Ali pasa camiİ ve TÜrbesi
Yüklə 1,8 Mb.
|
| 239 Filiz Çağman, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/454-455.
240 Filiz Çağman, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/455. 241 Add. 18113. 242 Hoşnüvîsân, II, 445-446. 243 a.g.e., 11,442, Er., 1881. 244 Ayasofya, nr. 3924. 245 Menâkıb-ı Hüneruerân, s. 32. 246 Ali Alparslan, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/455-456. 247 Ali Alparslan, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/456. 248 Turgut Kut, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/456. 249 Turgut Kut, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/456. 250 AF 292. 251 Sloane, nr. 3114. 252 Turgut Kut, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/456-457. 253 Harleian, nr. 3409. 254 Count Paul Riant koleksiyonu, Ott. 3030. 4. 255 Semi Enderum das ist Inıvendige Beschaffenheit der Türkischen Kayseri, Wien 1667. 256 Relazione del Seraglio del Gran Signore Parma, 1679-1692, 2 kısım, ayrıca Parma 1685 ve 1704 tarihli baskılan da vardır. 257 258 nr. 790. 259 London 1712. 260 nr. 15709. Turgut Kut, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/457. 261 AF 235. 262 Lesna 1631. 263 Türkçe Yazmalar, nr. 216. Turgut Kut, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/457. 264 Cod. 390 Warn. 265 nr. 10. 266 Suppl. Turc 472. 267 Turgut Kut, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/457. 268 A. Churchill 269 Turgut Kut, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/457. 270 bk. Tuhfe, s. 271. 271 TY, nr. 5650. 272 Filiz Çağman, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/458. 273 Filiz Çağman, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/458. 274 Ekrem Hakkı Ayverdi, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/458. 275 Ekrem Hakkı Ayverdi, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/458. 276 7 Aralık 1106. 277 8 Receb 537/27 Ocak 1143. 278 bazı kaynaklara göre 1226'da. 279 Abdülkerim Özaydın, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/459. 280 Bonn 1823. 281 X, 439. 282 Kahire 1972. 283 Bulak 1278. 284 Kahire 1316. 285 Süyütî tarafından ihtisar edilmiştir. 286 Abdülkerim Özaydın, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/459-460. 287 nşr. İhsan Abbas. 288 nşr. B Lewis - P. M. Holt. 289 Abdülkerim Özaydın, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/460. 290 Temmuz 1342. 291 Halit Eren, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/460. 292 trc. Mohammad Asıf Kidwi. 293 Halit Eren, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/460. 294 bk. Kağır. 295 bk. el-En'âm 6/96; Yâsîn 36/ 38; ez-Zuhruf 43/9; et-Tahrîm 66/3. 296 Âl-i İmrân 3/115. 297 el-Enfâl 8/43. 298 meselâ bk. el-Bakara 2/31-32. 299 Suat Yıldırım, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/460-461. 300 Suat Yıldırım, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/461. 301 bk. İşârâtul-meram, s. 22. 302 bk. Târîhu Bağdad, XllI, 338, 342. 303 bk. Mîzânü'l-i'tidâl, I, 558. 304 bk. Oriens, XVII, 96, 102. 305 bk. SU, XXXII, 233. 306 vr. 828b. 307 bk. Şerhu'l-Alim de'l-müte'allim, 160b. 308 bk. Taşköprizâde, II, 154. 309 bk. Şeh-ristânî, I, 139. 310 bk. en-Nûr 24/2. 311 Halep 1972. 312 İstanbul 1981. 313 nr. 1827. Yusuf Şevki Yavuz, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/461-463. 314 Keşfu'l-esrâr içinde. 315 nşr. Hans Peter Linsı. 316 nşr Yûsuf Abdürrezzâk. 317 Yusuf Şevki Yavuz, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/463. 318 13-23 Ocak 1906. 319 16-21 Ağustos 1906. 320 Hakkı Tarık Us Ktp., nr. 137; İÜ Edebiyat Fakültesi Türkiyat Araştırmaları Merkezi Ktp.. nr. 955. 321 Nadir Devlet, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/463-464. 322 Nadir Devlet, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/464. 323 Külliy-yetü usûli'd-dîn, 324 Usûlü'd-dîn, Şeriat ve Arap Dili fakülteleri. 325 Şehâdetü'l-âlimiyye maa dereceti üstâz. 326 Ekmeleddin İhsanoğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/464-465. 327 trc. Abde Aziz Afifi. 328 Ekmeleddin İhsanoğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/465. 329 Muladies Ar. müvelledûn “Yeni nesil, melezler”. 330 Mozarab Ar. müsta'rib “Araplaşmış”. 331 Mudejar Ar. müdeccen “Uyum sağlamış, alışmış”. 332 Mağribîler, Endülüs ve Kuzey Afrika'nın Berberî Arapları. 333 Hz. Yûsuf hadisesi yani kıssası. 334 Sargon Erdem, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/465-466. 335 1989 16 Eylül-22 Eylül. 336 Sargon Erdem, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/466. 337 Kahire 1353. 338 Halep 1969. 339 İstanbul 1961-1962. 340 Taceddin Uzun, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/466-467. 341 nşr. M. I. de Goeje. 342 nşr. Abdülkerlm el-Azbâvî Mahmûd Ganîm. 343 Dârü'l-Kütübi'l-Mısriyye. 344 Dâru İhyâi't-türâsil-Arabî. 345 trc. Cemâl Sezgin. 346 Mektebetü Dâri'ş-Şark. 347 Taceddin Uzun, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/467. 348 bk. Hatîb, XII, 297. 349 bk. İbn Sa'd, VI, 89. 350 bk. a.g.e., VI, 90-91. 351 Ahmet Özel, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/467. 352 Dârü'l-Kütübi'l-ilmiyye. 353 Ahmet, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/467. 354 Selman Başaran, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/467-468. 355 Selman Başaran, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/468. 356 Ahmet Önkal, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/468. 357 Ahmet Önkal, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/468. 358 bk. İbnü'I- Esîr. el-Kâmil, III, 220. 359 M. Yaşar Kandemir, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/ 468. 360 M. Yaşar Kandemir, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/468. 361 Mücteba Uğur, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/468. 362 Lâleli, nr. 482, 483; Besir Ağa, nr. 102, 103; Ayasofya, nr. 0.561; Kılıç Ali Paşa, nr. 204, 207; Süleymaniye, nr. 239, 242; Fâtih, nr. 777, 780; Turhan H. Sultan, nr. 53. 363 nr. 669-670/933, 936. 364 Süleymaniye Ktp., Süleymaniye, nr. 1029/27, 30. 365 bk. Ziriklî, VI, 196. 366 bk. Ziriklî, VI, 196. 367 bk. Fihrisü'l-kütübi'l-'Ambiyye, 1, 45. Mücteba Uğur, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/468-469. 368 nşr. Cebrail S. Cebbûr. 369 Mücteba Uğur, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/469. 370 Abdurrahman Küçük, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/469. 371 Abdurrahman Küçük, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/469. 372 Ar. el-kasaba “kasaba, köy”. 373 Ar. müdeccen “Yerleşip kalmış, uyum sağlamış”. 374 Patio de las munecas. 375 Sargon Erdem, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/469-470. 376 Histoire et civilisa-tion de l'Islam en Europe içinde, nşr. F. Gabrieli. Histoire et civilisa-tion de l'Islam en Europe içinde, nşr. F. Gabrieli. 377 Architecture of the Islamic World içinde, nşr. G Michell. 378 Sargon Erdem, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/470. 379 Divânü Lûgati't-Türk Tercümesi, 1, 97. 380 Abdülkadir Özcan, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/470-471. 381 nşr. Ali Kemâlî Aksüt. 382 istanbul 1931. nşr. Orhan F. Köprülü. 383 Abdülkadir Özcan, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/471. 384 Bekir Topaloğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/471. 385 bk. İlah. 386 bk. Lisânü'l-'Arab ve Tâcü'l-carûs, “elh” maddeleri; Râzî, 1, 121-127. 387 bk, Cevaci Ali, VI, 23-24, 116-118. 388 Tehânevî, “el-ulûhiyye” md. 389 bk. Meryem 19/65. 390 Bekir Topaloğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/471. 391 bk. ERE, VI, 243-247. 392 bk. ERE, VI, 275. 393 Yûsuf 12/40. 394 bk. meselâ en-Necm 53/19-20; krş. el-A'râf 7/180; Râzî, Tefsir, IV, 477. 395 bk. meselâ el-Ankebût 29/61, 63; ez-Zuhruf 43/9. 396 el-En'âm 6/109; en-Nahl 16/38. 397 el-Enam 6/40-41; Yûnus 10/22. 398 Kureyş 106/3. 399 bk. Yûnus 10/18; ez-Zümer 39/3. 400 bk. Cevad Ali, VI, 104-105. 401 Cevad Ali, VI, 105-113. 402 İzutsu, s. 99-105. 403 Âl-i İmrân 3/67. 404 bk. M. F. Abdülbâki, Mu'cem, “hanîf”, “hunefâ1” madeleri. 405 Müsned, V, 266; VI, 116, 233. 406 Buhârî, “îmân”, 29; Tirmizî, “Menâkıb”, 32, 64; Müsned, 1, 236. 407 Câhiliye dönemi Hanîf inancı üzerine İslâmî ve Batılı kaynaklara dayalı tatminkâr bir araştırma için, bk. Cevad Ali, VI, 449-510; ayrıca bk. ARAP Din HANÎF, Bekir Topaloğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/471-473. 408 bk. meselâ el-Mü'minün 23/84-89; en-Neml 27/ 59-64; el-Ankebût 29/61, 63; ez-Zümer 39/6. 409 el-Hadîd 57/3. 410 bk. el-Muteber, 111, 137. 411 en-Neml 27/14. 412 ez-Zâriyât 51/56. 413 âyetin tefsiri için bk. Şevkânî, Fethu'l-kadîr, V, 89. 414 bk. el-A'râf 7/172; Elmalılı, lll. 2323-2335. 415 bk. el-Enam 6/63-64; en-Neml 27/62. 416 Fussılet 41/53. 417 söz konusu âyetlerin listesi için bk. Topaioğlu, Allah'ın Varlığı, s. 23-24. 418 bk. Topaioğlu, Allah'ın Varlığı, s. 69-70, 75-77. 419 bk. Beyâzîzâde, s. 75. 82, 85, 91-94. 420 el-Lüma, s. 6-7. 421 bk. Kitâbü't-Teuhîd, s. 16-17. 422 a.e., s. 11-19. 423 bk. Topaioğlu, Allah'ın Varlığı, s. 51. 424 bk. Resâ'i, s. 97-162, 186-207. 425 a.e., s. 132-143. 426 Topaloğlu, Allah'ın Varlığı, s. 59-61. 427 Bekir Topaloğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/473-475. 428 el-Alak 96/1. 429 bk. İbn Rüşd, s. 66-69. 430 kaynaklar ve ayrıntılı bilgi için bk. Topaloğlu, Allah'ın Varlığı, s. 81-95. 431 bk. el-İşârât, III, 54-55. 432 bk. Mâcid Fahrî, s. 156-157. 433 bk. Monsma, s. 13 ve!., 38-40, 80-87, 115-128. Bekir Topaloğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2475-476. 434 Mâcid Fahrî, s. 139. 435 Rühâyetü't-ikdâm, s. 13. 436 bk. devir, TESELSÜL. 437 bk. Topaloğlu, Allah'ın Varlığı, s. 108-109. 438 bk. P. lanet-G. Seailles, s. 231. 439 bk. Topaloğlu, Allah'ın Varlığı, s. 143-149; Aydın, Din Felsefesi, s. 58-66. Bekir Topaloğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/476. 440 yk. bk. 441 el-Bed ve't-târih,!, 57-64. 442 el-lsrâ 17/44. 443 er-Rûm 30/30. 444 el-Müfredât, “ifk” md. 445 el-En'âm 6/33; Hûd 11/59; en-Neml 27/14. 446 Lokman 31/32. Bekir Topaloğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/476-477. 447 Risale, vr. 96b. 448 el-Keşf, s. 63-64. 449 bk. KEŞF, MÜKAŞEFE. Bekir Topaloğlu, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1989: 2/477. 450 ilgili âyetlerin listesi için bk. 1. Labeaume, s. 129-137; M. Fâris Berekât, s. 4-17. 451 el-İsrâ 17/70. 452 Lokman 31/13. 453 bk. meselâ el-Bakara 2/54, 57; el-A'râf 7/177; et-Tevbe 9/ 36, 70. 454 bk. Cevad Ali, VI, 36. 455 bk. M. F. Abdulbâki, Mu'cem; Wensinck, Mu'cem. 456 bk Wensinck, Muzcem, “vitr” md. 457 el-Minhâc, I, 190. 458 Samed: her şeyden müstağni, her şey ona muhtaç. 459 bk. el-A'râf 7/158. 460 Mâtürîdî, Kitâbü't-Teuhîd, s. 23; Cüveynî, eş-Şâ-mü, s 345. 461 Mâtürîdî, a.e., s. 23-27. 462 Makâlât ue fetâ-üâ, 1, 248-272. 463 M. Fâris Berekât, s. 28-58. 464 İbn Mâce, “Edeb”, 52; Ebü Dâvüd, “Vitr”, 18; Tirmizî,”Şevâbü'l-Kur'ân”, 10, II. 465 bk. M. F. Abdülbâkl, Mu'cem; Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredat ve Lisânü'l-'Arab, ilgili maddeler. 466 inâs, dişi, güçsüz, bk. M. P. Abdülbâki, Mu'cem; Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât ve Lisânü'l-Arab ilgili maddeler. 467 bk. Wensinck, Mu'cem. 468 et-Tevbe 9/30. 469 el-En'âm 6/101. 470 el-Hac 22/18. 471 Fussılet 41/37. 472 Ebû Dâvûd, “Cenâ'iz”, 68; bk. Miftâhu künûzi's-sünne, “kubur” md. 473 Tirmizî, “Nüzûr”, 8. 474 Müsned, II, 69. 475 bk. Cevad Ali, VI, 184-211. 476 el-Mâide 5/3. 477 geniş bilgi için bk. İbn Kesîr, III, 87-91; Şevkânî, Meylû'l-etâr, Vlll, 139-140, 144-146. 478 Âli İmrân 3/31. 479 en-Nisâ 4/80. 480 bk. Âl-i İmrân 3/79-80; el-Mâide 5/116-117; el-Kehf 18/110. 481 en-Nûr 24/52; el-Feth 48/9; bk. İbn Teymiy-ye, Mecmû'u fetâvâ, 111, 272-277. 482 Ebû Dâvûd, “Nikâh”, 40. 483 Buhârî, “Enbiyâ”, 48; Dârimî, “Rikâk”, 68; Müsned, 1,23, 24,47, 55. 484 aş.bk. 485 s. 301-302; Beyâzîzâde, s. 107-111. 486 el-Enbiyâ 21/22. 487 el-İsrâ 17/42. 488 el-Mü'minün 23/91. 489 er-Ra'd 13/16. 490 Kurbü't-Tevhid, s. 17-23. 491 el-Lüma1, s. 7-8; Risale, s. 89. 492 21/22. 493 “Hiçbir şey O'nun benzeri değildir” 42/11. 494 bk. meselâ Bâkıllânî, s. 24, 25; Cüveynî, s. 351-368; Gazzâlî, el-İktişâd, s. 38-60, 73-79; Nesefî, vr. 29b-33b. 495 bk. Harpûtî, s. 181-184; İzmirli, 1,92-103. 496 bk. meselâ Kâdî Abdülcebbâr, Şerhu'l-Uşûli'l-hamse, s. 277-284. 497 eş-şamil, s. 368-396. 498 bk. meselâ Tûsî, s. 69-82. 499 bk. teselsül. 500 Resâ'il s. 164. |