Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
dicendo enim in Filio, quod facturus erat Pater per Filium, genuit per quem faceret omnia. Sic Do- ctor sanctus, ad quod respondetur nihil dicere Deum, quod non dicat in Filio secundùm esse possibile: & sic dicendo in Filio, quod factu- rus erat Pater per Filium, possibiles quidem creaturas, quas erat revera facturus, eum ge- nuit, per quem illas faceret. Deinde etiam fu- turas dicit in Filio, quia gignendo dicit ipsum, & per eum consequenter omnia, sed servato ordine congruenti, ut priùs cum eo, & per eum producat Spiritum sanctum, qui cum ipsis ad productionem ratione potentiæ communis suo etiam modo dicendo concurrit, licèt non no- tionali dictione. Nec plus urgent illa, quæ pro instantia subjicit ex Libro 15. de Trinitate Cap. 14. ubi ita: Novit omnia Deus Pater in se- ipso, novit in Filio, ut Verbum suum, quod est de omnibus, quæ sunt in ipso. Ubi adden- dum, quod ab Auctore omissum, ut stet proprietas Augustinianæ locutionis, quæ po- terat desiderari. Post illud ergo in Filio sic sequitur: Sed in seipso tanquam seipsum: in
non ita extarent incongruum erat illud, neque admittendum Latinis: In Filio ut Verbum<-P> @@0@ @@1@ ad sensum attinet, concedo libenter præfatam sententiam: ex illa autem nullo modo sequi- tur intentum arguentis, quia ibi nullo modo significatur cognitionem futurorum in Patre præcedere. Sicut neque in auctoritate alia ejusdem Capitis, quæ cùm prius in illo occur- rat, est in relatione posterior, & sic habet: Novit omnia Verbum, quæ novit Pater: sed ei nosse de Patre est, sicut & esse. Quod etiam concedi- mus, quia de Patre est in Filio unde omnia noscat, cùm ab eo sit vis perfectissima cogno- scendi. Et quidem auctoritates hujusmodi valdè obviæ sunt, & à Scriptoribus pro asse- renda æquali in Filio cum Patre sapientiæ per- fectione versatæ: nec tamen ullus fuit ex anti- quioribus, & non ita antiquis qui prop- ter illas processionem Verbi, ut pauci ex Neotericis contendunt, constituendam judi- caret. suadet in divinis debere dari Verbum realiter productum, militat etiam pro futuris: etenim si quia Deus habet duos modos operandi in- tentionaliter, duas etiam habet processiones reales: ergo modo operandi libero sua respon- det libera processio. Respondetur negando Assumptum, & ad probationem dicendum ob duos operandi modos intentionaliter rectè assignari duas processiones, sed negatur con- sequentia, quia eo ipso quòd admisceatur li- bertas, intervenit contraria ratio processioni, quæ summè necessaria esse debet, aliàs posset Verbum divinum esse & non esse, quod est hæ- reticum. Et quia stante processione necessaria, nullo modo est opus alterius Verbi processio- ne, cùm respectu actuum liberorum in Deo sola addatur terminatio, quæ cum Verbo jam producto scientiā in esse liberę constituat. Sed instatur. Quia ex scientia futurorũ ut in Patre, licet modo præfato constituta, non est cur non possit produci Verbum similiter constitutum: nam Deo non repugnat ut adveniat terminatio dicta, licet sit ille summè necessarius: ergo & Verbo potest advenire. Sed hoc est leve: nam sicut Deo nihil advenire potest, quo sit alter Deus: ita neque Verbo, quo sit aliud Verbum, quia in gradu est necessitatis omnimodæ con- stitutum. pressivum futurorum non solùm quoad entita- tem, sed etiam quoad denominationem: ergo supponit in Patre scientiam futurorum, à qua procedat. Antecedens patet, quia in Verbo vi- dentur futura, Paterq́ue futura dicit per Ver- bum. Consequentia probatur. 1. quia ideò ori- tur ex cognitione essentiæ, quia est Verbum essentiæ. 2. quia è contra ideò Spiritus sanctus non est Verbum futurorum, quia licet oriatur realiter ex perfectione scientiæ futurorum, & sit formaliter sciens futura, non oritur ab illa formaliter. Et cùm stet Verbum esse unius ve- ritatis & non alterius, quid habet secunda Per- sona præ tertia, ut illa sit potiùs Verbum fu- turorum, quàm hæc? Tertiò, quia stare potest ratio Verbi sine processione: ergo & poterit esse Verbum possibilium sine processione.<-P>@@ <-P>Quartò. Ita Verbum supponit esse intentio- nale proportionatum in suo principio per spe- ciem impressam vel expressam, ac amor sup- ponit bonum intentionale per cognitionem, ut patet in creatis, ubi non minùs requiritur spe- cies ad Verbum, quàm cognitio ad amorem: At ad amorem prærequiritur formaliter & quoad denominationem scientia futurorum. Ergo Resp. Concedendo Assumptum quoad pri- mam partem, & negando secundam de pro- cessione. Et similiter consequentiam: ad cu- jus 1. probationem dico esse Verbum essentię, & ideò necessariò oriri ex cognitione ejus, quia non supponitur aliàs productum. Ad secun- dam, Spiritum sanctum non esse Verbum, etsi sciat formaliter futura, quia neque est ver- bum respectu necessariorum, cùm id quod ad- ditur ex ratione liberi non constituat absolutè Verbum, & solùm cadere possit supra Verbum. Quemadmodùm etsi Verbum amet, non ideò est Spiritus sanctus, quia id quod additur in ratione liberi respectu amoris solum potest cadere formaliter supra amorem. Secunda er- go persona præ tertia habet ut sit Verbum fu- turorum, eo quòd sit Verbum possibilium, juxta dicta. Ad Tertiam discrimen est jam di- ctum circa Verbum essentiæ; non enim præce- dit, & ita debet procedere. Ad Quartam con- cessis Majori, & Minori, neganda est conse- quentia, quia non est formalis, ut constat: de- beret enim inferri: Ergo requiritur species ex parte principij ad Verbum. Quæ si talis sit, ad- mitti potest de Verbo secundùm quòd tale juxta necessariam proprietatem. Deinde di- stingui potest Major: Non minùs supponitur esse intentionale, fundamentaliter concedo: formaliter, nego, juxta datam explicationem. Item, cùm de Verbo contingentium sit sermo, quando dicitur supponi esse intentionale in suo principio, negandum est suppositum, quia ut tale non habet formaliter principium. Est ergo infirmum argumentum, etiam tot instantijs confirmatum. turis, vel enim mutus est, nihilq́ue loquitur de creaturis, vel maximè de futuris. Sic Joan. 3. Christus quod vidit & audivit à Patre, hoc testa-
Tunc sic. Ergo in Patre pro priori originis da- tur scientia futurorum, à qua procedat Ver- bum. Consequentia patet, nam vel in creatis imperfectè loquitur, qui non præscit quid lo- quatur, ut possit de re loquenda rationem red- dere: & dum Deus nobis aliquid revelat, colli- gitur inde præscivisse objectum, quod loquitur. Quod roboratur ex volente, in quo debet prę- cedere cognitio de objecto volito. Respond. concesso Antecedenti negando Consequen- tiam, & ad probationem dico Patrem non lo- qui de his, quæ non præscit, quantùm ad ne- cessaria attinet: futura etiam eminenter præ- scit, quia scit sub disiunctione futurum hoc vel illud, & Filio dat, unde possit secum quidquid voluerit operari. Major autem pręscientia non requiritur, quia obstaret libertati, & quia in- verteretur ordo inter necessaria & libera ne-<-P> @@0@ @@1@ tis quando quis de futuris loquitur, de ijs, quæ præscit, loquitur, cùm ea nequeat cognos- cere. In volente autem id etiam accidit, quandoquidem amor non semper circa præ- scita versatur, nisi quantùm ad possibilita- tem. quod licet Spiritus sanctus dicatur non proce- dere ex amore libero, stet nihilominùs Ver- bum procedere ex scientia visionis; quia enim est liber libertate electionis, supponit omnes tres personas præexistentes: hoc tamen non militat in libertate scientiæ visionis, quæ sine absurdo poni potest in Patre pro priori fœcun- ditatis ad Filium. Quia sicut veritas possibi- lium vel conditionatorum nihil expectat ut sit determinata, ita nec futuritio absoluta: inde- pendenter enim ab omni decreto Dei exercito, rerum futuritio est, vel non est in seipsa, unde propositiones determinatas de futuro affirma- mus sine ulla attentione ad tale decretum. Nec obstat futuritionem in se dependere & dari pro posteriori: nam adhuc quod danda sit pro tali posteriori, jam est verum pro priori, ut dici solet de Spiritu sancto, ergo nulla retardatur fu- turitio rerum, ne sit pro priori jam determina- ta in inesse cognoscibilis. Respond. in primis quod ad discrimen illud attinet inter Verbum & Spiritum sanctum, juxtà institutum nostrum nullius esse consi- derationis, qui de diversitate non agimus, po- test autem juxta illud nova sententia confin- gi, ut scilicet Verbum procedat ex agnitione contingentium, non verò Spiritum sanctum ex eorum amore; sicut è converso, cujus non esset difficile apparens fundamentum assigna- re. Deinde nego Assumptum, quia pro utro- que eadem est ratio, & probo. Nam Verbum & Spiritus sanctus æqualem habent essendi ne- cessitatem. Item sicut de Verbo asseritur com- municatio scientiæ, quia ita in Evangelio ha- beri contenditur ob adductas auctoritates: ita etiam de Spiritu sancto assertum invenimus: sic enim de illo Joan. 16. v. 13. & 14. Cùm au- additur pro intenti probatione de veritate de- terminata futurorum instar possibilium & con- ditionatorum, supponendo Verbum ex eorum cognitione procedere, negandum quoad con- tingentia, de quibus in Problemate. Et insu- per quod assumitur de veritate futurorum de- terminata ante decretum Dei, quod semper subintelligimus, dum futura assirmamus. Et distinctio dicta de decreto Dei exercito & non exercito, valde difficilis est, & cùm adeò fa- cilè negari possit, inepta equidem ad theore- matis, de quo agitur, probationem. Ex quo & arguo validissimè. Nam futuritio ponitur per decretum Dei exercitum absolutè loquendo, quidquid sit de independentia illa futuri sub prima consideratione, in qua est futuritio futu- ritionis; & illa non respondet tantùm decreto<-P>@@ <-P>Patris: ergo respondet toti Trinitati. Atqui ex eo infirmantur omnes Scripturæ auctorita- tes, in quibus elucet Verbum accipere à Patre quidquid loquitur: quandoquidem non acci- pit omnes actus illos, qui Decreti exerciti no- mine importantur: & sunt quidem illi maximè ad locutionem de futuris spectantes. Neque quod de Spiritu sancto dicitur, admittendum, quia absurdè futurus inducitur, ut ostendi n. 731. contra P. Ægidium. præcipuum proponitur, ex eo quòd sine absur- do possit Spiritus per amorem liberum, & Ver- bum per scientiam futurorum procedere: nulli autem dubium est, si hoc componi possit, spe- ctare maximè ad perfectionem & adæquatio- nem Verbi & Amoris producti. Quod confir- mat Auctor ex sententia sua, de qua Disput. 33. Sect. 15. statuente scientiam liberam nul- lam dicere distinctionem à necessaria imme- diatè & ex parte objecti: Ergo ex parte objecti processio Verbi, quæ est ab hac, erit etiam ab illa. Respond. juxta sententiam nostram ap- tiùs posse discursum prædictum efformari. Nam si potest componi Verbum à scientia li- bera, & Spiritum sanctum ab amore libero non procedere, nulli dubium est spectare hoc maximè ad utriusque perfectionem, quando- quidem sic statuitur eorum absoluta necessi- tas, & majestas æqualiter statuendi & impe- randi. Est etiam perfecta adæquatio, cùm re- spondeant virtuti productivæ secundùm om- nem illius necessariam propensionem. Adæ- quatio autem illa, quæ contenditur, admit- tenda non est, quia obstaret dictæ perfectioni. Quod de indistinctione scientiæ necessariæ & liberæ additur, sit equidem ut Auctori placet. Sed quidem non urget, cùm necessariò non sit scientia visionis, sub ea ratione qua talis po- test in Patre non considerari, donec per decre- tum commune in esse talis ut illius fundamen- tum constituatur. Quod urgetur. Nam scientia simplicis intelligentiæ scientiam visionis ut talem aliquo genere prioritatis formalis præce- dit, quomodocumque illa explicatur, necessa- ria enim sunt priora liberis. Hoc autem modo posterioritatis stante, cùm id à decretis liberis pendeat, nihil interest ut ab una Persona priùs quàm ab alijs habeatur. Præcisionem autem illam admittit Auctor nu. 19. de Christi lo- quens meritis, & illorum prævisione, dicens- que quòd prævideri possunt cum Verbo secun- dùm aliquod signum, pro quo præscindit Ver- bum ab hoc quòd oriatur ex hac scientia de- terminata, scilicet ex scientia simplicis intelli- gentiæ sola, vel conjuncta cum scientia visio- nis. Ergo juxta conjunctionem istam id stare potest, quod diximus, admittente Auctore il- lam, cum potestate carendi ipsa. quibus revera non quadrant penitus responsio- nes, adhibita pro ipsis difficili & implicata do- ctrina. Et illud quidem primarium est ex ne- cessaria Verbi productione, quæ absolutè sta- ret, etiamsi creaturæ non essent futuræ, & consequenter earum cognitio. Ad quod sic re- spondet nu. 23. Relatio Verbi prout condistin-<-P> @@0@ @@1@ secundùm totum suum conceptum deficiente scientia visionis: ceterùm adhuc procedet ex illa scientia: nam vel in caussis illa dicitur per se, sine qua, vel aliqua loco illius, effectus non datur. Sic calor per se oritur ab igne, quia sine hoc, vel sole loco illius non persistit: ita ergo nec processio Verbi sine hac scientia vi- sionis, vel alia negativa pręstante munus illius. Addit posse stare cognitionem ex parte prin- cipij, licet non communicet specialem perfe- ctionem, ut patet in amore creato, qui secun- dùm totam suam perfectionem stare potest si- ne cognitione, à qua procedit. Sed quidem responsio præfata minimè sa- tisfacit. Et in primis contrarium tradit Auctor citato nu. 19. ut vidimus nu. præced. ibi: Quòd oriatur ex scientia simplicis intelligentiæ sola. De- inde contra perfectionem omnimodam Verbi est, ut à contingentibus necessariam habeat dependentiam. Hac enim ratione omnipoten- tia stare potest sine quavis operatione, sicut fuit per æternitatem. Prætereà Verbum quod modò procedit ex cognitione futurorum, ea deficiente non esset Verbum illorum, & quòd tunc esset Verbum negationum, non esset quod modò est: ergo cognitio quæ modò est, & quæ tunc esset, non possunt dici per se con- currere, ita ut una concurrat loco alterius. As- sumptum constat, & Consequentia probatur. 1. quia nulla cognitio assignari tamquàm pri- maria potest, ut in exemplo ignis pro calore. Tum etiam quia in eodem exemplo, & simi- libus effectus est idem; in casu autem nostro non est simile, quia Verbum secundùm pro- cessionem utramque non est idem, unde & aliqui ex adversarijs distinctas subsistentias addunt, quod citatus Scriptor judicat proba- bile, ut videri potest nu. 29. & 30. Et licet idem Pater solam distinctionem ratione con- notati agnoscat in Verbo quatenus scilicet connotat scientiam visionis, per quam proce- dit, sine nova formalitate, ut videri potest nu. 26. & 41. id certè sufficit ad intentum, siquidem scientia habet diversum statum, aliàs connotatio esset figmentum intellectus: cùm aliàs dicatur ratione scientiæ dictæ procedere, immò ex ipsa. quamdam viam, qua potest ritè componi pro- cessio Verbi ex cognitione futurorum, & liber- tas Spiritus sancti procedentis ex amore libero, ait enim tria se signa considerare. Primum ne- cessariorum, in quo datur scientia & amor ne- cessarius, & totæ tres Personæ cum suo ordi- ne necessario originis. Secundum liberorum, in quo natura completa in se triplici persona- litate elicit actum scientiæ & amoris liberum, qui in suo ortu supponit tres Personas: adhuc autem amor sic ortus in hoc signo non deno- minat amantem v. g. Spiritum sanctum, nec scientia Verbum exprimens futura. Nam sicut natura Divina quantumvis in se existat, non- dum est in Spiritu sancto quousque communi- cetur à Patre: ita licet per elicientiam illius decreti & amoris intelligitur existens tale de- cretum & amor, nondum tamen est in Spiritu<-P>@@ <-P>sancto, nisi quatenus in tertio signo via spira- tionis activæ communicetur, qua sic princi- pians Spiritum sanctum, qui non aliter habet amorem, nisi tamquàm terminus illius. Amor enim non denominat principium amans ex eo quod sit ab ipso, nisi sit in ipso. Unde si amor fieret à voluntate & non poneretur in ipsa, non denominaret amantem. Est ergo tertium si- gnum denominationis & scientię liberę. Quo- modo autem stare possit ut amor jam existens sit Spiritus sancti (& idem est de scientia re- spectu Verbi) explicatur juxta receptam sen- tentiam de corpore Christi in Eucharistia, quod à seipso reproducitur, pro quo & alia congeruntur. te possumus: O quantis non indigemus! Sit qui- dem Auctori suo nova hæc via grata: Nobis tamen, & multis alijs, una est ex illis, de qui- bus, licet alio sensu dici queat, quod Sap. 5. v. 7. occurrit: Ambulavimus vias difficiles. Nam diffi- cilis supra modum est, & sine ulla necessitate multa in illa parùm verosimilia complicantur. Et quidem amor ille in secundo signo omne id videtur habere (idem est de Verbo) quod ad denominationem amantis in Spiritu sancto po- test necessarium judicari: Ergo frustrà figmen- tum illud existentis, & non denominantis in- culcatur. Assumptum probo. Nam si aliquid deficeret, esset, ut dicitur, spiratio: Atqui hæc non est necessaria: ergo. Major asseritur, & ita Minorem ostendo. Spiritus sanctus in illo signo supponitur cum eo, quod accepit in pri- mo: In primo habet esse personale, quod ne- quit aliter nisi spiratione constare: Ergo illa datur, & ita nequit desiderari. Dices deficere spirationem liberam. Contra manifestè: Spi- ratio libera nihil habet præter necessariam, nisi connotationem, cùm sit idem ipse amor ut connotans nescio quid, atque eadem omnino formalitas, de quo nu. 42. Idem est de Verbo juxta eumdem, de quo nu. præced. dicitur enim connotare scientiam visionis, ex qua procedit: Atqui hoc habet in secundo signo: Ergo su- perfluè tertium adjicitur. Exemplum autem illud de iterata productione corporis Christi, portentosum est, neque portenta contra natu- ram, aut supra illam, allegari possunt ubi de cursu naturæ agitur secundùm geminas exi- gentias. Præterquàm quod res non evenit ut proponitur. Dicitur enim quòd in uno signo Christus est pro priori, & actio pro posteriori. In alio hæc eadem actio, quin aliquid addatur in rerum natura, est prior, & Christus poste- rior. Negandum siquidem est Christum esse Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|