Avtomatlantirish va boshqaruv

2.5.2-rasm. Pyezoelektrik manometr sxemasi.


Sig‘imli datchiklar
Bir taktli induktiv datchik kichik burchak va chiziqli mehanik siljishlarni (3;5 mmgacha) о‘lchashga va uni о‘zgaruvchan elektr signaliga о‘zgartirishga mo’ljallangan.
Induktiv datchik induktivligi magnitо‘tgazgich (yakor) ni biron bir detail siljiganda induktivligi о‘zgaradigan elektromagnit drosseldan iborat. Rasmda tekis parallel havo bо‘shligli (1) oddiy reversiv bо‘lmagan induktiv datchik sxemasi keltirilgan. Bu yerda о‘zak 1 va yakor 3 shihtalangan magnit yumshoq materialdan yasalgan; 2 – mis chо‘lgam. Chastota f= 50 Gs.



2.6.3-rasm. Induktiv datchik sxemasi.
Induktiv datchik statir xarakteristikasi: 1 - ideal (salt yurish); 2- haqiqiy (yuklama)

6 – Ma’ruza : Binar va raqamli datchiklar. Holat datchiklari. To’siqli datchiklar

Raqam-analogli o’zgartirgichlar.
Raqam-analog o‘zgartkichlari raqamli kod ko‘rinishdagi signalni unga proporsional bo‘lgan tok yoki kuchlanishga aylantirishda xizmat qiladi. Ular teleo‘lchash tizimlaridagi raqam ko‘rinishidagi axbarotni analog signalga o‘zgartirib ushbu signalni maxsus asboblarga uzatadi, yoki raqamli EХM lar va analog elementlar orasida aloqani amalga oshiradi.
RAO’ larning ish prinsipi kirish raqam razryadlariga proporsional bo‘lgan analog signallarni qo‘shishcha asoslangan. RAU da analog chiqish signali U chiq kirish raqam signali bilan quyidagicha bog‘langan

bu yerda Uet — etalon kuchlanish S — ma‘lum miqdorda ikkilamchi razryadlar-dan iborat

bu yerda a1 a2 an- 1 yoki 0 qabul qiluvchi ikkilamchi razryadlarni
koeffitsiyentlari, n — ikkilamchi razryadlarning umumiy soni. ai=1 bo‘lganda S ning qiymati 1 ga yaqinlashib undan 2-n farq qiladi.
RAO’ ning ish prinsipini ko‘rib chiqamiz (1-rasm). Bu yerda razryad I1,I2 ... In toklari vazn rezistorlar yordamida tekshiriladi. Sxemadan ko‘rinib turibdiki katta razryaddan kichik razryadga o‘tgan sari tok miqdori 2 barobar kamayadi, chunki har bir katta razryadning rezistori keyingi kichik razryadning rezistorining qarshiligiga nisbatan 2 baro-bar katta. Raqamli boshqarish sxema RBS — hisobla-gich yoki rezistr bo‘lib uning signallari ikkilamchi razryadlarga mos ravishda kontaktsiz kalitlarning SA1, SA2 ... San xolatlarini topshiradi shunda kalitlarning holati mos razryadlarning qiymatlariga bog‘liq. Kalitning har biri vazn rezistorini operatsion kuchaytirgichning inventori kirishi yoki nol shinasi bilan bog‘lab turibdi. Shunday qilib kucha-ytirgichning kirishiga kirish signallari ai=1 bo‘lgan razryadlarning umumiy toki uzatiladi.