Ayrımcılık Yasağı: Kavram, Hukuk, İzleme ve Belgeleme

Sözleşme’nin Uygulanmasının Denetimi

2008 yılında yürürlüğe giren Sözleşme’nin 30. maddesi, Sözleşme’nin taraf devletlerce uygulanmasını izlemek üzere Engelli Hakları Komitesi⁷² kurulmasını öngörmüştür. Sözleşme’nin 36. maddesine göre Komite, izleme görevini ilk olarak taraf devletlerin sunduğu raporları değerlendirerek yerine getirecektir.

Sözleşme’ye ek bir de İhtiyari Protokol bulunmaktadır.⁷³ Protokol birey veya birey grupları tarafından yapılacak başvurulara ilişkindir. Pro­to­kol’ün 1. maddesinin ilk fıkrasına göre: “Bu Protokol’e Taraf bir Devlet, Sözleşme’nin hükümlerinin bu Taraf Devlet tarafından ihlali nedeniyle mağdur olduğunu iddia eden ve kendi yargı yetkisine tabi olan bireyler veya gruplar tarafından veya onlar adına yapılan başvuruları, Engellilerin Haklarına İlişkin Komite’nin kabul etme ve inceleme yetkisini tanır.” Aynı maddenin 2. fıkrasına göre, Komite Sözleşme’ye taraf olup da, İhtiyari Protokol’e taraf olmayan bir devlet aleyhine yapılan başvuruları kabul etmeyecektir. Türkiye henüz Protokol’e taraf olmamış durumdadır ve bu anlamda Ko­mi­te’ye başvuru yapılamamaktadır.