Azərbaycan folklorunun ilkin nəşrləri” seriyası HÜMMƏT ƏLİzadə azərbaycan el əDƏBİyyati
Yüklə 1,73 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şahzada Bəhram
- Aldı ustad
| Şahzada Heydər:
Əgər mərdanəsən Mənnən meydanə gəl, gəl Bura arslan davasıdı Mərdinən mərdanə gəl, gəl.
Gərək keçəsən qanınnan Bu gün arslan meydanınnan Pələng tək meydanə gəl, gəl. Şahzada Bəhram: Əzəldən iltica etdi Al dilinən məni tutdu Nəmrud kimi oda atdı Salmışdı zindanə gəl, gəl.
Al sözün deyim əzbər Bəlkə bu sinəm olub dəftər İndi şahzada Heydər Anan yazub namə gəl, gəl.
Pəhləvan gəl məni öldür Hər dilnən məni dindir Anamın adını bildir Ver mənə nişanə gəl, gəl.
İstiyirsən edək qoğa Görənlər desin mərhava Yazıb anan Huriliqa Bağrı dönüb qana gəl, gəl. Söz tamama yetişib Heydər öz əsli nəsəbini Bəhrama bildirdi. Və atınnan düşüb qardaşını qucaxlıyıb yüzünnən-gözünnən öpüb dedi: “Qardaş, sənnən ötrü dəli-divanə olub çöllərə düşmüşəm. İndi sağ-səlamət tapdım. Amma indi durmax vaxtı dəgil. Gərək sənə zülm edən düşməni məhv edib nişanlını aldıxdan sora vətənə doğru gedək. Çünki atan-anan sənin fərağınnan kor olublar. Pəs, hər iki qardaş atlarına suvar olub özlərini yeddi şahzadaların dəryayi leşkərinə vurub kuştədən puştədən tərtib verib qoşunu murmələx kimi dağıdırlar. Gəl sənə yeddi şahzadalardan xəbər verim. Bir vədə gördülər ki, bular göndərdigi pəhləvan şahzada Heydərnən baravar özlərini dəryayı ləşkərə vurub qoşunu pərakəndə edirlər. Bu vədə qasid xəbər gətirdi ki, ey dil qafillər nə durmusuz. Bular bir-birilə qardaşdırlar. Şahzadalar bu sözü eşidub xofları həddən-ziyada oldu. Amma bu yannan hər iki dilavər bir həmləyi əzim ilə qoşunu fot edib qırdıxlarını qırdılar, qalan qoşun isə yeddi şahzadalar ilə üz qoydular qaçmağa. Və bu qaçmaxnan öz vətənlərinə getdilər. Gəl sənə Alı şahdan xəbər verim. Qasidlər əhvalatı Alı şaha xəbər apardılar. Şah xoşhal oldu. Alı şah buları pişvaz edib bargaha apardı. Bargahda şah öz tacını götürüb şahzada Bəhramın başına qoyub dedi: – Ey cavan, bu günnən sən Xtan vilayətinin şahısan. Bəhram ərz etdi ki: – Dölətin artıx olsun, hərgah mənə tac-təxt lazım olsaydı öz atamın təxtini boş qoyub diyar-bə-diyar gəzməzdim – Pəs: məclis arəstə olub saqilər məclisə mey və məzə gətirdilər. Eyşi-işrətə məşğul oldular. Bular eyşi-işrətə məşğul olmaxda olsun, gəl sənə Gül Xandandan xəbər verim. Buna da xacə xəbər apardı ki, gözün aydın olsun. Şahzada Bəhramnan qardaşı Heydər yeddi şahzadaların qoşununu tamam edub şad və xürrəm atanın bargahına gəldilər. Qız bu sözü eşidub xoşhal oldu, özünə on dört qələmnən zinət verdi. Və qırx incə qıznan Alı şahın gülşən bağına seyrə çıxdılar. Bu yannan Alı şah hökm edib Xtan şəhrini laləzar halda və gözəl mənzərəli bəzədilər. Pəs: qırx gün qırx gejə toy edub Gül Xandanı şahzada Bəhrama verdi. Şahzadalar bir neçə gün Xtan şəhrində mehman qaldıxdan sonra Alı şahdan izn alıb zərrin kəcavələri arəstə edib Gül Xandanı kəcavədə əyləşdirdilər. Pəs: Alı şah ilə halallaşıb İsfahan vilayətinə doğru yola düşdülər. Günə bir mənzil teyyi mənazil xuraman-xuraman gedirdilər. Bir müddətdən sora Mah Ənvərin qələçəsinə yetişdilər. Mah Ənvər kənizləriynən şahzadaları pişvaz edib qələçəyə apardı. Məclis arəstə olub bir neçə gün burada mehmannavazlığa başladılar. Bir gün şahzada Bəhram Mah Ənvərə dedi: – Ey nazənin, sənə bir söz demək istiyirəm. Qəbul edirsənmi? Şahzada: – De görüm nədir? Bəhram dedi: Biz bir neçə günnən sora vətənə gedəcəyik: onda sən burda yalqız qalarsan, ona görə gəl səni qardaşım Heydərə alım. Biz ilə baravar İsfahana gedək: – Mah Ənvər dedi: “Nə desən sözünnən çıxmaram. Pəs məclis arəstə olub bir neçə gün toy edub Mah Ənvəri şahzada Heydərə aldılar. Bir müddət burda qaldıxdan sora kəcavələr arəstə olub nazəninləri kəcavələrdə əyləşdirib İsfahan vilayətinə rəvan oldular. Mənzil-bə-mənzil gözəl sər çeşmələr başında və mənzərəli yaylaxlarda mənzil edə-edə gedirdilər. Ta inki bir müddətdən sora İsfahan şəhrinə yetişdilər. Bu əsnadə Astan şaha xəbər verdilər ki, oğlanların cəlal busat ilə nazəninlərini gətirib gəlirlər. Şah xoşhal olub oğlanlarının üzünnən, gözünnən busə edib şad oldular. Astan şah hökm edub İsfahan şəhrini çırağban etdilər. Hər yanda məclislər arəstə olub və meydannar təmizdəndi, şücai pəhlivanlar və dlir atlar İsfahanın böyük meydanına yığışıb bir şaddıx bərpa etdilər ki, çarx döranın gözü hələ görməmişdi. Bu minval ilə qırx gün, qırx gejə toy edib, Gül Xandanı şahzada Bəhrama və Mah Ənvəri Heydərə verdilər. Astan şah bütün İsfahan vilayətinin adamlarını və vəzir vukalayı yığıb dedi: “Camaat, görürsünüz, mən çox qocalmışam, ona görə mənim yerimə Bəhramı özünüzə şah qəbul edub təxtə çıxardın. Bütün camaat Astan şahın sözünə razı olub şahzada Bəhramı şahzada libasilə bəziyib zərrin tacı başına qoyub təxt-səltənətdə əyləşdirdilər. Şahzada Bəhram camaatla gözəl rəftar edib ədalətlə hökmranlıq sürməgə və hər yerdə gözəl ad qazanıb şad və xürrəm eyşi-işrətə məşğul oldular. Ustatlar şahzadaların toyunu bu minval ilə nəzmə çəkillər, biz deyək, siz də şad olun. Aldı ustad: Açılıb qoynun içi Bağ gülüstandı maral Ləblərin şəhdi şəkər Xəstəyə dərmandı maral!
Dərd bilən inandı maral Məmələrin şəhd şəkər Xəstəyə dərmandı maral! Lənət gəlsin keşişə aləmdə bir iş eylədi Qızı getdi, vermədi öladınnan bəhs elədi. Çəkdi din təəssübün Kərəmə qısas eylədi Əl mənim, ətək sənin ölürəm ay amandı maral! Musa tək çıxıb gənə tur sənayə bəsdimi Quranı oda salıb yandırdı ayə bəsdimi Zülm ərşə dayandı qalxdı havaya bəsdimi Bu gözəllik sənə qalmaz bu çərx dörandı maral! Əridib Göhərini gör bir necə qal eylənin Zinxdanın dört tərəfin tamam qoşa xal eledin Biçarə ustad Musanın dərdinnən abdal eledin Qıymıram mal deməyə can sənə qurbandı, maral! Bu gün könül karvanı köç eləmiş Qiflələr yerişir yollara doğru Naşı afçı kəsmiş o bərəsin Marallar səkişir çallara doğru. Hayıf yoxdu sövdügümün atası Əksik olmaz fuç iyidin xatası Qaşın yaydı, sinən onun butası Qatı yay kürz istər qullara doğru. Alçaq olsun dağın görünsün küçük Cənnəti mavadi yar qoynun içi Əbruşin tellərin musəlsəl saçın Hərdən səcdə qılar bellərə doğru. Gör kərri yandırar dağınan daşı Üstünə gəlməsin təbib naşı Ab nisan olsa çəşmimin yaşı Qarışar dəryayə səllərə doğru. Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|