Алишер Навоий номидаги Самарқанд давлат университети педагогика факультетининг Бошланғич таълим ва спорт бўлимининг сиртқи бўлим курс талабаси Очилова Дилфуза синф «Ўқиш китоби»да А

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

XULOSA 
 
Ma’lumki, malakaviy bitiruv ishni yoritish o’ziga xos qiyinchiliklarga ega. 
Biz imkon qadar o’z oldimizga qo’ygan rejalarni uddalashga intildik. Zero, bolalar 
tarbiyasi asosan ota-onalar va tarbiyachilar tomondan oshiriladi. Hali o’qish, 
yozish, chizishni bilmaydigan maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar dunyo 
sirlaridan mutlaqo bexabar bo’ladilar. Shunga qaramay, bizni qurshagan olamni 
tezroq bilib olishga uning sirlarni o’rganishga intiladilar. Unda oilada ota-onalar, 
bog’chalarda esa tarbiyachilar, maktabda esa o’qituvchilar yaqinda yordam 
beradilar, ya’ni ular badiiy asarlardan parchalar o’qishni, mazmun va mohiyatini 
tushunishni o’rganadilar. Badiiy kitoblarning rasmlarini rang-barang harflarini 
o’qish o’rganishga muvaffaq bo’ladilar. Ulg’ayib ketayotgan yosh avlodni komil 
insonlar qilib tarbiyalashda kattalar adabiyotining ajralmas bir bo’lagi bo’lgan 
bolalar adabiyotining ham ahamiyati katta. Bolalar adabiyoti oz oldiga kelajak 
avlodni jismonan baquvvat, ruhan pok, fikran sog’lom, iymon-e’tiqodi butun, 
bitimi ma’naviyati yuksak, mard va jasur, vatanparvar avlodni tarbiyalashdek katta 
va murakkab vazifani quyganligi bilan ajralib turadi. 
«Kadrlar tayyorlash milliy dastur» hamda «Ta’lim to’g’risida» qonunda o’z 
ifodasini topgan. demak, shunday ekan, tarbiyachilar, murabbiy va o’qituvchi 
ustozlarning, shoir va adib, olim va adabiyotshunoslarning oldida turgan eng 
asosiy vazifa yoshlarni barkamol qilib tarbiyalashdir. Yoshlarda milliy g’urur 
tushunchasini shakllantirish, tarix sahnasida chaqnagan ilm-fan, ma’rifat va 
ma’naviyat yulduzlarining asarlarini o’rgatish va shu e’tiqod asosida tarbiyalab 
voyaga yetkazish muhim ishdir. 
Bolalar adabiyoti oz oldiga kelajak avlodni jismonan baquvvat, ruhan pok, 
fikran sog’lom, iymon-e’tiqodi butun, bitimi ma’naviyati yuksak, mard va jasur, 
vatanparvar avlodni tarbiyalashdek katta va murakkab vazifani quyganligi bilan 
ajralib turadi. 
Kadrlar tayyorlash milliy darsturda, «Ta’lim to’g’risida» qabul qilingan 
Qonunda ham xuddi ana shu masala ko’ndalang qilib quyilgan. Zotan xalqning bir 

---

bo’ladi sanalgan bu yosh avlod sal fursat ichida voyaga etib ulg’ayib qoladi. 
Shuning uchun ham bu avlodga alohida e’tibor va hurmat bilan qarash lozim. 
Bolalar uchun yoziladigan har qanday badiiy asar ularning yosh xususiyatlariga, 
saviyalariga mos bo’lishi, ular qalbida chiqir uy-fikrlar uyg’otishi, yorqin obrazlar 
va yuksak g’oyalarga boy bo’lishi, ularni ulkan va porloq ishlarga ilhomlantirish 
zarur. 
Biz o’zimizning mazkur bitiruv malakaviy ishimizda yuqoridagi buyuk 
ma’suliyatini chuqur anglagan holda boshlang’ich sinflarning 1-2-3-4 sinf «O’qish 
kitobi»ga kiritilgan Anvar Obidjon, Safar Barnoyev, Miraziz A’zam, Tursunboy 
Adashboyevlar ijodidan namunalardan kiritilgan asarlarni tahlil qilishni lozim 
topdik. 
Albatta, boshlang’ich ta’lim maktablarining 1-2-3-4 sinf «O’qish kitobi» 
darsliklariga kiritilgan mavzular, xususan Anvar Obidjon, Safar Barnoyev, Miraziz 
A’zam Tursunboy Adashboyev asarlarini, she’rlarini o’qish va o’rganish, mustaqil 
ishlar tashkil qilish o’qituvchi tomonidan uning rahbarligi ostida o’tkaziladi. Bu 
o’z navbatida, o’qituvchi tomonidan puxta o’ylangan, rejalashtirilgan, ma’lum 
sistemaga solingan va mazmunli bo’lishi talab qilinadi. 
Darhaqiqat, Anvar Obidjon, Safar Barnoyev, Miraziz A’zam, Tursunboy 
Adashboyevlarning asarlarini, she’rlarini dars jarayonida o’qish ishlarini, tahlil 
qilish, shuningdek, mustaqil o’qish ishlarini tashkil etish o’z e’tibori bilan yangilik 
sanaladi.
Bitiruv ishi kirish, ikki bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan 
iborat. Shoir Anvar Obidjon aytganidek:
Obro’yingni baland tutmoq, 
E bolam, o’z qo’lingdadir. 
Sening olamdagi narxing 
Vatan, millat, tilingdadir.

---