Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
ita sinistrè de Auctoribus scientiæ mediæ sen- sisse, ut illis sententiam ab ipsorum mente alienissimam, neque cujusquam eorum indi- catam scriptis, irrogarit. Aut non lecti illi, aut<-P>@@
locum habere queat, quandoquidem neque superficietenus Auctores lecti intelligentiæ præfatæ fundamentum tribuere potuerunt. Bo- na quidem opera sub conditione prævisa præ- destinationem antecedunt eo antecessionis ge- nere, quam admittit receptissima Theologia: Sed non ut procedentia à libero arbitrio, sed à gratia cum eo pariter concurrente. Hæc Au- ctorum scientiæ mediæ, hæc Sectatorum, & totius Societatis sententia est, unde & ipse Pater concursum gratiæ ab eisdem assertum agnoscit Disput. 10. Dub. 2. ubi de scientia media, ut mirari ulteriùs oblivionem adeò in- officiosam debeamus. Ubi una tantùm excusa- tio potest Auctori proficere, habere scilicet ipsum eo in genere socios plures, qui doctri- nam Scriptorum Societatis sine illius legitima intelligentia, & ita non Societatis, sed Chy- mæricam, & ab ipsis confictam, impugnant, unde & cum irrefragabili indecori nominis consequentia. Pro quo hæc satis. Circa meritum Prædestinationis. negatum prędestinationem adęqua- tè sumptam cadere sub meritum posse, quod tamen affirmat P. Izquierdus statuens varias Conclusiones Disputat. 42. Quæst. 1. admittens principium meriti posse cadere sub meritum. Et quod ad prædestinationem attinet modum illum proponens, quem ex alijs Nos dedimus, si videlicet Deus ex communi providentia om- nibus auxilia præberet, & videns quorumdam in bonis operibus constantiam, eos tunc præ- destinaret. Qui Nobis quidem non placuit, nec placet modò, nam in ipsa auxiliorum im- partitione prædestinatio evidenter inclusa. Quid enim illa nisi quæ ex D. Augustino Theologis notissima Libro de dono perseverantiæ Cap. 14. ubi sic ait: Prædestinatio Sanctorum ni- hil est aliud, quàm præscientia & præparatio bene- ficiorum Dei, quibus certißimè liberantur quicum- que liberantur. Atqui illa in beneficiorum modo dicto distributione plenissimè verificatur; ibi enim & est præscientia, & præparatio illorum, quibus fit inter eos, quibus illa conferuntur, discretio, & quidam, non alij liberantur, dum à periculis perseverantiæ incumbentibus eruũ- tur: Ergo generalis providentia respectu illo- rum dici non potest. Deinde rogo, prævisis bene operantium meritis, & perseverantia in illis, quid est quod deest quominùs prædesti- natio dici possit? Dices deesse speciale Dei propositum, de quo D. Paulus, & alia, quæ apud Scripturam & Patres occurrunt. Sed con- tra est, quia quæstio non procedit de facto, sed de possibili. Si addatur prædestinationem se- cundùm proprium conceptum specialem pro- videntiam importare, cùm effectus reipsa ob- tentus, & adeò excellens ut gloria, atque ab excellentissimo provisore, specialem exigat intentionem. Sed contra etiam, nam ex eo<-P> @@0@ @@1@ cùm tamen oppositum sit ostensum, ut superiùs vidimus, & Auctor dictus luculenter ostendit
admittens, unde locus merito esse nequit, cùm jam prædestinatio præcedat. Nisi fortè dicatur posse mereri intentionem absolutam, & pecu- liarem illum modum disponendi effectus præ- destinationis. Quod quidem qui asseruerit, non poterit facilè circa probabile assertum im- pugnari.
cet opera prædestinatorum posse esse simul merita & præmia: id quod negavit P. Ruiz
quòd merita dona sunt Dei quatenus proce- dunt à Deo: & ejus insuper obsequia, quate- nus procedunt à nobis: & ita nulla videtur repugnantia in eo quòd Deus unum procuret meritum hominis in præmium alterius, de quo vicissim velit ut sit præmium prioris. Neque obstat, ut contendit P. Ruiz hanc mutuam me- ritorum ordinationem esse gratuitam, quia est præter rerum naturam, & ita indebita. Non inquam obstat: Quia dicta ordinatio non dif- fert à voluntate remunerandi ea merita, quæ gratuita non est, tametsi præter naturam meriti concipiatur. Sicuti enim collatio anticipata præmij, non est gratuita, nec desinit esse com- pensativa talis meriti, licet præter exigentiam ejus sit, de quo Auctor Quæst. 1. Proposit. 1. & 2. ita mutuæ collationes unius meriti in compen- sationem prioris, licet præter exigentiam na- turalem sit. Sed quidem controversia hęc facilè videtur posse componi, si dicamus merita qui- dem esse præmia posse, si nihil aliud obstet, quàm quod obstare asseritur, cùm id non tol- lat absolutè rationem meriti. Negari tamen non potest in eo gratuitum aliquid admisceri, unde merita ipsa in gratuito beneficio fundan- tur, in ordinatione inquam illa præter exigen- tiam naturalem. Qua ratione diximus Problem. 9. n. 1535. in casu, quo Deus propter merita sub conditione prævisa homines prædestinaret, prædestinationem non futuram absolutè prop- ter merita, id est, penitus ac totaliter, quia ele- vatio meritorum pro illo statu, in quo merito- ria esse non possunt, ut meritoria revera essent, gratia esset specialis nullam aliam præsuppo- nens. In casu ergo nostro idem dici potest. Pro quo & adduci exemplum vulgare potest in emptione & venditione, quando scilicet ali- quis rogatus vendit currenti pretio, ubi justitiæ actus exercetur, sed in gratuita voluntate fun- datus. Id quod etiam in anticipata præmij col- latione dicendum propter eamdem rationem. In quo quidem non est cur diutiùs hærea- mus, cùm de reipsa constet, & magna ex parte ad modum loquendi videatur perti- nere.
omittenda doctrina ex n. 18. ubi supposita as- sertione, de qua nu. præced. quòd scilicet prin- cipium meriti possit cadere sub meritum, digni- ficans ipsum, affirmat tale meritum tantùm futurum de congruo: cujus ratio est, quia ejus exhibitio non potest esse æqualis in ratio-<-P>@@
confert principium meriti, quod & meritum dignificat, & ita ex eo completur: ex parte verò hominis tantùm est exercitium liberta- tis: unde apparet æqualem non esse compen- sationem, quia principium ipsum Deo non redditur, quod ipsius penitus est. Sed quidem aliter dicendum juxta dicta Problem. 8. n. 1528. ubi cum gravibus Auctoribus ostendimus pos- se meritum condignum cum anticipata illa dispositione consistere. Quod & tenet P. Al- drete Disput. 15. Sect. 8. nu. 15. cum peculiari explicatione. Argumentum autem præfatum nimis videtur probare, non posse scilicet dari meritum de condigno, quandoquidem illud gratiam, quæ & principium sit & etiam digni- ficet, præsupponit. Dicendum ergo Deo ex- hiberi æqualem compensationem, quia exhi- betur actus & obsequium ex se dignum præ- mio, ut est innegabile, unde & in qualibet alia dispositione condignum haberetur, ex quo & fit etiam in ea, de qua est sermo, idem habitu- rum, quia ejus substantia minimè variatur, & ita in omnibus est æqualitas adstruenda. Licet autem gratia pars meriti quodammodo sit, quatenus dignificat, id æqualitati compensa- tionis non obstat, quia Deo redditur comple- xum illud ex gratia & actu constitutum, & ita gratia ipsa sub speciali titulo; quòd enim reipsa dignificaverit, arbitrio rectè operanti cum divina gratia respondet: Sicut Principi tribuenti arma ad præliandum, cùm reddun- tur post prælium in ejus obsequium, in quo quidem obsequio arma ipsa partialem respe- ctum habuerunt. Ubi & accedente pacto, quod & in casu præsenti non repugnare citato loco ostendimus, videtur argumento plenissimè sa- tisfactum. Circa usum scientiæ mediæ in prædestinatio- ne specialis difficultas. tiæ mediæ penitus adversantur, sed à quibusdam ex illius juratissimis defensori- bus, quatenus præter directam judicant esse aliam reflexam necessariam, eo quòd illa in- ducat necessitatem, utpotè antecedens opera- tionem, pro qua confertur auxilium, neque fundetur in libera determinatione arbitrij crea- ti: unde ut stet illius præfinitio decretum aliud concedendum est in Deo antecedenter ad il- lam, cui correspondeat scientia reflexa, qua cognoscat collaturum se auxilium, si in signo antecedente scientiam mediam directam sta- tuat dare illud, si cognoverit per illam volun- tatis creatæ determinationem. Tunc enim ne- cessitas futuri actus non fundatur in scientia media directa, juxta quam primariò non regu- latur, sed in scientia libera reflexa respondente decreto Dei antecedente illam. Decretum au- tem sic formatur: Dabo Petro hoc auxilium, si futurum est efficax (id est, si per scientiam me-<-P> @@0@ @@1@ dicendum per denominationem ab effectu) & negabo illud, & libertatem ad peccandum, si futu- rum est inefficax, sive si prævideatur per scientiam mediam inefficax. In hoc enim decernendi mo- do non regulatur decretum per cognitionem directam conditionatam, sed per aliam antece- dentem ipsam, licèt illius objectum, operatio scilicet futura, terminus illius sit. Cùm enim decretum tale liberum sit in Deo, & cum au- xilio efficaci non habeat necessariam conne- xionem, quandoquidem sub conditione pro- cedit, locum remanet humanæ libertati, etsi quæpiam necessitas est, tantùm est consequens in voluntatis ipsius creatæ determinatione fundata. Quod tamen cùm alijs non placeat, eo ex capite prædefinitiones negant. Circa quæ P. Antonius Perez Disput. 6. de Scientia Dei nu. 48. & seqq. & P. Aldrete Disputat. 2. de Prædestinat. Sect. 9. & seqq. & Disput. 3. Sect. 5. & seqq. ubi acutè quidem, sed prolixè diffi- cultatem versat, ab eo, cui per otium licuerit, consulendus. nibus Societatis Doctoribus præter eum, quem solùm in margine citat, quod & fortè ipso inscio peractum, scientiam me- diam directam prædestinationi, prædefinitio- nibus, & conciliationi gratiæ efficacis cum li- bero arbitrio, ac doctrinæ in Societate recep- tæ, licet cum sententiarum varietate opportu- nissimum fundamentum assevero. Ita enim coram Summis Pontificibus illa defensata, ne- que ulli in mentem venit ratione illius necessi- tatem antecedentem inducit, in qua libertatis cum efficacia gratiæ fundamentum constitu- tum. Dicere enim adversarij poterunt perpe- ràm fuisse doctrinam P. Molinæ defensam, ex scientia inquam media malè intellectam, & in consequenter applicatam. Fateor, etiamsi scientia media non deserviret negotio præfa- to, momenti tanti in Ecclesia, Deo esse con- cedendam, id enim evincunt solidissima fun- damenta, quæ à Doctoribus Societatis affe- runtur, unde & illam ipsi admitterent, etiamsi alio modo posset conciliatio dicta constitui, nec eos persecutionum turbines, quę occasione applicationis ad effectum præfatum excitatæ sunt, ullatenus sustinuissent. Sed non ideò cir- ca illam nova sunt confingenda commenta, sed in suo sincero & recepto conceptu relinqui, qualis in campum producta à strenuissimis mi- litibus, & victoriam ab inimicis contentio- sissimis reportavit. tem antecedentem importat directè accepta, non relinquitur via, qua possit gratiæ efficaci- tas cum arbitrij libertate componi. Prædeter- minationes enim Societas non admittit, & ad scientiæ mediæ recursum appellat. Si ergo ab ejus directa tendentia id non habetur, dicetur unde. Dicetur à scientia reflexa. Sed contra. Quia tandem ad cognitionem directam deve- niendum est, ut revera devenitur: Atqui ex illa necessitas antecedens inducitur: Ergo ne- quit stare conciliatio efficacis gratię cum liber- tate. Sic enim contra physicam prædetermina-<-P>@@
spectu indifferentia defenditur: ex anteceden- ti inquam necessitate, quæ quomodolibet ex- plicetur modo, semper perseverat. Unde & modus ille decreti adductus nullius momen- ti est, in quo & P. Aldrete necessitatem tan- tùm consequentem minimè libertati obsisten- tem agnoscit: in quo compugnantia quæ- dam occurrit. Cùm enim dicitur: Dabo Pe-
de est ac si dicatur: Dabo Petro hoc auxi- lium, si futurum est; ut eo ipsius neceßite- tur arbitrium. Tantùm ergo abest ut ratio- ne decreti dicti conciliatio prædicta consistat; ut potiùs inde nova ratio necessitatis emergat, cùm etiam dicatur negandum auxilium, quo negatio actus possit stare, & pro eo tollendam libertatem. habere in Deo possit, meritò potest dubitari. Et videtur quidem negandum, quia post scientiam simplicis intelligentiæ immediatè sequitur scientia media, cùm valdè ad eam ac- cedat, neque in arbitrio divino sit eam im- pedire, quin ejus objectum statim occurrat. Licèt autem probabile sit, quod & Nos am- plexi, Deum cognoscere actus suos ut futu- ros, id non promovet caussam istam, quia de- cretum dictum non cadit supra actum aliquem Dei liberum: neque juxta prædictum dicendi modum cadere potest, qui ad rem faciat: si enim circa aliquem ille esset quo Deus vellet dare auxilium efficax, qui liber non est, quan- doquidem supposito decreto de illo tribuendo, si tale prævideatur, non potest non tribui, quia ut tale prævisum est. Ex eo etiam quod videatur decretum dictum sub conditione, ni- hil habetur etiam nisi aliqualis necessitas, quia Deus sciens se decreturum, ex ea parte ad decernendum sub alio signo videtur obligatus, licet id possit stare cum absoluta libertate, si admittatur in Deo tale decretum. Neque ex hujusmodi actuum suorum cognitione haberi potest, ut Deus ante cognitionem per mediam scientiam quidquam disponere possit, quia ad perfectionem ipsius spectat ut nihil disponat, nisi sciens quid revera futurum sit. Ex quo & decretum dictum potest infirmari, quo Deus id decernit, quod non cognoscit ex modo directo procedendi an futurum sit, in illa signorum fu- turitione: per cognitionem enim actuum suo- rum, ut futurorum non dirigitur directè & pri- mariò in suis dispositionibus, quas illi suppo- nunt. Neque circa hoc diutiùs immorabor, id peragens quod in alijs non placet, licet inge- nio, & eruditione florentibus, dum, ut jam ad- monui, properare compellor, & ut verum fa- teor, numquàm circa hæc libenter immorarer. Scientia media multos habuit nimis infensos adversarios, habet & modò non paucos. De- fendamus uno agmine illam, nec circa ipsam seditiones illaudabiles foveamus. @@0@ @@1@ de qua & in Epithalamio n. 331. & seqq. quam & admittunt Magister Joannes à S. Tho- ma Tomo 2. Quæst. 23. Arti. 6. P. Aldrete Disput. 15. præsertim Sect. 3. n. 13. P. Ortega Disput. 3.
cent, Mag. à S. Thoma ait Christum quidem modo dicto eligere, sed voluntate regulata per voluntatem Dei, quia voluntas humana Chri- sti dependebat à divina, ut à movente & regu- lante: ergo debebat Deus dirigere & movere voluntatem Christi, ut hos potiùs quàm illos eligi vellet, & sic antecedenter ad voluntatem humanam Christi Deus habebat voluntatem & amorem erga illos potiùs quàm erga alios, quia ad eos movebat voluntatem Christi, licet nondum formaliter illos eligeret, aut explici- tè. Deus ergo ante Christi merita virtualem habuit electionem, non formalem & expres- sam: id quod jam à Nobis fuerat in Amphi- theatro traditum, ex eo quòd in prædefinitio- ne actus electionis Christi electio ipsa virtua- liter continetur. Id quod etiam tenet P. Izquier- dus Disput. 42. Quæst. 7. In Problemate autem
videtur ita dignitati Christi congruere, eo enim illi videntur ligari manus, quo minùs aliter possit juxta datam sibi potestatem dispo- nere ab ipso indicatam, Joan. 13. v. 3. Sciens visum est id negasse, ut utroque loco dictum, & modus alius verosimilior ostensus: juxta quem formalis & expressa electio ita Christo attributa, ut virtualem aliam non supponat per actum Dei ad statum absolutum pertinen- tem. P. Aldrete aliter discurrit dicens Christum vidisse eligendos esse aliquot homines in tanto numero & non plures sub conditione merito- rum Christi: posita autem hac scientia fuit caussa particularis formalis electionis horum; quia facta suppositione hujusmodi idem est esse caussam dilectionis illius specialis & ele- ctionis: quia præsupposita illa suppositione de non eligendis nisi centum v. g. idem est mereri, ut non excludantur ab illa electione hi cen- tum, ac obtinere electionem illorum, quia ele- ctio ut talis sufficienter constituitur in obliquo per suppositionem illam. Addit Christum pro- meruisse per actum, quo petebat ut ex suppo- sitione quod beneficium efficacis electionis ad gloriam ante prævisa merita non erat conce- dendum, nisi aliquibus hominibus in tanto nu- mero, concederetur his, quæ voluntas est for- maliter electio ex parte Christi: Deus autem eligere propriè dicitur, dum præstat, quod po- stulatur à Christo eligente. Sic doctus Scrip- tor, qui in modo explicationis postremo satis clarè formalem electionem exponit, ut non fuerit opus priorem illum non satis expeditum<-P>@@
bandum occurrit, quod electio totalis etiam quoad designationem numeri non Christo tri- buatur, ut ejus dignitas videtur postulare. Ita- q́ue Christi menti objici potuit hic ordo re- rum inter alios, & ejus electioni relinqui ele- ctio ejus, quem maluisset. Si ergo sic actum, in eo electio horum totalis ejus respondet volun- tati. Quòd si quid difficultatis in eo occurrat, in Problemate resolutum. diendum judicat, ut cùm Christus Dominus merita sua ita pro omnium salute, prædestina- tione, & electione indifferenter humana sua voluntate Deo obtulerit, ut tunc etiam volun- tatem suam in divinam resignaverit, atque an- ticipatò quoad eligendos, relinquendosq́ue Dei voluntati (ut in omnibus semper confor- maverit) ex ea resignatione & conformatione anticipata, id totum, quod ea in re præstitu- tum à divina voluntate fatemur, meritis & vo- luntati Christi factum debemus fateri: & præ- destinatio ut electio prædestinatorum præ re- probis est, à Dei voluntate proculdubio est & caussatur: ergo & Christi voluntate & meritis est habita etiam ut est reproborum derelictio. Sic ille, & minùs quidem exactè: nam resig- natio illa & conformatio cum divina volun- tate anticipatè habita esse nequit electio, ut constat: nam ea stante, stare etiam po- Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|