Anadolu Üniversitesi

Sorunu Saptama
Araştırma, halkla ilişkiler programının üzerinde hareket ettirileceği bir çalışmadır. Araş- tırma sürecinde hangi tür araştırma yapılırsa yapılsın öncelikle araştırmanın konusunun belirlenmesi, araştırma ile ilgili bilgilerin toplanması, varsayımın kurulması, araştırma yaklaşım ve modelinin seçilip araştırma planının yapılması, verilerin toplanarak varsa- yımların sınanması, verilerin çözümlenmesi, bulguların yorumlanarak sonuca gidilme- si gerekir. Araştırma ile halkla ilişkiler alanında çalışanlar, iletişim stratejisini, tahmini ve subjektif olarak değil, objektif olarak araştırma verilere dayanarak geliştirirler. Halkla ilişkilerde araştırma takip ve izlemede, kampanyanın etkisinin değerlendirilmesinde et- kin olarak kullanılmaktadır. Hedef hakkında hiçbir şey bilmeden yola çıkılan bir halkla ilişkiler kampanyası dağınık, bölük pörçük çabalar yığınından başka bir anlam taşımaz. Halkla ilişkiler çalışmalarında hedef olarak hitap edilecek kitlenin özellikleri, eğilimleri, yaşama bakış açıları, görüş ve düşünceleri bilinmedikçe, hazırlanacak program, hastasını görmeden ilaç yazan doktor gibidir. Bu doktorun yazdığı ilaçlar hastasını iyi tanımadığı, muayene etmediği, herhangi başka rahatsızlıkları olup olmadığını bilemeyeceği için has- tasını iyileştirmenin ötesinde onu daha tehlikeli bir duruma sokabilir. İşte bu sebeplerle halkla ilişkilerde doğru planlama ve uygulamaya yönelebilmek için araştırma son derece önemli bir basamaktır (Asna, 2006: 96).
Bu aşama ayrıntılı bir araştırmayı gerektir. Üzerinde çalışılacak konu hakkında ve he- def ile ilgili detaylı bir bir bilgi olmadan kampanya planlamasına başlanırsa başı, sonu, amacı belli olmayan, dağınık bir kampanya ortaya çıkar. Kuşkusuz böyle bir kampanyanın sonuçları başarısız olacaktır.
Halkla ilişkiler süreci öncelikle hangi konu üzerinde çalışılacaksa o konunun belir- lenmesi ve bunun bir sorun cümlesi biçiminde ifade edilmesi ile başlar. Sorunun geçicici tanımlanabilmesi için araştırmanın birinci safhasında neyin söz konusu olduğu ortaya ko- nulmaya çalışılır. Bunun için dikkate alınması gereken bazı noktalar vardır. Bunları kısaca şöyle sıralanabilir (Okay; 2002:243-246):

• 
  Kurumun kendisi hakkındaki düşünceleri
  
• 
  Organizasyon ile ilgili temel veriler
  
• 
  Hedef saptama
  
• 
  Görevler/sorunlar
  
• 
  Organizasyonun ve sorunun yapısı
  
• 
  İlgililer
  
  • 
    Hedef grupları; medya tüketim alışkanlıkları
    
  • 
    Rekabet
    
  • 
    Kurum dışındakilerin (harici) görüşleri
    
  • 
    Kurum içindekilerin (dahili) görüşleri
    
  • 
    Etkiler
    
  • 
    Kaynaklar
    

Araştırmanın ikici safhasında “neye ulaşılmak isteniyor?” sorusuna yanıt aranır. Bu ikinci safhada, birinci safhada geçici olarak belirlenen noktaları kesinleştirebilmek için bir analiz gerçekleştirilir ve ayrıntılı veri değerlendirmesi yapılır. Bu ikinci analiz safhasında da açıklığa kavuşturulması gereken noktalar şunlardır (Okay, 2002: 246-248):

• 
  Kurum imajının analizi
  
• 
  Veri temeline dayalı olarak organizasyonun faaliyetlerinin analizi
  
• 
  Dağıtım yollarının analizi
  
• 
  Fiyat politikasının analizi
  
• 
  Kurumun kendi faaliyetlerinin analizi
  
• 
  Çevrenin analizi
  
• 
  Diyalog gruplarının /Hedef gruplarının analizi
  
• 
  Hedef gruplarıyla iletişim imkânlarının analizi
  

Elde edilen verilere göre bir önem sıralaması yapılır ve bir analiz gerçekleştirilir. Bu analiz ile olumlu ve olumsuz yönler ortaya çıkarılarak, çözülmesi gereken sorunlar ve güç- lü yönler belirlenir.