Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

24. ŞAH ABBAS VƏ OĞRULAR
Üç adam gəlirmiş Şah Abbasın xəzinəsinə oğurruğa. Şah Ab­bas dəyil e, Şıx Abbasdı. Bildiyini bilir, onun bilmədiyi şey yoxdu. Məsələn, Zəfərnən Gözəl (söyləyici özünün və toplayıcının adını çəkir – top.) evdən çıxıf. O bilir ki, Zəfərnən Gözəl onun yanına gəlir. Üç adam durur geyinir, gəlir Şah Abbasın anbarına oğurruğa. Şah Abbas da deyir:

– Arvad, mənim çarığımı da gəti, fəhlə paltarımı da maa gəti.

Bı saat çarığını geyir, fəhlə paltarını da geyir. Bı hərrənir əvin dalına. Görür kü, üç adam gəldi əvin dalına. Yaxınnaşır deyir:

– Bırda nə axtarırsız?

Deyillər ki, gəlmişih Şah Abbasın ambarına oğurruğa.

Deyir:

– Ay əviniz yıxılsın, bəs onun anbarını aşmaxmı olar? Qara­vıl­çısı-zadı.

Birinə deyir ki, nə bilirsən ki, sən Şah Abbasın anbarına oğur­ruğa gəlmisən? Deyir ki, it hürəndə mən bilirəm nə deyir. Bının sirrini alır. Birinə deyir ki, bəs sən nə bilirsən gəlmisən? O da deyir ki, mən də isdiyir otuz iki qıfıl olsun, əlimi atanda hamısı açılajax. – Görüm o biri nə deyir. Allah saa nəhlət eləsin, şeytan biniyə, mə­nim yadımdan çıxdı. Hə. – Bı da deyir ki, mənim bir gejə bırda eşit­diyim səsi, gördüyüm üzü yeddi ildən də sora ay-qarannıx gejədə görsəm, tanıyıram. Bına deyillər ki, bəs sən kimsən, nə bilirsən? Bı da deyir ki, nə xəntərə^ tay olsa, götürərəm, Şah Abbas deyir.

Gedillər, ambara yaxınnaşanda it hürür. İt hürəndə Şah Abbas it səsi bilənə deyir ki, indi o it hürdü, nə dedi?

Deyir:

– İt dedi ki, yiyəsi yanızdadı.

Hə... Bının sözünü aldı, bildi bının sirrini. O birisi də anbarın qapılarını, qıfıllarını aşdı, gəldilər. Ambarda dedilər ki, beşini götü­rəh, biri qalsın.

Dedilər:

– Yox, şah da adamdı, birini götürəh. Onun dünyası var, bəs nə verər millətə. Birini götürəh, ikisini qoyax.

Birini götürdülər, qoydular bının dalına, gətirdilər ambarın dalında bını böldülər dörd yerə. Üçü götürdü getdi, bı da gəldi əvinə.

Gəldi. Nə bilim bir qaldı, qalmadı, beş qaldı, qalmadı. Bının üçünü də tanıyır axı. Qırmızı geydi, taxta çıxdı. Cəllatdarı gətdi, dar ağacını qurdu. Dedi:

– O adamları çağırın bıra.

Durdu özü də arvad paltarı geyindi, o adamlar içəri girəndə başına örtüyü saldı gəlin kimi bir-iki malı saldı qabağına ki, apara qoşa naxıra. Şah Abbas ha... Axı onun itin dilini bildiyini bildi, o birinin də qıfıl aşdığını bildi. Gərəh indi o birisini də bilə. Başına örtüyü örtür, bıların qabağınnan keçəndə dedi:

– Allah, görəsən, Şah Abbas bı yazıxları hara aparır?

Özü e... Şah Abbas özüdü. İsdiyir o ayqarannıx gejədə adam tanıyanı yoxluya. Dedi:

– Ay Allah, can-can, görən şah bıları neynir, – deyəndə o adam dedi ki, biz də sənin kimi g.......nərin felinə düşmüşüh.

Əlbəhəl bildi ki, Şah Abbasdı bı. Hə... Çağırdı gətdi. Heş birini də dar ağacına vermədi. Oların söz "hə"sin aldı, boşdadı.