Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti

Ekstrasiya dərəcəsi: Ekstraksiya olunmuş maddənin miqdarının A

üzvi.

 həmin 

maddənin ümumi başlanğıc miqdarına N olan nisbətinə ekstraksiya dərəcəsi 

deyilir və R ilə işarə olunur. Buna çox zaman ekstraksiya faizi də deyilir. 

 Burada V

üzvi

 və V

su

 uyğun olaraq üzvi və su fazanın həcmidir. 

𝑟 =

!

!"

!

"̈$%&

 

olduğundan: 

Əgər ekstraksiya dərəcəsi məlum olarsa, onda paylanma sabitini hesablamaq 

olar: 

---

Paylanma əmsalı: Maddənin üzvi fazadakı analitik qatılığının onun su fazasın-

dakı analitik qatılığına olan nisbətinə deyilir. E ilə işarə olunur. Analitik qatılıq 

dedikdə, ekstraksiya olunan maddənin bütün ion formaları nəzərdə tutulur.                      

E=

 

Paylanma əmsalının qiyməti ekstraksiya şəraitindən(pH-dan, ekstragentin qatılığ-

ından qatılığından) asılıdır, lakin paylanma sabiti dəyişməzdir. Paylanma əmsalı 

fazaların  həcmindən  asılı  olmayıb,  paylanma  şəraitindən  asılı  olacaqdır. 

Paylanma əmsalı ekstraksiya dərəcəsi kəmiyyəti – R ilə əlaqədardır.