Araştırma Görevlisi: Ceyhun Ozan

Araştırma Görevlisi: Ceyhun Ozan

Dersin Adı: Gelişim Psikolojisi

Konu: Gelişim Psikolojisinde Temel Kavramlar Gelişimi Etkileyen Faktörler (II. Hafta Ödevi)

Grup İsmi: Genç Edebiyatçılar

Hazırlayanlar: Emsal Parlak

Gülcan Özbitirgiç

Tuğba Demir

Tuğba Sakal

Yasin Aydoğan

GELİŞİMLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 4

Büyüme:

Organizmada meydana gelen niceliksel artış. Boyun uzaması, kilonun artması
4

Değişim:
Organizmanın bir durumdan başka bir duruma geçmesi. Değişimde ilerleme de olabilir gerileme de. Bu nedenle değişim gelişimi kapsayan genel bir kavramdır. 4

Değişme: 4

4

Olgunlaşma: 4

Öğrenme: 4

5

Hazır bulunuşluk:

Bireyin sadece olgunlaşma düzeyini değil, aynı zamanda bireyin önceki öğrenmelerini, ilgilerini, tutumlarını, güdülenmişlik düzeyini, yeteneklerini, genel sağlık durumunu da kapsar.
5

Yaş:
Gelişim psikologları, gelişim sürecini döllenmeden ölüme kadar olan süreçte yaşa 5

Gelişimin Biyolojik ve Çevresel Temelleri 5

1.Kalıtım 5

5

Genotip ve fenotip kavramları canlının kalıtımsal yapısını tanımlamaktadır. Kişiye has özellikler kümesi olan fenotip, bireyin genotipindeki özelliklerin gözlenebilir yansımalarıdır.Herhangi bir organizmanın genlerinin tamamına genotip denir.Bir insanın kromozomlarındaki genlerin tümü ,o insanın kalıtsal tipini yani genotipini oluşturur.

5

Hormonlar:

Hormonlar vücut büyüklüğünü, iç dengeyi ve üremeyi sağlar. Büyüme ve gelişme de hormonlar aracılığı ile ayarlanır.
6

Hipofiz Bezi:

Hipofiz bezi vücuttaki birçok olayı düzenleyen hormonları salgılar. Salgıladığı hormonlardan biri olan somatotropin hormonunun büyüme çağından sonra fazla salgılanması halinde el, ayak ve kafatası kemikleri orantısız olarak büyür. Bu anormallik ‘ akromegali’dir.
6

Tiroit ve Paratiroit Bezi:

Tiroit bezi boyun bölgesinde, soluk borusunun iki yanında bulunan iki parçalı bir bezdir. Bu bezden Tiroksin hormonu salgılanır.
Paratiroit bezi, ayrıca vücudun fosfor dengesini, kemiklerin gelişimini, kasların ve sinir sisteminin çalışmasını etkiler.
6

Böbrek Üstü Bezleri:

Böbrek üstü bezleri böbreklerin üstünde bulunur ve böbreklerle doğrudan ilişkisi yoktur. Böbrek üstü bezlerinden çok sayıda hormon salgılanır.
Kortizol; vücuttaki kan şekerini arttırır ve karbonhidrat, yağ, protein metabolizmasını düzenler.
Adrenalin ve Noradrenalin Hormonları; heyecan, korku, sinirlenme ve üzüntü durumlarında adrenalin hormonunun salgılanması artar.
6

Eşeysel (cinslik) Bezler:

Eşeysel bezler ergenlik döneminden sonra hipofiz bezinin etkisiyle faaliyet gösterir.
6

2.Çevre:
Gelişimin biyolojik yapıları önemli ölçüde çevreden etkilenir.

6

Hastalık:

Annenin hamileyken geçirdiği hastalıkların çocuğa geçme ihtimali yüksektir.
Annedeki şeker hastalığı, yüksek tansiyon, şişmanlık gibi metabolizma hastalıkları ölü doğumlara veya düşüklere sebep olabilmektedir.
6

Kimyasallar ve Çevre Kirliliği:

Doğum öncesi dönemde annenin doktor denetimi dışında kullandığı muhtelif ilaçlar, sigara, çevre kirliliği düşüklere veya düşük kilolu bebeklerin doğmasına neden olmaktadır.
7

Beslenme:

Annenin kötü beslenmesi fetüsü de etkilemektedir.
7

Stres:
Hamilelikte annenin yaşadığı stres, aşırı uyarılma, aşırı heyecan ve korkuların fetüste damak, dudak gelişimini aksattığı kabul edilmektedir.

7

Kalıtsal Hastalıklar 7

KAYNAKLAR: 8

GELİŞİMLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

Öğrenme


Olgunlaşma


Büyüme
Gelişim:



Olgunlaşma, öğrenme ve yaşantılar sonucu bireyde meydana gelen düzenli ve sürekli değişikliklerdir.

 Gelişim sistematik bir şekilde ilerler, bir süreçtir.

 Olgunlaşma ve öğrenmenin etkisiyle oluşur.

 Gelişim olumlu yönde olmalıdır.
 Gelişim fiziksel, bilişsel ve psiko-sosyal olmak üzere 3 alanda gerçekleşir.


Büyüme:

Organizmada meydana gelen niceliksel artış. Boyun uzaması, kilonun artması


Değişim:
Organizmanın bir durumdan başka bir duruma geçmesi. Değişimde ilerleme de olabilir gerileme de. Bu nedenle değişim gelişimi kapsayan genel bir kavramdır.

Değişme:

Olgunlaşma:

Organizmanın fonksiyonda bulunma kapasitesindeki artışı ifade eder ve genetik olarak kontrol edilir. Müdahale ile hızlandırılmaz. Büyüme olmadan olgunlaşma olmaz. Olgunlaşma büyümeyi kapsar.

Öğrenme:

Yaşantılar ve uygulamalar sonucunda davranışlarda meydana gelen nispeten kalıcı değişikliklerdir.

Hazır bulunuşluk:
Bireyin sadece olgunlaşma düzeyini değil, aynı zamanda bireyin önceki öğrenmelerini, ilgilerini, tutumlarını, güdülenmişlik düzeyini, yeteneklerini, genel sağlık durumunu da kapsar.


Yaş:
Gelişim psikologları, gelişim sürecini döllenmeden ölüme kadar olan süreçte yaşa


ÖN ÖĞRENMELER

OLGUNLAŞMA

HAZIR BULUNUŞLUK
bağlı değişmeler şeklinde inceler.


İSTEK

Gelişimin Biyolojik ve Çevresel Temelleri

• 
  İnsan gelişimini belirleyici hususların temelinde kalıtım ve çevre vardır.
  
• 
  Gelişim, kalıtım ile çevrenin etkileşimi neticesinde gerçekleşmektedir.
  
  
  
  

1. 
   Kalıtım
   

Genotip ve fenotip kavramları canlının kalıtımsal yapısını tanımlamaktadır. Kişiye has özellikler kümesi olan fenotip, bireyin genotipindeki özelliklerin gözlenebilir yansımalarıdır.Herhangi bir organizmanın genlerinin tamamına genotip denir.Bir insanın kromozomlarındaki genlerin tümü ,o insanın kalıtsal tipini yani genotipini oluşturur.

Hormonlar:
Hormonlar vücut büyüklüğünü, iç dengeyi ve üremeyi sağlar. Büyüme ve gelişme de hormonlar aracılığı ile ayarlanır.


Hipofiz Bezi:
Hipofiz bezi vücuttaki birçok olayı düzenleyen hormonları salgılar. Salgıladığı hormonlardan biri olan somatotropin hormonunun büyüme çağından sonra fazla salgılanması halinde el, ayak ve kafatası kemikleri orantısız olarak büyür. Bu anormallik ‘ akromegali’dir.


Tiroit ve Paratiroit Bezi:
Tiroit bezi boyun bölgesinde, soluk borusunun iki yanında bulunan iki parçalı bir bezdir. Bu bezden Tiroksin hormonu salgılanır.
Paratiroit bezi, ayrıca vücudun fosfor dengesini, kemiklerin gelişimini, kasların ve sinir sisteminin çalışmasını etkiler.


Böbrek Üstü Bezleri:
Böbrek üstü bezleri böbreklerin üstünde bulunur ve böbreklerle doğrudan ilişkisi yoktur. Böbrek üstü bezlerinden çok sayıda hormon salgılanır.
Kortizol; vücuttaki kan şekerini arttırır ve karbonhidrat, yağ, protein metabolizmasını düzenler.
Adrenalin ve Noradrenalin Hormonları; heyecan, korku, sinirlenme ve üzüntü durumlarında adrenalin hormonunun salgılanması artar.


Eşeysel (cinslik) Bezler:
Eşeysel bezler ergenlik döneminden sonra hipofiz bezinin etkisiyle faaliyet gösterir.

2. 
   Çevre:
   Gelişimin biyolojik yapıları önemli ölçüde çevreden etkilenir.
   
   
   
   

Hastalık:
Annenin hamileyken geçirdiği hastalıkların çocuğa geçme ihtimali yüksektir.
Annedeki şeker hastalığı, yüksek tansiyon, şişmanlık gibi metabolizma hastalıkları ölü doğumlara veya düşüklere sebep olabilmektedir.


Kimyasallar ve Çevre Kirliliği:
Doğum öncesi dönemde annenin doktor denetimi dışında kullandığı muhtelif ilaçlar, sigara, çevre kirliliği düşüklere veya düşük kilolu bebeklerin doğmasına neden olmaktadır.


Beslenme:
Annenin kötü beslenmesi fetüsü de etkilemektedir.


Stres:
Hamilelikte annenin yaşadığı stres, aşırı uyarılma, aşırı heyecan ve korkuların fetüste damak, dudak gelişimini aksattığı kabul edilmektedir.


Diğer Faktörler:
İçinde yetiştiği kültür, akrabaları, ailesi, iş veya arkadaş çevresi, okulu, öğretmenleri, ana baba tutumları, doğum sırası, cinsiyet, boşanmalar ve göç olgusu gibi hususların tümü bireyin fiziksel, bilişsel veya psiko-sosyal gelişimini etkileyebilmektedir.

Kalıtsal Hastalıklar

1. 
   Down Sendromu:
   

Mongolizm de denilen bir sendromdur.

45+XX ya da 45+XY şeklinde kromozom yapısı vardır.

2. 
   Klinefelter Sendromu:
   

Embriyo + XXY kromozom setini taşıdığında ortaya çıkan bu sendrom sonucunda uzun boylu uzun kol ve bacaklı dişi eşey karakterini gösteren kısır ve zeka engelli bireyler



III. Üçlü Dişilik Sendromu: (44+XXX)


IV. Edward Sendromu:
47 kromozomlu bireylerde kullanılır. 10 haftalık olmadan ölümle sonuçlanır.


V. XYY Sendromıu:
Erkek bireylerde oluşur.

VI. Patau Sendromu:

KAYNAKLAR:

Aydın Ayhan (2008) Eğitim Psikolojisi, Ankara: Pegem A Yayıncılık
Özbay Yaşar ve Erkan Serder (2009) Eğitim Psikolojisi, Ankara: Pegem A Yayıncılık
Ulusoy Ayten (2007) Eğitim Psikolojisi, Ankara: Anı Yayıncılık
Yeşilyaprak Binnur (2009) Eğitim Psikolojisi, Ankara: Pegem A Yayıncılık
Yıldırım İbrahim (2008) Eğitim Psikolojisi, Ankara: Anı Yayıncılık