Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

21. HƏZRƏT ƏLİ İLƏ CİNNİ CƏFƏR
Məhəmməd peyğəmbər, Həzrət Əli, bir də Salmanı-Farsı yolnan gedirmişdər. Bir quyuya rast gəlillər. Daş atıllar, görüllər bu quyuda su yoxdu. Özü də daş çox uzağa getdi. Buları marax götü­rür ki, bu nə quyusudu? Salmanın belinə kəndir bağlıyıf sallıyıllar quyuya. Bir az keşməmiş Salman deyir ki, ay yandım, məni çəkin, ay yandım, məni çəkin. Bunu çəkif çıxarıllar. Bu səfər Məhəmməd peyğəmbər deyir ki, məni sallıyın quyuya. Bu səfər də bunun belinə ip bağlıyıf sallıyıllar quyuya. Bir az keçir bu da qışqırır ki, ay yandım, məni çəkin, ay yandım, məni çəkin. Bunu da çəkif çıxarıllar. Bu səfər Həzrət Əli, canım qurban olduğum deyir ki, məni sallıyın quyuya. Amma nə qədər yandım desəm, çəkmiyin ha. Bunu sallıyıllar quyuya. Bir az keçir başdıyır qışqırmağa:

– Ay yandım, çəkin.

Amma bunu çəkmillər, elə sallıyıllar quyuya. Bir az keçənnən sohra bu başdıyır tay sərinnəməyə, isdi qutarır. Sohra çatır quyunun dibinə. Elə quyunun dibinə düşən kimi bunun üsdünə çoxlu qoşun gəlir. Canım qurban olduğum başdıyır bularla vuruşmağa. Elə bularnan vırışır, amma buların boynun vurduxca təzdən buların başı əmələ gəlir. Bu qırdıxca, bular təzdən dirilir. Axırda bular buna deyillər ki, sən bizi qırıf qutara bilməzsən. Bizi öldürsən də təzdən diriləjəyih. De görəh sən kimsən, bıra niyə gəlmisən? Bu deyir ki, bəs mən filankəsəm. Dinimiz bıdı, peyğəmbərimiz bıdı. Özüm də peyğəmbərimizin əmisi oğluyam. Bəs deyin görüm siz kimsiz, niyə siz ölmürsüz? Bular deyillər ki, bizə Cinni Cəfərin qoşunu deyəllər. Bizi qırıf qutarmax olmaz, biz ölmürük.

Bını götürüf aparıllar Cinni Cəfərin yanına. Cinni Cəfər bınnan xəbər alır ki, sən kimsən? Bı kim olduğunu, bura nətər gəlif çıxdığını, hamısını deyir. Sohra da deyir ki, bizim din hax dinidi. Sən də gəl bizim dini qəbul elə.

Deyir:

– Mən o zaman sizin dini qəbul eliyərəm ki, siz dua eliyərsiz, mənim övladım yoxdu, mənim övladım ola. Mən onda sizin dinin savabına inanaram, sizin dinə gələrəm.

Canım qurban olduğum dua oxuyur, bına deyir ki, narahat ol­ma, sənin bir oğlun olajax. Cinni Cəfər də bına deyir ki, bəs, sizin tay­fa nə vaxt çətinniyə düşsə, mənim öz qoşunum sizin köməyinizə gələjəh.

Vaxt gəlir keçir, Kərbala çölündə Allah nəhlət eləmiş Yəzi­din qoşunuynan imamlarımız davaya çıxanda bir də imamlarımız görüllər ki, bir yel əsdi, bir tufan qopdu, gəl görəsən. Bıdı, baxdılar ki, bir dəsdə qəribə geyimli-gejimli atdı buların qabağında hazır dayanıf. Biri çıxdı qabağa, dedi ki, bəs biz Cinni Cəfərin qoşunu­yux. Özüm də Cinni Cəfərin oğluyam. O vaxt belə bir söhbət olufdu. İndi atam da bildi ki, sizin tayfa dardadı, bizi köməyə gön­dərdi. İzin ver biz bu qoşunu beş dəyqənin içində məhv eliyək, qırıf qutarax. Qurban olduğum imamlarımız da deyir ki, yox, bu bizim özümüzün – insan tayfasının işidi. Sizin bına qarışmağınız düz çıxmaz. Biz öz hak-hesabımızı özümüz eliyəjeyih. Nə qədər eliyil­lərsə, bular razı olmur. Orda da olar tay qayıdıf çıxıf gedillər. Allah nəhlət eləmişdər də imamlarımızı qanına qəltan eliyir.

İndi o vaxt imamlarımız imkan versəydi, o Cinni Cəfərin qo­şu­nu oları qırıf məhv eliyəjeydi. Heç olar özdəri də heylə qırılmazdı.