Almanya eğİTİm sistemi
Yüklə 94,46 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Eğitim Sisteminin Amaçları
- I. Örgün Eğitim OKUL ÖNCESİ EĞİTİM
- Alman eğitim sisteminin yapısı: 1.Genel liseler
- 2.Ortaöğretim okulu (realschule)
- 4. Çok amaçlı okul (gesamtschule)
- Sınav sistemi
- Almanyada Üniversite Sistemi ve Eğitim Yapısı
- Öğrencilerin Almak Zorunda Oldukları Ders Sayısı
- Haftalık Ders Saatleri, Sınavlar ve Değerlendirmeler
- Öğretim Yılı ve Tatiller
- Kolej öğretmenlerinin eğitimi
- Mesleki ve Teknik Okul Öğretmenlerinin Formasyonu
- YABANCI DİL ÖĞRETMENLİĞİ
- ALMANYA VE TÜRKİYE EĞİTİM SİSTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
- Türk Eğitim Sistemi ve Alman Eğitim Sistemi Benzerlikleri
|
ALMANYA EĞİTİM SİSTEMİ İÇİNDEKİLER
GENEL BİLGİ Avrupa’nın ortasında yer alan Almanya Federal Cumhuriyeti, kuzeyde Danimarka, batıda Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Fransa, güneyde İsviçre ve Avusturya, doğuda Çek Cumhuriyeti ve Polonya gibi dokuz ülke ile komşudur. Almanya’nın çeşitli ülkeler arasındaki bu konumu, özellikle 3 Ekim 1990' da birliğine kavuşmasıyla daha belirgin bir biçim almıştır. Avrupa Topluluğu ve N.A.T.O üyesi olan Almanya, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine bir köprü oluşturmaktadır. Yüzölçümü 357,000 km2, nüfusu yaklaşık 80 milyon, kilometre kare başına 224 kişi düşen Almanya Avrupa’nın en yoğun nüfuslu ülkesidir. 2003 yılının sonunda Almanya’da 7,3 milyon yabancı (nüfusun %8,9) yasamakta olup bunlardan yaklaşık 2,5 milyonu Türk vatandaşıdır. Almanya için 2050 yılı nüfus tahmini 74.642.000’dir. Bu tahmin içinde emekli nüfusun çalışan nüfusa oranı 2005 yılında %27.8 iken, bu oranın 2050 yılında %55.8’e yükselmesi de beklenmektedir. (Bağcı 2007; 35). 
Devlet düzeni; temel yasada devlet düzeni beş ilkeye ayrılıyor. Almanya Cumhuriyettir, demokrasidir, federal devlet, hukuk devleti ve sosyal devlettir. Cumhuriyetçi devlet biçimi, anayasal ifadesini özellikle " Almanya Federal Cumhuriyeti " deyiminde bulur. Devletin başkanı seçimle gelen bir Federal Cumhurbaşkanıdır. Demokratik devlet biçiminin temeli, halkın egemenliği ilkesidir. Anayasa devlet egemenliğini halktan alır. Anayasadaki Federal Devlet ifadesi, devlet niteliğine yalnız federal devletin değil 16 federe eyaletinde sahip olduğu anlamına gelir. Eyaletlerin kendi yasama, yürütme ve yargı organları bulunur. Federal Almanya Cumhuriyeti’ni oluşturan eyaletler şunlardır: Baden-Württemberg (Stuttgart), Bavyera (Münih), Berlin, Brandenburg (Potsdam), Bremen, Hamburg, Hessen (Wiesbaden), Mecklenburg-Vorpommern (Schwerin), Aşağı Saksonya (Hannover), Kuzey Ren-Vestfalya (Düsseldorf), Rheinland-Pfalz (Mainz) Saarland (Saarbrücken), Saksonya (Dresten), Saksonya-Anhalt (Magdeburg), Schleswig-Holstein (Kiel) ve Thüringen (Erfurt). (Güçlü 2006; 43) Hukuk devleti ilkesinin temelini, kuvvetler ayrılığı oluşturur. Sosyal devlet ilkesi, geleneksel hukuk devleti fikrini tamamlayıcı bir çağdaş unsurdur. Bu ilke devleti, zayıf kimseleri korumak ve sosyal adaleti sağlamakla görevlidir. Almanya’nın resmi dili Almanca’dır. Birkaç istisnai durum dışında yönetim ve yargıda bu dilin kullanılması zorunludur. Eğitim ve yetiştirmenin her düzeyinde normal dil Almanca’dır. Özel okullarda, iki dilli okullarda ve anadili Almanca olmayanların devam ettiği ekstra derslerde istisnalar vardır(Bağcı 2007;43). Almanya dünyanın ileri gelen sanayi ülkelerinden biridir. Ticaret sırasında dünyada ikincidir. Almanya " G-7 " diye adlandırılan yedi batılı büyük sanayi devleti grubuna girer. Ülkenin en son gayri safi milli hasılası yaklaşık 1992 yılında 2.246.3 milyardır. Almanya’nın ekonomisi genelde sanayi, ticaret ve tarıma dayanır.(İşte Almanya, 1994: 9-12,132-140). Eğitim Sisteminin Amaçları: Temel Kanun’da Federasyon’un eğitimle ilgili sorumlulukları aşağıdaki alanlarda odaklanmıştır(Bağcı 2007 53): • Çalışma hayatındaki mesleki eğitim ve ileri mesleki eğitim • Yükseköğretimin genel ilkeleriyle ilgili çerçeve sorumluluklar • Öğrencilere sağlanacak finansal destek • Bilimsel ve akademik araştırmaların ve teknolojik gelişmenin sağlanması (buna yeni akademik alanların planlanması ve açılması da dâhildir) • Gençliğin refahı • Mektupla eğitim kurslarının katılımcılarının haklarının korunması • Uzmanlık için gerekli düzenlemeler • Tıpta ve eczacılıkta uzmanlık için gerekli düzenlemeler • İstihdam ölçütleri; meslek ve emek piyasası araştırmaları
ALMANYA’DA GENEL YAPI
* Kültür Bakanlığı Sürekli Konferansı * Federal Eğitim ve Bilim Bakanlığı * Alman Rektörleri Konferansı
Almanya da “okul öncesi eğitimi (Vorschulische Erziehung) zorunlu değildir . 3 ile 6 yaş arasındaki çocukların eğitimi anlaşılır. Genellikle mahalli idareler ve vatandaşlar tarafından planlanmakta ve finanse edilmektedir. Bu okulların amacı : çocukların bedeni, zihni, ve sosyal yeteneklerini, bir bütün olarak geliştirmek; onları kişilik bütünlüğüne eriştirmeye çalışmaktır.
30 Haziran’a kadar 6 yaşını doldurmuş bütün çocuklar aynı yılın 1 Ağustos’unda ilköğretime başlamak zorundadır. Okula başlamak için çocukların zihni ve sosyal yönlerdeki olgunluğunun belirli bir dereceye erişmesi gerekmektedir. Olgunluğa erişemeyen çocuklar 1 yıl süre ile okullardaki ana sınıflarına devam ederler. İlkokul (Grundshule) Altı yaşına giren her Alman çocuğu ilkokula başlar. Süre eyaletlere göre değişir. Örneğin; şehir devleti olarak bilinen Berlin, Bremen ve Hamburg’da altı yıl, diğer eyaletlerde ise dört yıldır. Bu okulların görevi; çocukları belli amaca yönelik işe alıştırmak, onları toplum hayatı için eğitmek, her türlü bedensel , zihinsel ve ruhsal güçleri arttırmak ve gelişim kademelerine uygun düşen temel bilgi ve becerileri kazandırmaktır. Almanya’ da ilkokulların okullaşma oranı % 100 ‘e yaklaşmaktır. İlköğretim parasız ve zorunludur. Bir öğretmene düşen öğretmene düşen öğrenci sayısı 17 ile 24 arasında değişmektedir. Ortaöğretim İlkokulu bitiren öğrencilerin ortaöğretime yöneltilmesi eyaletlere göre farklılık gösterir. Ortaöğretimde yer alan okulların temel amacı: Genel eğitim vermek ve öğrencileri bir üst eğitime veya meslek eğitimine hazırlamaktır. Alman eğitim sisteminin yapısı: 1.Genel liseler
genellikle ortaöğretim okulu(realschule) veya liseye(gymnasium) gidemeyecek ola öğrenciler bu okula gider. Bu okulların 5 ve 6. sınıfları deneme devresi(erprebungsstufe) olarak isimlendirilir. Deneme devresinde amaç:
Bu deneme evrelerinde sınıfta kalma yoktur. Bu dönemin sonunda başka bir okul türüne geçilmesi mümkündür. 9. sınıfı başarıyla tamamlayan öğrenciler “ temel eğitim okulu bitirme derecesini” alırlar. 10.Sınıf A ve B tipi olmak üzere 2 ye ayrılır. A tipi 10.sınıfı bitirenler “ortaöğretim birinci dönem bitirme derecesini” alırlar. Bu derece mesleki eğitim okullarına devam edebilme olanağı verir. B tipi 10.sınıf bitirenler “ ortaöğretim 1.dönem bitirme derecesinin yanı sıra lisenin veya çok amaçlı okulun olgunluk sınıflarına devam etme hakkını elde ederler. 2.Ortaöğretim okulu (realschule) Ortaöğretim okulları da 5.sınıftan 10.sınıfa kadar olan alanı kapsar. Önceleri ortaokul(mittelschule)adını taşırken 1964ten itibaren ortaöğretim okulu adını almıştır. 5. ve 6.sınıflar deneme devresidir. Deneme devresinde sınıfta kalma yoktur. Bu devrenin sonunda başka bir okul türüne geçilmesi mümkündür. Başarılı öğrenciler liseye başarısız olanlar temel eğitim okullarına gönderilir. Bu okulların genel amacı genel ve mesleki eğitimin 2. devresine öğrenci hazırlamaktır. Ayıca gündüzleri işte çalışan gençler için gece dersleri verilmektedir. Ortaöğretim okulu “ortaöğretim 1.dönem bitirme derecesi” ile bitirilir. Öğrenciler bu derece ile tam gün eğitim yapılan mesleki eğitim okullarına veya çıraklık eğitimine başlayabilirler. Başarılı öğrenciler liseye ve çok amaçlı okulun olgunluk sınıflarına devam etme hakkını kazanırlar. 3.Genel lise(gymnasium) Genel liseler 5.sınıftan 13. sınıfa kadar olan sınıfları kapsar. 5-10.sınıflar 1.dönemi, 11-13. sınıflarda 2.dönemi oluşturur. Bu okulların amacı yükseköğretime öğrenci hazırlamaktır. Lise’de öğrenim olgunluk “Abitur” sınavlarıyla sonuçlanır. Olgunluk sınavını başaranlar “genel yükseköğrenim olgunluğu derecesini” alırlar. Bu derece bütün üniversite ve yüksekokullarda öğrenim görme hakkını sağlar. Genel lisenin ilk 2 yılı yani 5. ve 6 deneme devresi oluşturur. Başarılı olanlar 13.sınıfa kadar devam edip olgunluk sınavına hazırlanırlar. Başarılı olamayanlar temel eğitim okulu veya ortaöğretim okuluna gönderilir. 11. sınıfa gecen öğrenci “ortaöğretim 1. dönem bitirme derecesini(fachoberschule) elde eder. 11. sınıfı başarıyla tamamlayan öğrenciler ise olgunluk sınıfları olan 12. ve 13. sııfara devam ederler. Bu sınıflarda olgunluk sınavını vermeden ayrılan öğrenciler, 1 yıl çıraklık eğitimi ve pratik çalışma yapmaları halinde meslek yüksek okulu olgunluğu derecesine sahip olurlar. 4. Çok amaçlı okul (gesamtschule) Bu okullar ABD ve İngilteredeki çok amaçlı okullara (comprehensive school) ve Fransızların ecole unique lerine benzemektedir. Bu okulların özelliği temel eğitim okulu, ortaöğretim okulu ve lisede izlenen tüm eğitim programlarını bir araya toplayan yeni bir okul sistemi olmasıdır. Bu okula ilkokulu başarıyla bitiren bütün öğrenciler alınır. 5 ve 10. sınıflar 1.dönem, 11. ve 13. sınıflarda 2.dönemi oluştururlar. 1.dönemde eğitim sınıflar ve kurslar şeklinde düzenlenir. 2. dönemde ise lise olgunluk sınavında okutulan dersler okutulur. Bu okulda okuyan öğrenciler hem yükseköğrenime hem de mesleki öğretim okullarına yönelmeleri mümkündür. Dersler temel ve seçmeli olmak üzere öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre düzenlenmektedir. 2. Mesleki teknik öğretim: mesleki ve tekniköğretim yapan okullara zorunlu eğitimden sonra mesleki eğitime başlayan, bir iş yerine çalışan ya da işsiz gençler devam etmektedir. Eyaletlere göre farklı uygulamalar görülmektedir. Genelde bu okullar;
Meslek okulları öğrencilerin işyerinde pratik yapmalarına da olanak sağlamaktadır. Tam gün hizmet veren meslek okullarıın dısında uzamanlaşmış sanat okulları da vardır. Bu okullar öğrencileri büro işlerine, ev ekonomisi, sosyal ve idari işlere de hazırlamaktadır. Bu okula gitme suresi en az bir yıldır. Bir yıldan uzun oldugunda çıraklık eğitimine denk durumlar ortaya cıkmaktadır. Bir iş yeride çıraklık mesleğe gore 2-3 ya da 3-5 yıl surmektedir. Cıraklara “ausbildungsgeld” adı verilen cıraklık parası verilmekte ve bu para her yıl artmaktadır. D. Yüksek öğretim Alma universitelerinin uzun bir gecmişi vardır. Federal cumhuriyetın en eski üniversitesi 1386 da kurulan heidelberg üniversitesidir. Diger bazı universitelerin 500 yıllık geçmişi vardır. Son yırmı yılda kurulmus bir cok üniversiteyı de görmekteyiz. Almaya da 1950 de oulu bitirenlerin % 6 akademik tahsili yapıyordu şimdi ise her bir 5 öğrenciden biri akademik çalışma yapmak istiyor. Devlet artan bu talei mevcut olan universiteleri genişleterek, yenilerini inşa ederek ve öğretim görevlii kadrosunu iki katına cıkararak karsılamaya çalışmaktadır. Öğrenciler öğrenim yapacağı bölümü secmede serbesttırler. Öğrenim harcı yoktur. Eger öğrenci yada ailesi masrafları karsılayamıyorsa devlet yardım eder. Yardım ya bağış ya da borc seklınde olur. Üniversite öğretim 11 sömestirdir. Alman anayasası “sanat, bilim ve öğretim serbest olmalıdır “ der. Sınav sistemi : Ara sınav ya da ön diploma sınavı: 4 sömestr dan sonra yapılır Bitirme sınavları Diploma: akademik bitirme sınavıdır.
Almanya'da Üniversite Sistemi ve Eğitim Yapısı Almanya'da eğitim, federal devletin değil eyaletlerin yetkisine tabidir. Bu yüzden her eyalette birbirinden farklı uygulamalar görülebilir. Ancak gerçekte temel konularda farklılıklardan çok uyumluluk vardır. Almanya, Türkiye'den farklı olarak ABD ve Avustralya gibi federal yapılı bir devlettir. Eğitim kural olarak federal devletin değil eyaletlerin yetkisine tabidir. Bu çerçevede ülkedeki 17 eyalette birbirinden farklı düzenlemelerle karşılaşılır. Ancak nihai olarak bu federal düzenlemelerin yakından incelendiğinde birbirinden çok büyük farklılıklar içermediğini görürsünüz. Almanya'da yüksek eğitim alanında sistem, Üniversiteler/ Universitaet ve Meslek Yüksek Okulları /Fachhochschule şeklindeki bir temel ayrıma dayanır. Yüksek eğitimin omurgasını ve yabancı öğrencilere yönelik en geniş alternatifleri teknik üniversite ve klasik üniversite olmak üzere iki formda bulunan üniversiteler sunar.Meslek Yüksek Okulları ise toplum ve ekonomideki yetişmiş nitelikli personel ihtiyacına cevap vermeye yönelik kısa süreli (3 yıl) ve mesleki odaklı eğitim kurumlarıdır. Genellikle bir üniversiteye bağlı olarak eğitim verirler. Üniversite eğitimi Temel Eğitim / Grundstudium ve Ana Eğitim / Hauptstudium şeklinde ayrılır. Bir bölümle ilgili temel bilgilerin verildiği Temel Eğitim 4 sömestr sürer, genellikle bir ara sınav / Zwischenprüfung ile sona erer. Ardından başlayan Ana Eğitim süresince ilgili bölümde uzmanlaşma ve derinleşmeye yönelik bilgiler öğrenilir. Öğrenim sürecinde dersler, alıştırmalar, seminer çalışmaları, stajlar genellikle yerine getirilmesi gereken formlardır. 1991/92 rakamlarına göre ortalama eğitim süresi üniversitelerde 6.4 yıl, meslek yüksek okullarında 4.5 yıl sürmektedir. 2000'li yıllardan itibaren Almanya, yüksek okullarla ilgili çok ciddi politika değişikliklerini uygulamaya koymuştur. Bu çerçevede Almanya'da eğitimin dünya pazarlarında rekabet edebilir bir ürün haline getirilmesine öncelik verilmektedir. Önceleri yabancı öğrencileri sadece üçüncü dünya ülkelerinin vatandaşlarına yardım ediyor tavrıyla karşılamış olan Almanya, artık yabancı öğrenciyi müşteri olarak görmeye başlamıştır. Bu durum, yabancı öğrenciler için Almanya'yı pek çok bakımdan daha cazip hale getirdi. Alman eğitim sisteminin uluslararası standartlara uymayan ve bu yüzden Almanya dışında tanınırlıkta zorluklara yol açan özelliklerinin azaltılması hedef alınmıştır. Bu hedef doğrultusunda, uluslararası alanda genel kabul gören anglo sakson eğitim modelleri olan bachelor ve master gibi eğitim tipleri son 4-5 yıldan beri bütün ülkeye yayılmış durumdadır. Pek çok alanda sadece İngilizce eğitim veren bölümler açılmış ve kısa sürede başarılı olmaya başlamıştır. Bütün bu olumlu gelişmelerin yanında olumsuz olan tek gelişme, 2007 yılından itibaren bir kısım eyaletlerde (Bayern, Baden-Württemberg...) harçların dönem başı yaklaşık 500 Euro'ya çıkacak olmasıdır. Fakat bu, Almanya'da ekonomide yaşanan bir duraklama sonucu mecbur kalınan bir uygulamadır.
Savaş sonrası Almanya’sında eğitim sistemi daha demokratik bir yapı sağlayabilmek amacıyla federal yapının kontrolündedir. Öğretim programları eyalet başkanları tarafından belirlenir, programların hazırlanmasında öğretmen ve uzman kişilerden oluşan program hazırlama komisyonu görev yapar, okul kitapları eğitim ve kültür bakanlıklarınca onaylanmak zorundadır. Müfredatın oluşturulması ve geliştirilmesi için yöntemler; bütün eyaletlerin öğretmenlerle iş birliği yapan bir komisyon tarafından hazırlanıp, yayımlanmış müfredatı vardır. Her okulda eğitimle ilgili konulardan sorumlu olan ve danışma kurulu niteliğinde öğretmenler kurulları vardır. Bu kurullar ders kitaplarının seçimi, bazı çatışma durumlarında disiplin kurallara ve yönetmeliklerine göre karar vermekle yükümlüdür. Okuldaki bir diğer kurul ise; okul konseyidir. Bu konsey öğretmen, veli ve öğrencileri kapsar; bu konsey okul yaşamı ve öğrenmenin örgütlenmesinden, öğrencinin korunmasından, okul dışı faaliyetlerin örgütlenmesinden sorumludur. Bu kurulların görevleri yetkileri ihtiyaçlar nedeniyle eyaletten eyalete değişiklik gösterir. İlköğretimde: Pazartesi- Cuma arasında dersler verilir. Okul öncesi eğitim kurumlarındaki öğrencilerin masrafları velilerce karşılanır ve devlet okulları parasızdır, eyaletlerce finanse edilir. (Eğitim ve bilim bakanlığı bütçesinden) Mesleki eğitimde işletmeler sağladıkları eğitimi kendileri finanse ederler. Öğrencilerin Almak Zorunda Oldukları Ders Sayısı Alman meslek yüksek okullarında, zaman ve bölümler açısından yönlendirici bir kur sistemi yoktur. Hatta çoğu bölümün; toplam ders sayısı, devam edilmesi zorunlu olan haftalık ders saati sayısı hakkında bir yönetmeliği bile yoktur, ayni şekilde belirlenmiş genel bir yükümlülük de mevcut değildir. Öte yandan bazı ders ve uygulamalar zorunlu yükümlülük olarak belirlenmiştir. Zorunlu dersler bir yana bırakılırsa, öğrenciler derslerin seçiminde geniş manada serbesttir. Öğrenciler, okumak istedikleri ana dal dışında ilgilerine göre başka dalların derslerine de devam edebilirler. Bazı ders faaliyetlerine katilim, sınav yönetmeliği ile kurala bağlanmıştır Bu kurallar; bir sınavın hangi koşulların yerine getirilmesi ve hangi bilgilere sahip olunduğunun kanıtlanması ile başarılacağını düzenler.
Derslerin iki temel yapısı vardır; öğretim üyesi tarafından anlatılan dersler ile seminerler ve uygulamalar. Öğretim üyesi tarafından anlatılan derslerin (Vorlesungen) belirleyici özelliği, hoca tarafından “belli bir konunun öğrencilere aktarılmasıdır. Bu ders biçiminde, ders sırasında hoca ile öğrenciler arasında herhangi bir konuşma olmaz. Bu öğretim faaliyetleri içinde; ders konularında derinleşmeye yönelik ödev çalışmaları da vardır. Bu derslerde, öğretim üyesi ile öğrenciler arasındaki konuşmalar ön plâna çıkar. Seminerler, bilimsel buluş ve yöntemlerin denenmesine imkân sağlayan proje, alıştırma ve uygulama çalışmalarıyla desteklenir. Tabii bilimler ve mühendislik bilimleri öğrenimi yapan öğrenciler, laboratuarlarda tekniklerin egzersizlerini ve deneylerini yaparlar. Öğrencilerin bu çalışmalara katılmaları, teorik derslerin aksine, genellikle zorunludur ve laboratuar çalışmalarını başarı ile yerine getiren öğrencilere bu çalışmaları ile ilgili bir belge (Schein) verilir. Sınav yönetmeliklerinde; sınavın başarılmış sayılabilmesi, belli sayıda belge (Schein) kazanmış olmak şartına bağlanmıştır.
Alman eğitim sisteminde, haftalık ders saatinin az olması, maliyet açısından sistemi olumlu etkilemektedir. Alman eğitim sisteminde, öğrenciler, yazılı ve sözlü sınavlarla değerlendirilmektedir. Değerlendirme işlemi, “Zeugnisse” adı verilen karnelere kaydedilmektedir. İlköğretim kademesi sonunda öğrencilere herhangi bir sınav yapılmamaktadır. Ancak, orta öğretim kademesi sonunda sınavlar yapılmaktadır. Bu sistemde, genellikle not baremi 1-6 arası uygulanırken, sadece Gymnasium Oberstufe'lerde puan sistemi (15-0 arası) uygulanmaktadır.
Federal Almanya'da ortalama 188 (200) iş günü olan bir öğretim yılı, ağustos ayında başlayıp bir sonraki yılın temmuz ayında sona ermektedir. Almanya'da kış sömestrsinde dersler genellikle ekim ayının ortasından şubat ayının ortasına kadar; yaz sömestrsinde ise nisan ayının ortasından temmuz ayının ortasına kadar sürer. Tatiller, eyaletlerin Eğitim ve Kültür Bakanlıklarınca düzenlenmekte ve süreleri de 75 gün olarak belirlenmektedir. Kış tatili genellikle şubat ayında olmaktadır. Bunun dışında her yıl Noel Tatili, Paskalya Tatili gibi dinî bayram tatilleri de vardır. Kalan 5 ay içinde ders faaliyeti olmaz; ancak öğrencilerden derslerini tekrarlamaları, sınavlara yoğun bir şekilde hazırlanmaları ve Almanca bilgilerini arttırmaları istenir. Sınavlar genellikle ders yapılmayan bu boş zaman içinde gerçekleştirilir. Öğrencilere lisans ve doktora tezlerini bu boş zamanlar içinde hazırlamaları özellikle tavsiye edilir.
Federal yapısı nedeniyle Almanya'da tek bir eğitim ve kültür politikasından söz edilemez. Devletin yetkileri ve görevleri eyaletler tarafından yerine getirilir. Eyaletlere bağlı olan öğretmen yetiştirmenin sorumluluğu federal devlet adına eğitim bakanları ve eğitim fakültelerinin kültürel ilişkiler bölümüne bağlıdır. Bunlar çalışma programı ve sınav düzenini ayarlarlar. Birinci ve ikinci eyalet sınavları eyalet (eğitim fakülteleri) yetkilileri tarafından yapılır 1970 den beri okul öncesi öğretmenliği dışındaki öğretmenlerin eğitimi yüksek öğretim kurumlarında, Pedagojik Formasyon Enstitüleri’nde yetiştirilir. Bu uygulama eyaletten eyalete farklılık gösterir. Öğretmenler genellikle eyalet tarafından istihdam edilmektedir ve kanunlara göre devlet memuru statüsüne sahiptir. Tüm eyaletlerde eğitim ve kültür bakanlıklarına bağlı yetişkin öğretmen eğitimi enstitüleri ve akademileri kurulmuştur. Genel olarak öğretmen yetiştirme etkinliklerini iki boyutta ele almak uygun olur.
Kurumların yapısına, özelliklerine ve dallara göre, öğretmen adayları
Akademik öğretim bölümleri: a) Eğitim Bilimi, b)Branş Bilgisi, c) Branş Öğretimi, d) Okul Pratiği'nden oluşur
Bu yüksek okullardaki eğitim öğretim izlenceleri, öğretmen adaylarının görev yapmayı düşündükleri kurumların beklentilerine ve özelliklerine uygun düzenlenmekte, buna uygun uygulamalı eğitim verilmektedir Yukarıda sözü edilen bir yüksek öğretim kurumunu bitirmeleri ve okullardaki öğretim uygulamalarında öngörülen çalışmaları yaparak belirli zamanlarda açılan devlet sınavlarını başarmaları gerekmektedir Öğretmen olmak isteyenler için ilk koşul lise olgunluk sınavıdır. Bu sınavı başaran ve öğretmen yetiştiren bir programa kayıt yaptıran öğretmen adayları üç branşta ders verebilecek şekilde yetiştirilmektedir. Üçüncü dönem (sömestre) den itibaren uygulamalı derslere yer verilmektedir. "Öğretmen yetiştirme programlarında disiplinler arası yaklaşımlar benimsendiğinden bu dersler çerçevesinde öğretmen adayları, belli sayıda öğretim görevlisi yönetiminde okullara gitmekte, hem ders dinlemekte, hem de ders vermektedir. Öğretmen adaylarının hem izledikleri, hem de verdikleri deneme dersleri daha sonra grup halinde tartışılmaktadır. Örnek ders ve seminerler notla değerlendirilmektedir. Böylece daha yolun başındaki öğretmen adayının öğretmenlik mesleğine uygun olup olmayacağı sınanmış olmaktadır. Öğretmen adaylarının tümü Birinci Devlet Sınavına Girerler. Bu sınavdan sonra seminler ve eğitim okullarında pratik hazırlık hizmeti yaparlar pedagojik pratik eğitim devresi geçirir ve sonunda İkinci Devlet Sınavına girerler. Alman öğretmen yetiştirme sisteminde, asıl önemli görülen ve başarıda en önemli ölçütü oluşturan öğretmen adaylarının derslerde sundukları özel çalışma ve projelerdir. Bu sınavı başaran ve yaptığı araştırması kabul görenlerin stajyerliği kaldırılmaktadır Bu sınavı(Zweites Staatsexamen) başarıyla bitirenlere bağımsız olarak ders verme yetki ve sorumluluğu verilmektedir.
Lise öğretmenleri duruma göre üniversiteler ve teknik üniversitelerde yetişirler. Öğrenim 8 sömestri sürer. Gerçekte 12-14 sömestri devam eder, bir devlet sınavı ile biter. Sınav iki dersten yapılır. Felsefe ve Eğitim. Pedagojik formasyon seminerlerle gerçekleştirilir. 2 sene sürer. Adayların görevlerine ve lisedeki çalışma yöntemlerine uyum sağlamaları amaçlanır. Öğretmenin gözetiminde haftada 8-10 saat ders verirler, konferanslarda hazır bulunurlar, çalışmalara katılırlar Mesleki ve Teknik Okul Öğretmenlerinin Formasyonu: Lise ve dengi mesleki formasyondan sonra, ilgili disiplinde eksiksiz, 6-8 sömestr öğrenim, bir yada iki sene süren pedagojik formasyon ve iki devlet sınavı. Endüstriyel okullardaki öğretmenlerin formasyonu, yüksek teknik okullar ve üniversitelere bağlı mesleki pedagoji enstitülerinde verilir. Meslek okulu öğretmenleri okullarda mesleki eğitimden sorumludur. Teorik ve işle ilgili genel dersleri veren öğretmenler ve uygulamanın derslerini veren iki grup öğretmenden oluşur. Teorik ve mesleki ve genel konularda ders veren öğretmenlere Senior sınıf öğretmeni denir. Uygulama ders öğretmenleri uygulama derslerinin eğitimini verebilmek için RealSchule sertifikasına veya dengi bir sertifikaya sahip olmalıdır. Ayrıca ustalık sertifikası ya da eğitim koleji yeterliliği istenir. Uygulama öğretmenleri yüksek mesleki eğitim koleji mezunudur. Almanya’da öğretmenlerin hizmet-içi eğitimlerine büyük önem verilmektedir. Ülkede öğretmenler için mektupla ve televizyonla eğitime yer verildiği gibi, kısa ve uzun süreli çeşitli toplantı ve kurslara katılmada öğretmenler izinli sayılmakta ve bu tür etkinliklere gönüllü olarak katılmaya teşvik edilmektedir YABANCI DİL ÖĞRETMENLİĞİ Almanya da her dil için özgün bir öğretmenlik programı geliştirilmektedir. Almanya’da yabancı dil öğretmenleri aynı zamanda özel sektörde görevlendirilecek donanımla yetiştirilmektedir. İngilizce dışında başka dillerin öğretmenliğini de önem verilmektedir. Türkçe, yunanca, Çince, Japonca, Rusça, Fransızca, Latince… ALMANYA VE TÜRKİYE EĞİTİM SİSTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Türk Eğitim Sistemi ve Alman Eğitim Sistemi Benzerlikleri
SONUÇ: Alman eğitim sistemi ile Türk eğitim sistemin genel özellikleri büyük ölçüde birbirine benzemektedir. İki ülkenin eğitim politikaları esas alındığında iyi vatandaş yetiştirme, yetenek ve ilgi alanlarına göre meslek sahibi bireyler yetiştirme, evrensel değerlere sahip bir millet bilinci oluşturma amaçlarını gütmektedir. Bununla birlikte Almanya’da eğitim uygulamalarında karar verme ve yasaları uygulama eyaletlere bırakılmıştır. 16 farklı uygulama olduğu görülmektedir, her eyalet kendi eğitim sisteminden sorumludur. Eğitimde yönetim tek elden yürütülmemesine rağmen verimli ve sorunsuz işleyen bir sistem karşımıza çıkmaktadır. Ancak Türkiye’ ye bakıldığında merkeziyetçi bir yapı görülmektedir. Almanya’da uygulana bu sistemin Türkiye’de uygulanması oldukça zor görünmektedir. Hem siyasi hem de kültürel anlamda Türkiye’nin içinde bulunduğu koşullar bu sistemin uygulanmasını olanaksız kılmaktadır. Özellikle öğrencilerin başarılarını değerlendirmede ve yönlendirmede kullanılan tavsiye mektubunun Alman eğitim sisteminde büyük bir önemi varken, böyle bir uygulamanın ülkemizde görülmesi neredeyse imkânsızdır. Bunun dışında Almanya’nın meslek liselerinin yapılanmasına ve ara eleman yetiştirmeye verdikleri önem ülkemizin eğitim politikası tarafından da örnek alınmalıdır. Ülkemizde son yıllarda eğitime verilen önem ve gelişmeler doğrultusunda ve yeni üniversitelerin açılmasıyla eğitimde ilerleme kaydetmekteyiz. Zorunlu eğitimin 8 yıla çıkarılması bunun en büyük göstergesidir. Hatta zorunlu eğitimin 12 yıla çıkarılması ile ilgili çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir. Son söz olarak; her ülkede eğitim amaçları ve sorunları belli ölçüde benzerlik gösterir. Bu sorunların çözüm yolları o toplumun gereksinimleri, beklentileri, felsefi düşünceleri, devlet politikaları, gelenekleri, kültür yapısı ve ekonomik yapısı açısından farklılık gösterir. Bu ve buna benzer nedenlerden dolayı uygulanmak istenen her eğitim programı her ülkenin genel ve özel amaçlarıyla uyuşmayabilir. Başarılı ve gelişmiş bir ülke olmak için örnek alınacak ülkenin eğitim sistemi ancak ülkemizin iç özelliklerine adapte edilerek verimli sonuçlar alınabilir. Sayfa Yüklə 94,46 Kb. Dostları ilə paylaş:
|