində həlak olmaları ilə əlaqədər olaraq Avropa, xüsusilə Almaniyada «çoxarvadlılıq» mövzusunda maraq artmaqda idi. Ona görə də Almaniyanın hakim dairələri «Əl-əhzər» universitetində «çoxarvadlılıq» haqqında qanun lahiyəsini onlara vermələrini xaiş etdilər, lakin kilsə xadimlərinin güclü müqaviməti ilə rastlaşdıqlarına görə bu işdən əl götürməyəı məcbur olurlar. Nəticə də bu oldu ki, bu gün şahidi olduğumuz kimi, qanunsuz cinsi əlaqə, faişəlik Almaniyanı və s. Avropa ölkələrini (xüsusilə müharibədə iştirak edən ölkələri) alov kimi bürüdü və hal-hazırda Qərb çarəsi müşkül olan belə bir ictimai bəla ilə üz-üzə durub.

Məgər iman və təqva sahibi olan müsalman qadını razı olarmı özü və ya övladları Qərbin bir çox qadınlarının giriftar olduqları bəlaya düçar olsunlar? Məgər görmürlər ki, «əsrin bəlası» adlanan sağalmaz, yolxucu xəstəliklərin rişəsi və sorağı hardan gəlir? Görəsən qanuni «çoxarvadlılıq» yaxşıdır , yoxsa qeyri-qanuni, xəlvət cinsi əlaqə?

Həzrət Əli (ə) bu kimi məsələlərə öz münasibətini belə bildirir: «Qadının qısqanc olması və təkrar izdivaca qarşı çıxması – dinsizliyi və etiqadsızlığı üzündən irəli gəlir» (Nəhcül-bəlağə, s. 114)

Təkrar izdivac – İlahi bir əmr olmala yanaşı ərsiz və ya ərindən məhrum olan qadınların ictimai huquqlarını qorumaq üçün ən münasib və doğru bir yoldur. Çünki bir çox başqaları kimi təbii olaraq ailə məhəbbətinə, kişi nəvazişinə haqları var.