"Axborot xavfsizligi" kafedrasi

12-Mavzu. Xavf – xatarlarni baholash va tahlili.
Xavf zarar etkazishi mumkin bo'lgan har qanday vaziyatni anglatadi. Ishlab chiqarishda ishlatiladigan xom ashyo, mashinalar va ishlab chiqarish usullari xavf manbai hisoblanadi. Zarar, shikastlanish, kasallik yoki o'lim, shuningdek mulk, mashina va uskunalar yoki ular natijasida yo'qotishlar bo'lishi mumkin. O'z navbatida, xavf - bu yuzaga keladigan xavf, uning zararli oqibatlari va yuzaga kelish ehtimolining kombinatsiyasi. Xavf juda ahamiyatsiz hodisadan tortib to falokat darajasiga qadar keng doirada aniqlanadi. Shuningdek, u turli yo'llar bilan guruhlangan.

Masalan, moliyaviy tavakkalchilik, odatda investitsiya va kredit bo'yicha boshqaruv qarorlari bilan yuzaga keladi. Siyosiy xatarlar biznesning hukumat va xorijiy davlatlar bilan munosabatlarini qamrab oladi

OHSAS18001 mehnatni muhofaza qilish va xavfsizligini boshqarish tizimi standartiga muvofiq, korxonalar doimo xavf-xatarlarni aniqlab, xatarlarni baholashi, nazorat qilish usullarini aniqlab olishlari va shu yo'nalishda tayyorlangan jarayonlarni amalga oshirishi shart. Ushbu tadqiqotlarda korxonalar odatdagi va odatiy bo'lmagan ishlarni aniqlashlari, ish muhitiga kirish huquqiga ega bo'lgan xodimlar, shu jumladan subpudratchilar va tashrif buyuruvchilarning faoliyatini aniqlashlari, odamlarning xatti-harakatlarini baholashlari va ish muhitining xavfsizligiga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan xavflarni aniqlashlari kerak.

13-Mavzu. Ijtimoiy injeneriyada xujumlar tahlili
Umuman olganda axborot-psixologik xavfsizlik tushunchasi qanday paydo bo’ldi? Uning

hayotiyligi, insoniyat taqdiriga daxldorligi nimada? Ana shunday savol tug’ilishining o’zi muammoning

dolzarbligini va o’ta qeskinligini ko’rsatadi. Bizningcha axborot-psixologik xavfsizlik tushunchasi
quyidagilarda namoyon bo’ladi:
Birinchidan, axborot-psixologik xavfsizlik - bu bevosita inson ruhiyatiga ta'sir o’tkazish orqali uni
o’z aqidalaridan, muqaddas ideallaridan, e'tiqodidan ayiradigan buzgunchi g’oyalardan asrashdir. Demak,
axborot-psixologik xavfsizlikka ehtiyoj, eng avvalo bevosita inson va jamiyat, inson va davlat, shaxs va
uning daxlsizligi, millat va milliy qadriyatlar, jumladan, urf-odatlar, an'analar, tarixiy va madaniy meros,
avlodlar vorisiyligi, millatning istiqboli bilan bogliq bo’lgan qadriyatlarga ma'naviy-ruxiy ta'sir,
buzgunchi g’oyalar va tajovuzkor mafkuralarning mavjudligidan kelib chiqadi.
Ikkinchidan, axborot-psixologik xavfsizlikka rioya qilinmasa, uning ta'sirchan choralari ko’rilmasa,
buzgunchi g’oyalar milliy qadriyatlarni barbod etish orkali tarixan mavjud bo’lgan xalqlar va millatlarni
genotsidga olib kelishi muqarrar.
Uchinchidan,tig’iz axborotlashgan jamiyatda axborot orqali zamona viyruhiy ta'sir texnologiyalarining tobora rivojlanib borayotganligi shaxs va jamiyat tafakkurining shakllanishiga u yoki bu tarzda kuchli ta'sir o’tkazadi. Jamoatchilik fikrining qay darajada shakllanganligiga, jamiyatning siyosiy ongi, huquqiy bilimlar saviyasi, ma'naviy-ma'rifiy darajasiga qarab jamiyatning taraqqiyotga yoki tanazulga yuz tutishi muqarrar.