Azərbaycan folklorunun ilkin nəşrləri” seriyası HÜMMƏT ƏLİzadə azərbaycan el əDƏBİyyati
Yüklə 1,73 Mb.
|
| Yaxşıdır
Bahar çağı gül mevsimi gələndə Süsənlər, sünbüllər, güllər yaxşıdır. Tavus tamaşalı, tərlan cilvəli Xoş danışan tuti dillər yaxşıdır. Arif məclisində divan etməyə, Dərdlilər dərdinə dərman etməyə Pərişan olanda yüz qan etməyə Ucu tər çığalı təllər yaxşıdır. Bənəfşə əndamlı, nərgiz cəmallı Şamama pustanlı xırdaca xallı Dəstində dəstə gül yaşıllı-allı Gəzəllər məkanı ellər yaxşıdır. Yanıl yanaqları lalə gözəldə Can alan gözdəri şəhla gözəldə Müxtəsər cəmalı əla gözəldə Qucmaq üçün incə bellər yaxşıdır. Səvgi səvgisini salanda yada Gönüldən gönülə işlədər cada Şəhbazı qız talış oğlan arada İşlətdiyi fitnə tellər yaxşıdır. Bir xəlvət otaqda birdəmli gündə Bir xublar xasının qolun boynunda Gecələr sübhədək yarın qoynunda Turunc oynatmağa əllər yaxşıdır. Aşıq məşuqinə naz satsa əgər Qaşların oynadıb göz atsa əgər Yar mərhəmət edib oynatsa əgər “Ülkər”in bağrında millər yaxşıdır. Aşıq Mirzə uca gur səsilə gözəlləməsini bitirər-bitirməz şair Vəli ortaya atıldı. Şair Vəli batıq gözlü, solğun çöhrəli, çıxıq kəmikli, ortaboy bir adam idi. Cəmaət: – şair Vəli, bir dağlar sözünü oxu – dedi. Şair Vəli cəmaətin arzusu ilə dağları belə nəzmə çəkdi.
Bir ay yarım nobahardan keçəndə Göksündən atlanır sellərin dağlar. Çalxanar dəryalar çığırışar qazlar Zəmzəm zümzüməli gölləri dağlar.
Qarğı qulaq qoç kəllədə çatlar. Hər əmliyin bir tümənə satılar Xəzəl oldu pulların dağlar. Mən halıyam ilin hər birisindən Gecə gündüz yatmaz bir-birinin bəhsindən Giyit nərəsindən, güllə səsindən Dəyməmi türklər kalların dağlar. “Xaç Bulaq” yurdunda yaylalar, ellər Yaşılbaş sonalar, cığalı tellər Mələklər dəstəsi, kürfə gözəllər Sancaq ağ burda güllərin dağlar. “Kəpəz” Muroyda bir neçə dağ var Üstünə od düşsün ay dəli qoçlar Yayın ortasında yağdırırsan qar Səf çəkmir üstündən sərdərin dağlar. Şair Vəli dağlar məzuməsini qurtarandan sonra başqa aşıqlar də birər-birər çıxıb oxudular. Hamısının oxuduğu gözəlləmədən, gəraylıdan başqa bir şey deyildi. Məclis əhlinin arzusuna görə indi də Aşıq Hüseyn oxumalı idi. Hamı müntəzir ikən birdən o, saz əlində ortaya çıxdı. Cəmaət hər nə dedisə də, birər xamdan oxudu və sonra oturmaq istərkən dedim: – Hüseyn yoldaş! Bənim də bir ricam var, olarmı ərz edim? – Olar, olar, de görüm nədir. Hərgah, mümkün olsa Şuralar höküməti haqqında bir söz oxu. Cavabında şən çöhrəsi gülümsəyərək, baş üstə, komsomol yoldaş – dedi. Aşıq Hüseyn heç düşünmədən, fikirləşmədən sədəfli sazı sinəsinə basıb şuralar haqqında oxumağa başladı:
Şuraların səyi budur: Hər yandakı xərabə var Şənləsin abad eyləsin.
Fələ-kəndli oyatmağa Təyyarələr uçurtmağa Elimini icad eyləsin. Əzəldən budur iqrarı Səvməz xain hiləgarı Zilət çəkən məzlumları Zülmüdən azad eyləsin. Var bir neçə kapitalistlər Şura əleyhinə işlər Tez qurulsun “sosyalistlər” “Söynü” də bir yad eyləsin. Aşıq Hüseyn sözünü qurtarar-qurtarmaz məclis tərəfindən gurultulu alqışlarla qarşılandı. Hürmətli olunuz, deyə-deyə keçib yerində oturdu.
“Doğrusu bən 20-yə qadar nağıl və dastan bilirəm, söyləyim, xoşuna gələni yaz götür” dedi. Aşıq Hüseynin dediklərini dinləyərək yazdım. Sonra yoldaşlarının sözlərini qələmə aldım. Onlar ilə xudahafizləşib qəsd etdiyim Göyçəli mahalına aşdım. Buranın mühiti və şəraiti bambaşqa idi. 50-60 kəndə malik olan bu mahal Göyçəli gölünün başından, yəni Qaraqoyunlu elinin Çantepə adından yaylağından başlamış ta Qarabağ dağlarınadək uzanmışdı. Burası bənim üçün daha xoş, əlverişli idi. Çünki Göyçəli elləri aşiqlərin çox bol olan bir yeri idi. Buraya gəlməkdə ümdə məqsədin gözəl yerimi lirik parçaları ilə bütün Göyçəlidə və Azərbaycanda məşhur olan Aşıq Ələsgərin mahnılarını toplamaq idi. Çox zəhmətlə çölləri, qırları dolaşa-dolaşa gəlib yaşadığı Ağ kilsəyə çıxdım. Kənd şurası Əli Paşa yoldaş bəni hürmətlə qarşıladı. Kəndli idarəsinə apardı. Nə üçün gəldiyimi ona bildirdim. Bütün kənd əhlini buraya topladım. Tanıdığım məşhur simalardan şair İmanı və aşıq İbrahimi xəbər aldım. Cəvabımda: – Yoldaş, sən nə qadar söz istəyirsən yaz. Aşiq nəyinə lazımdır. Onsuz da bizim hər birimiz bir aşığıq – dedilər. Doğrudan da belə imiş. Hərənin bir sazı var idi. İstədiyin qadar nağıl və söz bilirdilər. Bir neçə gün haman kənddə qalıb material topladım. Hansı birini dindirəndə söylüyüm-söylüyüm üstündən yağdırırdılar. Ağ kilsədən sonra Dəli dağda aşıq Məhəmməd, Yar Ağbulaqda şair Qasım, Toaşanda Mirzə Səmədlə görüşdüm. Bu surətdə hər binədə, hər obada aşıqlardan, dünya görmüş babalardan və günü keçmiş qoca nənələrdən bir çox parçalar alıb yazdım. Qəzalara ilk səfərim böylə keçdi; yay qurtardı, köçəri ilə geri döndüm. Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|