Ali-Muhammedin sirleri indd

Süleymin öz kitabı barədə sözləri
Müəllif öz kitabının girişində qələmə aldığı əsərin üzərində xüsusi diqqət 
və incəliklə çalışdığını qeyd edir:
“Məndə bir kitab vardır ki, onu inanılan şəxslərdən eşitmişəm və şəxsi 
dəsti-xəttimlə yazmışam. Orada bəzi hədislər də var ki, onları camaat üçün 
bəyan etmək istəmədim. Çünki camaat bunları ya inkar edəcək, ya da oldu-
1
“İbn Nədim “əl-Fehrist”, səh.275.
2
“Şərhu Nəhcul-Bəlağə”, c.12, səh.216.
3
Bu sözləri “Məhasinul-vəsail fi mərifətil-əvail” kitabında qeyd edilib (c.2, 153). 
4
“Məhasinul-vəsail fi mərifətil-əvail”, səh.359.

---

8
Suleym ibn Qeys Hilali
ğundan böyük görəcəkdilər. Bunlar haqq, fi qh, sidq və xeyir əhlindən – Əli 
ibn Əbu Talibdən (Allahaın salavatı ona olsun!), Salman Farisidən, Əbu Zərr 
əl-Ğəffaridən, Miqdad ibn Əsvəddən aldığım həqiqətlərdir. Onlardan və başqa-
larından eşitdiyim hər bir hədisi onların digərinə də söylədim və onların hamısı 
bu hədislərin doğruluğunda icma etdilər”.
Süleymin kitabını bizə çatdıran istinadlar
Süleymin kitabını ilk dəfə nəşr edən şəxs İbn Üzeynədir (Allah ona rəhmət 
eləsin!). Bu kitabın nüsxələrini ondan köçürən yeddi nəfərin adı bizə çatmışdır, 
onlar: İbn Əbu Ümeyr, Həmmad ibn İsa, Osman ibn İsa, Muəmmər ibn Raşid 
əl-Bəsri, İbrahim ibn Ömər əl-Yəmani, Həmmam ibn Nafi Sənani, Əbdürrəzzaq 
ibn Həmmam Sənanidir.
Bu kitabı bizə çatdıran digər yeddi istinad yolu da var ki, bunlardan üçü 
Şeyx Tusidə, biri Muhəmməd ibn Səbihdə (və ya Subeyh), bir də İbn Uqdədə, 
biri Kəşşidə, biri də Həsən ibn Əbu Yəqub Deynuridə bitir.
Bu istinadlar üç böyük hədis və rical aliminə söykənir: İbn Əbu Umeyr, 
Həmmad ibn İsa və Əbdürrəzzaq ibn Həmmam. Süleymin kitabının bir nüsxəsi 
bu şəxslərdə olub, sonrada onların vasitəsilə yayılmağa başlayıb.