Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
<-P>litiæ connexionem. Atqui prædetermina- re multò plus est, ut videtur compertum. Et hac quidem ratione hæretici Deum faciunt auctorem peccati, uti de Calvino eorum in hac parte duce ostendit P. Annatus de Scientia
nijs adductis, quidquid obstrepat P. Gonet nu. 214. & seqq. qui n. 121. verba, suo indulgens genio ita scribit: Vt quid
tato libro & Capite, & habetur quidem illud Lib. 1. Cap. 1. ubi S. Doctor non Hæreticorum, sed Manichæorum protulit, quorum patronum in caussa hæresis asserit Iulianum, insignem profectò hæreticum. Et quid hoc, ubi doctissi- mus, & religiosissimus Pater, Societatis decus pro Calvino stat in eo, in quo ille hæreticus non est, non studio defendendi, sed ut inde in negotio, de quo agebatur, urgentem pro Ca- tholico placito eliciat probationem. Et qui- dem vereri Auctor potuit, ne ipsi illud S. Do- ctoris prævium effatum meritissimò pangere- tur, dum sic ait: Nunc ergo video te à veritate desertũ, ad maledicta esse conversum. Et id quidem quod à P. Annato assertum, etiam apud alios potuit invenire, si quærere libuisset, aut non dissimulavit inventa. Et omnes quidem Socie- tatis Scriptores de hoc agentes, ejusdem sunt cum P. Annato sententiæ secuti duos Theolo- giæ Principes, Cardinalem Bellarminum, & P. Suarez, qui in Tractatu Theologico de vera intel- ligentia auxilij efficacis &c. Cap. 36. Vers. Hæc verò celata Cabreræ sententia ita scribit: Aut quid ampliùs de illo dixit Calvinus, cùm eum fecit caussam peccati? Legantur quæ de illo refert & refutat Bellarminus toto libro 2. de amißione gratiæ, & statu peccati, & conferantur cum his, quæ Cabrera docet toto illo. §. 12. & intelligetur facilò nullā esse in re diversitatem. Sic ibi. Et Vers. Vnde sancti sic ait: Qui sensus (Canonis 6. Sess. 6. Cō- cilij Tridentini) etiam patet ex fine Concilij; in- tendit enim damnare hæreticos hujus temporis, qui non dicunt Deum intendere ac procurare malitiam, sed opera illa, quibus est adjuncta malitia, de qui- bus ajunt ita esse opera Dei sicut bona opera, & hoc est, quod damnat Concilium. Hæc Doctor exi- mius.
Tomo 1. Summæ Theologiæ Cap. 16. Quæst. 1. Vers. Nec difficulter, quidquam circa me novum, nam ex quo ante quinquaginta annos illam legi, duo in illa contenta carmina, memoriæ indele- biliter inhæserunt. Et Pro Auctoris, quocum agimus, promovenda positione nullius profe- ctò momenti sunt. Fassi sunt duo illi Calvini- stæ, Calvinum quidem Deum facere auctorem peccati, non ita Calvinistas; unde in operi-<-P> @@0@ @@1@ starũ asseritur, illud Starum delendum conten- debant. Atqui ut Calvinus dici posset falsæ il- lius propositionis assertor, satis erat, quod ex ipsius testimonijs habetur, Deum scilicet ad materiale peccati permovere: cùm ergo duo prædicti Sectarij tales se esse negarint, per mo- tionem hujusmodi, & impulsum manifestè pernegarunt. Et quidem P. Annatus testimo- nia Calvini accumulans, pro hujusmodi posi- tione meritò asserit, dum alia pro contraria non proferuntur, caussam sibi esse adjudican- dam. Circa quod Auctor opponit non adver- tisse illum Calvini scribendi modum, in quo varia, & pugnantia. Sed verò P. Annatus id summa animadversione prævenit, posse sibi re- sponderi, cujus verba sunt. certumq́ue, ac versatile ingenium hæreticorum, Calvinum dicere contraria &c. Addidit tamen quod jam dictum de adjudicanda caussa, dum nulla in contrarium testimonia producuntur. Quod ut exactè præstet P. Gonet, ex lecto Cap. 4. lib. 2. Institutionum, ex quo P. Annatus desumpsit præcipua testimonia, unum profert, ex quo nihil ad rem, ut legenti constabit. Ne- que P. Annatus illud omisisset, si quidquam in eo observasset adversum, qui illius Capitis te- norem integrum extricavit. Ad Sehon regem spectat, qui transitum Dei populo denegavit.
volitam obstinationem secundùm formalem malitiam posset conjectari? Non defendimus defensione indignum, qui in hoc ipso quod as- sertum ab eo asserimus, culpabilem judicamus, dum falsò sibi persuadere contendit, ex negata circa malitiam voluntate, sacrilegam nihilo- minus assertionem de caussa peccati studebat stabilire, eo pacto plus propagandam, quia minùs invidiæ in illa, explicatione hujusmodi mitigata. tum incivilem se prorsus exhibuit, ne dicam ingratum. Cùm enim ille defensionem Tho- mistarum assumpsisset, de qua ipse Arti 9. Apo-
eximios, cùm tamen circa præfatum cum Cal- vino commercium id dixerit, quod jam vidi- mus, quod & Patres Martinon & Ripalda apud eumdem præstiterunt, politicum in eo, (non Christianum & Religiosum) spiritum crimi- natur, tempori, juxta occurrentes congruen- tias servientem. Unde initio citati Articuli of- fensionis plena verba illa ex Novatiano Cap. 18. de Trinitate præmittit: Vt Veritas etiam ab ipsis inimicis veritatis probetur. Sed in Præfatio- ne Apologiæ id fusiùs & invidiosiùs prosecu- tus, cujus illa sunt verba novissima: Sanè eò
verba prorumperet, animadvertere debuit: aliud esse de censurandis sententijs agere, aliud probabiliter disputare, consequentias diversas inferendo, in quibus doctrina damnabilis con- tinetur. Ipse quidem sic locutus Molinistis objicit id, quod de Semipelagianismo vidimus: & tamen, si Molinistis tale aliquid, ubi de cen- sura ageretur Theologica, objiceretur: non dubito iturum obviam sic irruentibus, & eo- rum futurum memorem, quæ habet nu. 133. & approbaturum etiam libros, in quibus scien- tia media & alia consentanea ipsi Theorema- ta clauderentur, immò & ipsam P. Molinæ Concordiam, si recudenda adjunctis alijs ejus- dem generis videretur: id quod & R. P. Ma- gister sacri Palatij, suo est ex munere præsti- turus. Ita equidem interpretari opportunum illud debuit officium, & religiosum obse- quium, ne occasio præberetur dicendi cum Seneca Lib. 2. de Beneficijs Cap. 13. Vanam esse superbiæ magnitudinem, quæ in odium etiam aman- da perducat. Et verò si Adversarij in favorem Molinistarum tale aliquid peregissent, amica- bili interpretatione, gratitudinis ingenuæ si- gna accumulassent. Et Molinistarũ compella- tio aliena valdè à Scriptoribus, & scholis So- cietatis est, quod non sincero animo videtur usurpatum. Nullus enim Molinæ se discipu- lum profitetur, licèt in puncto illo præcipuo specialiùs ille præiverit, neque Suario, neque Vazquio doctior habitus, quorum nullus eum ut ducem secutus, sed in multis ab ejus doctri- na discordes, sicut & alij etiam circa explica- tionem scientiæ mediæ varios secuti dicendi modos, sicut & Thomistæ suo illo in adverso placito: ut quid enim post Bannesium tot alij prodeunt, si eadem sunt, diverso tantùm verbo- rum tenore dicturi? attinet, qui ex Societate scientiam mediam inficiati videntur, attingens, gloriatur Auctor plures, & præstantis doctrinæ ita sentire, ex quibus aliquos refert, uti exploratissimos as- sertores. Ex quibus prior.
stimonium profert ex Lib. 1. de gratia Cap. 12, ubi sic ille: Prima opinio eorum est, qui gratiam efficacem constituunt in assensu & coope- ratione humana, ita ut ab eventu dicatur gratia efficax, quia videlicet sortitur effectum, quia vo- luntas humana ei cooperatur. Hæc opinio aliena est à scientia (corrige sententia) Augustini, & etiam Scripturarum divinarum: evertit enim fundamen- tum prædestinationis divinæ, & abutitur voce gra- tiæ efficacis. Hæc ille: post quæ sic Auctor:<-P> @@0@ @@1@ dem est quod opponant nihil, benè tamen ver- bis præfatis abutenti. tiam rejicit, quæ apud Societatis Doctores communiter rejecta etiam invenitur, negantes gratiam ex eo solùm dici efficacem, quòd ab effectu talem habeat subsequentem denomi- nationem, cùm illam quidem antecedenter in ipsa recognoscant. Quod quidem P. Suarez di- lucidè tradit in Opusculis Lib. 3. de Auxilijs
fatæ propositionem: Verumtamen hæc etiam sen- tentia hoc tantùm modo declarata, & nihil ei ad- dendo, nobis non probatur, non quia falsa, sed quia diminuta, & quia non satis declarat mentem D. Au- gustini, ut apertè constat &c. Id quod ex man- dato constat Ven. mem. P. Claudij Aquavivæ à nobis exhibito Sectione 7. Problem. 4. n. 787. ubi & illius innovationẽ videre licet, cujus pars illa est: Nostri imposterùm omnino doceant inter eā nus à sensu prædeterminantium, in eodem Ca- pite habetur expressum, ubi eorum sententia proposita sic ait: Hæc opinio videtur mihi aut esse omninò eadem cum errore Calvini & Lutherano- rum, aut parùm ab illo distare. Sic ille, luculen- tissima subjuncta probatione. Qui Cap. 13. in fine circa casum à D. Augustino propositum de duobus æquè tentatis, circa quem suprà nu. 603. Quia Deus uni dedit inspirationem, quam
evidentem, ut vocat, adhibet responsionem n. 98. dicens prædicta verba à quibusdam Iesui- tis Germanis, qui impressioni libri controver- siarum præerant, esse intrusa. Id quod probat ex vitæ auctoribus æquanimiter ab ipso tole- ratum, sicut ipse dixit P. Benedicto Iustiniano à Patribus Societatis in Germania, pauculas
argumentum, quòd scilicet in editione Lug- dunensi quædam circa hanc materiam habean- tur, quæ in editione Parisiensi minimè repe- riuntur ad finem Capitis 14. Lib. 4. de gratia &
passus intrusionem illam ob spem uberioris fructus inter hæreticos. Atqui ex illa opposi- tum potiùs, (si aliquid erat timendum) timeri potuit: cùm viderent hæretici Catholico- rum sententiam in re momenti tanti aut eamdem esse, aut parùm ab illa distare. De- inde, etsi ita fuerit utpauculas opiniones mu- tari æquanimiter toleraverit, unde constare potest eam, de qua agimus, ex illis esse, quæ, ut diximus, & res ipsa clamat, tanti momenti est, quales non fuisse illas, de quibus vitæ Au- ctores, ille modus loquendi indicat, pauculas
nicam in Colonia Agrippina jam Tomus Quartus, in quo libri ad gratiam & liberum arbitrium spectantes prodierant, ut evidenter convincitur; nam impressio illa est an. 1619. cùm tamen ante annos plures citetur à P. Sua- rio, dum scilicet Romæ agebat, & Tractatum elucubravit pro concilianda gratia efficaci cum libero arbitrio, ut vidimus n. 626. Siqui- dem dicto impressionis anno Conimbricæ, Primarius celebris illius Academiæ Professor, postquàm Compluti, & Salmanticæ, Roma reversus, summo cum plausu prælegerat, Uly- sippone duos ante annos demortuus, anno videlicet 1617. Item, Cùm Auctor verba ad- ducta tanti faciat, ut illis contra Societatis do- ctrinam triumphali voce proclamat; quomodo stare possit: ut illa etiam non fuerint in eodem Capite, à Patribus Germanis expuncta, & alia sine offendiculo subrogata? Insuper, à doctis- simo & humillimo Cardinali D. Augustinum secuto Retractationes confectæ, in quibus de tali fraude nihil; cùm tamen in re momenti adeò ingentis, id oportuisset attendere. Neque enim dici potest ad honorem Societatis respe- ctum habuisse; quandoquidem, ut in ejus ha- betur elogio die 17. Septembris, quæ & ejus obi- tus, in triclinijs recitari solito, id pro egregia sanctitatis ejus commendatione profertur, eum non humanis respectibus, sed æternis rationi- bus suas semper actiones moderatum. Tandem (ut omittam alia) turpis ille, irreligiosus, & à Christiana sinceritate tantoperè alienus agen- di modus, nequit sine gravi injuria Religiosis Patribus, & Germanis præsertim, candore & sinceritate pollentibus, nisi per summam inju- riam adscribi. Id quod mihi satis est jam pri- dem spiritum Societatis altè rimato conspi- cuum. Unde quod de non cohærentibus sibi impressionibus addebatur, nullius esse momenti convincitur, quia nec considerabilis est in eo diversitas, & ex impressorum incuria potuit accidere, ut passim experimur, aut ipsius Car- dinalis potuit dispositione præstari. Pro quo consulendus P. Possevinus in Apparatu Tomo 3. Lit. R. ubi de illo, & varietate impressionum, ipso Cardinali testimonium perhibente, & ab Scriptore excepto. ram, sed evidens argumentum intrusionis di- ctæ, subdit ex eodem libro Cap. 16. manifestum haberi sententiam Thomistarum ut probabi- liorem amplecti Cardinalem, dum ita scribit: Altera ratio conciliandi libertatem humanam, & fortè probabilior est, juxta sententiam S. Thomæ, qui docet cooperationem divinam ita concurrere cum caußis secundis, etiam liberis: ut non solùm eis dederit & conservet virtutes operativas, sed etiam eas moveat & applicet ad opus, ut cognosci potest ex 1. p. q. 105. arti. 5. & lib. 1. contra Gentes Cap. 70. & in q. 3. de potentia arti. 7. Quæ sen- tentia videtur valdè consentanea, tum Scripturæ, quæ dicit nos in Deo esse, vivere, & movere, Act. 17. tum etiam rationi & ordini, quem habet prima caussa cum secundis. Hæc ille, ex quibus evi- dens argumentum Auctoris: quod certè mirari juvat, in re scilicet adeò clara perspicaces adeò<-P> @@0@ @@1@ à præfato Doctore ut fortè probabilius asseri immediatum Dei concursum cum caussis se- cundis contra Durandum & alios, ponentes tantummodò mediatum concursum, eò quòd Deus virtutes operativas creaturis dederit, & conservet? An hoc P. Molina, an alijs ex So- cietatis Scriptoribus, inficiantur? Concurrit ergo Deus cum caussis etiam liberis, & eas mo- vet, & applicat, juxta Divum Thomam. Sed ubinam apud illum prædeterminatio physica cum ineluctabili illa necessitate? Stet ergo Bel- larminum nostrum pro nobis stare: pro quo & videri potest P. Aldrete Disputat. 29. nu. 3. & seqq. Ubi evidentissima pro hujusmodi veritate argumenta proponit, ut nulli, nisi affectato protervo liceat de illa dubitare. Pro quo hæc satis.
Henriquez producit præfatus Au- ctor sententiæ suæ exploratum faustorem. Cir- ca quod non caussabor admittere. Sed quid inde? & hîc quid est inter tantos? Dominica- nus aliquando fuit, & antequàm esset, eò affe- ctus, nescio quo minùs laudabili erga suos dis- plicentia ferebatur. Redijt feliciter, sed scrip- sit quod scripserat, & nescio, qua de caussa illi permissum. Ubi quidem id, quod circa Cardi- nalem Bellarminum Auctor perpetratum as- seruisse vidimus, fieri pariter potuisset, ut in Impressione, unum pro alio poneretur. Quod tamen neutiquàm in cogitationem venit, utpo- tè à sincero agendi modo in Societate vigenti penitus alienum, & poterit uni huic adversanti ex Nostris è suis alius contraponi, scilicet Campanella, de quo ille n. 101. cujus sic clau- dit elogium: Vtinam cum magnitudine ingenij,
in Candore lilij §. 57. ubi sic de illo: Virum omni litteratura apprimè imbutũ, doctißimorum encomijs celebratum, Oraculum olim Curiæ Romanæ, pòst Gallicæ, nullo adducto vel levi specimine nævorum, quos ei impingis. Sit hoc ita, neque agnoscat in suo Thoma, quod P. Gonet negare non po- tuit. Vir ille omni litteratura apprimè imbu- tus, doctissimorum encomijs celebratus, Ora- Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|