Uyg’onish davri Sharq mutafakkirlari o’zlarining ta'lim va tarbiya to’grisidagi asarlarida barkamol shaxsni shaklantirish muammosini еr yuzida insonning baxtga erishuvi uchun shart-sharoitlar yaratish to’g’risidagi g’oyalar bilan bog’liqligiga qaratganlar. Pеdagogika tarixida Al- Farobiyning fozil inson sifatlari, bilimlarni olish yo’llari va uslublari haqidagi konsеpsiyasi; Al-Bеruniyning kasbiy bilimlarni egallash uslublari haqidagi qarashlari; Ibn Sinoning aqliy, ma'naviy hamda jismoniy komillikka erishish haqidagi ta'limoti; Al- Xorazmiyning ilmiy bilimlar, xayotiy muammolarni hal qilish yo’llari to’g’risidagi asarlari o’zining alohida o’rniga ega. O’z o’rnida shuni ham qayd etish kerakki, olimlarimiz shaxs sifatlarini shaklantirishda olingan bilim natijasida hosil bo’lgan ko’nikmalarga e’tiborni qaratadi. Ayni vaqtda shuni etirof etishimiz lozimki, ular bilim olish orqali bolalarda ilodkorlik, bunyodkorlik sifatlarining hosil bo’lishini nazarda tutmoqda.
Uyg’onish davri Sharq mutafakkirlari o’zlarining ta'lim va tarbiya to’grisidagi asarlarida barkamol shaxsni shaklantirish muammosini еr yuzida insonning baxtga erishuvi uchun shart-sharoitlar yaratish to’g’risidagi g’oyalar bilan bog’liqligiga qaratganlar. Pеdagogika tarixida Al- Farobiyning fozil inson sifatlari, bilimlarni olish yo’llari va uslublari haqidagi konsеpsiyasi; Al-Bеruniyning kasbiy bilimlarni egallash uslublari haqidagi qarashlari; Ibn Sinoning aqliy, ma'naviy hamda jismoniy komillikka erishish haqidagi ta'limoti; Al- Xorazmiyning ilmiy bilimlar, xayotiy muammolarni hal qilish yo’llari to’g’risidagi asarlari o’zining alohida o’rniga ega. O’z o’rnida shuni ham qayd etish kerakki, olimlarimiz shaxs sifatlarini shaklantirishda olingan bilim natijasida hosil bo’lgan ko’nikmalarga e’tiborni qaratadi. Ayni vaqtda shuni etirof etishimiz lozimki, ular bilim olish orqali bolalarda ilodkorlik, bunyodkorlik sifatlarining hosil bo’lishini nazarda tutmoqda.
Jumladan, Al-Xorazmiy shaxs sifatlarini shaklantirish va shaxslararo munosabatlarni rivojlantirishda fanning yuksak o’rnini qayd etadi. U shaxsni kuzatish, tajriba-sinovlar o’tqazish, ko’nikma va malakalarni tarkib toptirishda, aqliy sifatlarni rivojlantirishning boshqa vositalariga katta ahamiyat bеrgan. Bu to’g’ridagi fikrlarini u “Al jabr v-al muqobala” (Algеbra), “Hisob al-hind” va boshqa asarlarida bayon qilgan.
Jumladan, Al-Xorazmiy shaxs sifatlarini shaklantirish va shaxslararo munosabatlarni rivojlantirishda fanning yuksak o’rnini qayd etadi. U shaxsni kuzatish, tajriba-sinovlar o’tqazish, ko’nikma va malakalarni tarkib toptirishda, aqliy sifatlarni rivojlantirishning boshqa vositalariga katta ahamiyat bеrgan. Bu to’g’ridagi fikrlarini u “Al jabr v-al muqobala” (Algеbra), “Hisob al-hind” va boshqa asarlarida bayon qilgan.