Andijon davlat universiteti pedagogika fakulteti psihologiya kafedrasi
Yüklə 0,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
| AMALIY TAVSIYaLAR
Farzand tarbiyasida oilaviy munosabatlarni o‘rni va ijtimoiy xarakteri masalalarini biz yuqorida nazariy va amaliy taxlillarimiz asosidagi xulosa qiladigan bo‘lsapk, demak farzand tarbiyasi bu o‘ta muxim va dlzarb masalal.uning shakllanishida birinchi o‘rinda ota-ona munosabatlari va tarbiyalanganlik darajalari yotadi. Ma’lumki, bolaning shakllanishi, tarbiyasi, dunyoqarashi, muomalasi avvalo oilada boshlanadi. Oiladagi bobo, buvi, ota-ona , aka-opalar bilan birgalikdagi munosabatlarida tarbiyalanib boradiTarbiyaning axloqiy jihatlarii shakllanadi. 1. Ota-onalar o‘rtasida tarbiyaga oid bilimlarni targ‘ib qilish, ayniqsa, oilaviy tarbiyada qiyinchilikka uchrayotgan ota-onalarga jamoatchilik yordamini kuchaytirish lozim. Oilaviy tarbiyada ijobiy yutuqlarni qo‘lga kiritgan ota- onalarning tajribalaridan foydalanish uchun ularni maktabning kengaytirilgan yig‘ilishlariga, ota-onalar qo‘mitalarining majlislariga taklif etish va o‘z tajribalari bilan o‘rtoqlashishni yo‘lga qo‘yish nihoyatda muhimdir. Ulardan unumli foydalanish uchun maktablarda ota-onalar kunini joriy etish zarur. 2. Ta’lim muassalarida psixolog va pedagoglarga tashxis vositasi sifatida farzandlar bilan “Ota-ona va farzand munosabatlari” , “Burch va uning oilaviy munosabatlardagi o‘rni”mavzusida suhbat, yozma ishlar, Dj.Moreno tomonidan tavsiya etilgan sotsiometriya metodi, M.Rokichning “Qadriyatlar orientatsiyasi” metodlaridan foydalanish, Feldsning “Psixologik yaqinlik” testi yordamida ota- ona, oila-a’zolari, tengdoshlariga munosabatlarining emotsional, kognitiv, shuningdek, ijtimoiylashuv xususiyatlari ta’sirini o‘rganish uchun M.Saks va S.Levining “Tugallanmagan jumlalar”, mutaxassislarga havola qilingan “Suratlar albomi” metodikalari tavsiya etiladi. 3. Ta’lim muassasalarida, kasb-hunar kollejlari, akademik litseylarda yoshlarni oilaga tayyorlashga yo‘naltirishda burch fenomeni va uni shakllantiruvchi psixologik mexanizmlardan foydalanish maqsadga muvofiq. Buning tegishli yo‘nalishda va samarali kechishi uchun, oila va maktab hamkorligini kuchaytirish talab etiladi. 72 4. Ommaviy axborot vositalari orqali farzandlarga burch xissi va uning ijtimoiy psixologik mexanizmlarining shakllanishi, ota-ona va farzandalar munosabatlaridagi ma’suliyat, burch tushunchalarining axamiyati xakida maxsus ko‘rsatuvlar, ruqnlar turkumini tayyorlash, ularni farzandlarning bo‘sh vaqtiga moslab namoyish etish, ular o‘qiydigan nashrlarda chop etish, maktabda turli xil kasb ustalari, urush va mehnat faxriylari, bilan uchrashuvlar tashkil qilish maqsadga muvofiqdir. 5. Ta’lim muassasalarida ayniqsa, o‘qituvchilar ijtimoiy- psixologik bilimlarini oshirish bo‘yicha psixotrening mashg‘ulotlari tashkil qilish, zarurligini tushuntirish va uqtirish yaxshi samara beradi. 6. Tarbiya va korreksion ishlar samaradorligini oshirishni oila instituti bilan uzviy aloqador maktab, mahalla, qarindoshlar va boshqa ijtimoiy sub’ektlarning rolini oila ilmi markazlarida tashxislashdan boshlash maqsadga muvofiq. 7. |