Alulbeyt Yayınları: 07

ALDANMAK

1ـ اَلْمَغْبُونُ مَنْ شُغِلَ بِالدُّنْيا وَفاتَهُ حَظُّهُ مِنَ الاخِرَةِ /2010.

1- (Dünyaya) aldanan kimse[11] dünyayla meşgul olup ahiretten nasipsiz kalan kimsedir. /2010

2ـ اَلْمَغْبُونُ مَنْ فَسَدَ دينُهُ /1287.

2- (Dünyaya) aldanan, dini bozuk kimsedir. /1287

3ـ اَلْمَغْبُونُ مَنْ باعَ جَنَّةً عَلِيَّهً بِمَعْصِيَةٍ دَنِيَّةٍ /1352.

3- (Dünyaya) aldanan kimse, yüce cenneti aşağılık günah karşılığında satan kimsedir. /1352

4ـ مَنْ أغْبَنُ مِمَّنْ باعَ اللهَ سُبْحانَهُ بِغَيْرِهِ / 8083.

4- Allah-u Teala'yı başkasına satan kimseden daha aldanmış kim olabilir! /8083

ALDATMAK

1ـ إيّاكَ والخديعَةَ، فإنّ الخديعَةَ مِنْ خُلْقِ اللَّئيمِ/ 2704.

1- Aldatmaktan kaçın; zira aldatmak, alçak insanın ahlakındandır. /2704

2ـ غَرَّ عَقْلَهُ مَنْ أتْبَعَهُ الْخُدَعَ/ 6402.

2- Aklını hilelere uyduran onu kandırmıştır. /6402

3ـ مَنْ خادَعَ اللهَ خُدِعَ/ 7812.

3- Allah'ı kandırmaya çalışan kandırılır. /7812

4ـ لا دينَ لخدّاعٍ/ 10723.

4- Aşırı hilekârın dini olmaz. /10723

ALIŞVERİŞ / MUAMELE

1ـ لا تُعامِلْ مَنْ لا تَقْدِرُ عَلَى الاِنْتِصافِ مِنْهُ /10184.

1- Hakkını almaya kudretin olmadığı kimse ile muamele etme. /10184

ALİM

1ـ اَلعالِمُ مَنْ شَهِدَتْ بِصِحًّةِ أقْوالِهِ أفْعالُهُ /1711.

1- Alim, sözlerinin doğruluğuna amellerinin tanıklık ettiği kimsedir. /1711

2ـ اَلعُلَماءُ غُرَباءٌ لِكَثْرَةِ الْجُهّالِ /1719.

2- Alimler, cahillerin çokluğundan dolayı gariptirler. /1719

3ـ اَلعالِمُ مَنْ لا يَشْبَعُ مِنَ العِلْمِ, وَلا يَتَشَبَّعُ بِهِ /1740.

3- Alim ilimden doymayan kimsedir. /1740

4ـ اَلعالِمُ يَعْرفُ الجاهِلَ لأنَّهُ كانَ قَبْلُ جاهِلاً /1779.

4- Alim cahili tanır, çünkü kendisi önceden cahil idi. /1779

5ـ اَلعالِمُ كُلُّ العالِمِ مَنْ لَمْ يَمْنَعِ العِبادَ الرَّجاءِ لِرَحْمَةِ اللهِ وَلَمْ يُؤْمِنْهُمْ مَكْرَ اللهِ /1840.

5- Alim (yani) tam alim, kulları Allah’ın rahmetine ümit etmekten men etmeyen ve Allah’ın azabından güvende kılmayandır. /1840

6ـ اَلعالِمُ وَ الْمُتَعَلِّمُ شَريكانِ فِي الأجْرِ, وَلا خَيْرَ فيما بَيْنَ ذلِكَ /1912.

6- Alim ve öğrenci mükâfatta eşittirler, ikisi arasında kalandaysa hayır yoktur. /1912

7ـ اَلعُلَماءُ أطْهَرُ النّاسِ أخْلاقاً, وَأقَلُّهُمْ فِي الْمَطامِعِ أعْراقاً /2108.

7- Alimler halkın, ahlaki olarak en temizidirler ve tamaha en az batanıdırlar. /2108

8ـ اَلعالِمُ حَيٌّ بَيْنَ الْمَوْتى /2117.

8- Alim ölüler arasındaki diridir. /2117

9ـ إيّاكَ أنْ تَسْتَخِفَّ بِالعُلَماءِ, فَأنَّ ذلِكَ يُزْري بِكَ, وَيُسِيءُ الظَّنًّ بِكَ, وَالْمَخِيلَةَ فيكَ /2732.

9- Alimleri hafife almaktan kaçın! Bu iş itibarını düşürür, sana karşı suizan ve kötü düşüncelerin oluşmasına neden olur. /2732

10ـ أعْلَمُكُمْ أخْوَفُكُمْ /2831.

10- En aliminiz, en çok korkanınızdır. /2831

11ـ أوْلَى النّاسِ بِالأنْبياءِ, أعْلَمُهُمْ بِما جاؤُا بِهِ /3056.

11- Peygamberlere en yakın kimseler, onların getirdiğini en iyi bilenlerdir. /3056

12ـ أعْلَمُ النّاسِ اَلْمُسْتَهْتَرُ بِالعِلْمِ /3079.

12- Halkın en alimi, ilme karşı en hırslı olanıdır. /3079

13ـ أعْلَمُ النّاسِ بِاللهِ سُبْحانَهُ أخْوَفُهُمْ مِنْهُ /3121.

13- Allah’a karşı en alim olan ondan en çok korkandır. /3121

14ـ أعْلَمُ النّاسِ بِاللهِ أرْضاهُمْ بِقَضائِهِ /3130.

14- Halkın en alimi, Allah’ın kaza ve kaderine en çok razı olandır. /3130

15ـ أعْظَمُ النّاسِ عِلْماً أشَدُّهُمْ خَوْفاً لِلّهِ سُبْحانَهُ /3148.

15- İlmi olarak halkın en büyüğü Allah’tan en çok korkandır. /3148

16ـ أعْلَمُ النّاسِ بِاللهِ أكْثَرُهُمْ خَشْيَةً لَهُ /3157.

16- Halkın Allah’ı en iyi tanıyanı Allah’tan en çok korkanıdır. /3157

17ـ أبْغَضُ العِبادِ إلَى اللهِ سُبْحانَهُ العالِمُ الْمُتَجَبِّرُ /3164.

17- Allah’ın kulları arasında en düşmanı mütekebbir alimdir. /3164

18ـ أعْظَمُ النّاسِ وِزْراً العُلَماءُ المُفَرِّطُونَ /3197.

18- Halkın en günahkârı israf eden (veya ifrat eden) alimlerdir. /3197

19ـ أشَدُّ النّاسِ نَدَماً عِنْدَ الْمَوْتِ العُلَماءُ غَيْرُ العامِلِينَ /3198.

19- Ölüm anında en çok pişmanlık duyacak kimse, amel etmeyen alimlerdir. /3198

20ـ أعْلَمُ النّاسِ مَنْ لَمْ يُزِلِ الشَّكُّ يَقينَهُ /3208.

20- Halkın en alimi, yakinini şek ile (kesin inancını şüphe ile) yok etmeyendir. /3208

21ـ أعْلَمُ النّاسِ بِاللهِ أكْثََرُهُمْ لَهُ مَسْئَلَةً /3260.

21- Allah’a en alim olan, O’ndan en çok isteyendir. /3260

22ـ إنَّ رُواةَ العِلْمِ كَثِيرٌ, وَ رُعاتَهُ قَليلٌ /3408.

22- İlmin rivayet edeni çok, riayet edeniyse azdır. /3408

23ـ إنَّ أوْلَى النّاسِ بِالأنْبياءِ (عَلَيْهِمُ السّلامُ) أعْلَمُهُمْ (اَعْمَلُهُم ) بِما جاؤُوا بِهِ /3453.

23- Şüphesiz peygamberlere halkın en layığı onların getirdiğini en iyi bilenlerdir (veya en iyi amel edenlerdir). /3453

24ـ يُكْرَمُ العالِمُ لِعِلْمِهِ, وَ الكَبيرُ لِسِنِّهِ, وَ ذُو المَعْرُوفِ لِمَعْرُوفِهِ, وَالسُّلْطانُ لِسُلْطانِهِ /11007.

24- Alime ilminden, yaşlıya yaşından, iyilik sahibine iyiliğinden, sultana da saltanatından dolayı saygı gösterilir. /11007

25ـ اَلعُلَماءُ حُكَّامٌ عَلَى النّاسِ /507.

25- Alimler halkın hakimleridir. /507

26ـ اَلعالِمُ حَيٌّ, وَإنْ كانَ مَيِّتاً /1124.

26- Alim ölmüş dahi olsa canlıdır. /1124

27ـ اَلعالِمُ مَنْ عَرَفَ قَدْرَهُ /1238.

27- Alim kendi değer ve kadrini bilen kimsedir. /1238

28ـ اَلعالِمُ يَنْظُرُ بِقَلْبِهِ وَخاطِرِهِ, اَلْجاهِلُ يَنْظُرُ بِعَيْنِهِ وَناظِرهِ /1241.

28- Alim kalbi ve aklı ile, cahil gözü ve gözbebeğiyle bakar. /1241

29ـ اَلعالِمُ الَّذي لا يَمُلُّ مِنْ تَعَلُّمِ العِلْمِ /1303.

29- Alim ilim öğrenmekten yorulmayan kimsedir. /1303

30ـ اَلعُلَماءُ  باقُونَ ما بَقِىَ اللَّيْلُ والنَّهارُ /1481.

30- Gece ile gündüz var oldukça alim bâkidir. /1481

31ـ اَلْكاتِمُ لِلْعِلْمِ غَيْرُ واثِقٍ بِالإصابَةِ فيهِ /1544.

31- İlmini gizleyen, onun doğruluğuna güvenemez. /1544

32ـ إنَّمَا العالِمُ مَنْ دَعاهُ عِلْمُهُ إلَى الوَرَعِ وَ التُّقى, وَ الزُّهْدِ في عالَمِ الفَناءِ, وَ التَّوَلُّهِ بِجَنَّةِ المَأْوى /3910.

32- Şüphesiz alim, ilmi kendisini takvaya, dindarlığa, geçici dünyada zühte ve Cennet-i Me’va’ya aşık olmaya davet ettiği kimsedir. /3910

33ـ آفَةُ العُلَماءِ حُبُّ الرِّياسَةِ /3930.

33- Alimlerin afeti makam sevgisidir. /3930

34ـ إذا رَأيْتَ عالِماً فَكُنْ لَهُ خادِماً /4044.

34- Alim gördüğünde ona hizmet et. /4044

35ـ بَخِّ بَخٍّ لِعالِمٍ عَلِمَ فَكَفَّ, وَ خافَ البَياتَ فَأعَدَّ وَ اسْتَعَدَّ, إنْ سُئِلَ أفْصَحَ وَإنْ تُرِكَ سَكَتَ (صَمَتَ), كَلامُهُ صَوابٌ, وَ سُكُوتُهُ عَنْ غَيْرِ عَيٍّ عَنِ الجَوابِ /4443.

35- Bilip duran, ölümün gece baskınından korkup hazırlık yapan, sorulduğunda açıklayan, kendi başına bırakıldığında susan, doğru sözlü, suskunluğu cevaptan aciz kaldığı için olmayan alime ne mutlu! /4443

36ـ جالِسِ العُلَماءَ تَسْعَدْ /4717.

36- Alimler ile otur-kalk ki saadete eresin. /4717

37ـ جالِسِ العُلَماءَ تَزْدَدْ عِلْماً /4720.

37- Alimler ile oturup kalkarsan ilmin artar. /4720

38ـ جَمالُ العالِمِ عَمَلُهُ بِعِلْمِهِ /4753.

38- Alimin güzelliği ilmine amel etmesidir. /4753

39ـ جالِسِ العُلَماءَ , يَزْدَدْ عِلْمُكَ, وَيَحْسُنْ أدَبُكَ, وَتَزْكُ نَفْسُكَ /4786.

39- Alimler ile oturursan ilmin artar, edebin güzelleşir, nefsin tezkiye olur. /4786

40ـ جاوِرِ العُلَماءَ تَسْتَبْصِرْ /4801.

40- Alimler ile komşuluk et, basiretli olursun. /4801

41ـ رُبَّ عالِمٍ قَتَلَهُ عِلْمُهُ /5300.

41- Nice alimler vardır ki ilimleri onları öldürür. /5300

42ـ رُبَّ مُدَّعٍ لِلْعِلْمِ لَيْسَ بِعالِمٍ /5356.

42- İlim iddia eden niceleri vardır ki alim değillerdir. /5356

43ـ رُبَّ عالِمٍ غَيْرُ مُنْتَفِعٍ /5362.

43- Nice alimler vardır ki (kendi ilimlerinden) faydalanmazlar. /5362

44ـ رُتْبَةُ العالِمِ أعْلَى المَراتِبِ /5434.

44- Alimin makamı bütün makamlardan üstündür. /5434

45ـ زَلَّةُ العالِمِ تُفْسِدُ عَوالِمَ /5472.

45- Alimin hatası alemleri bozar. /5472

46ـ زَلَّةُ العالِمِ كَانْكِسارِ السَّفينَةِ تَغْرَقُ, وَتُغَرِّقُ مَعَها غَيْرَها /5474.

46- Alimin hatası, geminin delinip batması gibidir; kendisiyle birlikte başkalarını da boğar. /5474

47ـ زَلَّةُ العالِمِ كَبِيرَةُ الجِنايَةِ /5483.

47- Alimin hatası en büyük cinayettir. /5483

48ـ عَلَى العالِمِ أنْ يَتَعَلَّمَ ما لَمْ يَعْلَمْ, وَيُعَلِّمَ النّاسَ ما قَدْ عَلِمَ /6189.

48- Alimin bilmediğini öğrenmesi, bildiğini halka öğretmesi gerekir. /6189

49ـ عَلَى العالِمِ أنْ يَعْمَلَ بِما عَلِمَ, ثُمَ يَطْلُبُ تَعَلُّمَ ما لَمْ يَعْلَمْ /6196.

49- Alim bildiğine amel etmeli, daha sonra bilmediğini de öğrenmelidir. /6196

50ـ عالِمٌ مُعانِدٌ خَيْرٌ مِنْ جاهِلٍ مُساعِدٍ /6828.

50- Alim düşman, dost cahilden daha hayırlıdır. /6297

51ـ كُلُّ عالِمٍ خائِفٌ /6828.

51- Her alim (Allah’tan) korkandır. /6828

52ـ كَمْ مِنْ عالِمٍ فاجِرٍ وَعابِدٍ جاهِلٍ فَاتَّقُوا الفاجِرَ مِنَ العُلَماءِ والجاهِلَ مِنَ الْمُتَعَبِّدينَ /6970

52- Ne kadar da günahkâr alim ve cahil âbid vardır. Alimlerin günahkârlarından ve ibadet edenlerin cahillerinden uzak durun. /6970

53ـ كَفى بِالعالِمِ جَهْلاً أنْ يُنافِىَ عَمَلُهُ /07063

53- Alimin cahilliğine ameli ile sözünün farklı olması yeterlidir. /7063

54ـ كُنْ عالِماً ناطِقاً, أوْ مُسْتَمِعاً واعِياً وَ إيّا كَ إنْ تَكُونَ الثّالِثَ /07155

54- Ya konuşan alim veya dinleyen cahil ol. Üçüncüsü olmaktan sakın. /7155

55ـ كُنْ عالِماً بِالحَقِّ عامِلاً بِهِ , يُنْجِكَ اللهُ سُبْحانَهُ /07188

55- Hak üzere ve hakka amel eden alim olursan Allah seni kurtarır. /7188

56ـ لَوْ أنَّ أهْلَ العِلْمِ حَمَلُوهُ بِحَقِّهِ لأحَبَّهُمُ اللهُ وَ مَلائِكَتُهُ, وَلكِنَّهُمْ حَمَلُوهُ لِطَلَبِ الدُّنيا, فَمَقَتَهُمُ اللهُ تَعالى وَ هانُوا عَلَيْهِ /7581.

56- Eğer ilim ehli, ilmi hak üzere taşısalardı, şüphesiz Allah ve melekleri onları severdi. Ama (ne yazık ki) onu dünya için taşıdılar, sonra da Allah onları düşman bilip zelil etti. /7581

57ـ مَنْ عَلِمَ أحْسَنَ السُّؤالَ /7674.

57- Alim olan (öğrencinin) sorusu güzelleşir. /7674

58ـ مَنْ عَلِمَ عَمِلَ /7679.

58- Alim olan amel eder. /7679

59ـ مَنْ عَلِمَ (عَمِلَ) اهْتَدى /7735.

59- Bilen hidayet olur. /7735

60ـ مَنْ أضَاعَ عِلْمَهُ اِلْتَطَمَ /7773.

60- İlmini heder eden tokat yer. /7773

61ـ مَنْ وقر عالما فقد وقر ربه /7773.

61- Alime saygı gösteren, gerçekte Rabb’ine saygı göstermiştir. /8704

62ـ مَنْ لَمْ يَتَعاهَدْ عِلْمَهُ فِي الْخَلإَ فَضَحَهُ فِي المَلإَِ /9089.

62- Gizlide ilminin olumlu halini korumayanı, açıkta ilmi rezil eder. /9089

63ـ مَنِ ادَّعى مِنَ العِلْمِ غَايَتَهُ فَقَدْ أظْهَرَ مِنْ جَهْلِهِ نِهايَتَهُ /9193.

63- Kim ilmin sonuna (ulaştığını) iddia ederse şüphesiz cehaletinin nihayet derecesini izhar etmiştir. /9193

64ـ مِنَ المَفْرُوضِ عَلى كُلِّ عالِمٍ أنْ يَصُونَ بِالوَرَعِ جانِبَهُ, وَ أنْ يَبْذُلَ عِلْمَهُ لِطالِبِهِ /9365.

64- Her alime vacip olan, kendisini dindarlığı ile koruyup isteyene ilmini verip esirgememesidir. /9365

65ـ مِنْ فَضْلِ عِلْمِكَ اِسْتِقْلالُكَ لِعِلْمِكَ (لِعَمَلِكَ )/9420.

65- İlmini veya amelini az saymak ilminin faziletlerindendir. /9420

66ـ ما عَلِمَ مَنْ لَمْ يَعْمَلْ بِعِلْمِهِ /9512.

66- İlmine amel etmeyen alim değildir. /9512

67ـ ما أكْثَرَ مَنْ يَعْلَمُ العِلْمَ وَلا يَتَّبِعُهُ /9522.

67- İlmi bilip de ona amel etmeyen nede çoktur! /9522

68ـ ما أخَذَ اللهُ سُبْحانَهُ عَلَى الجاهِلِ أنْ يَتَعَلَّمَ حَتّى أخَذَ عَلَى العالِمِ أنْ يُعَلِّمَ /9650.

68- Allah, alime niçin öğretmediğini sormadan cahile niçin öğrenmediğini sormaz. /9650

69ـ ما قَصَمَ ظَهْري إلاّ رَجُلانِ: عالِمٌ مُتَهَتِّكٌ وَ جاهِلٌ مَتَنَسِّكٌ, هذا يُنَفِّرُ عَنْ حَقِّهِ بِهَتْكِهِ, وَ هذا يَدْعُو إلى باطِلِه بِنُسْكِهِ /9665.

69- Belimi iki kişi kırdı: Hayasız alim ve züht hayatı süren cahil. Alim hayasızlığından dolayı (halkı) haktan nefret ettirir, cahil ise ibadeti ile (onları) batıla davet eder. /9665

70ـ مُنافَسَةُ (مُـناقَشَـةُ) العُلَماءِ تُنْتِجُ فَوائِدَهُمْ, وَ تكْسِبُ فَضائِلَهُمْ /9804

70- Alimler ile müzakere edin, tartışın; böylece onlardan yararlanır, faziletlerini ele getirirsiniz. /9804

71ـ هَلَكَ خُزّانُ الأمْوالِ وَهُمْ أحْياءٌ, وَ العُلَماءُ باقُونَ ما بَقِيَ اللَّيْلُ وَالنَّهارُ, أعْيانُهُمْ مَفْقُودَةٌ وَأمْثالُهُمْ فِي القُلُوبِ مَوْجُودَةٌ /10032.

71- Hayattayken mallarını üst üste yığanlar helak oldular. Alimler ise gece ve gündüz var olduğu müddetçe kaldılar. Bedenleri olmasa da kalplerde her zaman yaşayacaklardır. /10032

72ـ لا تَزْدَرِيَنَّ العالِمَ وَإنْ كانَ حَقيراً /10280.

72- Alim hakir de olsa onu küçümseme. /10280

73ـ لا زَلَّةَ أشَدُّ مِنْ زَلَّةِ عالِمٍ /10674.

73- Alimin hatasından daha büyük hata yoktur. /10674

74ـ لا يَكُونُ العالِمُ عالِماً حَتّى لا يَحْسُدَ مَنْ فَوْقَهُ, وَ لايَحْتَقِرَ مَنْ دُونَهُ, وَلا يَأْخُذَ عَلى عِلْمِهِ شَيْئاً مِنْ حُطامِ الدُّنيا /10921.

74- Kendisinden üstün olana haset etmeyen, aşağıdakileri küçük saymayan ve ilmine dünya odunundan katmayan, gerçek alimdir. /10921

75ـ يَنْبَغي أنْ يَكُونَ عِلْمُ الرَّجُلِ زائِداً عَلى نُطْقِهِ, وَ عَقْلُهُ غالِباً عَلى لِسانِهِ /10946.

75- İnsana yakışan amelinin sözünden fazla olması ve aklının diline galip gelmesidir. /10946

76ـ آفَةُ العامَّةِ العالِمُ الفاجِرُ /3952.

76- Halkın afeti günahkâr alimdir. /3952