Ayni yazar tarafindan yazilan diĞer eserler

Bu durum çok eski çağlardan beri bilinmektedir. Aristoteles buna değinmiştir ve modern bilimsel düşüncenin şafağında Hobbes benzer fenomenleri tanımlamıştır.²⁴ Ancak Hipnogogik görüntülerin tam olarak psikolojik çalışması Baillarger ile başlamış gibi görünüyor.²⁵ Ardından, birkaç yıl sonra, bu tarz bir fenomenle ilgili zengin bir kişisel deneyime sahip olan Maury, hipnogogik durumlara tamamen sadık kalarak ona tanınan adını verdi.

Hipnogojik görüntüler, oküler yorgunluk tarafından uyarıldığında bile, hiç şüphesiz, tamamen oküler bir fenomen değildir. Bu kısmen retinal ve kısmen merkezi olan karma bir olgudur. Bunun, gözün entoptik parıltılar sağladığı ve bu şekilde alınan öneriler üzerinde hareket eden beynin bu

32 RÜYALARIN DÜNYASI

ışıltıların üzerine zihinsel resimler koymasıyla meydana geldiği söylenebilir.²⁶ Bu nedenle, yangında ya da bulutlarda görebileceğimiz resimleri andırırlar. Diğer duyuların aynı zamanda merkezi aktiviteler tarafından aydınlatılan benzer temel bilgileri sağladığının eklenmesi gerekir; Bu, kulakta zayıf uğultular ve sesler ve ayrıca kas seğirmeleri ve içgüdüsel duyularla ilgilidir. Tüm bunlar uyanık hayatının özenli etkinliği azaldıkça daha belirgin hale gelir.²⁷

Hipnogogik imgelerin rüyalarla olan ilişkisi nedir? Büyük bir fizyolog olan Johannes Miiller, Gruithuisen ve Burdach'tan çok daha önce, bunları tanımlamıştı, bununla birlikte Maury, hipnotik görüntülerin, rüyaların embriyogeniği olarak biçimlendirici unsurlarının donanımını sağlayan anormal ve asabi bir sinir sistemine sahipti; sık sık uykuya gitmeden önce ona bu şekilde görünen görüntülerin rüyalarda yeniden ortaya çıktığını keşfetti. Bu, kendisi üzerinde deneyler yapan ve aynı imgelerin hayalini kurarak onları düzenleyen Mourly Void tarafından desteklendi. Ancak, Goblot, hipnogogik görüntülerin rüya imgelerine benzemesine rağmen, aynı olduğunu reddeder. Hipnogogik durum uykunun ve düşlerin terası olarak düşünülerse –yani Weir Mitchell'in dediği gibi praedormitium, - hipnotik imgelerin bize rüyaların oluşum aşaması ile ilgili tohumlar olarak sunulduğunu belirten Maury'le aynı fikirde olmak neredeyse imkânsızdır. Tamamen oluşturulmuş bir rüyayla özdeş değilse, hala hayalin ilk aşamasıdır.

RÜYA HAYATININ ELEMANLARI 33

Bu, kesinlikle bir rüyanın önceki bir hipnogogik imgeyle bağlantılı olduğunu farketmeme rağmen, kendi deneyimlerimin desteklediği bir manzaradır. Bununla birlikte, bazen uyanıklığı kaybetmeye başladığımda, görüntümden önce bir görüntü alayının sürüklendiğini ve aniden gördüğüm rakamlardan birinin konuştuğunu gördüm. Tamamen uyumadan önce ortaya çıkan bu halüsinasyon sesi beni tam uyanık bir bilinç haline getirdi ve fark ettim ki, hipnogogik dönemde, bir hayalin doğuşuna yardım ediyordum.

Bu geçişlerde, rüyaların genellikle en doğal olarak onları karşılaştırabileceğimiz bazı fenomenlerle uyuşmadığı belirtebileceğimiz bir nokta vardır. Renk gösterilerinden bahsediyorum. Çoğu insanın rüyasında renk nadirdir. Bu bakış açısından, genellikle, bir rüyanın hatırlanmasının bir fotoğrafı hatırlamak gibi olduğunu, ya da herhangi bir renk varsa, onu hafif renkli bir çizim gibi gördüğümüzü düşünüyoruz. Kendi deneyimlerimden yola çıkarak, rengin yokluğunun, hayal dünyasındaki gerçek yokluğundan mı yoksa sadece bellek üzerinde herhangi bir etki yaratmamasından kaynaklanıp kaynaklanmadığına karar vermenin zor olduğunu söylemeliyim. Bazı dikkatli gözlemciler, hayallerindeki rengin kesinlikle gri olduğunu belirtmişlerdir. Bu nedenle Beaunis, hayalindeki görüntünün genellikle gri olduğunu, örneğin uyanık halde hatırlanan bir görüntü gibi, bazen de rengin canlı olduğunu ve Dr. Savage'ın rüyasında rengin nadiren veya hiç

 

34 RÜYALARIN DÜNYASI

bulunmadığını söyler. Siyah ve beyaz manzaraları görebiliyorum ve çiçekler gerçek formlarını alıyorlar, ama renklerini değil.²⁸ Rüya imgelerinin bu griliği, kloroform anestezi altında renklerin ortadan kalkmasına benzer. “Gözler gönüllü olarak açılabildiği sürece, ”diyor Elmer Jones,‘ görüş oldukça normal görünüyordu, bu da spektrumun renklerinin gri bir gruba dönüşmesine neden oluyordu. ” Stoddart'ın da bulduğu gibi, bazı deliliklerin ilk aşamasında bile, bir dereceye kadar renk körlüğü mevcuttur.²⁹ Grace Andrews, aslında, kendi görsel rüyasının yaklaşık yarısında, renk duyumlarının dahil edildiğini belirtiyor. Bu bana istisnai görünüyor. Kendi tecrübemde, genellikle beni çok güzel kılan tek bir rengin ortaya çıkması nadir değildir. Örneğin, büyük bir kadehten bol bol şarap içen bir arkadaş görüyorum ve şarabın rengine göre ne tarz bir şarap olduğuna karae veriyorum ya da bir grup bayan tarafından giyilen poplin elbiselerinin parıltılı gri tonundan etkileniyorum. Bu, resmin tamamının tonunun gri olmadığını gösteriyor gibi görünüyor. Rüyadaki rengin bundan daha belirgin hale gelmesi, rüyanın normal olmadığı, ancak bir dereceye kadar Serebral rahatsızlık ve özellikle de baş ağrısının varlığı ile ilişkili olduğunu düşünmeye meyilliyim. Bu, migrene maruz kalan kişilerin

RÜYA HAYATININ ELEMANLARI 35

görsel renk olaylarına karşı hassas oldukları gerçeğini destekler. Baş ağrısıyla ilişkili canlı bir renk rüyasının bir örneği olarak, aşağıdakileri ileri sürebilirim: Rüyamda, tanıştığım bir nota sanatçısı resmimi boyadı. (Portrenin pozu duruyordu, ama uzanıyordum, bu da beni şaşırtmadı.) Görüntünün renklerini büyük bir canlılıkla gördüm ve sanatçının çizdiği aşırı hızlılığı kaydettim; Böylece bana verdiği kravatın kırmızı ve siyah deseni aniden tamamen farklı bir mavi modele dönüştü ve bütün resim daha sonra bir mavinin armonisi olarak ortaya çıktı ve sanatçının bu değişikliklerinin beni etkilemesinin hızlı olması beni çok etkiledi. Bir resim üzerinde ressamın bir manzarayı, güneşin doğuşunu temsil eden bir manzara gördüğünde, ışık ışınlarının etkisini canlı olarak hatırlattı, ancak kesin bir renk hissi kalmadı. Bu, çoğu insanın sıradan rüyalarındaki şeylerin normal bir durumu olarak renkler ortaya çıktığı zaman ya da hatırlandığı zaman, çoğunlukla tek bir nesne ya da tek bir renk tonuyla sınırlı olarak hatırlanan ve çoğu zaman estetik zevk duygusudur.

Sıradan rüya görmede genellikle ilgili görüntülerin kendiliğinden ilerlemesinden daha fazlası vardır. Kesinlikle daha merkezi ve psişik bir unsur vardır. Sadece bariz bir benzerlikle değil, aynı zamanda birbiriyle ilişkili görüntüleri bir araya getiren, ama açıkça belli ki, bir önceki gün boyunca alınan görüntülerin sıradan bir zıtlığıyla, birliktelik vardır. Rüya bilinci, yalnızca rastgele bir şekilde değil, kesin olanları somut olarak koordine eder.

36 RÜYALARIN DÜNYASI

Görüntülerin pasif ve doğal akışı bu seyirde kendi içinde değiştirilir.

Sihirli fenerin görüntüsü, rüyaların bu karakterinin iyi bir örneğidir. Sinematografın hareketi, gerçekte, rüya vizyonlarını işaret eden heterojen görüntülerin füzyonuna neredeyse hiç uymaz. Hayallerimiz, çözünme sürecinin hızlı ve yavaş bir şekilde, ancak her zaman kesintisiz olarak gerçekleştirildiği görüntülerin erimesi gibidir, böylece bilince her an iki (genellikle, aslında, daha fazla) uyumsuz resimler sunulmakta, bu da bir bütünün bir araya getirilmesi, bazen başarılı olması ve bazen de şaşırtılmasıdır. Ya da rüya bilincinde bulunan sorunun, psikologların tamamen birbiriyle bağlantısız üç kelime söyledikleri ve deneklerden bu kelimeleri bir kerede bağlantılı bir cümle haline getirmelerini istedikleri deneye benzediğini söyleyebiliriz. Bu gibi benzetmelerin, hayallerin ortaya çıkması için gerekli olan sistemlerin ince karmaşıklığını göstermede başarısız olduğunu eklemek gereksizdir.

Rüya görmenin işleyişiyle, soyutlanmış izlenimler veya uyanık zeka ile açık olmayan bir benzerliğe ya da bağlantıya sahip olan izlenimler, bir bütün halinde olmalarından kaynaklı olarak rüyalarda birlikte akarlar. Burada tam anlamıyla bir karmaşıklık meydana gelir. Örneğin, gün içinde güzel bir bebeğe hayranlık duyan bir kadın rüyasında akşam yemeği için büyük bir balık satın aldığını ve kocaman bir morina balığı içinde dikilmiş canlı gelişmiş bebek bulmanın dehşetiyle şaşkına uğradığını görüyor.

 

RÜYA HAYATININ ELEMANLARI 37

Yine, gün içinde ve akşam saatlerinde yemek pişiren bir hanımefendi, kuşların, meyve ve salyangoz gibi yiyeceklerini aldıkları ve kullandıklarıyla ilgili bilimsel bir açıklama okuyor ve gece rüyasında salyangoz içeren bir mürdüm eriği gibi bir tür yürüyen meyve şeklinde hayvanlar ortaya çıkıyor ve bunları mutfak lezzetleri için hayranlık uyandıracak şekilde uyarlanmış bir zevkle görüyor. Başka bir kadın, akşam yemeğinde bir ördeğin içini oyduktan sonra, rüyasında bir ördeğin bacağını kesmeye çalıştığını görüyor, ama aslında kocasının boynunu kestiğini fark ediyor.³⁰ Kendi gördüğüm bir rüyada, çocukların kafaları, çeşitli şekiller ve tonlarda çiçek biçimini ve şeklini aldı, ancak esas olarak kompozit düzendeydi (kasımpatı gibi) ve gözleri taç yaprakları arasından dışarı bakıyordu.

Rüyalardaki kombinasyonların dikkate değer benzerliği, anlatılan örneklerin herhangi birinden daha mantıklı olmaya uzak olduğunu eklemeliyiz; tüm rüya, böylelikle gerçek hayatta olduğu gibi olağan ve gerçek-olgusal bir yol olarak kolayca takip edilebilir. Böylece, rüyamda yeni bir mahallede yaşadıktan sonra, belli bir firmaya ait bir dükkâna girdiğimi gördüm ve orada, gerçek hayatta, benim bilgime göre, aynı firmaya ait bir dükkânı daha önce bırakmış olan bir memur gördüm. ; Tamamen muhtemel bir kombinasyon bu şekilde etkilendi ve

38 RÜYALARIN DÜNYASI

takip eden rüya görüşü eşit derecede doğal ve olasıydı. Saçmalıkları icat etmek için hayallerimizde yolumuzdan çıkmayız; bizlere sunulan verileri yalın bir biçimde kabul ederiz, bu şekilde elimizde bulunan entelektüel enstrümanların rasyonel olarak ele alınmasına izin vermiş oluruz.

Önemsiz hatıraların bir araya gelmesiyle oluşan rüya, her zaman olmasa da, rüyalarda olağan ve akla yatkın kabul edilir. Diğer durumlarda, eşit derecede önemsiz hatıraların bir araya gelmesi, uyanıklık deneyimi veya uyanık düşüncenin dışında, fantastik ve hayal ürünü bir görüntü oluşturabilir. Nitekim rüyamda, yüce bir kralı, uyurken yanında durarak seyretmenin görevim olduğunu gördüm. Büyük bir yatakta üzerine atılan büyük bir kızıl mantoyla yatıyor, tamamen giyinik ve botlu. Örtünün dışındaki yatağın kenarında uzanmama izin verdi, ama gözüm hiçbir şey göze çarpmamalı, çünkü her seferinde ona cevap vermeye hazır olmalıyım. Böyle bir görüntünün ögeleri, o kadar basit ve sıradandır ki, bunlardan birine bile uyanma bilincinde özel olarak rastlamamam şaşırtıcı değildir. Yine de, o anda, bir kaleydoskopun renkli camındaki parçalanmış bölümler gibi, bir araya gelen belirli anların görüntüleri, benim deneyimime ve benim hayal gücüme tamamen yabancıdır.

Rüya imgelerinin ortak karmaşasının kaynağı, çok değişken motiflerde bulunur. Vakaların büyük bir bölümünde,

 

RÜYA HAYATININ ELEMANLARI 39

şahit olduğumuz şey, gerçek bir benzerliği olmayan ancak neredeyse aynı zamanda alınarak kaynaştırıldığı kabul edilen izlenimlerin bir araya gelmesidir; Bu nedenle, bir keresinde, gün içinde ara sıra bahçeyle ve kısmen kümes hayvanlarıyla meşgul olan bir kadının rüyasında, kümes hayvanlarının başlarını dikme yoluyla tavuk yetiştirme projesi geliştirdiğini görmesine yol açtı. Bununla birlikte, çok sık olarak, birleştirilmiş bu iki nesnede bir benzerlik vardır, her ne kadar kendini uyanık bilince sunmasını sağlayacak kadar bir benzerlik olmasa da. Kümes hayvanlarıyla ilgili, bu karışıklığın başka bir örneği daha vardır. Daha önce hiç görmediğim bir otelde kaldığım bir gece bir arkadaşımı düşünerek uyumaya gitmiştim. Söz konusu oteli rüyamda gördüm; cephesi, olağan bir otel tipinden farklı değildi, ancak çatısı düzdü ve yerden çok büyük bir yükseklikte değildi, Bu şekilde yapıyı gözden geçirip tüm pencereleri görebildim, bu da beni kötü bir şekilde çarpan düzenlemeydi. Bununla birlikte, binayı gözden geçirme yeteneğim, herhangi bir küçültme algısı ile birlikte değildi. Uyanırken, karımın bir gün önce bir tavuk kuluçka makinesi aldığını ve akşam birlikte incelediğimizi hatırladım. Otelin görüntüsü kuluçka makinesinin görüntüsü ile kaynaşmıştı.

Aynı türden başka bir rüyada, bir hastadan diş çıkarmak üzere olan bir dişçiyle birlikte olduğumu gördüm. Pensi kullanmadan önce,

 

40 RÜYALARIN DÜNYASI

(aynı zamanda, hoş olmayan kokuyu dağıtmak için bir süpürge dolabı gibi bir şeyin sonundaki kokulu bir kıyafeti ateşe vererek) gördüğü en büyük diş olduğunu söyledi. Çıkarıldığı zaman, gerçekten de zarının bir parmak kalınlığında olduğunu ve şeklinin bir kazan kadar büyük olduğunu keşfettim. Cebimden bir mezura çıkardım (uyanık hayatında taşıdığım gibi), çapının yirmi beş inçten az olmadığını buldum; içi kabaca oyulmuş kaya gibiydi ve içinde deniz otları ve yosun benzeri gelişimler vardı. Dişin büyüklüğü bana büyük görünüyordu, ama sıra dışı değildi. Dişlerdeki ağrının ya da diş hekiminin manipülasyonlarının, bu organların abartılı ölçüde görünmesine neden olduğu iyi bilinmektedir; rüyalardaki bu eğilim kuralları kontrol edilmez; Böylece bir arkadaş rüyasında, dişinin arasındaki boşluklarda farelerin oynadığını gördü. Fakat sadece alıntılanan bu rüyanın dişçilikle ilgili bir kökeni yoktu; Bir önceki öğleden sonra, düşük gelgiti olan Cornish kıyılarının kayaları arasında bir yürüyüşten dolayı ortaya çıktı ve uyanık bilinçte meydana gelmemiş olan fantastik benzetme, uyku sırasında kendini gösterdi.

Başka bir rüyada, uyanık yaşamda fark edilmeyen gerçek benzerliğe sahip görüntülerin aynı çeşitliliğini gösteren, bir masa üzerindeki yaygın tipteki küçük bir çana bir çekiçle tekrar tekrar vurduğumu ve normalde bir çan tarafından üretilen sesler yerine ışık flaşları ürettiğini gördüm. Cihazın sıradışı olduğu sonucuna vardım ve bunu inceleyip onaylaması için başka birini çağırdım, bunun üzerine birlikte elektrikli çanlar için üretilmiş küçük bir batarya üzerinde inceleme yapmaya devam ettik.

 

RÜYA HAYATININ ELEMANLARI 41

Gong, günlük hayatta aşina olduğum birşeydi; Önceki gün yanlış yere yerleştirildiğini gözlemledim. Rüyalarımda, söz konusu türden bir gong ile elektrik ışığını yakma kolu arasında gerçekte var olan bir benzerlik keşfettim, kendime aletin hem sesi hem de ışığı açmak için kullanıldığını söyleyerek şüphelerimi yatıştırmaya çalışıyordum. Bu ilişkinin bağlantısı, bir elektrik pilinin el-gongu ile birleşmesine ve ışık veren özelliklerin gonga atfedilmesine yol açmıştır.³¹

Böylesi bir rüya, her ikisi de birbirinden tamamen farklı iki imgenin, aklın içinde, üçüncü bir fikirle ilişkili bir bağlantıya sahip olmasıyla bir araya gelen birçok yaygın görüntü karmaşasına geçiş olarak hizmet eder. Karımın köpeğinin - gerçek hayatta, başımı derde sokan bir köpeğin – rüyamda komşu kasabada bir çocuğu öldürdüğünü gördüm. Bir kasap dükkânına girdim ve bir masanın üzerinde yatan çocuğu gördüm, yaralanmış ve kanıyordu. Ancak bir süre sonra, bunun bir çocuk olmadığını öğrendim, sadece öldürülen bir domuzdu ve daha önce bir çocuğun görüntüsü olan şey, şimdi görünür bir şekilde ölü bir domuzdu. Hatamdan utandığımı hissettim ve özellikle de kasap, domuzun çok besili olduğunu ve eninde sonunda onu zaten öldüreceğini söylediği zaman haddinden fazla bir şekilde sempati hissetmeye başladım.

42 RÜYALARIN DÜNYASI

Daha sonra domuz kesildi, uykudan uyanana kadar tekrar hayata başlamak için cesurca girişimlerde bulundu. Bu durumda, kasap dükkânı fikrinin, çocuğun görüntüsünden domuz görüntüsüne nasıl bir köprü görevi gördüğü çok açık. Yine, Fransa'da yaşayan tanımadığım bir bayandan bir dedektifin Fransa'ya gitmesi gereken bir ceza davasının özetini yazmış olduğu bir mektup aldığım bir günün ardından, bunu rüyamda gördüm. Birisi bana bu kadını tanıdığımı ve Fransız Hükümeti'nin hizmetinde bir dedektif olduğunu söylüyordu ve her nasılsa bu açıklama, biraz şaşırtıcı olsa da, beni tamamen memnun etmişti. Burada, Fransa fikri bir köprü görevi gördü ve uyanıklık anında sorulan bir soruya cevap vermek için uyku bilinci tarafından kullanıldı.

İmgelerin karmaşası, son izlenimlere değinmeden soyut fikirleri somutlaştırmaktan çok uzak olabilir. Nitekim rüyamda eşimin bana çatılardaki fayans döşemelerinin kiremitlerle yer değiştirmesinin İngiltere'deki suçun giderek azalmasıyla yakından ilişkili olduğu bir teori anlattığını gördüm. Bu teoriye, kiremitlerin güzelliklerine, ucuzluklarına ve hem kış hem de yaz aylarında çok büyük bir rahatlık sağladıklarına işaret ederek karşı çıktım, ama aynı zamanda, kiremitlerin kana susamış olabiliceğini düşündüren kanlı renkleri garip bir tesadüf olarak aklıma geldi. Bu tuhaf teorinin kendini asla

 

RÜYA HAYATININ ELEMANLARI 43

uyanık düşüncelerimde asla kendini göstermediğini söylemek zorundayım. Bununla birlikte bu karışıklık içinde gerçek bir bağlantı vardır - rüyaların yorumlanmasında büyük önem taşıyan kırmızılık ve onun kayda değer noktası, ilkinden açıkça aktif olmasına rağmen, bu bağlantının sona ermesine kadar bilinçaltının kalmasıydı. Rüya, kendisini tamamen yeni bir tesadüf olarak sunarken.

Bir keresinde rüyamda ameliyattaki bir doktorun doktorların aptal olduğunu ve ona iyi davranmadıklarını söyleyen bir hastanın söylediklerini not aldığını ama son zamanlarda bir arkadaş tarafından tavsiye edilen bir miktar selvdrolla aldığını ve bunun ona her şeyden daha iyi geldiğini ve doktordan biraz daha yazmasını istediğini gördüm. Doktorun aldığı notları açıkça görebildim, ama aslında, kelimesi kelimesine okuduğumun bilincinde değildim, sadece ona baktığımda anlamının bilincinde oluyordum; harfi harfine gördüğüm tek kelime, bakışlarımın altında değişip dalgalanarak, son halini alan selvdrolla ilacının adıydı ve Doktor, parlak sarı oleajinöz sıvı içeren bir şişeyi bir raftan aldı ve son zamanlarda özellikle ürik asit bozukluklarına iyi geldiğini, ancak son derece pahalı olduğunu belirterek biraz dışarı döktü. Böyle birşeyi daha önce hiç duymadığım için şaşırmıştım. Sonra, şişedeki ilacı bir yiyecek tabağına bolca dökerek bunun tehlikeli olmadığını hatta güzel olduğunu söylemeleriyle tekrar şaşırdım. Bu canlı bir sabah rüyasındaydı ve uyanırken, küçük detayların kaynağını tespit etmede hiçbir zorluk çekmedim, özellikle de önceki

 

44 RÜYALARIN DÜNYASI

akşam aldığım ve şüpheli figürler içeren bir notun içeriğini, cebimdeki büyüteci kullanarak incelemiştim. Ama rüyanın en canlı öğesi olan selvdrolla neydi? Son anılarım arasındaki boşluklara göz gezdirdim ve bir önceki akşam, akşam yemeği masasında bulunan büyük bir şişe salata yağını hatırladığımda neredeyse vazgeçiyordum; Gerçekten de, rüyadaki şişeye benzemese de, ama tam olarak benzer bir sıvı içeriyordu. Selvdrolla açıkça “salata yağının” bir yansımasıydı. Bu rüya bilincinin belirsizliğini gösterir, fakat aynı zamanda rüya bilinçaltındaki / kesinlik unsurunu da gösterir. Rüyalarım boyunca, bilinçli olarak, selvdrolla'nın gerçek doğasını görmezden geldim, yine de bu bilinçte gizli bir unsur olarak her zaman daha net görüntülerde bana sunulmuştu. Rüya hayatının bilinçaltı unsurunun bilinçli kısmı, iyi huylu bir öğretmenin, sadece yarı yarıya öğrenebilen bir çocuğa davrandığı gibi davranır ve aptal çocuğun sadece son anda anladığı veya hiçbir zaman anlayamadığı ipuçlarını verir. Aslında bu, insanın evrimi boyunca, insan ile Doğa'nın yöntemi olan evrensel bir yöntemdir.

Bu noktada rüya yaşamın başka bir özelliği ile temasa geçtiğimiz görülecektir: - Rüya içinde farkındalık rüya bilincinde olduğundan daha fazladır. Bir yandan, rüya hayatının öğeleri, uyanıklık bilincine normal olarak erişilenden daha geniş bir alanda çizilir; öte yandan, rüya bilincinin odağı

 

RÜYA HAYATININ ELEMANLARI 45

uyanıklığınkinden daha dardır ve devam eden her şeyi ortaya çıkaramaz. Buradaki uzantılar ve daralmalar uyanık dünyanın psişik hayatından daha fazladır. Ruhsal yaşamın çok büyük bir kısmı bizim gücümüzün dışındadır ve bazıları da bizim görüşümüzün ötesindedir.

Rüya yaşamının en temel karakterini oluşturan görüntülerin sürekli hareketi ve sürekli füzyonunun, soyut olarak kabul edilen iki özelliği bir araya getirdiği gözlenecektir. Rüya görüntüsünün sürekli değişmesi, doğasını az çok kökten değiştiren yeni bir özellik ortaya koyma eğilimi, uyanıklık bilincindeki iki kesin imgenin eğilimi ile tam olarak aynı nitelikteki bir fenomen değildir. Rüyalarda bilinçli ya da bilinçsizce birlikte kaynaştırılır. Ancak pratik olarak, hiçbir sınır çizgisi yoktur. Olan şey şu ki, görüntü kendiliğinden değişiyor ve her değişim bir zamanlar hayal olarak bilinen bir nesne olarak kabul ediliyor. Böylece bir çizim odasında olduğumu ve göğüsleri tamamen ortaya çıkaran alışılmadık derecede düşük bir gece elbisesi ile güzel ve çekici bir kadın gördüm; daha sonra, göğüsler arasında, üç ek meme ortaya çıktı ve daha sonra dikkatle inceleyerek bunun yeterli bilimsel açıklamaya sahip bir süper göğüsler vakası olduğunu fark ettim; ve sonra, baktığımda, vücut üzerinde birkaç küçük etli meme ucu benzeri çıkıntı gördüm ve bunun üzerine, gerçekten, molluscum fibrosum olarak adlandırılan nadir bir cilt hastalığına baktığımı fark ettim.

46 RÜYALARIN DÜNYASI

Bu şekilde sürekli olarak dalgalanan ve gelişen görüntü, birbirini izleyen oldukça farklı görüntüler silsilesidir. Öte yandan, iki kesin imgeden oluşan bir füzyona sahip bir görüntü gördüğümüz zaman, çoğu durumda gerçekten gördüğümüz şey, bir görüntünün diğerine karışması ve yavaş yavaş önceki karakterini kaybetmesidir. Her iki durumda da süreçteki otomatik çevresel görüntülerin ve merkezi fikirlerin benzer etkileşimi, ya yeni görüntüye geçerli bilinçle odaklanılmasıyla ya da yeni görüntünün, önceki görüntünün kendiliğinden değişmesiyle meydana gelir. Görüntü fikrinin veya fikrin ne kadar uzakta öne sürüldüğünü söylemek, çoğu durumda son derece zordur. Tanık olduğumuz fenomen, sürekli olarak çözülmekte olan bir görüştür; Bu fenomenin ardındaki hayati süreçten habersiz olduğumuz için genellikle memnun olmalıyız.

Bazen rüya gören kişi bu dönüşümü fark etmeden rüya görüntüsünün şekli değişir. Böylece bir bebeğin görüntüsü, bir insan karakterini alabilir. Buna benzer bir rüyada — muhtemelen – benim için yeni bir kitap olmayan Villiers de I'Isle Adam'ın L'Eve Future tarafından meydana getirilmiş olsa da - tanıdığım bir hanımın (ki uyanıkken hatırlayamadığım bir kimlik) büyük bir zekâ ve maliyetle ile inşa edilmiş süslü yapay bir kadın olduğunu gördüm. Göğüsler ve koltuk altlarını gözlemlemlerken belirli bir dehşetle not ettiğim gibi deri ve saçlar gerçek gibi görünüyordu,

 

RÜYA HAYATININ ELEMANLARI 47

ama özellikle de bir kollunun yaratık bir bebek kadar kusurlu olduğunu fark ettim. Bununla birlikte, küçük bir destekle yürüyebiliyordu ve en önemlisi, sorulara akıllı cevaplar verdi; beni şaşırtan şey sadece bu oldu. Rüyanın başlangıcındaki yapay görüntü gerçek bir insan haline geldi. Pygmalion'un heykeli gibi öykülerin rüya deneyimleri tarafından önerilmiş olabileceğine kolayca inanılabilir.

Rüya, esas olarak çözünen bir görüştür, çünkü çoğumuz için her şeyden önce görsel bir fenomendir. İnsanların rüyalarındaki uyanık yaşamda olmayan tüm olaylarda, büyük ölçüde işitsel tipler, tam olarak aynı değişkenlikte sözcükler, gelişmekte olan ve daha belirgin görsel tipteki kişilerin görüntüleri vardır. Rüyalarında insanlar, bazı zayıf ve karışık durumlarda, açıkça ekolali ve konfabülasyon gösteren, fikirleri duydukları rastgele sözcükler tarafından meydana gelen çılgın insanlara benzerler. Maury, rüya görüntüleri sıralamasındaki bir araya dizilişin, bir tür sözel dönüşümün bir araya gelmesine benzediğini kayda geçti; bu yüzden bir rüyada, sahneler kelimeler, kilometre, kilos, Gilolo, Lobelia, Lopez,³² loto ile birbirine bağlanır. Böyle bir durumda sözel işitsel görüntüleme süreci rüyanın temelini oluşturur. Bu muhtemelen nadirdir. Çoğu insanın rüyasının temeli, görsel imgelerle sağlanır ve işitsel imgeler, sadece bazen ilişkili bir bağlantı oluşturarak görsel imgelere daha fazla bağımlı hale gelirler.

48 RÜYALARIN DÜNYASI

Rüyada konuşma tuhaflığı, Kraepelin tarafından çok ayrıntılı bir şekilde araştırılmıştır,³³ iki yüz seksen bir örneği bir araya getirmiş ve ortak olmamalarına rağmen , kısmen gözlemlemiştir ve Kraepelin, işitme merkezlerinin görsel merkezlerden daha derin uykuya daldığını düşünmüştür. Gözler zaten kapaklarla yeterince korunuyordu.³⁴ Kraepelin rüyaların konuşma bozukluklarını iki büyük gruba ayırıyor: (1) paradigmadan veya kelime bilgisinin bozulmasından dolayı fikrin yanlış kelime ile ilişkilendirilmesi ki bu bazen yeni oluşumdur³⁵ ve (2) acayipliği kelimelerde değil düzeninde yatan hitap bozuklukları. Rüyaların konuşma rahatsızlıkları, Kraepelin belirttiği gibi, derin düşünce bozuklukları duyusal afazi ve bunun gibi diğer afazilerden kaynaklanır, rüya gören kişi saçmalıklarının oldukça açık ve makul olduğunu düşünür. Alkolik deliryumda ve bunama prαcox'unda da aynısı olabilir.