Alulbeyt Yayınları: 07

BULMAK

1ـ الوِجْدانُ سُلْوانٌ / 76.

1- (İstediğini) bulmak tesellidir. /76

BURHAN SAHİBİ

1ـ قَدْ يَسْتَظْهِرَ الْمُحْتَجُّ/ 6626.

1- Bazen burhan sahibinin de sırtı kuvvetli olur. /6626

2ـ مَنِ احْتَجَّ بِالْحَقِّ فَلَجَ/ 7727.

2- Hak üzere delil/ hüccet getiren zafere erer. /7727

BÜYÜKLÜK VE AZAMET

1ـ إنَّما الْمَجْدُ أنْ تُعْطِيَ فِي الغُرْمِ، وَ تَعْفُوَ عَنِ الْجُرْمِ / 3886.

1- Büyüklük, insanlara gerekli olan haklarını vermek suçlarını bağışlamaktır. /3886

2ـ لَمْ يُدْرِكِ الْمَجْدَ مَنْ عَداهُ الْحَمْدُ / 7532.

2- Övgünün terk ettiği kimse büyüklüğe ulaşamaz. /7532

3ـ مانالَ الْمَجْدَ مَنْ عَداهُ الْحَمْدُ / 9529.

3- Övgünün terk ettiği kimse büyüklük ve şerefe ulaşamaz. /9529

4ـ ما أدْرَكَ الْمَجْدَ مَنْ فاتَهُ الجِدُّ / 9530.

4- Ciddiyeti olmayan, büyüklük ve şerefe ulaşamaz. /9530

BÜYÜKLÜK

1ـ رُبَّ ذي اُبَّهَةٍ أحْقَرُ مِنْ كُلِّ حَقيرٍ/ 5325.

1- Nice kendini büyük görenler vardır ki bütün alçaklardan daha alçaktır. /5325

C

CAHİL

1ـ الجَاهِلُ لَنْ يُلْقى أبَداً إلاّ مُفَرِّطاً، أوْ مُفْرِطَاً/ 1716.

1- Cahil, ancak iki halde görülür; ya aşırıya kaçmışlardır, ya da geri kalmışlardır. /1716

2ـ الجَاهلُ لا يَرتدِعُ، وبِالمواعِظِ لا يَنْتَفِعُ/ 1729.

2- Cahil, gittiği yoldan geri dönmez; nasihatlerden faydalanmaz. /1729

3ـ الجَاهلُ مَنْ أطاعَ هَواهُ في مَعصيَةِ رَبِّهِ/ 1748.

3- Cahil, rabbine karşı günah işlemekte nefsi isteğine boyun eğendir. /1748

4ـ الجَاهلُ يستَوحشُ ممّا يَأنَسُ بهِ الحَكيْمُ/ 1772.

4- Cahil, hekim insanın ülfet bulduğu şeylerden ürker. /1772

5ـ الجَاهلُ لا يَعرفُ العَالِم لأنَّهُ لَم يَكُن قَبْلُ عالِماً/ 1780.

5- Cahil, alimi tanımaz; zira o, bundan önce alim değildi./1780

6ـ الجَاهلُ لا يَعْرفُ تَقصيرَهُ، ولا يَقْبَلُ مِنَ النَّصيحِ لهُ/ 1809.

6- Cahil hatasını tanımaz ve ona nasihat edenin sözünü kabul etmez. /1809

7ـ الجاهلُ يَعْتَمِدُ عَلى أمَلِهِ، وَيُقَصِّرُ في عَمَلِهِ/ 1967.

7- Cahil, arzusuna güvenir; amelinde ihmalkârlık eder. /1967

8ـ الجَاهلُ صَخْرَةٌ لا يَنفَجِرُ ماؤُها، وشَجَرةٌ لا يَخْضَرُّ عُودُها، وأرضٌ لا يَظهَرُ عُشْبُها/ 2081.

8- Cahil, suyu akmayan bir kaya, dalı yeşermeyen bir ağaç ve üzerinde ot bitmeyen çorak bir topraktır. /2081

9ـ الجَاهلُ مَيِّتٌ بَيْنَ الأحْياءِ/ 2118.

9- Cahil, dirilerin arasındaki ölüdür. /2118

10ـ أشْقَى النّاسِ الجَاهِلُ/ 2894.

10- İnsanlar arasında en sıkıntılı kimse cahildir. /2894

11ـ أجْهَلُ النّاسِ مُسِيئٌ مُستَأنِفٌ/ 2938.

11- İnsanların en cahili, (günaha) kaldığı yerden devam eden günahkârdır. /2938

12ـ أجْهَلُ النَّاسِ الْمُغْتَرُّ بِقَوْلِ مادِحٍ مُتَمَلِّقٍ، يُحَسِّنُ لَهُ القَبيحَ، ويُبَغِّضُ إلَيْهِ النَّصيحُ/ 3262.

12- İnsanların en cahili, dalkavuğun dalkavukluğuna kanandır; zira dalkavuk, çirkini ona güzel gösterir, nasihat edeni düşman eder. /3262

13ـ أبْغَضُ الخَلائِقِ إلى اللهِ تَعالى، اَلجاهِلُ لأنَّه حَرَمَهُ ما مَنَّ بِهِ عَلى خَلقِهِ، وَهُوَ العَقْلُ/ 3359.

13- Allah katında insanların en kötüsü cahildir. Zira cahil, Allah'ın, kullarına bağışladığı şeyden mahrum kalmıştır. O da akıldır. /3359

14ـ إنَّ الجَاهِلَ مَنْ جَهلهُ فيِ إغْواءٍ، ومَنْ هَواهُ في إغْراءٍ، فَقَوْلُهُ سَقيمٌ، وَفِعْلُهُ ذَميمٌ/ 3548.

14- Cahil, cahilliği (başkalarını) saptıran, dürtüleriyle (insanları) aldatan kimsedir; sözü hastalık taşır, işi kınanır. /3548

15ـ الجاهِلُ حَيرانٌ/ 198.

15- Cahil şaşkındır. /198

16ـ الجاهِلُ يَميلُ (يألِفُهُ مِثْلُهُ) إلى شِكْلِهِ/ 327.

16- Cahil benzerine çeker. /327

17ـ الْمَرْءُ عَدُوُّ ما جَهِلَ/ 423.

17- İnsan bilmediğinin düşmanıdır. /423

18ـ الجاهِلُ لا يَرْتَدِعُ/ 428.

18- Cahil, (kötülükten) engellemez. /428

19ـ الجاهِلُ عَبْدُ شَهْوَتِهِ/ 449.

19- Cahil şehvetinin kölesidir. /449

20ـ الجاهِلُ لا يَرْعَوي/ 640.

20- Cahil gittiği yoldan geri dönmez. /640

21ـ الجَاهِلُ يَرْفَعُ نَفْسَهُ فَيَتَّضِعُ/ 678.

21- Cahil kendini yüksek gösterir ama alçalır. /678

22ـ الجَاهِلُ مَنْ جَهِلَ قَدْرَهُ/ 1114.

22- Cahil kendi değerini bilmeyen kimsedir. /1114

23ـ الجَاهِلُ مَيِّتٌ وَإنْ كانَ حَيّاً/ 1125.

23- Cahil diri de olsa ölüdür. /1125

24ـ الجَاهِلُ كَزَلَّةِ العالِمِ صَوابُهُ/ 1162.

24- Cahilin doğruluğu, alimin sürçmesi gibidir. /1162

25ـ الجَاهِلُ مَنْ خَدَعَتْهُ الْمَطالِبُ/ 1190.

25- Cahil, olayların aldattığı kimsedir. /1190

26ـ الجَاهِلُ مَنْ جَهِلَ أمْرَهُ/ 1239.

26- Cahil, işini bilmeyen kimsedir. /1239

27ـ الجَاهِلُ من انْخدعَ لهَواه (بهواهُ) وغُرُورهِ/ 1285.

27- Cahil, ihtiras ve gururuna kanan kimsedir. /1285

28ـ الجَاهِلُ مَنِ اسْتَغشَّ النَّصيحَ/ 1394.

28- Cahil, nasihat edeni aldatır. /1394

29ـ الجَاهِلُ إذا جَمَدَ (جحد) وَجَدَ، وَإذا وَجَدَ (وَحَّدَ) ألْحَدَ/ 1534.

29- Cahil, cimrileştiğinde (servet) bulur; (servet) bulduğunda ise dinden çıkar. /1534

30ـ إنَّما الْجاهِلُ مَنِ اسْتَعْبَدَتْهُ الْمَطالِبُ/ 3864.

30- Cahil ancak (dünyevî) olayların köle ettiği kimsedir. /3864

31ـ إذا شابَ الجاهِلُ شَبَّ جَهْلُهُ/ 4170.

31- Cahil yaşlandığında cahilliği gençleşir. /4170

32ـ ثَرْوَةُ الجَاهِلِ في مالِهِ وَأمَلِهِ/ 4709.

32- Cahilin serveti malı ve arzusundadır. /4709

33ـ دَوْلَةُ الجاهِلِ كَالغَريبِ الْمُتَحَرِّكِ الى النُّقلَةِ/ 5108.

33- Cahilin devleti, göçe hazırlanan yabancı gibidir. /5108

34ـ رُبَّ جاهِلٍ نَجاتُهُ جَهْلُهُ/ 5301.

34- Nice cahiller vardır ki onları cahillikleri kurtaracaktır. /5108

35ـ زَلَّةُ الجَاهِلِ مَعْذُورَةٌ/ 5481.

35- Cahilin hatası mazur görülür. /5481

36ـ سُلطانُ الجاهِلِ يَبدي مَعائبَهُ/ 5578.

36- Cahilin saltanatı, onun ayıplarını ortaya çıkarır. /5578

37ـ شَرُّ مَنْ صاحَبْتَ الجَاهِلُ/ 5691.

37- En kötü kimse cahil arkadaştır. /5691

38ـ صَوابُ الجاهِلِ كَالزَّلَّةِ مِنَ العاقِلِ/ 5821.

38- Cahilin doğruluğu, akıllı insanın (bir anlık) sürçmesi gibidir. /5821

39ـ ضالَّةُ الجاهِلِ غَيرُ مَوجُودٍ/ 5898.

39- Cahilin yitirdiği bulunmaz.[25] /5898

40ـ طاعَةُ الجَهُولِ تَدُلُّ عَلى الجَهْلِ/ 5988.

40- Kara cahile uymak cehaletin göstergesidir. /5988

41ـ طاعَةُ الجَهولُ، وَكَثْرَةُ الفُضُولِ تَدُلاّنِ علَى الجَهْلِ/ 5998.

41- Kara cahile uymak ve çok gevezelik etmek, insanı cehalete sürükler. /5998

42ـ عادَةُ الأغْمارِ قَطْعُ مَوادِّ الإحْسانِ/ 6239.

42- Tecrübesiz kişilerin alışkanlığı, ihsan unsurlarını keser. /6239

43ـ غِنى الجاهِلِ بِمالِهِ/ 6382.

43- Cahilin zenginliği malıyladır. /6382

44ـ غُرورُ الجاهِلِ بِمُجالاتِ الباطِلِ/ 6391.

44- Cahil, bâtılın hileleriyle aldanır. /6391

45ـ كُلُّ جاهِلٍ مَفتُونٌ/ 6845.

45- Her cahil (dünya sevdasıyla) aldanır.[26] /6845

46ـ لِلْجاهِلِ في كُلَّ حالَةٍ خُسْرانٌ/ 7329.

46-  Cahil her halükârda hüsrandadır. /7329

47ـ مَنْ جَهِلَ أُهْمِلَ/ 7687.

47- Cahil olan ihmal edilir. /7687

48ـ مَنْ جَهِلَ قَلَّ اعْتِبارُهُ/ 7837.

48- Cahilin itibarı az olur. /7837

49ـ مَنْ جَهِلَ عِلْماً عاداهُ/ 7885.

49- İlme cahil olan ona düşman kesilir. /7885

50ـ مَنْ جَهِلَ مَوضِعَ قَدَمِهِ زَلَّ/ 7920.

50- Attığı adımın yerini bilmeyen kayar. /7920

51ـ مَنْ جَهِلَ كَثُرَ عِثارُهُ/ 8390.

51- Cahilin sürçmesi çok olur. /8390

52ـ مَنْ جَهِلَ اغْتَرَّ بِنَفْسِهِ وَكانَ يَوْمُهُ شَرّاً مِنْ أمْسِهِ/ 8744.

52- Cahil kendi nefsine kanmıştır; bugünü dününden daha kötüdür. /8744

53ـ مِنْ طَبايِعِ الْجُهّالِ التَّسَرُّعُ الى الغَضَبِ في كُلِّ حالٍ/ 9351.

53- Her durumda gazâba koşmak, kara cahillerin huylarındandır. /9351

54ـ ما ضادَّ العُلَماءَ كَالجُهّالِ/ 9612.

54- Alimlere cahiller gibi düşmanlık eden olmamıştır. /9612

55ـ وَيْلٌ لِمَنْ تَمادى في جَهلِهِ، وطَوبى لِمَنْ عَقَلَ وَاهْتَدى/ 10089.

55- Cahilliğinde son hadde ulaşanın vay haline! Akıl edene ve hidayeti bulana ne mutlu! /10089

56ـ لا غِنى لِجاهِلٍ/ 10450.

56- Cahil için zenginlik yoktur. /10450

57ـ لا يُرى الجاهِلُ إلاّ مُفَرِّطاً (مُفْرِطاً)/ 10697.

57- Cahil, ancak pek aşırıya kaçmış (veya pek geri kalmış) olarak görülür. /10697

58ـ لا يَرْدَعُ الْجَهُولَ إلاّ حَدُّ الْحُسامِ/ 10816.

58- Kara cahili ancak kılıcın keskin yanı vazgeçirir. /10816

59ـ اِعْصِ الجاهِلَ تَسْلَمْ/ 2264.

59- Cahile başkaldır ki esenlik bulasın. /2264