Avadanlıqların etibarlılığının təmin edilməsində tribometriya
Fakültə: NMF
Qrup: A4223
Magistr: Fərzizadə İsmayıl
Müəllim: Məmmədov Şikar
Mövzu: Sürüşmə-sürtünmə yastıqları
Yastıqlar
1. Sürüşmə sürtünmə yastıqları;
2. Diyirlənmə sürtünməsi yastıqları.
Valların və fırlanan valların oturdulduqları tərpənməz dayaqlara yastıq deyilir. Yastıqlar işlək səthlərdə yaranan sürtünməsinə görə 2 qrupa ayrılır :
Sürüşmə yastıqları
Qəbul edə biləcəyi yükün istiqamətindən asılı olaraq sürüşmə yastıqları aşağıdakı qruplara bölünür :
Oxa perpendikulyar, radial yükləri qəbul edən radial sürüşmə yastıqları;
Oxboylu yükləri qəbul edən söykənəkli sürüşmə yastıqları və ya dabanaltıları;
Eyni zamanda radial və ya oxboylu yükləri qəbul edən radial dayaq yastıqları;
Sürüşmə yastıqlarının üstünlüyü
Sürüşmə yastıqları əksər hallarda antifriksion materialdan hazırlanmış iki əsas elementdən – gövdə və içlikdən ibarət olur.
Bu yastıqların diyirlənmə yastıqlarına nisbətən üstün cəhətləri konstruksiyasının sadəliyində, radial istiqamətindəki ölçülərinin kiçikliyində, yağ qatının olması nəticəsində böyük zərbələri və təkanları elastik qəbul edə bilməsində, söküləbilən şəkildə hazırlanmasından asanlıqla yığılmasında, böyük dövrlər sayı və ağır yüklənmə şəraitində yaxşı işləməsindədir.
Sürüşmə yastıqlarının konstruksiyaları çox müxtəlifdir.
Lakin onların hamısını iki qrupa bölmək olar :
sökülməyən və söküləbilən.
Sökülməyən yastıqlar əsasən kiçik sürətlərlə və böyük fasilə ilə işləyən vallarda tətbiq olunur. Söküləbilən sürüşmə yastığı gövdədən, qapaqdan, qapağı gövdəyə bərkidən boltlardan və içlikdən ibarət olur.
Sürüşmə yastıqlarının içliklərinin hazırlanması üçün aşağı bərklikli antifriksion çuqunlar, əlvan metallar :
bürünc, alüminium ərintiləri və qeyri – metal materiallar tətbiq olunur.
