Анализ на ролята на жените в икономическия живот, предприемачество и инструменти за стартиране на малък бизнес в България и Бу



Yüklə 0,77 Mb.
səhifə7/9
tarix29.07.2018
ölçüsü0,77 Mb.
#62127
1   2   3   4   5   6   7   8   9

Tablo: İşletme mülkiyetinin kadın ve erkekler arasında paylaşımı yüzde olarak aşağıdaki tabloda yansıtılmıştır:





1991

1997

2004

2011

Erkek

79

70

60

55

Kadın

21

30

40

45

Toplam

100

100

100

100


İşletmelerin gelirleri ve giderleri
2011 yılında KOBİ’lerin gelirleri bir önceki yıla göre % 10,4 oranında yükselerek 150.230,7 Milyon Leva olmuştur. Büyük işletmelerde de % 10,5 oranında benzer bir yükselme ile gelirleri 71.510,3 Milyon Levaya ulaşmıştır. 2011 yılında KOBİ sektörü finans dışı işletmelerin bir önceki yıla ait toplam gelirlerindeki % 67,7 olan payını korumaktadırlar. KOBİ sektörünün her türden işletmelerinde yükselme kaydedilmiştir. Mikro işletmelerde gelirler % 5,1 yükselerek 47.694,9 Milyon Leva ve küçük işletmelerde gelirler % 14,1 yükselerek 50.998,8 Milyon Levaya ulaşmıştır. 2011 yılında toplam gelirlerde mikro işletmelerin payı azalmıştır (1,1 puan ile % 21,5’e), küçük işletmelerde ise hafif yükseliş (0,7 puanla) ile payları % 23 olmuştur. Gelirlerde bu düşüş 2009 yılında, işletme sayısında azalma ve sektörde istihdamda daralma nedeniyle başlamıştır. Orta büyüklükte işletmelerde gelirlerde 51.536,1 Milyon Levaya kadar yükselme (% 12) gözlemlenmektedir. Bu işletmelerin toplam gelirlerdeki payı % 23,2 oranına kadar hafif yükselmiştir (Tablo 3-9).
KOBİ sektöründeki işletmelerin giderleri 2011 yılında 2010 yılına göre % 10,3 oranında yükselmiştir. Gelirler 147.129,2 Milyon Levaya ulaşmış olup, bu rakam 13.756,9 Leva daha fazladır. Toplam giderlerde KOBİ’lerin payı % 68 olan 2010 yılı paylarını korumuştur. Büyük ölçekli işletmelerin giderleri daha yüksek oranda artmıştır – 2010 yılına göre % 10,5 artarak 68.978,3 Milyon Levaya ulaşmıştır. Mikro işletmelerde gelirlerde giderlere göre büyüme temposunun daha yüksek olduğu (gelirlerde % 5,1, giderlerde % 4,6), toplam giderlerdeki paylarının % 22’e gerilediği (1,3 puan) gözlemlenmektedir. Bu işletmelerin düşük ekonomi aktiviteye uyumları gecikme süresiyle gerçekleşmektedir. Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde tersi görülüyor – giderleri gelirlere göre daha yüksek tempo ile artmakta (giderler % 14,3 ve gelirler % 12,3) ve elde ettikleri gelirlerle artan giderleri telafi etmeyi başaramamaktadırlar.
2. Burgaz Bölgesinde şirketlere ilişkin istatistiki veriler – adet (işletme, şirket), sektör, faaliyet alanı, şirketin türü (mikro, küçük, orta), ciro, kadınlara ait işletmeler.

Burgaz İli Bulgaristan’ın 28 İli arasında en büyük ildir. Güneydoğu Bulgaristan’da bulunan Burgaz İlinin yüzölçümü 7.748,1 km2. Nüfusu 415.817 kişi30. Karadeniz’e sahili olan Varna ve Dobriç İlleri ile kıyaslandığında en uzun sahil şeridine sahiptir.


Burgaz İlinde yüksek düzeyde sanayileşme mevcuttur. İlde üretimin % 79’unu sağlayan, uzun vadeli aktiflerin % 80’inin kullanan ve çalışanlardan % 47’sine istihdam sağlayan başlıca sektör sanayidir. Petrokimya üretimi başta olmak üzere sanayinin tüm ana sektörleri temsil edilmiştir. Temsil edilen ana sanayi sektörleri: kimya ve petrokimya sanayii, gıda sanayii, şarap ve tütün sanayii, elektrik ve elektronik sanayii, makine imalatı ve metal işletme sanayii.
Çok yönlü özelliği ile sanayi Burgaz’ın ekonomi yapısında önde gelen sektördür. Otomobil üretimi, düşük ve yüksek voltajlı tesisatlar ve kısmen elektronik dışında tüm sektörlerde faaliyet gösterilmektedir. Üretimlerden bazıları ülke çapında tektir veya belirleyici rol oynamaktadırlar, örneğin açık ve koyu petrol ürünleri, sentetik lifler, plastik ve diğer kimya ürünleri, gemi inşaatı, havalandırma ve arıtma cihazları, yük vagonları üretimi, balık sanayii vb.
Aşağıdaki sanayi dalları büyük önem taşımaktadır:


  • Petrokimya /petrol rafinerisi/ - sanayi üretiminin % 70’ini sağlamaktadır;

  • Gıda sanayii ve şarapçılık - % 12,2;

  • Elektrik ve ısı enerjisi üretimi - % 3,6;

  • Tekstil sanayii - % 2,4.

Burgaz İlinin gelişmesinde en önemli etki “Hizmet” sektörü yapmaktadır – ilde oluşan brüt katma değerden % 63,8. İkinci sırada sanayi % 31,4 ile ve sonunda tarım % 4,8 ile yer almaktadır. Son yıllarda hizmet sektörünün payında, sanayinin payı ve özellikle tarımın payına göre artış gözlemlendiği belirtilmelidir.


Aşağıdaki tabloda Burgaz İlinde faaliyet gösteren işletmelerin sayıları sektör bazında gösterilmiştir31:



Ekonomik faaliyetler (А21)

İşletmeler

Adet

BURGAZ İLİ İÇİN TOPLAM

25 546

A TARIM, ORMANCILIK VE BALIKÇILIK SEKTÖRÜ

740

B MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI

22

C ÜRETİM SANAYİİ

1 311

D ELEKTRİK, ISI VE GAZ ŞEKLİNDE YAKIT ÜRETİMİ VE DAĞITIMI

101

E SU TEDARİKİ; KANALİZASYON HİZMETİ, ÇÖP YÖNETİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ

30

F İNŞAAT SEKTÖRÜ

1 976

G TİCARET; OTOMOBİL VE MOTOSİKLET TAMİRİ

9 776

H ULAŞIM, DEPOLAMA VE POSTA HİZMETLERİ

1 730

I OTEL VE RESTORAN İŞLETMECİLİĞİ

2 950

J ENFORMASYON VE SANAT ÜRÜNLERİ OLUŞTURULMASI VE DAĞITIMI, TELEKOMÜNİKASYON

272

L EMLAKÇILIK

2 067

M MESLEKİ FAALİYETLER VE BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR

1 727

N İDARİ VE YARDIMCI FAALİYETLER

655

P EĞİTİM

114

Q SAĞLIK VE SOSYAL FAALİYETLER

620

R KÜLTÜR, SPOR, EĞLENCE

311

S DİĞER FAALİYETLER

1 144

Burgaz Bulgaristan’ın beşinci zengin ilidir. İlde kişi başına düşen gayrisafi milli hâsıla ülke ortalamasının % 90’ına eşittir. Hanede kişi başına düşen gelir de yaklaşık aynı düzeydedir. Burgaz’ın önünde Sofya (Başkent) ve Sofya, Varna ve Stara Zagora İlleri yer alıyor. İl Bulgaristan’ın gayrisafi yurtiçi hâsılasının % 5,22’sini sağlamaktadır. İl ekonomisinin çeşitlilik özelliği düşüktür. İl ekonomisi için en önemli sektörler turizm ve ticarettir. Burgaz İlinde 2011 yılı itibarıyla ülkenin yatak kapasitesinin % 37’isi yer almakta ve geceleme gelirlerinde üçte biri elde edilmektedir. Ekonominin bu yapısı zafiyettir – uzun vadede az sayıda sektöre bağlı olmak, işgücü piyasasında da etkisi gözlemlenen olası yapısal sorunların yaşanması demektir.





Sofya (Başkent)

Varna

Sofya

Stara Zagora

Ülke ortalaması

Burgaz

Gabrovo

Plovdiv

Ruse

Vratsa

Smolyan

Blagoevgrad

Loveç

Veliko Tırnovo

Pazarcik

Dobriç

Şumen

Küstendil

Pernik

Yambol

Pleven

Haskovo

Kırcali

Tırgovişte

Montana

Razgrad

Vidin

Sliven

Silistra

Kaynak: Kişi başına düşen gayrisafi milli hâsıla – 2011 yılı illere göre kıyaslama verileri.
İstihdam geleneksel olarak ülke ortalamasının gerisinde kalmakta ve özellikle 2010 yılından sonra sert bir düşüş kaydedilmektedir. İşsizlik hızlı artışla 2011 yılında % 12,6 oranına ulaşmıştır. Bu gösterge itibarıyla Burgaz, aralarında Blagoevgrad, Vratsa, Gabrovo, Loveç, Pleven gibi diğer 15 ilin arasında yer almaktadır. Turizm, inşaat, ticaret ve taşımacılık sektörlerinde mevsimlik istihdam halk için büyük önem taşımaktadır.

İlde denize kıyısı olan belediyeler ile il içerisinde yer alan belediyelerin gelişiminde çok büyük farklılıklar gözlemlenmektedir. Denize kıyısı olan belediyeler oldukça daha zengindir ve burada işsizlik oranı daha düşüktür. Diğer belediyelerde geçim genellikle emekli maaş ve sosyal yardımlarla sağlanmaktadır.

Burgaz 2000-2010 yılları arasındaki dönemde birikimli olarak yapılan yabancı yatırım açısından Sofya’dan sonra ikinci sırada ve kişi başına yapılan yabancı yatırım sıralamasında üçüncü sıradadır. Ancak verilerin analizi gerçekleştirilen yabancı yatırımların miktarı ile uzun vadeli duran varlıkların edinilmesine yönelik genel giderler arasında çok zayıf bağ olduğunu göstermektedir. Buradan yola çıkarak yabancı yatırımların genellikle üretim dışı faaliyetlere (örneğin tatil mülkleri satın almak) yöneldikleri tahmininde bulunulabilir. Bu nedenle söz konusu yatırımlar yeni kalıcı işyerlerinin oluşturulmasını etkilememektedir (örneğin Sofya Başkent ve büyük ölçüde Varna’da). Burgaz İlinde yer alan belediye idareleri Avrupa Birliği’nin operasyonel programlarından mutlak değer olarak en çok kaynak kullanmışlardır (2011 yılı sonu itibarıyla 72,3 Milyon Euro). Fakat kişi başına bölününce ilimiz bu konudaki sıralamada, ülke ortalamasının % 67 üzerinde oranla sekizinci sırada yer almaktadır.

İşletmelerin hukuki şekilleri bu işletmelerin boyutlarının bir göstergesidir. ET (Adi Şirket) ve EOOD (Tek Kişilik Limited Şirketi) türünden şirketlerin ağırlıkta olması küçük işletmelerin söz konusu olduğunu göstermektedir. Tersi, AD (Anonim Şirketi) ve EAD (Tek Kişilik Anonim Şirketi) şirket türleri kural olarak büyük organizasyonların hukuki şekilleridir, fakat Burgaz İlinde sayıları azdır.





Burgaz Limanı ülkenin en büyük limanıdır. Balkan Dağlarının güneyinde tek petrol terminalini de içermekte olup, iyi gelişmiş demir ve kara yolu ağı mevcuttur. Elverişli iklim koşulları sayesinde Burgaz Havaalanı Balkan Yarımadasının en kullanışlı havaalanıdır ve sadece burada ses hızını aşan uçaklara hizmet verilebilmektedir.

1989 yılında Burgaz’da Serbest Gümrük Bölgesi hizmet vermeye başlamıştır. Bir turizm merkezi olan Burgaz, “Slanchev Briag” (Sunny Beach) tatil merkezi, “Elenite” ve “Düni” tatil köyleri, Nesebar ve Sozopol müze şehirleri, Ropotamo koruma alanı ve Istranca Doğa Parkı için çıkış noktasıdır.

Ulaşım altyapısı ve komünikasyonlar karayolu altyapısının, enerji, elektrik dağıtım ve komünikasyon ağlarının gelişmesine vesile olmaktadır.

Aşağıdaki tabloda ciro ve Burgaz İlinin Gayrisafi Milli Hâsılaya katkısına ilişkin 2011 yılı verileri özetlenmiştir:








Üretilen ürünler1

Faaliyetten elde edilen gelir

Satışlardan elde edilen net gelir

Faaliyet için yapılan masraflar

Kazanç

BURGAZ İLİ İÇİN TOPLAM

10 770 783

15 226 068

14 053 142

15 189 950

530 170

A TARIM, ORMANCILIK VE BALIKÇILIK SEKTÖRÜ

180 182

256 163

183 773

239 344

28 195

B MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI

38 558

45 405

37 847

53 133

..

C ÜRETİM SANAYİİ

7 357 957

7 168 449

6 772 629

7 325 806

42 505

D ELEKTRİK, ISI VE GAZ ŞEKLİNDE YAKIT ÜRETİMİ VE DAĞITIMI

153 022

196 266

185 978

189 207

7 933

E SU TEDARİKİ; KANALİZASYON HİZMETLERİ, ÇÖP YÖNETİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ

62 516

64 776

61 922

59 869

4 882

F İNŞAAT SEKTÖRÜ

1 005 317

1 271 138

968 910

1 214 945

122 217

G TİCARET; OTOMOBİL VE MOTOSİKLET TAMİRİ

509 134

4 434 331

4 352 414

4 376 500

114 477

H ULAŞIM, DEPOLAMA VE POSTA HİZMETLERİ

500 280

542 167

504 441

520 040

45 918

I OTEL VE RESTORAN İŞLETMECİLİĞİ

346 167

471 473

426 506

471 856

48 193

J ENFORMASYON VE SANAT ÜRÜNLERİ OLUŞTURULMASI VE DAĞITIMI, TELEKOMÜNİKASYON

57 194

59 061

54 268

53 660

5 891

L EMLAKÇILIK

144 225

261 740

125 415

268 917

44 014

M MESLEKİ FAALİYETLER VE BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR

106 161

110 749

82 398

94 074

20 504

N İDARİ VE YARDIMCI FAALİYETLER

114 650

121 784

112 950

118 742

8 732

P EĞİTİM

14 190

16 734

14 078

8 650

..

Q SAĞLIK VE SOSYAL FAALİYETLER

77 569

94 521

75 115

82 294

12 501

R KÜLTÜR, SPOR, EĞLENCE

82 344

89 123

73 501

93 719

11 643

S DİĞER FAALİYETLER

21 317

22 188

20 997

19 194

4 025

Yüklə 0,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin