Anadolu Üniversitesi

Bu üniteyi tamamladıktan sonra;

_ Halkla ilişkileri tanımlayabilecek,

_ Reklam, propaganda ve pazarlama gibi benzer alanlardan nasıl ayrıştığını

açıklayabilecek,

_ Halkla İlişkilerin uygulama alanlarının neler olduğunu sıralayabilecek,

_ Amerika Birleşik Devletleri ve ülkemizde halkla ilişkilerin nasıl geliştiğini

açıklayabilecek

bilgi ve becerilere sahip olacaksınız.

Anahtar Kavramlar

• Halk

• İlişki

• Halkla İlişkiler

• Reklam

• Propaganda

• Pazarlama

• Medya

İçindekiler

Halkla İlişkiler

• 
  GİRİŞ
  
• 
  HALKLA İLİŞKİLERİN TANIMLANMASI
  
• 
  HALKLA İLİŞKİLER VE BENZER ALANLAR
  
• 
  HALKLA İLİŞKİLERİN UYGULAMA ALANLARI
  
• 
  HALKLA İLİŞKİLERİN GELİŞİM SÜRECİ
  

Kavram Olarak Halkla İlişkiler, Dünyada ve Türkiye’de Halkla İlişkilerin Tarihsel Gelişimi
GİRİŞ
Kökenleri eski çağlara kadar uzanan halkla ilişkilerin profesyonel bir meslek haline gel- mesi 20. yüzyılda olmuştur. Günümüzde kurum ve kuruluşlar, halkla ilişkiler çalışmaları- na büyük önem vermektedir. Çünkü kurum amaçlarını başarmada, halkla ilişkilerin bü- yük katkısı vardır. Rakipleriyle daha iyi rekabet etmek isteyen, iyi bir imaja sahip olmaya çalışan ve uzun yıllar sektörde kalma düşüncesi olan kurum ve kuruluşlar, ancak halkla ilişkiler çalışmalarıyla bunu başarabilmektedir.
Halkla ilişkilerin temel amacı, bir kurumla hedef kitlesi arasındaki karşılıklı anlayı- şı oluşturmak ve geliştirmektir. Karşılıklı anlayış geliştirildiğinde, kurum ve hedef kitlesi birbirine önyargısız ve sempatiyle yaklaşır. Bunun sonucunda hem kurum hem de hedef kitleler ortak yararlar elde ederler.
Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler, uluslararası anlaşma, re- kabetin hızlanması, sosyal, kültürel ve ekonomik alanlardaki gelişmeler ile birlikte halkla ilişkilerin birçok uygulama alanı ortaya çıkmıştır. Halkla ilişkiler görevlileri günümüzde; medyayla ilişkileri sürdürmekte, kriz planları hazırlamakta ve krizleri yönetmekte, sosyal sorumluluk çalışmaları yapmakta, sponsorluk uygulamalarını gerçekleştirmekte, kurum çalışanlarıyla iletişimi geliştirmekte ve benzeri birçok çalışma yürütmektedir. Halkla iliş- kilerin dinamik bir yapıya sahip olması, uygulama alanlarını sürekli geliştirmektedir. Di- ğer bir deyişle, halkla ilişkiler günün koşullarına kendini çok iyi uyarlamakta ve sürekli kendini yenilemektedir. Sözgelimi, yeni bir iletişim teknolojisi ortaya çıktığında, halkla ilişkiler alanında hemen kullanılmaya başlamaktadır. Örneğin, ülkemizde on yıl kadar önce yaygınlaşan internet, bugün halkla ilişkiler alanında en çok kullanılan araçların ba- şında gelmektedir. Sponsorluğun adını yirmi yıl önce çoğu insan hiç duymamışken, bu- gün halkla ilişkilerin en önemli uygulama alanlarından birisidir. Bu bilgilerden, dolaylı olarak şöyle bir sonuç çıkarılabilir: Halkla ilişkiler eğitimi alanlar ve bu sektörde çalışan- lar, sürekli kendilerini yenilemekle yükümlüdür. Eğer halkla ilişkiler görevlileri, güncel gelişmeleri iyi izleyip yeterince analiz edemezse, başarılı olma ihtimalleri son derece dü- şük olacaktır.
Bu bölümde öncelikle halkla ilişkilerin değişik tanımları üzerinde durulacaktır. Ta- nımlamaya geçmeden önce kavramı oluşturan; halk ve ilişki sözcüklerinin halkla ilişki- lerde nasıl anlaşılması gerektiğiyle ilgili bilgiler verilmiştir. Ardından halkla ilişkilerle benzer alanlar olarak kabul edilen ve karıştırılan; pazarlama, reklam ve propagandayla farklılıkları ele alınmıştır. Daha sonra halkla ilişkilerin yaygın uygulama alanları kısaca açıklanmıştır.
Halkla ilişkilerin Amerika Birleşik Devletleri’nde sistemli olarak ortaya çıktığı ve pro- fesyonelleştiği kabul edilmektedir. Bu nedenle halkla ilişkilerin Amerika Birleşik Devletle- ri’ndeki gelişimi ana noktalarıyla incelenecektir. Bu ülkede özellikle, 1900’lü yıllardan iti- baren halkla ilişkilerin gelişimine ağırlık verilmiş, ardından ülkemizdeki halkla ilişkilerin gelişim süreci açıklanmıştır. Milli Mücadele ve Cumhuriyet dönemi öncesindeki halkla ilişkilere benzer uygulamalardan çok kısa söz edilmiş, Ülkemizdeki gelişim, Milli Müca- dele döneminden itibaren günümüze kadar, dört başlık altında ele alınmıştır.