Avctarii indici tomus quartus



Yüklə 19,02 Mb.
səhifə47/180
tarix30.07.2018
ölçüsü19,02 Mb.
#63903
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   180
jiciendi sunt impij velut rei in die judicij, ut ex-

cipiant sententiam damnationis à Christo. Sic ille,

cujus ratio convincit non fore futurum locum

propinquiorem, quia futurus reorum, rei enim

non constituuntur propinquiores judici, quàm

sint assessores, aut filij, vel amici, & fideles

ministri, & hoc indicatum à Christo, cùm ab

eo dictum separandas oves ab hædis, & illas à

dextris, hos à sinistris collocandos v, 31. & 33.In beatis|dignior.

quia digniorem & honorabiliorem locũ prębi-

turus. Licet autem Abulensis Quæst. 359. in cita-



tũ Cap. Matthæi affirmet separationis rationem

præcipuā non esse propter differentiam digni-

tatis, fatetur, revera caussam esse, licet alias sub-

dat: & quocumque id explicetur modo, stat

pro digniori loco in electis ratio adducta: ho-

nor enim regis judicium diligit, Psal. 95. n. 7. il-Psal. 95.|v. 7.

lius inquam, qui se Regem in judicio com-

pellet, & de illo honore agitur, quo nullus

major, immò neque illi ullatenus exæquan-

dus. Tunc dicit Rex his, qui à dextris &c. v.

34.


  374. Prætereà, duæ tantùm classes consti-Vrgetur|modernus|evidenti|dilemmate.

tuuntur à præfato Scriptore, salvandorum in-

quam & damnandorum: & in priori eos sta-

tuit, qui auctoritate & potestate, ut alios re-

gerent, caruerunt: in altera illos, qui auctori-

tate & potestate fulserunt. Ex quo sequitur ex

istis salvandum nullum, cùm tamen dogma

fidei sit multos & Pontifices, & Episcopos, ac

Ecclesiasticos Prælatos, Reges etiam, & Prin-

cipes gloriam assecutos. Quod cùm negari ne-

queat, rogo unde illi vocandi? Non à longè,

quia proximiores, quibus dicitur Discedite.

Neque è propinquo, quia eis dicendum Veni-

te, unde elongati supponuntur. Deinde, licet

auctoritate fulgentes aliquomodo videantur

Deo proximi, unde & dij dici possunt: à Deo

tamen longè esse Scriptura proclamat. Pro-

verb. 15. v. 19. Longè est Dominus ab impijs.

Ephes. 2. v. 12. & 13. Sine Deo in hoc mundo.



Nunc autem in Christo IESV vos, qui aliquando

eratis longè, facti estis prope in sanguine Christi.<-P>@@

<-P>Cùm tamen Justi Deo proximi, & Deus ipseDeus longe|ab impijs,|qui justis|proximus.|Prov. 15.|v. 19.|Ephes. 2.|v. 12. & 13.|Ioan. 1. v. 12|Rom. 8.|v. 15.|Ioan. 14.|v. 23.|1 Cor. 6.|v. 17.

illis sit, utpotè non Dij politica compellatio-

ne, sed quia Dei filij perfectissima adoptione,

de qua Ioan. 1. v. 12. & Rom. 8. v. 15. Et alibi.

Pro quo & illud Christi, Joan. 14. v. 23. Si

quis diligit me, sermonem meum servabit, & Pater

meus diliget eum, & ad eum veniemus, & mansio-

nem apud eum faciemus. Ex quo & illa resultat

identitas, de qua Apostolus 1. Cor. 6. v. 17.



Qui autem adhæret Domino, unus spiritus est.

Cùm ergo in illis absoluta propinquitas sit,

quæ in gubernatoribus tantùm est, ut more

Scholarum loquamur, secundùm quid, ex ver-

bis illis, Venite, & Discedite, nihil est contra-Venite be-|nedicti, ue$unclear|accipien-|dum.

rium deducendum. Unde cùm dicitur Iustis



venite, à remotiori non vocantur statu, sed

quia, ut Abulensis exponit Quæst. 362. vocatAbuenlsis.



eos Christus ad locum, in quo erit beatitudo: nam

licet beatitudo erit ubicumque Deus per essentiam

videatur à bonis, tamen ad hoc specialiter deputa-

tus est locus unus, scilicet cælum Empyreum, in quo

in æternum maneant Sancti cum Christo. Sic ille,

alias etiam adducens expositiones. Neque exDe verbo|Discedite.

verbo Discedite urgeri plus potest, in quo præ-

ter sententiam projectionis in tartaream abys-

sum, nullum est aliud peculiare mysterium.

Unde idem est ac Ite maledicti. Et sic habet D.

Joannes Chrysostomus Homil. 80. in Matthæum,

& alij, & quidem cùm tales in Christi essent

conspectu, & ita præsentes, ut ejus possent au-

dire sententiam, benè eis dici potuit, Discedite.Imperfectus|in Mat-|thæum.

Circa quod Auctor Operis Imperfecti in cita-

tum Evangelistam Homil. ultima ita scribit:



Discedite à me &c. Quasi qui non sufferat præsen-

tiam illorum vel aspicere, sic dicit: Discedite à

me. Nam sicut carnales oculi carnalem speciosita-

tem videndo delectantur: si qua autem dißipata

vel deformia videamus, quasi vulneratus est aspe-

ctus noster, sic & Deus, qui in sanctitate delectatur

animarum, peccatrices animas aspiciens quasi gra-

vatus non suffert. Tamquàm si dicat eis: Quasi

putredo & spurcitia estis, nec diu vos sustineo,

quamdiu statis in judicio meo. Sic ille. O quàm

formidandum illud! Utinam mihi, & legen-

tibus ista non sic, sed sicut lilium florentes, &

sicut odor balsami in conspectu ejus assistere,

& persistere mereamur. Neque de hoc plura,

ubi & admonuisse non piget ne studio subti-

lium novitatum ea in publicum dentur, quæ

inter futilia sint adnumeranda figmenta, abu-

su potiùs quàm usu Scripturæ sacræ, tantope-

rè venerandæ. Laudandus nihilominùs Au-

ctor, in quo & eruditio & elegantia, cum mul-

tigenæ adminiculis pietatis.




§. VII.

Par doctrinæ & errorum cursus.



375. NVm. 126. col. 1. Nec pro Ne. Num.Adnotati|errores.

128. col. 2. Ait pro At. Num. 129.

col. 1. Alieno sensu pro Alieno censu. & Maleficus

pro Malè fidus. Præteritus n. 128. D. Antonius

pro D. Antoninus. Num. 132. col. 2. Amisisse pro

Omisisse. Non semel accidit ut omisisse aliquidMatth. 23.|v. 23.

amisisse, & perdidisse sit. Matth. 23. v. 23. sic<-P>

@@0@

@@1@128 Recognitio II. Amphitheatri Misericordiæ.



<-P>Dominus: Væ vobis Scribæ & Pharisæi, hypocritæ:Omissio quo-|modo &|amissio.

qui decimatis mentham, & anethum, & cyminum,

& reliquistis quæ graviora sunt legis, judicium, &

misericordiam, & fidem, hæc oportuit facere, &

illa non omittere. Circa quæ sic Cardinalis Ca-

jetanus: Decimam solvitis horum minimorum, &Cardinalis|Cajetanus.



reliquistis quæ graviora sunt legis. Ecce peccatum

in magnis. Judicium. In his, quæ sunt debita al-

teri. Et misericordiam. in ijs, quæ sunt necessaria,

licet non debita pauperibus, & universaliter indi-

gentibus. Et fidem, hoc est veritatem seu veraci-

tatem in verbis, in promißis, in factis, hanc enim

Virtutem directè & primò relinquunt hypocritæ:

hypocrisis enim vitium est virtuti huic contrarium.

Hæc oportuit facere, misericordiam, judicium,



& fidem. Et illa non omittere, decimare mentham,

anethum, & cyminum. Et dixit hæc ne putares

IESVM reprehendisse observationem minimorum.

Sic ille. Cura ergo minimorum dimittenda

non est, etiam cùm de gravioribus agitur, quia

in eorum omissione, amissio potest non con-

temnenda misceri. Mulier habens drachmas de-Lucæ 15.|v. 8. & 9.

cem, de qua Lucæ 15. v. 8. & 9. perdens unam,

summam adhibet diligentiam ut inveniat: &

inventa gratulationem solicitat vicinarum. Si

ergo diligentiam omitteret, amitteret, unde

& omittere, amittere & perdere est. Sed tanti

ne una drachma habenda habenti sine illa no-

vem, ut pro ea tanta sit adhibenda exquisitio-

nis anxietas, versionis domus, accensionis lu-

cernæ, & pro inventa adeò plausibilis appara-

tus? Drachma quidem decima erat pars, sine

qua commodè transigi vita poterat: unde à

Deo meritò fructuum victualium decima po-

tuit postulari. Non est ergo tanto labore digna

drachma, neque inventio gratulatione tanto-Quid drach-|ma.

perè convocata. Juxta Budæum drachma est

centesima pars assis, & ut docti Scriptores evin-

cunt, regali nostro respondet, qui est octava

unciæ pars. Et quid ad hæc? Mulier equidem

prudenter se gerit, quia si unius drachmæ cu-

ram non habeat, illam amittet, & illa amissa

ob vitandum laborem, circa aliam, si fuerit

similiter perdita, pigritabit, & sic in alijs, unde

jacturam gravem patietur: eritq́ue omissio

etiam amissio, nec levis. Hoc ergo nos instrui-

mur documento, sicut & præcedenti: qui enim

minimorum fructuum decimas solvere omise-

rit, ubi solvendi obligatio est, ex omissione

illa ad graviora procedet, & benedictionem

amittet, quam solet Deus fidelibus in hac parte

debitoribus impartiri. Omittit sponsa apertio-

nem ostij pulsante & vocante sponso. SurgitCant. 5. v. 6.

tandem, sed serò: At ille declinaverat, atque



transierat. Cant. 5. v. 6. Illum ergo amisit, quia

celerem apertionem omisit. S. Tobias lumen



oculorum amisit. Tob. 14. v. 3. & unde amissio

boni omnium pretiosissimi? Ex omissione in-

quam diligentiæ circa nidum hirundinum ex

quo calida stercora inciderunt super oculos ejus.Tob. 3. v. 11.|& 14. v. 3.

Cap. 3. v. 11. Licet enim cùm id accidit, non

potuerit, lassitudine urgenti, provideri: po-

tuit profectò anteà, cùm se hirundines non

potuerint occultare, & intra domum non po-

terant non multiplicem molestiam importare.

De morali defectu non arguo virum sanctum,

sed successum morali instructioni servientem<-P>@@

<-P>enarro: ut stet quod initio §. dicebam omis-

sionem quandoque cum amissione concurrere,

& circa mores hanc curam non perfuncto-

riam, sed vivacem & seriam adhibendam.

  376. Num. 134. col. 2. Præcisio pro Prævi-Errores|quidam.

sio. Ubi licet stare mutatio aliqualiter posset,

quia præcisio ad cognitionem referenda, de

qua ibi: minùs tamen congruit, unde adhi-

benda correctio. Ibidem Sit pro Scit, ubi con-

gruus esse sensus nequit. Quòd num. 133.

sicut & 141. col. 1. sit Cornezo pro Cornexo,

mirum non est, in hujusmodi enim nominibus

errores frequentes, & litteræ, circa quam mu-

tatio parùm diversa. Num. 135. sic habetur:

Alium defuturum, cùm debuisset: Aliunde futu-

rum. Sine sensu aptabili, etiam grammaticali.

Num. 137. col. 1. Varitati pro Veritati. Ubi lu-

dere interdum, sed non inutiliter possemus,

dicere cum possimus, A interjectum sæpius

corrumpere veritatem. Amorem in primis,Amor veri-|tati contra-|rius.

non divinum, sed humanum, multa mendacis-

simè, etiam superis testibus, promittentem.

Novit illa inter alias, de qua Naso Epist. 2.


Iura, fides, ubi nunc commissaque dextera dex-Ovidius.

træ?

  Quique erat in falso plurimus ore Deus?



Si de tot læsis sua numina quisque deorum

  Vindicet, in pœnas non satis unus eris.


Pro eodem aliæ Epistolæ, & experimenta quo-

tidiana succurrunt, ut clamare passim cogan-

tur misellæ:




Quis enim jam credat amanti?

In Ambitionis officina quæ non mendaciaAmbitio.

finguntur? Non est qui te audiat constitutus à re-

ge, dicebat Absalom. Quis me constituat judicem2. Reg. 15.|v. 3. & 4.

super terram, ut ad me veniant omnes, qui habent

negotium, & justè judicem. 2. Reg. 15. v. 3. &

4. Mentita est iniquitas sibi, dicet ad hæc David

parens Psal. 26. v. 12. qui constitutos habebat

judices, pro quo Abulensis Quæst. 5. in citatumAbulensis.



Caput. Quàm autem verum fuerit, quod de

judicij sui rectitudine protulerit, res ipsa ob-

tenta tyrannide, patefecit. Populus autem mise-

rabilis attractus blandimentis Absalonis credebat

judices illos esse iniquos, quia amanti facile est

omnia credere & sperare, etiam impoßibilia. Ut

citatum scribit portentum sapientiæ. Veniat

jam Avaritia armata mendacijs, ut hericius

spinis, ideò inaccessibilis, quia semper habere

se quod petitur avarus negat. Vt cùm multa ra-

piat, semper egeat. Cassiodorus Lib. 4. 39. Quod

à noto vate dictum: Semper avarus eget, & ita

semper se non habere testetur. Quod & alio

sensu verum: quia non habet, sed habetur à

domina pecunia, cui obediunt omnia. Eccles. 10.

v. 19. & præ alijs is, qui eam ligneo in sepul-

chro recondit. Vide mendacissimum Naba-

lem 1. Reg. 25. v. 10. & 11. Quis est David?1. Reg. 25.|v. 10. 11.|15. & 16.



& quis est filius Isai? Hodie increverunt servi, qui

fugiunt dominos suos &c. De illis inferiùs verita-

tis filij: Homines isti boni satis fuerunt nobis, &



non molesti: nec quidquam aliquando perijt omni

tempore, quo sumus conversati cum eis in deserto:

pro muro erant nobis tam in nocte, quàm in die &c.

v. 15. & 16. Sed ut omittamus alias in alpha-

beto reperiendas juratas inimicas veritatis, ve-

niat magis ex directo depugnans.


@@0@

@@1@§. VII. Circa Partem I. Cursus doctrinæ & errorum. 129


  377. Adulatio ex meris compacta menda-Adulatio|enormis.

cijs, quod tam est notum, quàm quod no-

tissimum. Quàm ingens illud à poetarum

maximo!



Tuque adeò, quem mox quæ sint habitura deorumVirgilius|1. Gerog.

Concilia, incertum est, urbesne invisere, Cæsar:

Terrarumque velis curam, & te maximus orbis

Auctorem frugum, tempestatumque potentem

Accipiat, cingens materna tempora myrto,

An deus immensi venias maris, ac tua nautæ

Numina sola colant.

Quàm etiam & illud cum impietate ridicu-

lum hominum pessimo dictum:


  Tibi numine ab omniLucanus.

Cedetur, jurisque tui natura relinquet

Quis Deus esse velis; ubi regnum ponere mundi.

Lucanus Lib. 1. Pharsaliæ. Quæ quidem sunt

adulationis portenta nihil enim prodigialius

fingi potuit. Circa quod quidem dici multa

possent, de quibus non pauca alij videnda apud

ipsos. Duo hîc tantùm loca ex Scriptura ex-

pendam, quæ pro adulatione in ipsa occur-

runt, cùm plura non suppetant. Primum ex



Eccles. 7. v. 6. & 7. Melius est à sapiente corripi,Eccles. 7.|v. 6. & 7.

quàm stultorum adulatione decipi. Quia sicut soni-

tus spinarum ardentium sub olla, sic risus stulti:

sed & hoc vanitas. Ubi quidem id in primis ha-

bemus omnes adulantes esse stultos. Quod sanè

aliter ipsis apparet, qui se urbanos, elegantes,

& discretos reputant, cùm tamen in Vocabu-

lario cælestis sapientiæ adulatores stulti, &

jure optimo compellentur: cùm sint à veritate

remoti, id quod non obscurè innuitur, dum

adulationi deceptio adnectitur, ex eo enim

apertè convincitur adulationem ex mendacijs

esse compactam: decipitur enim cui falsum pro

vero ingeritur, juxta quod Hevæ illud: SerpensGen. 3. v. 13

decepit me. Gen. 3. v. 13. exitiali inquam mun-

do de obtinenda divinitate obtruso mendacio,

in quo & sua etiam admixta adulatio. Sic ergo

satis luculenter evincitur melius esse à sapien-

te corripi, qui veritatis lucem effundit. Ubi D.

Gregorij Thaumaturgi, in cujus hodie festiva

commemoratione versamur expositio propo-

nenda sic se habens: Hinc etiam longè optabi-D. Gregor.|Thaumat.



lius est increpationem & castigationem unius sa-

pientis ferre, quàm totius Chori improborum ho-

minum cantu aures demulcentium fieri auditorem.

Iuxta quem quod Stultorum dicitur, Universa-

lis significatio est, omnium inquam, cùm sint

illi infiniti, de quo dictum n. 379. Cujus ratio

est perspicua, quia omnes illi pariter mentiun-

tur, & ita majus creant periculum: quod simi-

litudine spinarum ardentium sub olla graphicè

declaratum, circa quam multi multa, ex qui-

bus P. Pineda, & P. Cornelius consulendi. Sen-Aptissima|similitudo.

sus siquidem genuinus ad multitudinem est

adulantium, & ineptè in eo garrientium, est

referendum, sic enim multæ spinæ sunt arden-

tes sub olla, solo strepitu, sine fructu ullo, im-

mò cum damno manifesto. Ardentibus enim

spinis, & crepitantibus flammulis excitatis,

quod est edulium in olla non coquitur, quia

necessarium calorem minimè pompa illa vana

ministrat: sed per antiperistasim frigescit ma-

gis, unde & edulium depravatur. Talis eorum<-P>@@

<-P>infelicitas, quos adulantium risus mendacio-

rum accumulatione demulcet, suis enim in ma-

lis miserè indurantur, & lethali frigore conta-

bescunt, cùm æterna salus spiritu tantùm fer-

ventibus promittatur: Sollicitudine non pigri:

Spiritu ferventes: Domino servientes. Rom. 12.Rom. 12.|v. 11.

v. 11. Domino inquam, non vanitati, cujus

seria repulsa admonitio præfata terminatur:

quia in fine nihil in adulationibus præter va-

nitatem fuisse tandem apparebit: In malignita-Sap. 5. v. 13|& 15.

te autem nostra consumpti sumus. Sic illi Sap. 5.

v. 13. & tamquàm fumus, qui à vento diffusus est.

v. 15. Consumpti quidem in malignitate, quia

adulationibus tenaciùs illa resedit. Unde &

vanitas sine fructu & remedio deprehensa,

quando velut fumus, qui ex spinarum combu-

stione erupit, à vento diffusus est, & vanita-

tum vanitas deprehensa.

  378. Secundum pro adulatione locum1. Thessal. 2.|v. 3. 4. & 5.|& 6.

Apostolus exhibet, 1. Thessal. 2. v. 3. 4. & 5.

ita scribens: Exhortatio enim nostra non de er-

rore, neque de immunditia, neque in dolo: sed sicut

probati sumus à Deo, ut crederetur nobis Evange-

lium: ita loquimur, non quasi hominibus placentes,

sed Deo, qui probat corda nostra. Neque enim ali-

quando fuimus insermone adulationis, sicut scitis:

neque in occasione avaritiæ, Deus testis est: nec

quærentes ab hominibus gloriam, neque à vobis, ne-

que ab alijs. O præclarissimum Apostolicæ

conversationis exemplar! Illi ergo, qui mini-

stri Christi sunt, & de lucro animarum seriò

tractant, ab adulationibus debent penitus ab-

stinere: si enim secus agant, auctoritatem

Evangelio detrahunt, & minùs faciunt credi-

bile, quod conantur lenocinio verborum per-

suadere. Probatum se Paulus à Deo testatur,

ut ipsi Evangelium crederetur, & dignus in-

ventus, quia de placendo hominibus studium

nullum, unde neque de adulationibus, cum re-

spectibus alijs quæstuosis. Sed qui hoc stare

queat, ut de placendo nulla ipsi cura, si enim

non placeat, neque audietur, & ita neque

Evangelicæ annuntiationis fructum reporta-

bit? Sed quidem stare illud ritè potest ut non

studens placere, plus placeat. Non placet, dum

ad palatum mundi non loquitur cordatis audi-

toribus: sed placet eo ipso magis, dum ad cor

loquitur, juxta Prophetam: Loquimini ad corIsai. 40.|v. 2.



Ierusalem. Isai. 40. v. 2. Sic advocatur illa: Et

advocate eam, quæ, si non ita ei loquatur, avo-

catur. Adulati non sumus, quod est seductorum.

Sic D. Joannes Chrysostomus. Ex quo fit Evan-

gelicam prædicationem, si adulationibus age-

retur, respuendam: eo enim ipso qui ita age-

rent, probarentur seductores, quandoquidem

mendacijs niterentur: laus enim veritate sub-

nixa, adulatio non est: unde & observat cita-

tus nuper aureus Doctor Thessalonicenses ab

Apostolo collaudatos, id quod ex Cap. 1. con-

stat, ubi inter alia illud: & vos imitatores nostri1. Thess. 1.|v. 6. & 7.

facti estis & Domini. Excipientes verbum in tri-

bulatione multa, cum gaudio Spiritus sancti: ita

ut facti sitis forma omnibus credentibus &c. v. 6.

& 7. Quæ laus sublimis est, ut vix similis apud

ipsum reperiatur. Expedit enim quandoque

bene merentes laudare, quod potest sine adu-


Yüklə 19,02 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   180




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin