Alulbeyt Yayınları: 07

AYRILIK / AYIRMAK

1ـ إيّاكَ وَ الفُرْقَةَ، فَإنَّ الشّاذَّ مِنَ النّاسِ لِلشَّيْطانِ / 2697.

1- Ayrılıktan uzak dur, zira halktan kopan azınlık şeytanındır. /2697

2ـ إيّاكُمْ وَ الفُرْقَةَ ، فَإنَّ الشّاذَّ عَنْ أهْلِ الحَقِّ لِلشَّيْطانِ، كَما أنَّ الشّاذَّ مِنَ الغَنَمِ لِلذِّئْبِ / 2747.

2- Ayrılıktan kaçının, zira sürüden ayrılan kurda yem olduğu gibi, hak ehlinden ayrılan da şeytana ait olur. /2747

3ـ بِئْسَ السَّعْيُ اَلتَّفْرِقَةُ بَيْنَ الأليفَيْنِ / 4412.

3- İki dostu birbirinden ayırmaya çalışmak ne de kötü uğraştır! /4412

4ـ لِكُلِّ جَمْعٍ فُرْقَةٌ / 7292.

4- Her topluluk için ayrılık vardır. /7292

5ـ اِلْزَمُوا الجَماعَةَ، وَ اجْتَنِبُوا الفُرْقَةَ / 2488.

5- Birlik olun, ayrılıktan kaçının. /2488

AZ

1ـ قَليلٌ يَدُومُ خَيْرٌ مِنْ كَثيرِ يَنْقَطِعُ / 6728.

1- Sürekli olan az, arkası kesilen çoktan daha hayırlıdır. /6728

2ـ اَلتَّقَلُّلُ وَ لا التَّذَلُّلُ / 362.

2- Zelil olmaktansa az olsun. /362

3ـ أقَلُّ شَيْءٍ الصِّدْقُ وَ الأمانَةُ / 3168.

3- (Halk arasında) en az olan şey, doğruluk ve emanettir. /3168

4ـ مَنْ قَلَّ ذَلَّ / 7656.

4- Az olan ezilir.[15] /7656

AZARLAMAK / KINAMAK

1ـ اَلاِفْراطُ فِي المَلامَةِ يَشُبُّ نارَ اللَّجاجَةِ / 1768.

1- Azarlarken aşırıya kaçmak inat ateşini körükler. /1768

2ـ أهْوَنُ شَيْءٍ لائِمَةُ الجُهّالِ / 3286.

2- En aşağılık şey, cahillerin azarlamasıdır. /3286

3ـ إذا ذَمَمْتَ فَاقْتَصِرْ / 3984.

3- Kınadığın zaman kısa tut. /3984

4ـ رُبَّ مَلُومٍ وَ لاذَنْبَ لَهُ / 5339.

4- Nice azarlananlar vardır ki hiçbir suçu yoktur. /5339

5ـ عِنْدَ كَثْرَةِ العِثارِ وَ الزَّلَلِ تَكْثُرُ المَلامَةُ / 6219.

5- Kötülük ve sürçmeler çoğaldığında kınanma da çoğalır. /6219

6ـ قَدْ يَنْجَعُ المَلامُ / 6653.

6- Bazen kınamak fayda verir. /6653

7ـ اَلتَّقْريعُ أحَدُ العُقُوبَتَيْنِ / 1430.

7- Kınama, iki cezalandırmadan biridir. /1430

8ـ إعادَةُ التَّقْريعِ أشَدُّ مِنْ مَضَضِ الضَّرْبِ

8- Kınamayı iade etmek,en acı vuruştur. 1318

9ـ كَثْرَةُ التَّقْريعِ تُوغِرُ اللقُلُوبَ، وَ تُوحِشُ الأصْحابَ / 7112.

9- Kınamanın çokluğu kalplerde kinleri tutuşturur, dostları ise ürkütür. /7112

10ـ مَنْ كَثُرَ لَوْمُهُ كَثُرَ عارُهُ / 8431.

10- Çok kınayanın çirkinliği artar. /8431

11ـ لا يَلُمْ لائِمٌ إلاّ نَفْسَهُ / 10152.

11- Kınayan ancak kendi nefsini kınasın. /10152

12ـ إيّاكَ أنْ تَكْونَ علَى النّاسِ طاعِناً, وَ لِنَفْسِكَ مُداهِناً, فَتَعْظُمَ عَلَيكَ الحَوْبَةُ, وَتُحْرَمَ المَثُوبَةَ /2711.

12- Halkı azarlarken kendine karşı kayıtsız kalmayasın sakın; yoksa günahın çoğalır ve mükâfattan mahrum kalırsın. /2711

13ـ مَنْ عَيَّرَ بِشَيْءٍ بُلِيَ بِهِ /7859.

13- Bir şeyden dolayı (başkalarını) azarlayan, ona müptela olur. /7859

AZAT ETMEK

1ـ إذا مَلَكْتَ فَأعْتِقْ /3990.

1- Sahip olduğunda azat et. /3990

AZIK

1ـ ألا وَقَدْ اُمِرْتُمْ بِالظَّعْنِ، وِدُلِلْتُمْ عَلَى الزَّادِ، فَتَزَوَّدُوا مِنَ الدُّنيا ما تَحُوزونَ (تَحْرُزُونَ) بِهِ أنْفُسَكُمْ غَداً/ 2783.

1- Bilesiniz ki sizler ayrılığa emrolunmuş ve azık için irşat edilmişsiniz. Öyleyse yarın (kıyamet)  için size yetecek kadar dünyadan azık alın. /2783

2ـ إنَّ مِنَ الفَسادِ إضاعَةَ الزَّادِ/ 3398.

2- (Kıyamet) azığını zayi etmek de bir çeşit fesattır. /3398

3ـ تَزَوَّدُوا مِنْ أيّامِ الفَناءِ لِلبَقاءِ، فَقَدْ دُلِلْتُمْ علَى الزَّادِ، وَاُمِرْتُمْ بِالظَّعْنِ، وَحُثِثْتُمْ عَلَى المَسيرِ/ 4518.

3- Şu fani günlerden ebedî hayat için azık toplayın; (zira) azık hakkında irşat edilmişsiniz, yolculuğa emrolunmuşsunuz ve gitmeye teşvik edilmişsiniz. /4518

4ـ تَزَوَّدُوا مِنَ الدُّنيا ما تَحْرُزُونَ (تَحُوزُونَ) بِهِ أنْفُسَكُمْ غَداً، وَخُذُوا مِنَ الفَناءِ للبَقاءِ/ 4535.

4- Dünyadan yarın (kıyamette) kendinizi koruyacak kadar azık toplayın; geçici (dünyadan) sonsuz (ahiret) için (bir şeyler) alın. /4535

5ـ زادُ المَرْءِ إلَى الآخرَةِ الوَرَعُ، وَالتُّقى/ 5489.

5- İnsanın ahiret azığı, günahtan sakınması ve takvasıdır. /5489

6ـ عَلَيْكَ بِحُسْنِ التَّأهُّبِ وَالاسْتِعْدادِ، والاستِكْثارِ مِنَ الزَّادِ/ 6136.

6- Sana, güzelce hazırlıklı olmanı ve (kıyamet azığını) çoğaltmanı öneriyorum. /6136

7ـ عَجِبْتُ لِمَنْ عَرَفَ أنَّهُ مُنْتَقِلٌ عَنْ دُنياهُ كَيْفَ لا يُحسِنُ التَّزَوُّدَ لأُخراهُ/ 6275.

7- Şaşarım dünyadan göçeceğini bilen kimseye; nasıl olur da ahireti için güzel azık hazırlamaz? /6275

8ـ كُلُّ امْرِءٍ عَلى ما قَدَّمَ قادِمٌ وَبِما عَمِلَ مَجْزِيٌّ/ 6882.

8- Her insan önceden gönderdiğine doğru gidicidir ve (her insan) amel ettiğiyle mükâfatlandırılacaktır. /6882

9ـ كَما تُقَدِّمُ تَجِدُ/ 7215.

9- Gönderdiğin gibi bulacaksın. /7214

10ـ كَما تَزْرَعُ تَحْصُدُ/ 7215.

10- Ektiğin gibi biçersin. /7215

11ـ لِيَكُنْ زادُكَ التَّقوى/ 7387.

11- Azığın takva olsun. /7387

12ـ مِنَ الفَسادِ إضائَةُ الزَّادِ/ 9273.

12- Azığını zayi etmek de bir tür fesattır. /9273

13ـ ما قَدَّمْتَ اليَومَ تَقْدِمْ علَيْهِ غَداً، فَامْهَدْ لِقَدَمِكَ، وَقَدِّمْ لِيَومِكَ/ 9609.

13- Yarın (kıyamette) bugün gönderdiğinin üzerine basacaksın; öyleyse ayağın için sergi aç ve kıyamet için (azık) gönder. /9609

AZİM / KARAR

1ـ مَنْ أظْهَرَ عَزْمَهُ بَطَلَ حَزْمُهُ /7980.

1- Azmini açığa vuran basiretini hiç eder. /7980

2ـ مَنْ ساءَ عَزْمُهُ رَجَعَ عَلَيْهِ سَهْمُهُ /8315.

2- Azmi kötü olanın oku kendine döner. /8315

3ـ لا تَعْزِمْ عَلى ما لَمْ تَسْتبِنَ الرُّشْدَ فيهِ /10183.

3- Gelişme görmediğin şeye azmetme. /10183

4ـ لا خَيْرَ في عَزْمٍ بِلا حَزْمٍ /10682.

4- Basiretsiz kararda hayır yoktur. /10682

AZİM / KARARLILIK / GAYRET

1ـ أبْعَدُ الهِمَمِ أقْرَبُها مِنَ الكَرَمِ / 2962.

1- En yüce azim, cömertliğe en yakın olandır. /2962

2ـ بِقَدرِ الهِمَمِ تَكُونُ الهُمُومُ / 4277.

2- Sıkıntı ve kederler, azimlerin ölçüsü kadardır. /4277

3ـ خَيْرُ الهِمَمِ أعْلاها / 4977.

3- En hayırlı azim, en büyük olanıdır. /4977

4ـ كُنْ بَعيدَ الهِممِ إذا طَلَبْتَ، كَريمَ الظَّفَرِ إذا غَلَبْتَ / 7161.

4- Bir şey istediğinde azmin yüksek olsun; galip geldiğinde ise cömert ol (intikam alma). /7161

5ـ مَنْ كَبُرَ هِمَّتُهُ كَبُرَاهْتِمامُهُ / 7850.

5- Azmi büyük olanın özeni de büyük olur. /7850

6ـ مَنْ صَغُرَتْ هِمَّتُهُ بَطَلَتْ فَضيلَتُهُ / 8019.

6- Azmi küçük olanın üstünlüğü de düşer. /8019

7ـ مَنْ شَرُفَتْ هِمَّتُهُ عَظُمَتْ قيمَتُهُ / 8320.

7- Azmi büyük olanın değeri de büyük olur. /8320

8ـ مَنْ كَبُرَتْ هِمَّتُهُ عَزَّ مَرامُهُ / 8406.

8- Azmi büyük olan amacı saygın olur. /8406

9ـ اِقْصِرْ هِمَّتَكَ عَلي ما يَلْزِمُكَ، وَلا تَخُضْ فيما لا يَعْنيكَ / 2303.

9- Sana lazım olan şeyde bütün çabanı harca ve gerekli olmayan şeye dalma. /2303

10ـ مَنْ رَقي دَرَجاتِ الهِمَمِ عَظَّمَتْهُ الأُمَمُ / 8526.

10- Azmin aşamalarını kat edeni milletler büyük sayar. /8526

11ـ مَنْ لَمْ يَكُنْ هَمُّهُ ما عِنْدَ اللهِ سُبْحانَهُ لَمْ يُدْرِكْ مُناهُ / 8970.

11- Allah'ın yanında olan şeye ulaşmak için azin göstermeyen arzularına ulaşmaz. /8970

12ـ لا تَهْتِمَنَّ إلاّ فيما يُكْسِبُكَ أجْراً وَلا تَسْعَ إلاّ فِي اغْتِنامِ مَثُوبَةٍ / 10320.

12- Mükâfatını alacağın işin dışında bir şeye önem verme; sevap ganimetini dışında bir şeyle de uğraşma. /10320

13ـ عَلي قَدْرِ الهِمَّةِ تَكُوُن الْحَمِيَّةُ / 1674.

13- Kıskançlık, azmin ölçüsü kadardır. /1674

14ـ قَدْرُ الرَّجُلِ عَلي قَدْرِ هِمَّتِهِ، وَ عَمَلُهُ عَلي قَدْرِ نِيَّتِهِ / 6743.

14- İnsanın değeri, azmi kadar; ameli de niyeti kadardır. /6743

15ـ ما رَفَعَ امْرَءً كَهِمَّتِهِ، وَلا وَضَعَهُ كَشَهْوَتِهِ / 9707.

15- Hiçbir şey insanı azmi kadar yüceltmez ve nefsanî istekleri kadar da alçaltmaz. /9707

16ـ هُمُومُ الرَّجُلِ عَلي قَدْرِ هِمَّتِهِ، وَ غَيْرَتُهُ عَلي قَدْر حَمِيَّتِهِ / 10059.

16- Kişinin saygısı azmi kadar ve kıskançlığı da namusunun ölçüsüncedir. /10059

17ـ لا تَجْعَلْ أكْبَرَ هَمِّكَ بِأهْلِكَ وَ وَلَدِكَ، فَإنَّهُمْ إنْ يَكُونُوا أوْلِياءَ اللهِ سُبْحانَهُ فَإنَّ اللهَ لا يُضَيِّعُ وَلِيَّهُ، وَ إنْ يَكُونُوا أعْداءَ اللهِ فَما هَمُّكَ بِأعْداءِ اللهِ/ 10392.

17- Eşini ve çocuğunu kendine büyük dert etme. Zira eğer Allah'ın evliyaları olurlarsa Allah da kendi velisini (dostunu) atmaz. Ama Allah'ın düşmanı olurlarsa o zamanda Allah'ın düşmanlarını neden kendine sorun ediyorsun ki? /10392

18ـ لا تُشْعِرْ قَلْبَكَ الْهَمَّ عَلي ما فاتَ، فَيَشْغَلَكَ عَمّا هُوَ آتٍ / 10434.

18- Kaybettiğin şeyi kendine sorun etme. Çünkü seni gelecek olan şeylerden alıkoyar. /10434

B