Ayələrin Tərcüməs(n)i Rəhman və Rəhm olan Allahın Adıyla 1- həmd, Allaha ki göyləri və yeri yaratd

5- [İbrahimin Tövratdakı Hekayəsiylə Əlaqədar Qiymətləndirmə]

Hekayənin məzmunu, ifadələri arasındakı bir-birini tutmazlıq, mənaları arasındakı

ziddiyyət Quran tərəfindən bu müqəddəs kitabın təhrif edildiyinə

bağlı olaraq ortaya qoyulan tezisi dəstəkləyən ünsürlərdir.

Hekayənin Tövratda izah edilən bu versiyasının ən böyük xüsusiyyəti, son

dərəcə bağlı olmasıdır. Bu bağlılığın ən böyük əlaməti də başlanğıcdakı

mübarizəsini, soydaşlarıyla mübahisə/müzakirələrini, soydaşlarından

böyük əziyyətlər və çətinliklər görməsini laqeyd yanaşmasıdır. Halbuki bu dövr

İbrahim Peyğəmbərin (ə.s) həyatının ən parlaq kesitlerinden

biridir.

Bunun yanında Tövratda Hz. İbrahimin Müqəddəs Kəbəni tikməsi,

buranı etibarlı bir hərəm bölgəsi elan etməsi, həcc ibadətini qanuniləşdirməsi

də laqeydlik edilmişdir. Heç bir din araşdırmaçısı və heç bir ictimai

alim dörd min ildən bəri ayaqda olan bu köhnə müqəddəs məbədin ən/en

böyük ilahi ayələrdən və işarələrdən biri olduğundan şübhə

duy/eşitməz. Bu ayə, bu işarə dünya xalqına Allahı və ayələrini xatırladar,

uzun əsrlərdən bəri haqq mesajın təsirli olmasını təmin edər, onu qoruyar.

Uca Allahın insanlar üçün qurduğu ilk mübarək və aləmlər üçün hidayət

qaynağı olaraq etdiyi evdir Kəbə.

Tövratda izah edilən hekayənin daxilində Kəbənin bina edilişindən

danışılmaması, Tövratı yenidən yazan İsrailli yazarların fərdi ehtiraslarının

bir əks olunmasından başqa bir şey deyil. Qədim Yəhudi çəkə bilməməzliyi

onları Kəbədən danışmamağa yönəltmişdir. Bunun yanında

Hz. İbrahimin Şekem torpaqlarında, sonra Bəydəlin şərqində

və bir də Rəb dağında qurduğu digər sunaklardan bəhs etmişlər.

Sonra hörmətli peyğəmbər İsmayılı təyin etmələrinə baxın: "Oğulun çöl

eşşəyinə bənzər bir adam olacaq. O hər kəsə, hər kəs də ona qarşı

çıxacaq. Qardaşlarının hamısıyla çəkişmə içində yaşayacaq... Uşaq

səhra/çöldə yaşadı və oxçu oldu." Tövratı təhrif edən yazarlar, bu cəhdləriylə

Allahın nurunu söndürməyi istəmişlər. Amma Allah nurunu tamamlayacaq.

470 ........................................................... əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c. 7

Bir də Hz. İbrahimə, peyğəmbərlik mövqesinə, təqva ruhuna və ərdəmə

yaraşmayan davranışlar yaraşdırmışlar. Tövratda deyilir ki:

"Uca Tanrının kahini olan Şalem Kralı Melkisedek çörək və şərab

gətirdi. Avramı müqəddəs hesab edərək belə dedi. .."1

Bunlardan biri də Tövratda iştirak edən bu ifadədir: Guya Hz. İbrahim Misir

fironunun adamlarına Qucaqlayanın bacıs(n)ı olduğunu söyləmiş

və Qucaqlayadan da bu barədə özünü təsdiqləməsini istəmişdir. İbrahim

ona demiş ki: "Lütfən, 'Onun bacısıyam' da ki sənin xatirin

üçün mənə yaxşı davransınlar, canıma toxunmasınlar." Bir dəfə də

Gərər Kralı Avimelekə onun bacıs(n)ı olduğunu söyləmişdir. Beləcə

bir dəfə firon, bir dəfə də Avimelek onu bərabər/yoldaş olaraq İbrahimdən

al/götürmüşlər. Sonra Tövrat İbrahimin, "O mənim bacım."

şəklindəki sözünü, bir dəfə, "Mənim dində qardaşım."

şəklində, bir dəfə də, "Atamız bir, anamız ayrıdır. Onunla evləndim."

şəklində şərh etdiyini izah edər.

Heç olmasa bu sözlər -Allah dostu İbrahim Peyğəmbəri tənzih ederizİbrahimi

arvadını firon və Avimelek kimilərə evli olduğu halda bərabər/yoldaş olaraq

təqdim ədəbilən və bununla özünə çıxar təmin edən, adı çəkilən iki

adamdan bəzi yaxşılıqlar görən biri olaraq təsvir etməkdədir.(!)

1- Bu izahatı bu şəkildə şərh edənlər olmuşdur: Uca Tanrının kahini Melkisedek,

hekayənin başında işarə edilən Şinar Kralı Amrafeldir. Bu isə Babil krallıq

sülaləsindən birinə mənsub, qoyduğu qanunlarla məşhur olan Hamurabidir. Hamurabinin

krallığı haqqında tarixi dəlillər/sübut edər arasında böyük ixtilaflar vardır. Bu məlumatların

böyük bir qisimi ilə İbrahim Peyğəmbərin yaşadığı dövr olaraq bilinən m. ö.

2000 tarixi arasında qəti bir uyğunlaşma söz mövzusu deyil. İslam əvvəli Ərəb qaynaqlarında

Hamurabinin m. ö. 2232-2287 tarixləri arasında Babildə hökmdar olduğu

izah edilməkdədir. "Dünyanın Ən Köhnə Qanunları" adlı əsərdə Ustad F. Edward,

Hamurabi qanunlarından danışarkən Hamurabinin M. Ö. 2167-2205 tarixləri arasında

hökm etdiyini ifadə edər. "A'lam'uş-Şark vəl-Qərb" adlı kamusta Hamurabinin m. ö.

1686-1728 tarixləri arasında kral olduğundan danışılar. Kitabı Müqəddəs Cəmiyyətində

isə M. Ö. 1920-1975 tarixləri arasında hökm etdiyi ifadə edilər.

Amma bu götürmələrlə ziddiyyət təşkil edən ən böyük dəlil isə, Babil xarabalarında edilən arxeoloji

qazıntılar nəticəs(n)i ortaya çıxan kitabələrdir. Bu kitabələr üzərində Hamurabi qanunları yer/yeyər

al/götürər, Babillilərin bütlərinin adları zikr edilər. Bütün bunlar Hamurabinin bütpərəst

olduğunun ən böyük dəlilidir. Bu səbəbdən onun, Rəbbin kahini olması mümkün deyil.

Ən'am Surəsi / 74-83 ............................................................................... 471

Üstəlik Tövrat, bu hadisələrin yaşandığı əsnada, xüsusilə Avimelek hadisəsində

Qucaqlayanın yetmişində və ya ondan yuxarı yaşlara gəlmiş bir qoca arvad

olduğunu ifadə etməkdədir. Lakin qadınlar yaşlandıqlarında

cazibədarlıqlarını və gözəlliklərini itirərlər. Buna qarşılıq krallar, varlıq içində

şişən zorbalar təzə və göz oxşayan gözəlliyə sahib gənc qızlardan

başqasına meyl göstərməzlər.

Tövratda İbrahim və Qucaqlaya ilə əlaqədar olaraq izah edilən və Hz. İbrahimin

şəxsiyyətiylə uyğun gəldirilməsi mümkün olmayan qiymətləndirmələrin bənzərlərini

bəzi rəvayətlərdə də görürük. Məsələn Buxari və Müslim

Səhihlərində Əbu Hüreyrə kanalıyla Peyğəmbərimizin (s. a. a) belə

dediyi rəvayət edilər:

"Hz. İbrahim üç yerdə yalan danışmışdır. Yalanlarından ikisi uca Allah

üçündür. Biri, 'Mən xəstəyəm.' deməsi, bir də, 'Bu böyük büt etmişdir.'

deməsidir. Bir yalanı isə Qucaqlaya ilə əlaqədardır. İbrahim zorba kralların

yurdlarına getmiş və bərabərində də Qucaqlaya ol/tapılırdı. Qucaqlaya qadınların

ən gözəli idi. İbrahim ona dedi ki: 'Bu zorbalar, sənin mənim arvadım

olduğunu bilsələr, səndən ötəri mənə hücum edə bilərlər. Əgər səndən soruşsalar,

mənim bacım olduğunu söylə. Çünki sən dində mənim

qardaşımsan. Çünki yer üzündə məndən və səndən başqa bir Müsəlman

bilmirəm.' Zorbanın ölkəsinə girdiklərində, zorbanın adamlarından

biri Sarayı gördü və gedib zorba krala xəbər verdi ki: 'Sənin ölkənə

bir qadın gəlmiş var. Bu qadın ancaq sənə yaraşar.' Bunun

üzərinə zorba kral onu çağırdı və yanına aldırdı. İbrahim namaza

dayandı. Kral Qucaqlayanın yanına girdiyində ona əlini sürməyə güc çatdıra bilmədi.

Əli şiddətli bir ağrıyla tutuldu. Kral Saraya dedi ki: 'Allaha dua

et/ət, əlimi həll etsin. Sənə heç bir zərər verməyəcəyəm.' Qucaqlaya dua etdi.

Amma kral bir dəfə daha Saraya əl sürmək istədi. Bunun üzərinə ilk iki

tutulmadan daha şiddətli bir ağrıyla tutuldu. 1 Kral dedi ki: 'Allaha

dua et, əlim həll edilsin. Allaha and içərəm ki, sənə bir zərərim

toxunmayacaq.' Qucaqlaya dua etdi, kralın əli həll edildi. Sarayı özünə

gətirən adamı çağırdı və ona, 'Sən mənə bir şeytan gətirdin, bir insan

-------------------------

1- Hədisin nəql edildiyi orijinal nüsxədə bu şəkildə yazılıdır. İfadədə bir aşağılıq olduğu

açıqdır.

472 ......................................................................... əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c. 7

gətirmədin. Onu dərhal torpaqlarımdan çıxar və ona Həcəri də hədiyyə

olaraq ver.' dedi."

"Qucaqlaya oradan ayrılıb getməyə başladı. İbrahim onu görüncə namazdan

ayrıldı və ona, 'Nə oldu?' deyə soruşdu. Qucaqlaya, 'Xeyrdir, Allah günahkar

adamın mənə toxunmasına mane oldu. Bir də mənə bir xidmətçi

hədiyyə etdi.' dedi." Əbu Hüreyrə [yanındakı Ərəblərə xitab olaraq] dedi ki:

"Ey Mau's-Sema'nın (Köhnə dövr Ərəb krallarından birinin adı) oğulları,

işdə ananız bu nökərdir. "1

Buxaridə dəyişik kanallardan Ənəs və Əbu Hüreyrədən, Müslimdə

Əbu Hüreyrə və Huzeyfedən, Əhməd Müsnedində Ənəs və İbni

Abbasdan, Hakim İbni Məsuddan, Taberani Ubade b. Samitdən, İbni

Əbu Şeybe Selmandan, Tirmizi Əbu Hüreyrədən, Əbu Ovanə Huzeyfedən,

o da Əbu Bəkirdən Peyğəmbər əfəndimizin (s. a. a) qiyamət

günü şəfaətlə əlaqədar sözlərini ehtiva edən bir hədis rəvayət edər. Olduqca uzun

olan bu hədisdə, qiyamət günü insanlar sırasıyla bütün

peyğəmbərlərə gedib şəfaət diləyərlər; amma hər peyğəmbər onları

özündən sonrakı peyğəmbərin yanına göndərər. Bu vaxt işlədiyi

səhvlərdən birini irəli sürərək bəhanə bildirər. Deyərkən

peyğəmbərlərin sonuncusu Hz. Məhəmmədin (s. a. a) yanına gəlirlər

və Hz. Məhəmməd (s. a. a) onların istəklərinə cavab verər. İşdə bu hədisin

daxilində deyilir ki: "İnsanlar İbrahimin (ə.s) yanına

xərclər və ondan Allah qatında özləri üçün şəfaətçi olmasını

istəyərlər. İbrahim Peyğəmbər onlara belə deyər: 'Mənim edəcək bir

şeyim yox. Mən üç dəfə yalan danışdım.' 'Mən xəstəyəm.', 'Bu

böyükləri etmişdir.' və arvadına, 'Mənim bacım olduğunu

söylə.' deməsi nəzərdə tutulmuşdur.

Bəzi araşdırmaçıların da vurğuladıqları kimi məntiq hər iki hədisin də məzmununu

təsdiqləmir. Əgər hədislərdə ifadə edilən hadisələrlə əlaqədar sözlərinin

yalan olduğu nəzərdə tutulursa, bunların gerçəkdə yalan olmadıqları

ortadadır. Bunlar tevriye və sanatsal izahatın

nümunələrindəndir. Necə ki bunu Peyğəmbərimizdən köçürülən sözlərdən

anlamaq müm-

------

1- [Səhihi Buxari, c. 4, s. 171; Səhihi Müslim, Nevevi Şərhi, c. 25, s. 123]

2- [Səhihi Buxari, c. 6, s. 106; Səhihi Tirmizi, c. 5, s. 321, h: 3166; Müsnedi Əhməd,

c. 3, s. 244]

Ən'am Surəsi / 74-83 ............................................................................................ 473

kündür. Bir hədisdə Peyğəmbərimizin belə dediyi ifadə edilir: "İbrahim

üç dəfə yalan danışmışdır. Hər üçünü də Allah üçün söyləmişdir."

Bir başqasında da belə buyurduğu rəvayət edilər: "Bu yalanların bütünü,

Allahın dini haqqında edilən mübahisə/müzakirədə deyilmiş və Allahın dini

müdafiə olunmuşdur."

O halda niyə/səbəb qiyamət günüylə əlaqədar hədisdə Hz. İbrahimin

bunları günah saydığı və şəfaət etməmək üçün bunları bəhanə

olaraq irəli sürdüyü ifadə edilsin? Əgər bu son iki hədisdə ifadə edildiyi

kimi hər hansı bir peyğəmbərin Allahın yolunda və ONun dini üçün yalan

söyləməsi caiz isə, İbrahimin bu davranışı onun Allah üçün dözdüyü

çətinliklərdən və ONun üçün bir hasenat sayılmalı deyilmi?

Amma kitabımızın ikinci dərisində ifadə etdiyimiz kimi belə bir davranış

qətiliklə peyğəmbərlik mövqesiylə uyğun gəlməz. Əks halda sözləri

və xəbər verdikləri hadisələr məzmununda etibarsızlıq faktı gündəmə

gəlir.

Qaldı ki, əgər bu kimi sözlərin yalan sayılması və Allah qatında şəfaət

etməyi maneə törətməsi söz mövzusu olsaydı, Hz. İbrahimin, ulduzu, ayı və

günəşi görərkən, "Budur rəbbim!..." "Budur rəbbim!" deməsi daha

çox bu xüsusiyyətə yaraşardı və bunun daha çox Allaha yaxın olmanın

əlaməti olan şəfaəti maneə törədici olması lazım idi.

Uca Allahın bizə köçürdüyü kimi, Hz. İbrahimin, "Ulduzlara bir nəzər saldı,

'Mən xəstəyəm.' dedi." şəklindəki sözünün yalan olduğuna, gerçəklə

uyğun gəlmədiyinə bağlı olaraq ayələrin axışından hər hansı bir ipucu

əldə etmək mümkün deyil. Bəlkə də Hz. İbrahim bir şəkildə xəstə idi;

amma bu xəstəliyi bütləri qırmasına mane olacaq qədər irəliləməmişdi.

Ayrıca soydaşları, "İlahlarımıza bunu sənmi etdin, ey İbrahim?" deyə

özünə soruşduqlarında, verdiyi cavab üçün də eyni şeyi söyləyə bilərik.

Onlar bütlərinin iradəsiz və duyğusuz, cansız varlıqlar olduqlarını bilirdilər.

Necə ki İbrahim Peyğəmbər, "Bəlkə bu böyüyü etmişdir."

dedikdən dərhal sonra, "Onlara problem/sualın əgər danışırlarsa." demişdir.

Bu səbəbdən bunu da yalan saymaq mümkün deyil. Çünki Hz. İbrahim

bunu onları qınamaq üçün, susdurmaq üçün söyləmişdir. Bununla

güdülən məqsəd, qarşı tərəfi düşüncəsinin səhvini etiraf etmək vəziyyətində

buraxmaqdır. Necə ki soydaşları da bunu etiraf etməkdən

başqa çarə tapa bilmirlər və belə deyirlər: "Sən bilərsən ki, bunlar ko-

474 .......................................................... əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c. 7

nuşmazlar. Yaxşı dedi, siz Allahı buraxıb da sizə heç bir fayda və zərər

verməyən şeylərəmi tapınırsınız? Yuh sizə və Allahdan başqa tapındıqlarınıza."

(Ənbiya, 65-67)

Əgər məqsəd bu üç sözün həqiqətən yalan olduqları isə, bu, açıqca Allahın

kitabına müxalifət mənasını verər. Bunu araşdırmaçıların anlayışına

həvalə edirik. Bundan əvvəl 2 nömrəli qeyddə ifadə etdiyimiz

şəkildə İbrahim Peyğəmbərin Allah qatındakı qulluq mövqesinə, uca

Allahın onu ən gözəl şəkildə tərifləməsinə, ondan təriflə danışmasına

müraciət edə bilərlər.

Anlamıram, obyektiv bir araşdırmaçı, uca Allahın, "Kitabda İbrahimi

an. O doğru şifahi/sözlü bir peyğəmbər idi." (Məryəm, 41) ayəsinin ehtiva etdiyi

təriflərlə, başı sıxışdığında yalana müraciət edən yalançı bir insanı necə

üst-üstə düşdürə bilər? Və ya uca Allah danışarkən haqqı və doğru ifadəyə

barəsində Allahı güdməyən bir insan haqqında necə bu tərif dolu

sözləri söyləmişdir? (Demək ki, İbrahim Peyğəmbər onların yaraşdırmalarından

uzaqdır.)

Ehlibeyt İmamlarından gələn rəvayətlər isə, hekayənin təməli məzmununda

Tövratda izah edilənləri doğrular mahiyyətdədir; lakin bu rəvayətlərdə

İbrahim Peyğəmbər, özünə yaraşdırılan yalan və digər yaraşıqsız

xüsusiyyətlərdən tənzih edilməkdədir. Bu rəvayətlərin ən əhatəlisi

el-Kafidə Əlidən, o da atasından, o da bizim məzhəbimizə mənsub

bəzi alimlərdən, onlar da Sehldən, bütününün İbni Mahbubdan, o da

İbrahim b. Zeyd el-Kerhidən köçürdükləri bu rəvayətdir: İmam Cəfər

Sadiğin (ə.s) belə dediyini eşitdim: "İbrahim (ə.s) Kusar1 kəndində

doğuldu. Atası oranın xalqından idi. İbrahimin anası, Lutun anası,

Qucaqlaya və Varke -bir nüsxədə Rakbe- qardaş idilər; hər ikisi Lahicin qızları idi.

Lahic xəbərdarlıqçı bir peyğəmbər idi, rəsul deyildi."

"İbrahim çat/yetişmə çağında uca Allahın insanların yaradılışlarına əsas

etdiyi fitrət, yaradılış qanunu üzrə hərəkət edirdi. Deyərkən uca Allah

onu dininə yönəltdi və onu seçdi. Lahicin qızı Qucaqlaya ilə evləndi. Qucaqlaya

eyni zamanda xalasının qızı idi. Qucaqlaya böyük bir qoyun sürüsünə, geniş

ərazilərə sahib idi, vəziyyəti yaxşı idi. Qucaqlaya sahib olduğu hər şeyi İbra-

--------------------

1- Kufəyə bağlı bir kənd. el-Cezeridə kəndin adı Kusi şəklində keçər.

Ən'am Surəsi / 74-83 ........................................................................... 475

himin əmrinə verdi. İbrahim bu malları idarə etdi, qoyunları artırdı, əkinləri

çoxaltdı. Belə ki Qusar kəndində ondan daha zəngin kimsə yox idi."

"İbrahim Nemrudun bütlərini qırınca, Nemrut onun bağlanmasını, içinə

atılacağı bir sur edilməsini, orada odunların alovlandırılıb alovlandırılmasını

istədi. Sonra İbrahim yanmaq üzrə bu atəşin içinə atıldı.

Sonra atəş sönənə qədər onu tərk etdilər. Ardından surun

yanına gəldiklərində İbrahimin sapsağlam və bağlarından xilas olmuş

olaraq orada dayandığını gördülər. Bu vəziyyəti Nemruda xəbər

verdilər. O da İbrahimin şəhərdən sürgün edilməsini əmr etdi. Bu vaxt

qoyunlarını və mallarını aparmasına maneə olunmasını istədi. İbrahim

bu barədə onlarla mübahisə et/müzakirə etdi və bunları söylədi: 'Əgər qoyunlarımı və

mallarımı al/götürsəniz, bu vəziyyətdə ölkənizdə keçirdiyim ömürümü mənə

geri verməniz lazımdır.' Beləcə aralarında bir mübahisə/müzakirə başladı. Deyərkən

iddia Nemrudun mühakiməçinə intiqal etdi. Hakim, İbrahimin sahib

olduğu qoyunları və malları onlara verməsinə, onların da İbrahimin

ölkələrində keçirdiyi ömürünü geri vermələrinə hökm etdi. Mühakiməçin bu

qərarı Nemruda xəbər verildi. Bunun üzərinə Nemrut, İbrahimin qoyunları

və mallarıyla birlikdə şəhəri tərk etməsinə icazə vermələrini əmr etdi.

Nemrut dedi ki: 'Əgər sizin ölkənizdə qalsa, dininizi pozar; tanrılarınıza

zərər verər.' Beləcə İbrahimi və Lut Peyğəmbəri ölkələrindən

çıxarıb Şam ətraflarına göndərdilər."

"İbrahim yola çıxdı. Onunla birlikdə Qucaqlaya və Lut da vardı. İbrahim onlara

dedi ki: 'Mən Rəbbimə gedirəm, O mənə doğru yolu göstərəcək.'

İbrahim bu sözləriylə Beyt'ül-Mukaddes'i nəzərdə tuturdu. İbrahim qoyunlarını

və mallarını al/götürdü. Bu vaxt bir də sandıq etdirdi, Sarayı bu

sandığın içinə qoyaraq qapağını möhkəmcə bağladı. Bunu bərabər/yoldaşını qısqandığı

üçün etmişdi. Beləcə yola çıxdı. Nemrudun suverenliyi altındakı torpaqların

xaricinə çıxana qədər getdi. Kıptilerdən Danlağa adı verilən bir

kralın ölkəsinin torpaqlarına girdi. Bu sırada kralın kolleksioneriylə qarşılaşdı.

Kolleksioner sahib olduğu malların vergisini al/götürmək istədi. Sıra sandığa

gəlincə, kolleksioner açmasını istədi. İbrahim ona dedi ki: 'Fərz et

ki, sandıq qızıl və gümüş doludur, istəsən bu şəkildə qəbul et və biz

də sənə vergisini verək.' Kolleksioner israrla sandığın açılmasını istədi.

İbrahimi açmağa məcbur etdilər. Sandıq açılıb Kolleksioner o qədər gözəlliyiylə

476 ....................................................... əl-Mizan Fi Təfsir-el Quran - c. 7

Sarayı görüncə belə dedi: 'Bu qadın sənin nəyin olur?' İbrahim

dedi ki: 'O mənim bərabər/yoldaşım və xalamın qızıdır.' Kolleksioner, 'Yaxşı onu nə üçün

bu sandıqda saxlayırsan?' deyə soruşdu. İbrahim bu qarşılığı verdi: 'Onu

bir xaricinin görməsindən qısqanıram.' Kolleksioner dedi ki: Sənin

və onun vəziyyətini krala xəbər vermədikcə səni buraxacaq deyiləm."

"Kolleksioner krala xüsusi bir elçi göndərib, ona vəziyyəti bildirdi. Kral xüsusi

bir elçi göndərərək sandığı yanına gətirmələrini istədi. İbrahim onlara

dedi ki: 'Canım bədənimdən ayrılmadan sandıqdan ayrılmam.' Bunu

krala xəbər verdilər. Bunun üzərinə kral, onunla sandığın birlikdə gətirilməsini

istədi. Beləcə İbrahim, sandıq və digər malları ilə birlikdə

kralın hüzur/dincliyinə aparıldı. Kral ona dedi ki: 'Sandığı aç.' İbrahim ona

bu cavabı verdi: 'Ey kral, orada mənim bərabər/yoldaşım və xalamın qızı var. Mən

sandığın qapağını açmağa qarşılıq sahib olduğum hər şeyi verməyə

hazırım.' Kral İbrahimi sandığı açmağa məcbur etdi. İbrahim də sandığı

açmaq məcburiyyətində qaldı. Kral Sarayı görüncə, ciddiliyi azğınlığını

dayandıra bilmədi. Buna görə əlini Saraya uzatdı. İbrahim qısqandığı üçün

yüzünü hər ikisindən çevirdi və bu duanı etdi: 'Allahım, onun əlinin