Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
culum olim Curiæ Romanæ, pòst Gallicæ, sine ullo etiam levi nævorum specimine, præ- determinationes abhorruit, & mediam est scientiam amplexus. sticum adversarium, ita enim ibi: Nuper etiam prodijt liber de Ordine, deque priori & posteriori à Claudio Tiphanio Societatis IESV Theologo edi- tum, in quo per multa Capita scientiam mediam impugnat & Cap. 24. n. 4. dicit nullum alium Theologum ante Molinam, neque per som- nium de illa cogitasse &c. & quid ad hæc? Au- ctorem Anonymum libri præfati à P. Gonet baptizatum, & nomen illi impositum, vel levi credulitate falso calumniatori aures faciles propinasse. Et quidem licèt prædictus Auctor<-P>@@
tiones tamen negat, & pro cognitione condi- tionatorum, modum designat alium ei similem, quem D. Caramuelem vidimus tradidisse. Pro quo P. Aldrete Disput. 27. n. 32. Qui & Disput. 29. n. 9. benè observat universim nostræ Socie- tatis Theologos, diligentia facta per Genera- lem Prępositum nostræ Religionis R. P. Clau- dium Aquavivam, nulla inter se communica- tione facta (quorum aliqui idem publicè di- ctaverant, antequam Concordia Molinæ in lucem ederetur) in amplexanda scientia media conspirasse, quia non aliter concordari poterat cum libertate humana prædestinatio Dei &c. Ex quibus habemus immeritò ab Anonymo dictum ante Molinam nullum de Scientia me- dia, neque per somnium cogitasse. Ex cujus
præscientiæ, providentiæ, & concursus divini cum nostra libertate, ab antiquis, & præstan- tissimis Theologis, longè meliùs, solidiusq́ue declarari, quàm ab alijs Recentioribus. Quod quidem sic referenti non favet, cùm Recentio- rum nomine prædeterminationum magistros comprehendat. P. Mariana Lib. 4 de regimine Societatis Cap. 4. ubi pro sententia PP. Dominicanorum contra Molinam declamat. Circa quod in primis di- cendum occurrit, dictum Patrem scripta illa à se composita pernegasse, ut in ejus vita scribit P. Alfonsus de Andrade. Quia verò uti tritici genij proles habita sunt, & ejus expresso no- mine, eorum lectio & retentio in Societate sub formali præcepto prohibita, dicendum ulteriùs non esse illius censuræ rationem habendam, qui contra manifestam summi Pontificis Gre- gorij XIII. cautionem sub pœnis excommuni- cationis Sedi Apostolicæ reservatæ, & alijs, contra Societatis Institutum, aut aliquem ad illud spectans articulum scribere ausus fue- rit, cum exquisitissima ampliatione, ut videri potest in Bulla, quæ incipit, Ascendente Domino, non est veritus scriptitare. Sicut & quædam alia contra nonnullos exterorum, ex zelo quidem, sed non secundùm scientiam profecta, quæ superioris potestatis sunt præceptione suppressa. Aut ergo non scripsit, vel si scripsit, doluit, idq́ue significatum ab ipso liberali, (nec mentiens) negatione. Ex libro de morte & immortalitate Cap. 6. & 8. deo quæ à Caßiano dicta sunt omnia de gratia & libero arbitrio, à Viris eruditis nostra æta- te defendi, quasi pietati consona, neque deflexa à fidei regula sancta. Sic ille. Sed ubi hîc Moli- na, aut Societas? An si revera ita esset, ab Apostolica Sede id fuisset ulla ratione permis- sum? Sed sit ita ut P. Mariana suo illo illauda- bili zelo extra chorum Societatis Scriptorum saltasse; saltavit & extra adversantium cho- rum Thomas Elisius Dominicanus adductus à P. Suarez in præfato Tractatu Conciliationis Cap. 43. in fine. Ubi & Reverendissimum Francis- cum Romæum Magistrum Ordinis. Genera- lem: quidquid Auctor obsistat n. 102. cum quo sit hæc satis prolusisse. @@0@ @@1@ discurrit, dicens rationem ob quam essentia di- vina, quantumlibet sit ex se indifferens ad utrumlibet ex cognitionibus oppositis, circa contingens conditionatum potest nihilominus alteram determinatè inducere, illam esse præ- cipuam, quia cum perfectione ipsius scientiæ simul adest virtualiter & eminenter perfectio propria & peculiaris liberi cujusque arbitrij creati, utpotè præcontenti in illa, tum physicè, tamquàm caussa sufficienti adæquata, tum in- tentionaliter, tamquàm in specie expressa iti- dem adæquata ipsius arbitrij, & omnium ac singularum operationum. Ratione namque utriusque præcontinentiæ excludentis ex se omnes imperfectiones proprias rei præconten- tæ, & præsertim alligationem ad determinatum tempus, & locum, nec non augmentum perfe- ctionis per operationem propriam, potest essen- tia divina se sola quasi electivè, pręinducere ab æterno cognitionem uniuscujusque electio- nis creatæ, ut securæ sub qualibet hypothesi absolutè possibili, si hæc ponatur à parte rei. Quæ præcognitio est purè quædam intentio- nalis præelectio æterna electionis effectivæ creatæ ac temporalis sub eadem cujusque hy- pothesi. Quia verò istiusmodi præelectio, seu quasi præelectio, non solùm in se intrinsecè est expers omnis imperfectionis necessario adja- centis electioni ipsi creatæ ac temporali in se, sed neque habet ullam connexionem absolu- tam cum ulla tali imperfectione, sicut habet scientia absoluta visionis circa electiones crea- tas: proptereà prodire potest à libero arbitrio præcisè ut eminenter contento in essentia di- vina; licèt scientia visionis dari non possit, nisi determinatè ad ipsam eodem libero ar- bitrio creato, quatenus existente in se intrin- secè. (ut prosequitur Arti. 14.) prout contentum eminenter in essentia divina, est pura perfectio absque imperfectione: cùm includat plures imperfectiones, prout est in se intrinsecè. Po- test igitur ut præcontentum in Deitate, indu- cere intentionalem illam determinationem sui expertem omnis imperfectionis & connexionis absolutè cum imperfectione: tametsi solùm ut est in se intrinsecè inducere valeat determina- tionem sui connexam absolutè cum imperfe- ctione. Prætereà quia idem arbitrium priùs, nempe ab æterno, existit in Deitate, intentio- naliter tamquàm in specie expressa adæquata sui, & suarum operationum, quam existat physicè in seipso, ideò priùs, nempe ab æterno inducit determinationem intentionalem sui, & cognitionem determinatam, quàm determi- nationem effectivam & physicam. Eodem namque modo comparatur unumquodq; prin-<-P>@@
ctuali, quatenus intellectualiter præexistens, quo comparatur cum determinatione sua effe- ctiva & physica, quatenus existens physicè in seipso. Tam igitur necesse est ut existat in Deo determinatio purè intellectualis æterna liberi arbitrij creati, propter præexistentiam intelle- ctualem æternam ejusdem liberi arbitrij in Deo, quàm necesse est ut existat in ipso libero arbitrio determinatio ejus effectiva & physica temporalis, propter existentiam physicam tem- poralem ejusdem arbitrij in seipso, cùm reipsa ponitur à parte rei, utq́ue illa sit conditionata formaliter vel ęquivalenter, sicut hęc est abso- luta. Sic ille discurrit; & ne difficilis apud non- nullos assensus ejus doctrinæ sit, ipsaq́ue do- ctrina mirabilis potiùs & audax, quàm credi- bilis: recurrendum esse ait ad divinæ scientiæ altitudinem & profunditatem admirabilem à Davide prædicatam Psal. 138. v. 6. dum ait: Mi- rabilis facta est scientia tua ex me &c. quæ non debet nisi profundis discursibus explicari, quod prosequitur Arti. 15. perstiti, ut mysteria divina novis additis my- sterijs neutiquam defensarem. Hoc enim elu- cidare non est, sed ampliùs obscurare. Cùm tamen Theologiæ finis sit divinorum, quæ fides proponit adjuncto rationis lumine decla- ratio, ut & percipi & defendi queant, quod ægrè præstabitur, si pro luce tenebræ audito- ribus aut lectoribus obtrudantur. Hinc D. Au- gustinus Lib. 1. de Trinitate Cap. 3. ita scribit, Quisquis ergo cùm legit, dicit, Hoc non benè dictum est, quoniam non intelligo, locutionem meam reprehendat, non fidem: & fortè verè potuit dici planiùs, verumtamen nullus homo ita locutus est, ut in omnibus ab omnibus intelligeretur. Videat ergo cui hoc in sermone meo displicet, utrùm alios in talibus rebus quæstionibusq́ue versatos intelligat, cùm me non intelligit: etsi ita est, ponat librum meum: vel etiam, si hoc videatur, objiciat; & eis potiùs, quos intelligit, operam & tempus impendat. Hæc Doctor sanctus & alia ipso dignissima, ex quibus habemus de Divinis scribenti eam esse curam in primis futuram, ut ea, quæ scri- bit valeant, quo potuerit planiori modo digesta à lectoribus intelligi: aliàs & ipse Augustinus abjiciendus. Quod tamen eveniet numquàm, cùm sint illius scripta lumine cœlesti perfusa, & magni illius intellectus claritudine collu- strata, & aspera facta in vias planas. Et quidem nec plana est illa, ad quam se Auctor remittit, de existentia physica futurorum in æternitate, de qua Quæst. 17. ut per unum summè difficile, ad summè difficile aliud quasi prædestinatus videretur. rem ipsam, & modum explicandi, & sic etiam intellectu difficilem, ut dicamus aliquid: ad id sanè videtur reduci, ut arbitrium creatum quatenus eminenter contentum in Deo, id in- tra ipsum præstet, quod reipsa existens pręstare potest. Sic enim existens electionem obit circa objectum indifferenter propositum, qua posita, illius habetur cognitio manifesta. In Deo er- go, oblatis imperfectionibus liberum arbitrium<-P> @@0@ @@1@ præcognitionem futuri conditionati importat, in qua & est ratio præelectionis intentionalis, ratione cujus conditionatam absolutè habet denominationem extrinsecam: & tantùm con- ditionatè intrinsecam; ut habet Arti. 1. ad 3. quæ denominatio non est, ut ait ficta, sed verè & realiter convenit effectui contingenti: quia verum est collationem v. g. collatam de facto D. Petro non esse conjungendam cum dissen- su, sive ea vocatio ponatur absolutè à parte rei, sive numquàm ponatur. Sic doctus Pa- ter. do intentionalis ordo in præfatis actibus in- versatur. Cognitio siquidem debet antecedere arbitrij operationem, & ita electionem, cùm tamen secus videatur ordo iste constitui, arbi- trij siquidem continentia & intentionalis quo- dammodo operatio cognitionem inducit: ideò namque continentia illa inculcatur, ut ratione illius id, quod sequitur, habeatur, si ita est, ut Auctoris mentẽ sufficienter assequamur. Dein- de. Est quidem in Deo cognitio ita perfecta, ut ratione illius possit attingi quælibet electio creata, si ponatur à parte rei sub quacumque hypothesi, ita ut non sit opus nova cognitione accedente voluntatis creatæ determinatione, sicut de actibus liberis dictum suo loco. Sed tamen aliquid necessariò addendum, nam stante illa sufficientia in ratione cognitionis attingentis objectum sub qualibet hypothesi, stat etiam non poni reipsa id, quod attingitur, sed oppositum: sin minùs neque pro scientia visionis necessarium erit quidquam addi, quod non videtur admitti. Sic autem nequit stare præcognitio illa & intentionalis præelectio, nondum stante determinatione creatæ volun- tatis. Unde præcognitio illa, quæ asseritur, & simul dicitur quasi intellectualis præelectio, admitti nequit; quia in tantùm præelectio esse potest, quatenus aliam electionem inducit, eam scilicet quę versatur circa creatam electionem. Et tunc arguo. Nam electio talis necessariò sequitur præelectionem, unde illa antecedit, & ex eo fiet induci antecedentem necessita- tem, & ita non esse locum indifferentiæ liber- tatis, cùm nondum determinatum creatum cognoscatur arbitrium, quando præelectio illa in Deo existens affirmatur. tiam arbitrij creati in Deo eminenter contenti. Nam ut sic contentum minimè exercitium intra Deum habere potest; aliàs locum habere poterit physica prædeterminatio, quia dici po- test ratione illius tantùm haberi necessitatem consequentem, aut ex suppositione liberi arbi- trij, ut contenti eminenter in Deo, & in ipso exercitium suum habentis. Itaq́ue aut totum illud, quod ad determinatam cognitionem fu- turi conditionati spectat, intra Deum agitur sine ullo respectu ad determinationem futu- ram creatæ voluntatis, aut cum illo. Si pri- mum, non est locus indifferentiæ in exercitio ipso, juxta pręfatam illationem. Si secundum: ergo determinatio ipsa objectivè cognitionem antecedit, & in eo idem currit, quod in scien-<-P>@@
positionem. Neque hoc aliquam in Deo im- perfectionem arguit, quod scilicet à creato objecto illius scientia determinetur: non enim ita determinatur, ut perfectio aliqua ratione talis determinationis addatur: ut enim nuper dicebamus, quidquid vitalis positivæ perfe- ctionis est, determinationem dictam antece- dit: terminatio autem nihil positivum inducit; & in eo modum aliquem dependentiæ habe- re, perfectionem arguit, quatenus volunta- rium dominium sic potest exercere, creatum arbitrium juxta conditionem nativam mode- ratus. Et pro Scientia hæc satis. Circa controversias de Voluntate Dei, Recen- tioris cujusdam explosa injuriosa li- bertas. & pugnaci indulgentem vidimus, in Præfatione ad Tractatum 4. de Voluntate Dei, sic orditur: Prosequimur hac Tractatione de divina voluntate gravißimas Theologiæ difficultates, qui- bus adhuc scholæ perstrepunt, & gravi interdum vulnere charitas læditur &c. Et quis non crede- ret ita de charitatis vulnere gravi dolentem, pro illo vitando fore solicitum, & linguæ suæ frænos aureos injecturum? Verùm res multò aliter se habuit, ut sequentia declarant, sic enim ille: Divi Augustini & S. Thomæ vindicias contra Molinam & Iansenium suscipio, quibuscum nihil nobis commune esse, sed ab utrisque æquo spatio recedere, ita compertum facio, & certis argumentis demonstro, ut planè nihil dubius asseruerim eos, qui Molinæ Antesignani vexilla sequuntur, & si ab ijs, Iansenius ultima quæque passus fuerit, propiùs ta- men à Iansenio abesse. Hæc ille adeò injuriosa P. Molinæ viro sapientissimo & religiosissimo, & per legitimam consecutionem Pontificiæ Sedi, ut non videam, quomodo illa Censores attenti permittenda judicarint. P. Molinam & Iansenium in eadem constituit linea, quando- quidem æquo spatio ab ijs & se & suos rece- dere protestatur Iansenius judicio Ecclesiæ damnatus: in eodem cum illo P. Molina gra- du: ergo si non damnatus, certè damnabilis. Sed est quo illationis evidentiam temperet, dum subdit: Propiùs tamen Iansenio abesse. At- qui quod parùm distat, nihil distare videtur. Quod & inferiùs non veritus effutire sic di- cens: Nam quod ad statum innocentiæ attinet,
quàm insolens & injurius! Quid equidem, ut dixi, in Pontificiam Sedem constat redundare, quæ Iansenium alium triumphare in Ecclesia permittit, ex quo non solùm charitatis vulne- ra; sed & fidei, possunt meritò formidari. ultima quæque passum, ideo videtur assertum, quia ijsdem agentibus, hæretica illius doctrina<-P> @@0@ @@1@ tio inquam & Alexandro extrema sententia proscripta. Ex quo duo habemus, Primum, Ie- suitas etiam canes esse in Ecclesia, qui ad nova fidei allatrent hostilia commenta, & Pontificiũ ostendant, quàm sit inconcussæ veritatis ora- culum de instituta contra horum temporum hæreticos Societate, & ita contra hæreses Ian- senianas, de quo dictum n. 589. Quod & ipse Pater Gonet in sacris recitat & canit officijs, contra quæ non ausum iri perstrepere, immò nec mutire, quæ est ejus strictæ observantiæ religiosa cura, non est æquum dubitare. Secun-
Molinam & Iansenium sibi esse contrarios, sic enim ibi. oppositas adeò sententias abierunt, ut illud usur- pare poßint: si ad sinistram ieris, ego dexte- ram tenebo: si tu dexteram elegeris: ego ad si- nistram pergam. Sic ille non indicato Genesis loco ex Cap. 13. v. 9. Cùm ergo sic adversi comperiantur, quomodo stare queat, aut Ianse- nium esse Molinistam, aut Molinistas Ian- senianos evasisse? & quidem in citato Gene- seos loco hæsisse aliquantulum oportuit, nec tanta cum festinatione perlegere, ut citatio omitteretur. Ibi enim modus cum Iesuitis agen- di, licèt in doctrina, de qua præsens est dispu- tatio, diversis, à Spiritu sancto præscriptus, sic enim Abraham nepoti Lot. Ne quæso sit jur-
solùm inter moralis Theologiæ Principes, sed scholasticæ etiam præclarum lumen erudita posteritas celebrabit, ipsis celebriorem injurijs, quibus se prodent æmuli, & quanta sit eorum dictis ac dicterijs habenda fides, reddent sin- ceris lectoribus manifestum, ut dici eorum cui- libet meritò possit: Nam & loquela tua manife-
scribit Novarinus in eum locum: Loquela tua. Græcè λαλια ςου. Vox λαλία sæpè in malam par- tem accipitur, ut de libera & inconsiderata locutio- ne dicatur. (Præmiserat posse verti: Loquacitas) Petrus existens in consortio illorum ministrorum, ac arrepta occasione ex taciturnitate ipsius, vel ex spi- rituali colloquio accusaretur ut discipulus Christi, liberè colloquebatur, & fabulabatur cum illis, se illorum sermonibus conformans. Nihil quippe ma- gis ostendit, cujus quis sit discipulus, quam sermo. Christi discipulus est, qui consideratè & parcè lo- quitur: in mundi schola eruditus apparet, qui te- merè verba funditat. Ab inconsiderato, superfluoq́ue Sermone, in tam immania scelera Petrus lapsus est. Magis nobis timendum, qui minùs cautè loquimur. Sic doctus & pius Scriptor, quem strictioris etiam observantiæ alumni non est cur dedi- gnentur auscultare. Neque de hoc plura, cùm tamen plura in exordio adeò senticoso promit- Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|