Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
tè redditur, & pro non forma habetur, sicut docti Iurisperiti dicunt, de quo Nos alibi, in- justam sententiam non esse sententiam. Ne- que quod ex Cap. Retulerunt adducitur alicu- jus momenti est: nam in ipso non solùm ex eo quòd non sit intentus error decernitur valor Sacramenti, sed quia formæ servatus proprius & legitimus sensus, quidquid de locutionis corruptela fuerit infringendo linguam, unde non ad solum errorem aut hæresim arctanda dispo- sitio. Hinc factum quod narrat Fernandius Moure suprà Cap. 10. n. 6. de Parocho, qui in administratione Extremæ unctionis pro verbo
nem Scriptor valori Sacramenti censuit obsti- tisse, ob sensus diversitatem, cum adeò di- versa sint prædicta verba, licet non multùm dissimilia sono, in cujusque propria significa- tione.
suerunt, eorum placitum esse verosimile. An proptereà certum? Non equidem, quia com- plures sunt aliter sentientes, quorum est sen- tentia probabilis. Ex quo habetur iteran- dam Ordinationem quoad partem illam, ex re- ceptissima doctrina. Ubi quidem non probabi- liter arguitur, sed demonstrativè, juxta subje- ctam materiam, sic stante opinione probabili circa Sacramenti nullitatem, illud est sub con- ditione iterandum: In casu, de quo agitur ta- lis extat opinio: ergo sub conditione iteran- dum est. Major admittitur, & Minor est inne- gabilis, ex ratione, & auctoritate: Ergo est<-P> @@0@ @@1@ quod ex D. Thoma in 4. habet Sylvester Verb. Baptismus 1. Quæs. 9. ubi ita scribit: Nono, quid si fiat transpositio? & dicit S. Thomas ubi suprà, quòd si talis sit, quæ mutet intentionem, non est Baptismus, ut si dicatur: In nomine Patris baptizo te, & Filij. Secus si intentionem non mutet: Vt in nomine Patris, & Filij, & Spiritus sancti, baptizo te. Et sic intellige dictum Petri (de Palude) quod mutatio ex simplicitate non nocet, quando scilicet sensum non tollit, ex malitia autem nocet, etiamsi sensum non tollat, sicut de corruptione dicit S. Tho- mas, quia tollit intentionem in Ministro. Sic ille. In nostro autem casu manifesta est sensus (quem explicat S. Thomas nomine intentio- nis) mutatio ex verborum transpositione. Sicut autem in eo casu non excusat simplicitas, ita neque in nostro inadvertentia. Et quidem quando mutatio sensus certa est, circa iteratio- nem Sacramenti nullum esse dubium potest. Stante autem illo, ut stare necesse est in opi- nionum conflictu, iteratio etiam sub conditio- ne adhibenda; quod est firmissimum dogma apud eumdem Doctorem Sanctum 3. p. q. 66. Arti. 9. ad 4. ubi adducit Decretalem Alexan- dri Tertij in Cap. De quibus est, de Baptismo. Quæ licet de Baptismo procedat, ad alia est Sacramenta necessitatis similis extendenda sub gravi conscientiæ gravamine, juxta recep- tissimam, de qua sæpiùs, doctrinam Theolo- gorum.
accidit, quæ & ejus conscientiam non parum stimulavit, sic enim illam protulit:
Itaque nomen Peccata omissum, quod post or- dinationem certò deprehendit. Et ratio dubi- tandi est obvia, quia ex omissione hujusmodi sensus formæ videtur claudicare, cùm id desit, supra quod debeat verborum significatio cade- re, ut integra evadat oratio. Sicut enim per excessum corrumpi forma potest, variato sen- su, ita & per defectum reddi inutilis, ut est apud Doctores exploratum, pro quo specialiter Sylvester suprà n. 4. ubi multa ex D. Thoma. Sic dicunt graves Scriptores solo Verbo Absol- vo non posse consistere absolutionem, quia deficit appositum, licet sint, qui sufficere exi- stiment, junctis circumstantijs Confessionis, & accusationis, quibus significatio verbi ad pec- cata coarctatur. Sicut è converso ex defectu verbi redditur nulla Baptismi forma, ut si quis abluendo dicat: In nomine Patris, & Filij, &
mas Quæst. 66. citata, Arti. 5. ad 2. quia opor- tet, ut qui baptizat determinet in verbis for- mæ ad quid sit ablutio illa, de quo & diximus n. 836. @@ mam prædictam fuisse sufficientem, neque ne- cessariā iterationem, quia in illa idem est sen- sus, etiam cum omissione dicti nominis. Nemo enim audiet illam, qui non intelligat de re- missione & retentione agi peccatorum: licet enim sub proprio non efferantur nomine, ex adjunctis evidenter concipiuntur. Neque enim de absolutione alia, aut retentione sensus commodus esse potest; tum ex eo quod Chri- sti verba proferantur, quibus de peccatis egit: tum etiam, quia datur Spiritus sanctus, quem constat pro debitis alijs temporalibus non pos- set dari. Unde diversa est in eo ratio ac in ver- bo Absolvo, de quo nuper, quod communiter negant Scriptores pro forma sufficere, licet ex circumstantijs propria constare significatio vi- deatur, quia illa debet in ipsa forma reperiri; quod in casu præsenti evenit, juxta dicta, ex eo scilicet quòd remissio & retentio cum Spi- ritus sancti datione jungatur. ticæ præceptis desumpta, nam posito genitivo solet accusativus eleganter subtrahi, eo quòd sufficienter intelligatur. Sic dicitur in Divi Petri, & Ad Divi Petri templum scilicet. In D. Pauli, & Ad D. Pauli, Collegium, inquam, quod pro hoc, in quo hæc scribo, frequentissi- mum. Et circa hoc attendendum esse linguæ usum benè observat Sylvester V. Baptismus 1. nu. 5. ex Paludano & Summa Confessorum. Cumque Latina nobilissima omnium sit, & qua feliciter in Sacramentorum administra- tione utimur, licet ad usum præscriptum te- neamur, dum stante illius proprietate varietas aliqua sincerè procedendo contingit, non est substantialis in forma sensus denegandus.
Auctores affirmantes conjunctionem Et esse de substantia formæ. Quid ergo dicemus de Baptismo administrato in ea lingua, quæ non habet conjunctiones, qualis est Peruviana? Unde inter Patrem & Filium, & hunc ac Spi- ritum sanctum, nihil interjici potest. Videtur quidem certissimum formam hujusmodi esse sufficientem, quia juxta usum talis linguæ res agitur: unde sic Indi instruuntur, ut in neces- sitate, cùm Parochi diu & longè absint, possint baptizare: Latina enim forma erroribus esset obnoxia: licet jam multi sint, quibus illius pos- sit usus commendari. Quod quidem eatenus potest instituto præsenti subservire, quatenus & ex eo, quod est dictum de usu linguæ mul- tiplici stabiliri, & quod in casu nostro juxta Latinam vidimus posse cum legitima signifi- catione constare, ubi nihili improprium, sed elegantiæ peculiaris admiscetur. obstare potest facile responderi, concedimus enim per defectum, sicut & per excessum, posse formam reddi invalidam; negamus tamen in præsenti casu tale quid intercedere. Et ad id, quod de forma absolutionis dicebatur, jam di- versam esse rationem ostendimus. Pro forma autem Baptismi optima est ratio Divi Thomæ adducta, quòd scilicet in verbis formæ debeat determinari quis sit ejus actionis finis, circa<-P> @@0@ @@1@ inveniri, cùm constat ex forma ad tradendam pro remittendis peccatis tendere potestatem. Addo quod magni videtur esse momenti, sci- licet peccata sufficienter expressa, dum in fine dictum Retenta sunt, adjectivum enim illud positivum indicat, & ex eo satis intelligitur de peccatis esse sermonem, ad quæ & non ad aliud dirigi valet ejus significatum. Quemad- modùm si quis juxta definitionem peccati à Divo Ambrosio traditam absolveretur sic: Ego
& tamen nullus terminus substantivus ex- pressivus peccati proferretur, sed subintellecti sufficerent. Immò etsi tantùm diceret à com- mißis &c. Commissa enim pro peccatis sumun- tur juxta Ecclesiæ sensum: Commissa mea pa- vesco &c. ratione scilicet subintellecti. Stat ergo prædictam formam validam fuisse, unde & dicti Prælati spiritus tranquillatus.
non esse iterandum Matrimonium sine Parochi benedictione celebratum afferui, & post alia sic: Cùm aliàs etiam in casu, quo non esset Sacramentum, esset verus contractus, utpotè coràm requisitis testibus celebratus: & ita conjuges non essent in statu peccati mortalis, etiam mate- rialiter loquendo. Sic ibi locutus juxta valde probabilem sententiam gravium Theologo- rum, juxta quos in Matrimonio potest stare celebritas & substantia contractus sine adjun- cto consortio Sacramenti: si videlicet conjuges fideles sine ullo ad Sacramentum respectu so- lùm velint naturalem inire contractum. Licet revera alius videatur casus præfatæ assertionis: supponitur enim conjuges voluisse contrahere juxta morem Ecclesiæ, & ita conficere Sacra- mentum: quod cùm defuerit, videri non in- verosimiliter potest, cessare penitus obligatio- nem, qualicumque defectu ex parte Parochi succedente: quia deficit cōsensus circa objecti- vam materiam, contractum inquam Sacramen- talem. Hinc est ut defectu hujusmodi stante Declarationes Cardinalium absolutè conclu- dant Matrimonium non valere, nulla contra- ctus naturalis habita ratione. Sic apud Lean- drum citata Quæst. 40. & tamen supponitur contrahendi voluntas, & testium præsentia. Unde & ita semper de contrahentibus videtur præsumendum in facti contingentia. Nihilo- minùs perseverante conjugio secundùm opi- nionem probabilem, cui ratio Sacramenti ex præfata caussa deficit, idq́ue auctoritate Eccle- siæ renuentis divortium, dici convenienter po- test in ratione contractus perseverare. Licet enim Christus contractum hujusmodi Sacra- mentalem esse voluerit: in casibus tamen hu- jusmodi, in quibus non est conjugibus separa- tio possibilis, rationem puri contractus noluit denegari, ne sic conjuncti essent fornicarij,<-P>@@
tum Ecclesiam procedere, dum tales sustinet, nec judicat separandos. Iuxta quem explican- di modum stat doctrina à Nobis tradita, quem verosimilem æstimamus. Nec plura de Sacra- mentis.
illud adjiciamus, quod ad meliorem intelligen- tiam poterit deservire: siquidem objici poterit ad contractum requiri necessariò ut sit volun- tarius: quod quidem in contractu modo præ- dicto explicato non apparet: juxta dicta enim fideles quando contrahunt, Sacramentalem contractum inire intendunt, & ita cessante, aut non extante ratione Sacramenti, contra- ctus penitus deficit: neque subintrat nova vo- luntas contrahendi, & ita subsistere contra- ctus nequit. Ad hoc enim dicimus fideles dum contrahunt, ita velle contrahere, saltem impli- citè & virtualiter, ut si ex aliquo defectu Sa- cramenti ratio desit, & necessariò sint in con- jugio remansuri, eo modo remaneant, ut mi- nimè fornicarij sint; quod quidem aliter con- tingere nequit, quàm naturalem contra- ctum ineundo, unde sufficiens est pro illo voluntas. quibus & distincta Problemata. Sit ergo circa Primum Quomodo natura divina videri sine Personis queat. posse, sed non è contra. Contra quod acriter depugnat P. Bonæ-Spei Tomo 1.
pio illo suo Nominalium genuino tollentium omnem inter realiter identificata, & in Deo præsertim, distinctionem, in quo & alios, quos sequi potuit, habuit assertores. Et ille quidem ex summa Dei simplicitate arguit, nihil mo- ratus contradictoria illa de communicata essen- tia, & non personalitate: producta persona- litate & non essentia, & nonnulla alia, id enim non ad distinctionem, sed ad profunditatem & ineffabilitatem mysterij referendum est, quod tradit fides, cùm aliàs eadem fides tra- dat summam Dei simplicitatem. Et indignum quodammodo reputat profunditate mysterij distinctiones pro illo explicando quærere, qui- bus illud facilius reddatur, cùm ejus debeat summa profunditas & ineffabilitas prædicari. In quo quidem ego, ut sæpè admonui, con- traria penitus gradior via, eam semper melio- rem Theologiam reputans, qua mysteria fidei faciliora intellectu redduntur, salvis ejusdem<-P> @@0@ @@1@ ta, & principijs fidei naturalia principia con- juncta, ut faciliora quidem mysteria Christia- næ religionis appareant. Quod equidem cum eorum injuria factum existimare, non solùm esset ridiculum, sed egregiè temerarium & sa- crilegum. Iuxta fidei quidem dogmata Deus simplicissimus est, quia nulla in illo composi- tio, quæ quidem locum non habet, ubi est iden- titas realis. Ea autem admissa, quidquid ad formalitates spectat, sine injuria, immò cum magna Divinitatis gloria proclamatur. Id quod facili discursu convincitur. Nam licet Deus summè simplex sit, distinctionem Personarum admittit: Ergo distinctio talis non obstat sum- mæ simplicitati. Tunc sic: Ergo & aliqualis distinctio concernens mysterium dictum, & stans cum reali identitate non obstabit sum- mæ simplicitati. Sicut igitur quòd distinctio non obstet summæ simplicitati ad mysterij est altitudinem & profunditatem referendum, ita etiam quod ad formalem distinctionem spe- ctat: & sicut distinctio prior est Deo glorio- sa, ita est de formali ad illam spectante ratio- nabiliter sentiendum. quibus nonnullos adducit citatus Scriptor Re-
nimodam videantur asserere, alij distinctionem non obscurè indicant, de formali quidem acci- piendi, ut unum & alterum in illo agnosce- re debeamus. Sufficiat modò Edictum Iusti- niani Imperatoris, de quo n. 762. & apud ci- tatum Scriptorem magnam habet auctorita- tem, sic enim in illo: Quoniam non est idem na- tura & subsistentia: omnes enim SS. Patres conso- nanter nos docent aliud esse naturam, sive substan- tiam, aut formam, aliud subsistentiam, seu perso- nam &c. Videantur alia Sect. 21. Problem. 3. §. 2 Et ratio D. Thomę pro distinctione Processio- num Sect. 17. Probl. 8. §. 4. Ibi, Secundùm horum
luntatis, ut distinctorum quidem à natura juxta quod discursus S. Doctoris procedit. Vnde ex
Circa quod citatus Scriptor satis exactas & so- lidas aliquorum impugnationes habet qua- rumdam explicationum, quæ apud doctos Re- centiores extant, dum nulla distinctione for- mali aut virtuali admissa, distinctionem pro- cessionum conantur declarare, sensu satis im- plicato. Quod dum præstat, meliora profectò erat ille daturus, quod tamen non ita feliciter accidit, ut ex dictis habetur manifestum, dum animosus athleta contra Thomistas, Scotistas, & Patres Societatis se clamat pronuntiare. Ma- nus ergo ejus contra omnes, sed manus etiam omnium contra eum, unde non est opus ut no- stras ampliùs exeramus.
explicatione. Circa quod P. Bonæ- Spei Tomo 1. Disput. 4. citata, Dub. 6. absolutè consentit sine aliqua distinctione, & probat, quia objectum beatitudinis summè beare & oblectare debet, quod non staret in visa Trini- tate, & quia visio beatifica succedit fidei. Post hæc sic objicit: Deus Trinus & unus non est beatitudinis Dei Patris objectum: ergo multò minùs creaturarum beatarum. Probatur As- sumptum, quia Pater priùs origine quàm Fi- lium generaret fuit perfectissimè beatus: At- qui hoc non visione Personalitatis Filij, sed ra- tione præscindente inter naturam & Persona- litatem Filij: Ergo &c. Probatur Minor pro utrâque parte, quia in illo priori originis non- dum erat Filij Personalitas: Ergo &c. Respon- det negando Antecedens: ad ejus verò proba- tionem concessa Majore, negat Minorem pro utraque parte, & ad ejus probationem inquit Personalitatem Filij in illo priori originis nondum esse, non esse illam, nondum esse simpliciter, ut supponitur, & hoc sensu negat Assumptum: sed est illam non esse principium istiusmodi originis: & hoc sensu concedit Assumptum. Sed id non obstare ait, ne simul eodem indivi- sibilissimo instanti Verbum sit ratione Perso- nalitatis principiatum. expeditè, ut quiescere in ejus responsione ani- mus stimulatus difficultate possit. Et ubi dici- tur, Non esse illam nondum esse simpliciter, videtur typographicus error, aut aliundè ve- niens, irrepsisse. cùm non Illam, sed Illud, dici debuisset, ut sit sensus, cùm dicitur non esse Personalitatem in priori originis, illud non esse, non esse simpliciter tale, cùm sit tantùm originis, quatenus Personalitas Filij non est principium suæ originis, cùm tamen in eodem instanti omnino indivisibili est principiatus. Unde clariùs respondendum, negatione Ante- cedentis, & ad probationem, negatione Mi- noris ut supra, statuendo firmiter Patrem fuis- se perfectissimè beatum, & ad illius probatio- nem, cùm dicitur quòd in illo priori originis nondum erat Filij Personalitas, id negandum cum supposito, supponitur enim prioritatem originis esse prioritatem in quo, cum tantùm sit à quo. Quam & esse vocandam prioritatem docti aliqui Scriptores affirmant, ne æquivo- cationibus hujusmodi, ex una ad aliam non sine inconvenienti, ut in argumento, transea- tur. Sed sustinendus talis loquendi modus cum debita explicatione, & statuenda in quocum- que rationis etiam instanti perfectissima Pa- tris beatitudo. lissimam sententiam non solùm actum intelle- ctus, sed etiam voluntatis includat, aliqua oriri potest difficultas: Nam Pater non est diverso<-P> @@0@ Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|