Avctarii indici tomus quartus



Yüklə 19,02 Mb.
səhifə163/180
tarix30.07.2018
ölçüsü19,02 Mb.
#63903
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   180

in aliquod solatium præsentium, sed in odium

& pœnam absentium, & personaliter non ad-

implentium officium debitum: ideoq́ue non

subsit ratio cur ex pœna vel odio aliorum præ-

sentes debeant aliquid lucrari, ne videantur ex

culpa, vel delicto locupletari. Sed ad hæc non

advertentes nonnulli Doctores existimarunt

quod illud Decretum in d. Cap. 3. Sess. 22. po-

test intelligi stante consuetudine, vel statuto,

ut non accrescant interessentibus, sed in Ec-

clesiæ utilitatem convertantur. Ad hunc mo-

dum discurrit præfatus Scriptor. Et negari qui-

dem nequit ad punitionem absentium habitum

à Concilio fuisse respectum: unde post dispo-

sitionem dictam ita statim subdit: CrescenteConcilium|Trident.



verò contumacia, contra eos, juxta Sacrorum Ca-

nonum Constitutiones procedant. Sic citato nuper

loco, & similia habentur Cap. 3. Sess. 21. sic

enim ibi: Crescenteque non servientium contu-

macia, liceat contra eos procedere juxta juris, ac

sacrorum Canonum dispositionem. Juxta quæ<-P>

@@0@

@@1@§. III. Circa obligat pro operibus pijs &c. 481

<-P>videtur tunc solùm distributiones applicandasQuid no-|tandum|circa illam.

Ecclesiæ fabricæ, aut pijs operibus, quando ex

absentium culpabili absentia non sunt ipsis

conferendæ. Cùm ergo etiam contingere pos-

sit, ut aliundè vacent, quia absentia non sem-

per culpabilis est, & possint vacare Præbendæ

per promotionem, aut mortem, videntur tunc

præsentibus accrescere, cùm nequeat dici

tunc ex culpa vel delicto locupletari. Ad quod

dici potest, Primò id esse satis verosimile. Se-



cundò id posse negari, quia in deductione ter-

tiæ illius partis negligentiæ Præbendariorum

conatum est Concilium obviare: per accidens

autem evenit ut defectus propter rationes ad-

ductas culpabiles non sint, & ad illud, quod

de principali est intento attendendum, & jux-

ta illud quod per accidens evenit regulandum,

sicut in alijs contingere solet. Nec obstat, quod

ex corpore fructuum deductæ sint, & ita de-

bere ad eos transmitti, ad quos corpus ipsum

fructuum spectat, ut cũ Navarro arguit Dom.

Barbosa citato Cap. 22. nu. 9. ex eo enim fieret

etiā distributiones, quæ ob culpabilem absen-

tiam subtrahuntur, pręsentibus esse tribuendas,

cujus oppositum præfati Auctoris fundamen-

tum evincit, juxta cujus discursum adducta

procedunt. Licet autem tertia pars ex corpore

fructuum divisa sit, divisione facta, jam est jus

in ordine ad illas omissum, nisi pro parte, quæ

præsentibus est tribuenda. Et quidem si ratio

prædicta vim haberet, ex ea fieret etiam distri-

butiones ex tertia parte constantes, de qua



Cap. 3. Sess. 22. non Ecclesiæ, sed præsentibus

applicandas, quia pars fuctuum, ex qua divisa,

ad eos pertinet, de quibus ibi: sicut autem se

habet totum ad totum, ita pars ad partem, ex

noto axiomate, Sicut se habet simpliciter &c.

Et hæc pro universaliori doctrina: circa Indias

enim cùm tertia pro distributionibus pars non

sit, à Nobis verosimiliter stabilitum, quod &

pro multis Hispaniæ Ecclesijs opportunum ac-

cidet, de quibus nu. 19.




§. III.

De Canonico Religioso: obligatione eleëmo-

mosynæ, & congrua Præbendariorum.

Ad Cap. 3. 4. & 5. cum respon-

dentibus in Addition. à

nu. 126.


1337. REligiosum non posse esse Canoni-Religiosus|Canonicus|an esse possit|delegatus|Papæ.

cum in Ecclesia sæculari sine le-

gitima dispensatione statuit Dom. Barbosa

Tract. de Canonicis &c. Cap. 10. nu. 16. ubi &

asserit sic dispensatum non posse esse delega-

tum Papæ, si videlicet pro eo non habeatur

dispensatio alia. Quod quidem ita sentiunt ali-

qui, quos adducit n. 11. juxta quos si Papa de-

leget aliquid non habita notitia quòd talis Ca-

nonicus sit Regularis, non teneat hujusmodi

delegatio, aut commissio. Sed sunt etiam qui

oppositum amplectantur apud eumdem n. 15.

per errorem cùm esse deberet 14. Et est qui-

dem similius verò, & valde consonum Clemen-<-P>@@

<-P>tinæ 2. de rescriptis, in qua deciditur ut com-

missio facta Religioso à Sede Apostolica va-

leat, si in eo reperiatur qualitas, quæ sufficit

in Clerico sæculari, veluti quòd sit Prior Con-

ventualis, atque ita habeat dignitatem. Atqui

Religiosus Canonicus dignitatem habet: ergo

& fieri illi commissio potest. Neque satisfacit

responsio ex num. 15. ut consulenti consta-

bit. Licet enim Prælatus localis eatenus dig-

nitatem dicatur habere, quia alteri subjectus

non est, ut ibidem dicitur, qualitatem dictam

habere Religiosus potest ex titulo alio, scilicet

Canonicatu; licet sint qui contendant Cano-

nicatum non esse nisi largè dignitatem, de quo

citatus Scriptor Cap. 19. Sed quidem quòd lar-Canonica-|tus an dig-|nitas.

gè dicatur talis, non tollit quin sine impro-

prietate talis dici queat. Unde cùm Professi

Societatis emittant votum non prætendendi

dignitatem intra & extra illam, nomine hu-

jusmodi proculdubio Canonicatus venit, quin

obstet non habere jurisdictionalem prælatio-

nem: dignitas enim sine illa stare potest, ut

videri potest apud P. Suarez Tomo 4. de Reli-Quid pro|Societate|in voto cir-|ca illas.

gione Tract. 10. Lib. 6. Cap. 7. nu. 13. P. Thomam

Sancium in Summa Lib. 6. Cap. 23. nu. 28. &

P. Palaum Tract. 16. Disput. 5. Puncto 5. nu. 3.

Itaque & est dignitas universaliùs sumpta, sub

qua Canonicatus comprehenditur: & digni-

tas, quæ generali nomine ut proprio compel-

latur. Quidquid autem de hoc sit, cùm jam ex

iure hab eatur ut Canonici esse delegati possint



Cap. Statutum de rescriptis in 6. & in eo nulla sit

pro Religiosis addita limitatio, non debent

equidem communi beneficio privari. Alioquin

dici poterit Canonicum talem non habere

vocem in Capitulo, quia id expressè conces-

sum non est: nam & Canonicus esse sine voce

in Capitulo potest, de quo citatus Dom. Bar-

bosa suprà Cap. 37. nu. 1. & seqq. Ex quo & pro-

banda venit positio præsens, juxta id, quod

habet n. 13. ita scribens: Novißmè Carolus de An-Declaratio|Cardina-|lium.



saldis Clericus S. Miniati in ætatis suæ anno 15. pro-

visus & dispensatus à SS. D. N. Papa Vrbano VIII.

ad Canonicatum obtinendũ in Cathedrali ejusdem

civitatis, petijt declarari se vocẽ in Capitulo habere,

ac distributiones quotidianas, dum divinis officijs

interesset, lucrari, die 15. Septembris 1629. Sacra

Congregatio Cardinalium Concilij Tridentini In-

terpretum, secundùm ea, quæ proponuntur censuit

prædictum Oratorem vocem in Capitulo habere, &

distributiones quotidianas, dum divinis inter-

esset, lucrari. Sic Congregatio. Circa quæ

sic subdit citatus Scriptor: Intellige dummodò



habeat discretionem: nam si adhuc sit constitutus

in pupillari ætate, vocem non habebit &c. Juxta

quæ stante discretione Declaratio currit, ex

eo quòd cum Canonicatus concessione ve-

niunt ea, quæ illi juxta communem institutio-

nem constat convenire, dum nihil eorum ex-

ceptum invenitur. Ex quo pro casu nostro licet

inferre, id, quod assertio præmissa contendit.

Et casus quidem rarus est, de quo tamen di-

ctum ob aliquam in ejus elucidatione doctri-

nam.


  1338. Jam circa obligationem erogationisObligatio|circa pia|opera non|diversa

in opera pia eamdem esse quando tota deci-

malis portio ad distributiones revocata est cum<-P>

@@0@

@@1@482 Recognitio Tomi II. Thesauri Indici. Tit. 18.

<-P>ea, quæ ex alio dispositionis modo resultat,secundùm|diversita-|tem distri-|butionum.

detracta tertia parte pro quotidianis, ut est



Capite 4. efficaciter demonstratum, sicut & in

Additionibus circa illud. Id quod modò etiam

sub asserto certitudinis gradu firmiùs ad-

hærescit, & evidenti fit discursu manife-

stum. Nam Præbendarij juxta sacros Cano-

nes tenentur ex eo, quod congruæ sustenta-

tioni superest, & ratione beneficij recipiunt,

pauperibus subvenire; quæ obligatio est illis

cum Episcopis communis, quia ex eodem cor-

pore decimarum illis constat beneficium, &

fructus computantur prout à distributionibus

quotidianis, (ut hoc interim demus) distin-

guuntur. Atqui sic se habet dispositio Indica,

& aliarum Ecclesiarum illis similium, de qui-

bus n. 29. Ergo simili obligatione constrin-

guntur. Major est certa, & Minor ostenditur.

Primò, nam ubi Concilium Tridentinum Ses-

sione 24. Cap. 12. Vers. Prætereà de Reformat.Concilium|Trident.

fructus Præbendarum subtrahendos non resi-

dentibus decernit, & subdit statim: Distribu-

tiones verò, qui statis horis interfuerint, recipiant.

Doctores distinctionem inter fructus & distri-

butiones observant: addunt tamen id non ha-

bere locum, quando omnes fructus consistunt

in distributionibus, ut videri potest apud Dom.

Barbosam citato Tractatu de Canonicis Cap. 21.



n. 6. ubi pro eo adducit Cenedum, Aloysium

Riccium, P. Azor, P. Vasquez, Macignum,

Bartholomæum à S. Fausto, asserens esse com-

munem sententiam, pro quo & Sanctarellum

inducit. Deinde id convincitur ex citata deci-

sione Concilij Tridentini: juxta illam enim

non interessentibus fructus subtrahuntur: Pri-

mo anno (inquit) privetur unusquisque dimidiaIdem Con-|cilium.

parte fructuum, qua ratione etiam præbendæ ac re-

sidentiæ fecit suos: quòd si iterùm eadem fuerit

usus negligentia, privetur omnibus fructibus &c.

Rogo jam utrùm ubi ad distributiones est tota

præbenda redacta, negligentia absentium sit

similiter punienda, vel non? Postremum dici

nequit, aliàs pro talibus non esset à Concilio

provisum, & negligentia adeò damnabilis im-

punita remaneret. Dicendum ergo Primum. Ex

quo evidenter habetur nomine fructuum di-

stributiones venire, unde & habemus in-

tentum, scilicet in Præbendarijs, pro quibus

talis dispositio currit obligationem erga pau-

peres eamdem resultare, cùm omnino cesset

ratio illa, seu vanum effugium, ex perperàm

applicato distributionum nomine, ut fructibus

contrapositum debeat judicari. Pro obligatio-

ne autem ex Sacris Canonibus apertè constan-

te videri potest Covarrubias Tomo 2. in Cap:

Cùm in officijs n. 3. P. Vasquez Opusculo de Eleë-

mosyna Cap. 4. nu. 8. & Covarrubias quidemCovarru-|bias, ex quo|notandi|casus.

Tomo 1. Lib. 3. Cap. 13. distributiones quoti-

dianas à fructibus distinctas solùm eas agnos-

cit, quæ verè tales sunt, ex quo aliquas reso-

lutiones statuit, ut quod quamvis Princeps

proprio rescripto jubeat absenti reddi fructus

beneficij, ac si is præsens esset; non ex hoc ei

debentur distributiones quotidianæ, pro quo

Glossa & Probus. Item si Princeps absenti

permittat fructus recipere, & ei deberi statuat,

ac si resideret ipse; adhuc ex hac indulgentia<-P>@@



<-P>fructus beneficij distinctos à distributionibus

percipiet, non ipsas distributiones quotidianas,

pro quo Guillielmus Cassadorus. Sic nu. 2. In

quibus eventibus contrarium asserendum, ut

ipse indicat, si fructus à distributionibus non

sint distincti: ergo quia illæ tunc nomine fru-

ctuum veniunt, sicut & in ordine ad alios effe-

ctus.


  1339. Circa congruam pro sustentationeP. Vasquez|ut sentiat|circa assi-|gnandam|superflui|partem pro|operibus|pijs.

portionem, de qua Cap. 5. sic loquitur P. Vas-

quez Opusculo citato de Eleemosyna Cap. 4. n. 18.

Cavendum tamen est ne iniquitas sibi mentiatur,

aßignando sibi superflua, tamquàm suo statui de-

centia, quod prudentis arbitrio relinquitur: nec

enim taxari debet pro parte, ut vult Sotus quæst.

illa 4. arti. 4. taxare: aliter ergo facere, quàm

diximus in notabili quantitate, est mortale pecca-

tum. Sic ille. Dixerat autem n. 8. omnes sine

controversia respondere peccatum esse super-

fluum decentiæ, & statui non erogare Episco-

pos in usus pios, aut eleëmosynas. Id autem

quod ibi de Episcopis, de Beneficiarijs alijs con-

sequẽter affirmat paulo inferius, & de omnibus

Capitis illius doctrina procedit & n. 17. Con-

cilij Tridentini decreto innixus Seßione 25.



Cap. 1. de Reformat. præfatos non posse de su-

perfluo consanguineos ditare, sed tantùm ut

pauperibus subvenire: nisi ex necessarijs statui

aliquid detrahat, quo & possit instituere Ma-

joratum. Circa hoc ergo prædictam adhibet

cautionem, & meritò: nam quod de necessa-

rijs detrahitur, non videtur fieri posse, quia

Episcopus, sicut & Beneficarij alij status de-

bent decentiam conservare. Cùm ergo credi

non debeat illos de sua esse decentia minimè

solicitos, quando largitiones illas copiosas præ-

stant, non quidem de necessarijs, sed de alijs

perficere comprobantur. Sed ut locum habere

hujusmodi detractio possit, quod censent ali-

qui, & est quidem probabile, de quo Tit. 13.Illius pro-|batur sen-|tentia.

n. 81. id quod de non taxanda parte pro ope-

ribus pijs dictum à sapientissimo Magistro, sed

prudentis arbitrio relinquendum, satis quidem

verosimile est, quia dum totum superfluum

non erogatur, si ad partem illius largitio sit ad-

stricta, ex eo fiet ut multis necessitatibus oc-

currentibus post completam largitionem, Epis-

copus & alij pro subventione earum minimè

teneantur. Id quod stare nequit cum constanti

illa Scriptorum sententia, de qua nuper circa

obligationem largiendi superflua.

  1340. Immò etsi speciales non occurrantPauperes|inquirendos

necessitates, ad totius superflui erogationem

videntur adstricti, ex eo quòd non solùm pau-

peribus accurrentibus misericordia impenden-

da sit, sed etiam quærendi illi: pro quo sic ci-

tatus Scriptor n. 14. Sed est quædam maxima &

notabilis differentia inter Ecclesiasticos & laicos:P. VasqueZ

primò quòd laici non tenentur inquirere pauperes,

sed illis, quos obviam habuerint, eleëmosynam im-

partiri: Ecclesiastici verò præcipuè Episcopi, utCorduba|Lib. 2.|Quæstio-|ne 18.

bene notat Corduba, tenentur pauperes inquirere,

quia sunt pauperum parentes, & hæc esse debet eo-

rum cura erga pauperes &c. Cùm ergo pauperes

inquirendi sint, impossibile moraliter est ut

plures non inveniantur, erga quos quidquid

superfuerit penitus possit impendi: immò erit<-P>

@@0@

@@1@§. IV. Circa aßistentiam Præbendariorum. 483



<-P>illud proculdubio minus, quàm eorum necessi-

tas prærequirat. Et verò etiam de necessarijs

ad decentiam aliquid detrahere; si enim juxta

dicta potest Episcopus fraudando genium ali-

quid tale detrahere, ut pro suo expendat arbi-

trio, ergo ut pauperum necessitatibus opitule-

tur, id erit honestius & laudabilius, si necessi-

tates tales sint, ut supra communes attollant

caput, & ita specialem providentiam merean-

tur. De quo videndus etiam P. Petrus Hurta-

dus 2. 2. Disput. 160. §. 104. Ubi de obliga-

tione Episcopi circa pauperes diœcesanos, ut

non debeat tantùm ad eos Episcopalis cura se

extendere, qui in urbe Cathedrali degunt, quos

quidem cùm visitationem obierit, poterit ex-

plorare, vel si per alium fiat, ad illum inquisi-

tio spectabit, sic Episcopo præmonente. In

quo tamen non videtur adeò stricta Præ-

bendariorum obligatio: cùm enim eorum red-

ditus pauciores sint, satis suæ conscientiæ cen-

sentur consulere, si circa urbicos pauperes, aut

alios eorum misericordiam implorantes, id

præstant, pro quo suppetierint facultates. Illud

etiam pro Episcopis observatione dignum oc-

currit, non teneri quidem illos omnibus diœ-

cesanorum necessitatibus subvenire, ut est

compertum, quia pro illis neque Regiæ possint

sufficere facultates: & ita neque in urbe, in qua

ipsa Sedes, omne debet congruæ sustentatio-

ni superfluum impendere, & ita valde conve-

niens futurum, si pro absentium necessitatibus,

quas dum visitaverit, deprehendat, aut aliàs,

pars competens reservetur. id quod præsertim

urgebit, si in oppido aliquo infortunium ali-

quod superveniat: tunc enim urbanæ largitio-

nes minuendæ sunt, quod & Præbendarij

non solùm facere poterunt, sed etiam tene-

buntur.



§. IV.

Circa obligationem aßistendi divinis offi-

cijs, & non aßistentium jacturam.

Ad Cap. 6. & 7. & Addit. nu.

133. & 134.




1341. NVM. 30. Cap. 6. relata & non peni-Propositio|damnata|ab Alex.|VII circa|restitutio-|nem benefi-|ciorum.

tus improbata, licet explosa aliàs

eorum sententia, qui asserunt, id quod posteà

ab Alexandro VII. sua est cum censura pro-

scriptum inter damnatas Propositiones, qua-

rum est 20. tenoris sequentis: Restitutio à Pio



V. imposita beneficiatis non recitantibus non debe-

tur in conscientia ante sententiam declaratoriam

Iudicis, eo quod sit pœna. Non ergo de hoc licetStatutum|circa ab-|sentiam pro|Hora ali-|qua Cano-|nica ut sta-|re queat.

ampliùs dubitare. Dictum etiam n. 32. posse

statuto firmari, ut Præbendarij ad aliquam ex

divini officij horam assistere non teneantur, &

nihilominùs distributionum lucrum non amit-

tant: id quod, licet de statuto non loquantur,

tenet Dom. Barbosa Tractatu de Canonicis Cap.

24. adducens pro eo Dueñas, Hoiedam, &

Monetam, qui & n. 14. Compostellanæ con-

suetudinis meminit, alijs additis, pro servitio

annorum 40. cum multis ab eo citatis circa<-P>@@

<-P>veteranorum levamen: addens tamen, dum

Ecclesia Ministrorum non patiatur defectum. Id

quod in Ecclesijs Indiarum locum præsertim

habere convincitur, pro quo ante annos pau-

cos Regij est Indiarum Consilij transmissumPeculiare|pro Indijs|rescriptum.

Peruviano Proregi rescriptum, ut illustris

Dominus D. Joannes de Cabrera & Benavi-

des Decanus Limanæ Metropolis & assisteret,

& suo penitus vacaret muneri, qui per annos

quinquaginta servierat, & plus aliquid, ex eo

scilicet pio respectu, ne in Ecclesia primaria

Ministri talis defectum, cum alijs, qui frequen-

ter obtingit, nec facilè potest suppleri, pate-

retur. Circa quod forsitan æmulatio dura sicut

infernus impetum fecit, sed vanum, Deo altiùs

providente, ut necessitati daretur, quod nega-

tum fuerat pietati, nisi etiam & justitiæ, quod

non immeritò proferamus, juxta ea, quæ habet

D. Barbosa suprà nu. 13.

  1342. Absenti studiorum caussa non de-Absenti pro|studijs por-|tio Præben-|dæ non|integra|tribuenda.

beri integram portionem, sed tertiam detra-

hendam partem, quæ præsentibus accrescat,

quando omnia emolumenta consistunt in di-

stributionibus quotidianis, circa quod Cap. 6.

nu. 41. firmat cum multis citatus nuper Anti-

stes Tractatu eodem Cap. 25. nu. 10. & 11. SedPeculiaris|pro eo diffi-|cultas.

quid si excipiat non esse duas tertias partes pro

decenti sustentatione sufficientes. Non vide-

tur equidem audiendus, quia in Universitate

cùm non sit Canonici personam, sed studen-

tis acturus, minus ei esse poterit pro decenti su-

stentatione sufficiens. Præterquàm quòd ip-

sius commodum non est præsentium in Eccle-

sia, & pro eo servientium incommodo præfe-

rendum: unde etsi aliquid desit, aliundè sup-

plendum, neque enim mendicus juvenis ad

Canonicatum devenit. Si studijs vacans Ca-

nonicus in ea sit talis Ecclesia, cui & sit pro-

xima Universitas, ut frequenter accidit, in-

quiri potest an ad assistentiam in divinis offi-

cijs aliquando teneatur. Et negandum videtur,

quia pro obligatione tali nullum ex Sacris le-

gibus habetur fundamentum. Et quia studia, si

eo fine peragenda sint, quem intendit Eccle-Cap. Cùm|ex eo. de|Eccl. in 6.

sia, & habetur in Cap. Cùm ex eo de Elect. in 6.

ibi: Vt fructum in Ecclesia suo tempore afferre



valeant opportunum, integrum hominem requi-

runt, & feriatis diebus vacatio uti necessaria


Yüklə 19,02 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   180




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin