Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

32. QİSMƏTDƏN QAÇMAQ OLMAZ
Bir kişi Şirvan zonasında olufdu, düyü becərirmiş. Düyünü biçən vaxdında düyünün içinnən bir sünbül baş qaldırıf deyif: “Mən məğribdən gələn adamın qismətiyəm. Məni məğribdən gələn adam yeyəjəh”. Kişi bunu qırıf götürür, ayrıca dəsmala bağlıyıf qoyur ci­vinə. Deyir dinmə, mən bunu elə vaxdı bişirəjəm, görüm bu dediyi düz olajax, yoxsa yalan. Bir sünbül də ordan baş qaldırır, deyir: “Mən məşriqdən gələn adamın qismətiyəm. Məni də məşriqdən gə­lən adam yeyəjəh”. Bu sünbülün ikisini də qırır bağlıyır, gətirir, deyir:

– Arvad, buları elə yerə qoy, başqa düyülərə qarışdırma. Bu­ları saxla, bayram günü bişiressən. – Axı, bayramda hamı öz evinə olur. Heş kəs bayramda evinnən çıxmeyjax. – Bayramda bunu bişi­rəs­sən, mən buların qismətini pozajam. Görüm bayramda kim evinnən çıxıf gəlif bu düyünü yeyəjəh.

Bayram olanda deyir:

– Arvad, gətir o düyüləri.

Arvad gətirir o düyüləri də tökür qazana, bişirir. Deyir:

– Arvad, indi mən bu qisməti pozajam. Gətir biz yeyəh, görəh məğribdən, məşriqdən gələn adam buları yeyəjəh, yemiyəjəh.

Elə arvad pismillah deyif qazanın ağzını açanda qapı döyülür. Kişi durur, görür qapıda qərib adam. Deyir:

– Qardaş, nədi?

Deyir:

– Qardaş, uzax yoldan gəlirəm, məğribdən gəlirəm, məşriqə gedirəm. Yolum uzax oldu, gedif evimə çata bilmədim. Məni bu gejə burda qonax, – deyəndə deyir:

– Arvad, qismətin biri gəldi.

Bunu gətirir oturdur. Deyir:

– Arvad, çək gəlsin. İkinci qisməti gəlincə görəh yeyə bilirihmi?

Elə arvad ikinci bir də pismillah deyif çömçəni qazana vuran­da qapı bir də döyülür. Kişi bir də durur. Deyir:

– Qardaş, nədi?

Deyir:

– Qardaş, uzax yoldan gəlirəm, məşriqdən gəlirəm, məğribə gedirəm. Gedif çata bilmədim. Beyjə məni qonax saxla.

Deyif:

– Arvad, qismət yiyələri gəldi, gətir.

Gətirir. Bular yeyəndə düyü boşqabdan baş qaldırır, deyir: “Mənim qismətim gəldi”. O biri boşqabdan da o biri düyü baş qaldırır deyir: “Mənim də qismətim gəldi”. Kişi deyir:

– Hə, demək qismətdən artıx yemək olmaz. Mən bu düyüləri bir belə saxladım buyünkü günə ki, bayram günü heş kəs evinnən çıxmıyajaxdı. Demək, qismətdən artıx yemək olmaz. Buyünkü gün­də məğribdən, məşriqdən gələn adam gəldi, düyü qismətini yedi.