Assembler tillari, O‘rta va yuqori bosqich tillari. Imperativ, deklarativ, funksional va ob’ektga yo‘naltirilgan tillar. Til protsessorlarining asosiy turlari: interpretator, translyator, kompilyator



Yüklə 411,29 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix20.11.2023
ölçüsü411,29 Kb.
#133401
Taqdimot 2 (1)



Samarqand 2022
1
SHAROF RASHIDOV NOMIDAGI 
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
ASSEMBLER TILLARI, O‘RTA VA YUQORI BOSQICH TILLARI. 
IMPERATIV, DEKLARATIV, FUNKSIONAL VA OB’EKTGA 
YO‘NALTIRILGAN TILLAR. TIL PROTSESSORLARINING ASOSIY 
TURLARI: INTERPRETATOR, TRANSLYATOR, KOMPILYATOR.
ass. Karimov Islom


Reja
2
1. Dasturlash tili
2. Mashinaga bog’liqlik darajasiga ko’ra dasturlash 
tillari.
3. Dasturlash prinsiplariga ko’ra dasturlash tillari.
4. Til protsessorlarining asosiy turlari


Dasturlash tili
Dasturlash tili - bu kompyuterda ishlash 
uchun dasturlar ishlab chiqish uchun mo'ljallangan 
sun'iy til.
3
Dastur - bu kompyuterda ma'lum bir algoritmni 
amalga oshirishni ta'minlaydigan buyruqlar 
(ko'rsatmalar) ketma-ketligi.


Mashinaga bog’liqlik darajasiga ko’ra dasturlash tillari.
Quyi darjali
4
O’rta darjali
Yuqori darjali


Quyi darajadagi dasturlash tillari (mashinaga 
yo'naltirilgan) - buyruqlar va ma'lumotlar kompyuter 
arxitekturasini hisobga oladigan tillar. Bunday tillar 
kompyuterning ma'lum bir turiga qaratilgan va uning apparat 
xususiyatlarini hisobga oladi.
5


6
O’rta darajadagi dasturlash tillari (mashinaga 
yaqin va mustaqil) - bu dasturlardan har xil turdagi 
kompyuterlarda foydalanish mumkin bo'lgan va quyi 
darajadagi tillarga qaraganda odamlar uchun qulayroq 
bo'lgan tillar.


7
Yuqori darajadagi dasturlash tillari (mashinadan 
mustaqil) - har xil turdagi kompyuterlarda foydalanish 
mumkin bo'lgan va inson tiliga yaqin bo'lgan tillar.


Dasturlash prinsiplariga ko’ra dasturlash tillari.
8
Ob’ektga yo‘naltirilgan
Imperativ
Deklarativ
Funksional 


Imperativ dasturlash tili - bu dasturning holatini 
(ma'lumotlar/xotira) o'zgartiruvchi harakatlar 
(ko'rsatmalar/buyruqlar) algoritmini tuzishga asoslangan 
paradigma


Deklarativ dasturlash tili - bu dasturlash 
paradigmasi bo'lib, unda muammoni hal qilishning 
spetsifikatsiyasi: u muammo nima ekanligini va 
kutilgan natijani tasvirlaydi, ammo bu natijaga qanday 
erishish mumkinligini tasvirlamaydi. 


11
Funktsional dasturlash - bu dasturlash paradigmasi bo'lib, 
unda hisoblash jarayoni funktsiyalarning qiymatlarini 
matematik ma'noda hisoblash sifatida talqin etiladi


12
Obyektga yo'naltirilgan dasturlash (qisqacha. OYD) 
- dasturni o'zaro ta'sir qiluvchi ob'ektlar to'plami sifatida 
ifodalashga asoslangan dasturlash metodologiyasi, 
ularning har biri ma'lum bir sinfning namunasi bo'lib, 
sinflar meros ierarxiyasini tashkil qiladi.


Til protsessorlarining asosiy turlari
13
Kompilyator
Interpretator
Translyator


Kompilyator - bu dasturlash tilida yozilgan matnni 
mashina kodlari to'plamiga o'tkazuvchi dastur.
14


15
Interpretator - kompilyatsiyadan farqli o'laroq, dastur 
yoki so'rovning dastlabki kodini satr bo'yicha tahlil qilib, 
qayta ishlaydi va bajaradi. Bunda dasturning butun matni 
tahlil qilinadi va uni bajarmasdan ishga tushirishdan oldin 
mashina yoki bayt kodiga tarjima qilinadi.


Translyator – sistemaviy programma bo’lib
programmani bir (boshlang’ich) tildan boshqa
natijaviy, chiqarish) tilga tarjima qiladi.
16


Savollar?
17

Yüklə 411,29 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin