Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
| pagar todo el precio, no se les ha de llebar por el
mas, que tan solamente lo que montare la costa, que tuviere hasta llegar à cada Provincia. Ubi quidem compugnantia circa Regiam jussio- nem apparet. Cùm enim circa Clericos apud sæcularia Tribunalia litigantes dissimulan- dum jubeatur: non videtur hujusmodi disposi- tioni conforme ut ad usum papyri adigantur, cum moderata illa sumptuum erga ipsam fa- ctorum quantitate. Sed quidem quod esse vi- detur inconsequens facili explicatione com- ponitur. Dissimulandum circa Clericos in sæ- cularibus Tribunalibus litigantes, si nolint solvere taxam generaliter constitutam, non verò circa id, quod ad sumptuum compensa- tionem attinet. Lex ergo sic litigantes com- prehendit: ex quo habetur id, quod nuper di- cebamus, illam scilicet etiam ad Ecclesiasticos directam, sed posteà moderatione adhibita temperatam. Sed alia est via planior, ut nulla umbra contrarietatis admittenda sit, sed æqui- vocatio ex errore typographico. Ubi enim ha- betur: Ni en los seglares, donde Clerigos fueren à
cùm tamen neq; Ni, neque y ponendũ sit, sed No, quo pacto sine offendiculo dispositio de- currit. Quia verò id, quod ad sumptuum solu- tionem attinet, minimum quidem est, & ad praxim minimè adaptabile, Clerici sic litigan- tes more aliorum solvunt. In quo quidem si juxta Regium mandatum vellent illi debitam fieri æquitatem, in papyro, quæ majoris pretij est, deberet moderatio proportionata servari, folium siquidem pretij supremi, scilicet 24. re-<-P>@@
stat: cur ergo Clericus ad 24. solvendos adi- gendus? v. g. pro præsentatione ad Beneficium à Patrono facta, juxta id quod dicitur in sig- norum designatione: Despachos de gracia y mer-
aliquis posset eo quòd præsentatio talis non sit gratia, cùm teneatur Patronatum exercens di- gniorem præsentare. Sed quia in eo gratiæ aliquid frequenter exercetur: ex eo capite non videtur scrupulus injiciendus. Licet hoc in- quam ita sit, ut Clerici dicto modo possent agere, non tamen sic agitur, sed integrum pre- tium solvunt, id non recusantes, quod vident esse Regiæ conforme voluntati. præsentem: Los despachos y contratos tocantes à las Religiones Mendicantes se han de hazer en el papel sellado, que est à aßignado para pobres de so- lemnidad, segun lo que se estila en Castilla, en ra- zon de este punto. Pro quo citatus Escalona ci- tat Epistolæ partem Scriptæ Licentiato D. Di- daco de Carasquilla Quitensis Audientiæ Præ- sidi die 27. Ianuarij 1646. Quod tamen in Tribunalibus alijs non video servari, sed Reli- giosos cum sæcularibus Clericis stylo parifor- mi procedere. Id autem quod ad pauperes de solemnitate dicitur, pro Indis Regia in lege disponitur n. 8. quibus ibidem adnumerati. Et quia Religiosi ut tales habendi, id, quod ibi circa signum 4. statuitur, debet consequenter observari. Unde licet quod in Epistola præfa- ta circa Religiosos habetur, ad omnes ex vi il- lius videatur propagatum: ex vi tamen prima- riæ decisionis eo debent stylo tractari, cùm constat in Hispania ita cum illis agi, nec de- beant in Indijs deterioris esse conditionis. Quod autem de Mendicantibus dicitur, Religiosi qui tales ex instituto non sunt, sed Mendican- tium privilegijs gaudent, ad se etiam pertine- re poterunt, si voluerint, proclamare. Quam- quam de privilegijs à Rege concessis alia vi- deatur esse ratio, quæ potest ille ijs, qui sibi bene visum fuerit, & non alijs, dilargiri. Re- verà enim etsi Religiones aliquæ Mendican- tium privilegijs perfruantur, dici nequeunt Mendicantes. Quemadmodum licet Patres Minores privilegijs Societatis potiantur, ne- queunt dici Jesuitæ, aut è contra. Quia verò de Indis mentio inducta, non est omitten- dum quod post exceptionem erga ipsos factam subditur: Por quanto la intencion de su Magestad: y su voluntad siempre ha sido, y es, aliviarles de qualquiera carga y gravamen. Quod quidem ad omnia, quæ ad eos spectant, applicanda ve- niunt, ut onera & gravamina removenda sint, quæ nec justitia, nec ratio, nec prudentia, nec pietas poterunt sustinere, unde à voluntate Re- gum nostrorum penitus aliena. @@0@ @@1@ tionibus, atque Auctarijs, unde non multa hoc loco, relinquenda alijs, quo- rum justa volumina extant, ex nostra præser- tim Societate, cùm instituti nostri præsertim sit ea, quæ ad Indias spectant, lucidare. Cùm prætereà doctissimus P. Andreas Mendus no- vam promittat editionem, ex quo fiet ut nihil eo in genere desiderari jam possit, licet pruri- tus contradicendi non sit in aliquibus defutu- rus. Et ego quidem in nonnullis dissentiens, in- genij tamen, & multigenæ eruditionis trium- phali voci, nec potui, nec potero dissentire. Unde quod nu. 300. Capitis, in quo sumus, de incuriosa circa difficultatem, de qua ibi, le- ctione dictum, cum hoc æstimationis gradu certissimo componendum. Neque enim mi- rum est si quandoque bonus dormitet Home- rus, & aliquid præproperè legenti minùs con- sonum paginis, quas versat, obrepat: quam- quàm & hoc erit qui vitio vertat, cùm mini- mè deproperata esse lectio debeat ad hoc le- genti ut scribat, non sibi, sed luci publicæ, in qua & ipsi atomi dispiciuntur. Sed verò & in Aristarchis istis non futurum quidquam, quod & alij queant oculo castigante dispicere, non facilè crediderim, cùm experientia magna sit hac in parte magistra, etiam tacente Horatio in Arte, cujus notissima pro nimis acutè cer- nentibus reprehensio. Sed de his satis, & unus- quisque pro Dei gloria juxta creditum sibi à Domino talentum negotiari pergat, certus ejusmodi inculpatis lapsibus nihil de substantia Iucubratorij moliminis periturum. Num. 284. error extat adjectione particulæ Non, dum di- citur: Excipiendæ non sint, ex quo sensus varia- tur. Ubi & P. Mendi sententia minùs videtur placuisse, sed certè contra illam non est peni- tus pronuntiatum. Benè tamen n. 347. circa non reservata, in quo tamen est eum secutus Doctor Joannes Matthæus Lozanus in Tracta-
ctoris laude recessus noster, ut videri potest nu. 351. tit Auctor idem, cujus vestigijs ferè semper insistit, circa quod Nos præter dicta hoc Capi- te, alibi sumus etiam pro veritate & Religione efficaciter colluctati. Sed quo fructu, sicut & alij pariter depugnantes? Non equidem ma- gno, ut suspicor, cùm pars adversa, cui tres inimici animæ, plusquàm docti Scriptores, suffragantur, vires assumat eundo, præsumpta potiùs, quàm indulta libertate. Mag. Acacius de Velasco Tomo 1. Resolut. 128. post adductas quatuor sententias circa præsentem controver- siam, ita concludit nu. 15. Todas estas sentencias referidas tengo por probables, y que con mucha se- guridad se pueden seguir, porque todas tienen por<-P>@@ <-P>su parte muy graves Dotores, y muy fundamenta- les razones, y muy probables: pero la primera elijo por mas probable, porque tiene mas fundamento, y es mas en favor de los Religiosos, que tanta neceßi- dad tienen de tener algun desahogo en esta mate- ria. Sic ille minimè profectò audiendus, dum in omnibus præfatis opinionibus æqualem se- curitatem affirmat: & in secunda quidem se- curitas tanta est, (in ea scilicet, quæ in Bul- la prætensam illam asserit minimè contineri facultatem) ut in ejus usu dubium esse nullum queat. Quomodo ergo aliæ illi possunt quoad gradum securitatis comparari? Nisi recurratur ad sententiam, quæ in omnibus opinionibus probabilibus æqualem, quantùm attinet ad vi- tandum peccatum in ejus usu, securitatem ag- noscit, quam licet sequatur Auctor Tomo 2. Re- solut. 316. ibidem tamen majorem & minorem securitatem profitetur n. 8. illis verbis: A demas que sino fuera cosa licita y segura el seguir la opi- nion probable dexando la mas probable y mas segu- ra, sin duda que pecarian los Dotores y Maestros, que enseñan opiniones probables &c. Quod qui- dem in caussa præsenti aliunde ostenditur ma- nifestè. Nam multi & gravissimi Doctores sunt, qui cùm magnis & irrefragabilibus fun- damentis censent tres illas opiniones ab Au- ctore relatas esse improbabiles, ut habetur hoc Capite nu. 326. & 327. cum sequentibus. Ergo cùm circa probabilitatem adeò ingens sit du- bitatio, nequit cum opinione secunda, circa securitatem fieri comparatio, sicut neque circa probabilitatem, juxta quam securitas regu- landa.
damentalibus rationibus ipsi negamus: nam quæ adducit, & quibus assentitur; revera tales non sunt, & à Nobis apertè disiectæ. Illud autem, in quo plura verba consumit, nullius constat esse momenti, ex eo enim suppositum tollitur quæstionis, scilicet usum talem apud Religiosos vigere, & Prælatis scientibus, ne- que contradicentibus sustineri. Circa id enim dubium non est, cùm quæstio solùm stante li- centiæ defectu procedat. Et id quidem non esse generale exploratissimum habetur in mul- tis Religionibus, ex quibus Societas nostra. Pro quo & faciunt quæ n. 330. dicta, ubi ostensum quod plures Religiones apud Apostolicam Se- dem efficaciter institerunt pro obtinendis pri- vilegijs, ut Cruciatæ concessiones, & similes minimè apud earum Religiosos vim haberent. Ex quo evidenter colligitur usum prædictum apud ipsas neutiquam tolerari, & quidem cùm Patres Prædicatores & Carmelitani pro impe- tranda declaratione usui contraria adeò fuerint soliciti, ut ex Bullis Clementis & Urbani VIII. compertum habetur, quis possit usum prædi- ctum apud eosdem nisi temerè suspicari? Ut de alijs Religiosis Scriptoribus taceam ita lo- quentibus, ut minimè illum suis in Religio- nibus cum amplitudine dicta locum habere si- gnificent. ut Religiosi laxamentum illud habere pos- sint, quod dicitur Desahogo, omnino adversum menti videtur esse Pontificum, iuxta dicta<-P> @@0@ @@1@ Religiosos extendi, ne illi hoc habeant exitio- sissimum laxamentum. Et pro ratione ut ex- tendi debeat ipsum laxamentum adducitur. Ut autem id, quod de laxamenti hujusmodi perni- cioso usu dictum ampliùs confirmetur, juvat doctissimum Lezanam Tomo 2. Verb. Bulla Cru-
eodem Tomo 1. Cap. 19. nu. 29. tenore consimi- li. Religiosissimus Carmelita, qui de procurata declaratione ex parte suæ Religionis, sicut & Patrum Prædicatorum testimonium protulit
fatus Scriptor ex illis unus de usu potuerit quod vidimus pronuntiare. Notabiliora sunt, quæ habet Alfonsus de Casarrubios in Compendio privilegiorum Fratrum Minorum Verb. Cru-
contra prædictum laxamentum, & Religiosæ observantiæ stragem ex illius introductione multis prosequitur lectu dignissimis: & quod Pontifices circa hos suam intentionem decla- raverint scribebatante Annum 1532. Et qui- dem ex reservatis, id quod ad votum castitatis spectat tale est, ut difficultatem afferat, quæ oportuerit concessione Pontificia mitigari. Vix enim quidquam aliud occurrere potest, quod pudor reddat difficile conscientiæ judicibus aperire. Cùm ergo pro laxamento, quod Des- ahogo vidimus compellari, contraria suffocatio- ni significatione, adeò acriter decertatur, ma- gna profectò necessitas erga illud in Religio- nibus indicatur: quod equidem non potest non ipsis valde indecorum existere, in quibus exi- mia est cura circa observantiam voti prædicti, à quo major in ipsis splendor, & honorificen- tia singularis: O quàm pulchra est casta generatio cum claritate: immortalis est enim memoria illius, quoniam & apud Deum nota est, & apud homines. Sap. 4. v. 1. Ubi Religiosi Ordines præsertim designati. Unde P. Cornelius habet Castorũ cœ-
expositionem, cum Divis Ambrosio & Basilio: & apud homines, tum probos, castosque: tũ improbos & incestos, qui Virgines, & castam vitam suspiciunt & admirantur, ut Angelicam & divinam, &c. Cessentergo illi pro laxamento dicto tantopere decertare, ut sic & claritas & gloria major ac- crescat de sua benè meritis conscientia. Pro quibus hæc satis. tentiæ P. Mendi fecimus mentionem, adden- dum affirmasse illum Indulgentias, quæ sunt communes Religiosis & sęcularibus non revo-<-P>@@
margine, nulla addita ratione. Ibi rem esse du- biam diximus, & dictis stamus, dum nihil ur- gentius exploramus. Resolut. 129. in fine rogans an approbatus in una diœcesi possit in alia eligi virtute Bullæ, affirmativè respondet, additq́ue sic: Y Ortiz
qui cùm sic proponat, nec quidquam addat, videtur approbare. Sed res profectò est ampliori consideratione dignissima, & quod ad privile- gium attinet, refert etiam illud antiquior Scrip- tor P. Fr. Joannes Baptista in Animadversioni- bus pro Confessarijs Indorum fol. 439. pag. 1. Pa- tribus Minoribus concessum, ex quo & docti Magistri resolutionem præfatam comproba- runt. Sed post ipsos ex Pontificum Decretis alia fundamenta succurrunt, propter quæ vi- detur contrarium non verosimile tantùm, sed certum multis, de quo à Nobis dictum Tomo 2.
get enim validissimè Decretum Urbani VIII. An. 1628. de quo Cardinalis Lugo Disput. 21. de Pœnitentia n. 29. Quidquid dictum sit citato Cap. 11. n. 340. & 344. de aliquali probabili- tate. Pro quo & videndus Lezana Tomo 1. Cap. 19. n. 4, qui & n. 5. prudenter admonet in hoc cautè procedendum; præsertim stante declara- tione novissima Clementis X. in Constitutione edita die 21. Iunij 1670. de qua Tomo 2. Au- ctarij Parte 8. nu. 653. Videnda etiam dicta Tomo 1. Parte 2. Sect. 10. & 14. & Parte 3. Sect. 8. & 11. Extensio autem illa de Religiosis ad sæculares fundamento satis debili innititur.
sis ratio extensionis est privilegium, ut asse- ritur, quo quidem minimè sæculares Sacerdo- tes perfruuntur. Aliud erit si de ijs loquamur, qui virtute Bullæ eligi possunt; tunc enim suf- ficere semel habitam approbationem censent aliqui, quibuscum citatus Scriptor Resolut. 130.
dovico de la Cruz in fine Resolut. intelligen- dum, si approbatio non sit propter defectum scientiæ revocata. difficultas, cùm Archiepiscopus Limensis sæ- culares Sacerdotes audire Confessiones vetuis- set, donec coram ipso comparerent de ipsorum sufficientia certiorando, & acceptam faculta- tem reddituro. Et volebant aliqui licere illud, pro quo videtur eorum suffragari sententia, qui asserunt approbatum pro limitato tempore, eo transacto eligi posse, quia Bulla approbatio- nem quidem exigit, sed non actualem. Sic Acosta, & Ludovicus à Cruce, & alij, quod valde probabile judicat citatus Mag. Acacius citata Resolut. 130. nu. 4. & videtur amplecti. Eadem enim videtur esse ratio, cùm reverà ij, circa quos extitit prohibitio, legitimè fuerint<-P> @@0@ @@1@ probatos, sed sufficientiæ tantùm voluisse di- ctum Prælatum notitiam comparare. Nihilo- minùs id mihi visum neutiquam admittendum, non solùm quia sententia nuper adductæ con- traria, probabilissima est, pro qua citatus Scri- ptor allegat P. Henriquez, Ledesmam, & Jo- annem Gutierrez, cùm posset plures alios, ex quibus P. Mendus Disput. 22. Cap. 7. ubi benè asserit Cardinalem Lugo juxta sua principia idem debere consequenter tenere, & meritò. Tum etiam quia alia est ratio de revocatione, circa quam non est qui dissentiat, ut videri po- test apud P. Mendum l. c. n. 37. Circa praxim autem Leander Tomo 1. Tract. 5. Quæst. 65. ita in fine scribit: Immò idem dicendum censeo de alijs Confessoribus, à quibus licentiam audiendi Cōfeßiones auferre solent Episcopi: quòd scilicet nisi simul cum revocatione licentiarum, approbationem auferant, semper remanent eligibiles virtute Bullæ. Sic ille, citans Llamas, Thomam Hurtadum, & P. Mendum. Sed Auctores isti de praxi, quam ille prætendit, minimè locuti, sed de Pa- rocho tantùm, qui licet officium dimiserit, eligi potest virtute Bullæ, de quo & Nos Tomo 2. Auctarij, unde modus ille dicendi est singularis, & minimè sustinendus. à P. Mendo efficaciter impugnatus suprà nu. 37. contra quem est præ- tereà, eo stante revocationem talem futuram nullius momenti ubi Bullæ usus, quia nullus Sacerdos de revocatione curaret, quod quidem sine maximo esse inconvenienti nequit: sic enim possent multi in ignorantia erga admi- nistrationem Sacramenti adeò necessarij con- Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|