Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

9. ÖLÜNÜN ŞAHİDLİYİ
Bir gün bir oğlanı öldürüf atıllar peyğəmbərin qapısına. Gəlif oğlanın dədəsi deyir ki, ya oğlumu ver, ya da öldürəni ver, ya da, demək, sən öldürmüsən.

Deyir:

– Yox, mən öldürməmişəm.

İndi canım qurban olan peyğəmbər fikirrəşir, deyir:

– Bını aparıf basdırmıyın, bı kəfşəndə iyirmi səkkiz xalı olan öküz var. Axtarın onu tapın.

Gedillər üş gün bı kəfşəni gəzillər. Bir öküzdə iyirmi yeddi xal olur, o biri öküzdə iyirmi altı xal olur. Dürüst gəzillər. Gəzən­nən so­ra axır ki, iyirmi səkkiz xallı öküzü tapıllar. Gəlif deyillər ki, tapmışıx.

Deyir:

– Gedin gətirin bıra görək yiyəsi kimdi.

Gətirillər, bilillər ki, filankəsindi. Peyğəmbər deyir ki, onu alın, kəsin, yandırın. İndi bının yiyəsi deyir ki, yox, o mənim ata­mın yediyarıdı^. Onu mənə atam belə verif ki, atam tacir idi, gedirdi üç aylarnan, yük gətirirdi. Düşürəndə alıcılar gəlif götürürdülər. Bir gün gənə yükü gətirdi tökdü həyətə. Mənə də dedi ki, get alıcını gətir. Mən də gedif alıcını gətirincən gördüm ki, atam başını qoyuf yükün üsdünə yuxuluyuf. Mən atamı qıymadım durğuzam. Anam dedi ki, bala, çağır dursun. Dedim:

– Ana, yox, durğuzmaram. Atam üç aydı yol gedif gəlif. Yatajax, durajax, onnan sora alannar gəlif aparajaxlar malları. Mən atamı niyə yarımçıx durğuzuram?

Atası yatır. Duranda deyir:

– Oğul, gəldilər-getdilər mal alannar?

Deyir:

– Hə ata, belə-belə oldu.

Deyir:

– Filan inəyin atdakı erkək dananı saa verirəm. Yaxşı ki, məni yuxudan durğuzmadın.

İndi o, atamın yediyarıdı. Mən də neçə ildi onu işdətmirəm. Boşduyuram, o çəmənnərdə otduyur, gəlir qapıya. Deyillər:

– Yox.

Peyğəmbər deyif ki, onu gətirin kəsin, yandırın. Onun ətini yan­dırın, sümüyünü yandırın. Onun külüynən ölən oğlanı avın. Tə­miz başdan ayağa avın. O oğlan diriləjəh. Onnan sora özü deyəjəh ki, məni kim öldürüf.

Öküzün yiyəsi deyir ki, onda öküzü soyun, onun dərisiynən maa qızıl verin, onnan sora onun dərisini yandırın. Deyillər:

– Yaxşı, baş üsdə. Təki oğlan dirilsin, öldürəni desin.

Soyullar, öküzü yandırıllar, kişinin də qızılını verillər. Ökü­zün külüynən də oğlanı avıllar. Oğlan durur ayağa, dillənir. Bına deyillər ki, səni kim vırdı, atdı ora. Deyir:

– Əmim oğlu, öz əmim oğlu.